Dordrecht 5 maart 2015 • Praktijk van de Ziekenhuispsychiatrie • Wet Verplichte GGZ en wet Zorg en Dwang in het ziekenhuis • Rembrandt Zuijderhoudt, psychiater / gezondheidsjurist Disclosure belangen spreker mr drs R.H. Zuijderhoudt (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk … Zie hieronder Bedrijfsnamen • Geen • Geen Niet van toepassing Niet van toepassing Het einde van de Wet Bopz? • onvrede vanuit, en slechte aansluiting bij, PG/VG • Derde Evaluatie Wet Bopz • veranderingen in forensische zorg • Psychiatrie / GGZ: ingrijpende wijzigingen • WVggz, Wet Zorg en Dwang, Wet Forensische Zorg Aanzet tot de WVGGZ • Derde Evaluatie Wet Bopz 2007 • Kabinetsstandpunt • Wvggz 2008 - 2010 - 2012, exit Commissie Verplichte Zorg • Nota van Wijziging 2013, Thematisch onderzoek NWO okt 2014, ingang 201.??? • Wet Zorg en Dwang; Wet Forensische Zorg Wet Bopz exit, waarom? • niet toekomstbestendig, complex en uitgerepareerd • geen algemene beschermingsbeginselen • opnamewet, locatiegebonden • veranderende rollen actoren, 'verdelend' karakter • slechte aansluiting bij (somatische) zorg / andere wetten (zoals WGBO) Doelen Wvggz • verbeteren rechtsbescherming patiënt en positie familie • vrijwilligheid en planmatig multidisciplinair werken • dwang terugdringen en wederkerigheid (?) • zorg op maat, persoons- i.p.v. locatiegebonden, verhoging kwaliteit • betere aansluiting somatiek en andere wetten • modernisering rolverdeling • intensivering toezicht Essentie regeling Wvggz • modernisering rechtsbescherming • maximaal, proactief, inzetten op vrijwillige zorg • onvrijwillige zorg laatste middel, zo kort / zo min mogelijk • ambulantisering, niet Bopz-locatiegebonden, eventueel in 'accomodatie' • zorg (somatiek!) en dwang op maat, stepped care • wederkerigheid, participatie en plek familie • kwaliteitsbewaking Richtlijn, g-d, rechter, IGZ Uitgangspunten • vrijwillige zorg incl. somatiek (ruim!) bieden • onvrijwillige zorg ultimum remedium • subsidiariteit, proportionaliteit, doelmatigheid, veiligheid • deelname maatschappelijk leven • zelfstandig functioneren • eigen voorkeuren • familie, naasten en huisarts betrekken • geneesheer-directeur 'centrale actor' (on)bekende actoren • • • • • • • geneesheer-directeur zorgverantwoordelijke (gespecialiseerde) zorgverlener zorgaanbieder gespecialiseerde onafhankelijke arts meldpunt oggz familievertrouwenspersoon Verplichte zorg • • • • zorgmachtiging crisismaatregel voorafgaande aan crisismaatregel tijdelijk in noodsituatie Zorgmachtiging • verzoek door g-d, eventueel via meldpunt oggz, of OvJ • voorbereiding zorgmachtiging: informeren • inschakelen advocaat, PVP • aanwijzen zorgverantwoordelijke • medische verklaring • zorgkaart, zorgplan • eigen plan van aanpak, verzoekschrift g-d Zorgmachtiging, vervolg • horen door rechter, verschijningsplicht • uitspraak binnen twee weken / drie dagen • rechter doet gedetailleerd uitspraak, veelomvattende machtiging • duur: 6 weken, 6 maanden, 12 maanden, 2 jaar • einde machtiging door tijd, door g-d, door rechter Crisismaatregel • lijkt op IBS, maar ruimer, ook ambulant! • maximaal 12 uur verplichte zorg voor crisismaatregel • duur drie dagen • daarna eventueel verzoek zorgmachtiging Tenuitvoerlegging en uitvoering • • • • • • • als IBS / RM, maar meer zorgvuldigheidseisen verplichte zorg op basis van richtlijn tussenstap voor toepassen verplichte zorg door zorgverantwoordelijke, g-d betrokken noodsituatie maximaal 3 dagen veiligheid, huisregels (tijdelijke) onderbreking en beëindiging Wet Zorg en Dwang, achtergrond • • • • • • Tweede Evaluatie Wet Bopz Algemene Rekenkamer Bopz past niet bij de doelgroepen beperkte 'reikwijdte' Bopz moeizame parlementaire behandeling wel / niet samengaan met WVGGZ? Wet Zorg en Dwang, opzet • 'psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten‘ • of daarmee gelijkgesteld • onvrijwillige zorg • zorgplan incl somatiek • zorg in onvoorziene situaties • opname en verblijf • rechtsbescherming, toezicht en handhaving • art 450:1,2 en 465 / 466 WGBO exit Wet Zorg en Dwang, onvrijwillige zorg • toediening voor somatische aandoening • medicatie met invloed op gedrag of bewegingsvrijheid • maatregelen beperking bewegingsvrijheid • maatregelen toezicht op cliënt • beperking vrijheid eigen leven in te richten Wet Zorg en Dwang, centraal thema • gelijkgesteld met onvrijwillige zorg instemming vertegenwoordiger • geen verzet cliënt • medicatie met invloed op gedrag of bewegingsvrijheid • niet voor psychische stoornis conform richtlijn • of maatregel beperking bewegingsvrijheid WVGGZ, WZ&D, WFZ, aandachtspunten • • • • • • samenhang onderling / met andere wetten wisselende definities / begrippen sterk verschillende ordeningsprincipes werklast en kosten toezicht en handhaving doorwerking in algemeen ziekenhuis