Presentatie psychiatrie en

Basismodule psychiatrie en
verslavingsproblematiek
Atlantgroep
Docenten:
Joyce Landvreugd
Psychiater, Novadic-Kentron
Maurice van Egmond
Sociaal psychiatrisch verpleegkundige, crisisdienst Novadic-Kentron
Introductie
• Overzicht van de onderdelen
1. Introductie, kennismaking, en achtergronden en ontwikkelingen van
verslaving
2. Middelen
3. Verschijnselen van middelen intoxicatie en onthoudingsverschijnselen
4. Doorverwijzing
Doelstelling training
•
•
Kennisvergroting met betrekking tot alcohol- en drugsgebruik
Gericht kunnen doorverwijzen
Werkvormen
Afwisseling van:
•
Theorie
•
Opdrachten
•
Media
•
Actieve rol van zowel deelnemers als docent
Kennismaking
• Korte ‘ronde’ waarin deelnemers en docent
zich presenteren
• Verwachtingen van de deelnemers
Verslaving
•
Termen: verslaving of afhankelijkheid?
•
Afhankelijkheid: het gegeven dat het lichaam afhankelijk wordt van de stof
om te kunnen functioneren.
Verschijnsel verslaving: keuze of chronische hersenziekte met destructieve
leefstijl.
Wat vinden jullie? Hoe kijken jullie aan tegen de verslaving?
•
•
Overzicht historie
• Vóór 19e eeuw: Morele model
verslaving werd gezien als morele zwakheid, gebrek aan wilskracht of zonde
•
Tot ca. 1950:
Ziektemodel
ontstaan begrip ‘verslaving’ onderscheid genotmiddelen en
geneesmiddelen, op zoek naar ‘behandeling’ van verslaving
•
V.a. ca. 1960:
Verlichtingsmodel
verslaving kan alleen worden ‘behandeld’ als verslaafde zich onderwerpt
aan ‘hogere macht’, bijv. AA, TG’s
•
V.a. ca. 1970:
Biopsychosociaal model
verslaving ontstaat door samenspel biologische, psychologische en sociale
factoren
Biopsychosociaal model
Verslaving ontstaat wanneer zich een ongunstige combinatie voordoet van:
•
•
•
Biologische factoren: erfelijke belasting
Psychologische factoren: persoonlijkheid en conditionering
Sociaal culturele omstandigheden: gezinsproblemen, beschikbaarheid
van een middel, verwachtingspatronen
1. Behandeling gericht op versterking van de gezonde aspecten in de sociale
omgeving.
2. Eerst het biologische evenwicht herstellen
3. Verbetering tot stand brengen door psychologische interventies
Werking van verslavende
middelen
1.
2.
3.
4.
Stimulerend
Verdovend
Bewustzijnsveranderend
Gemengd effect
Opdracht:
• benoem bij 1,2,3 twee bijbehorende middelen en 1 middel bij 4.
Video’s mbt werking middelen
Kenmerken van verslaving
•
•
•
•
•
Psychische afhankelijkheid
Lichamelijke afhankelijkheid
Controleverlies
Tolerantie
Onthoudingsverschijnselen
Diagnostiek
•
•
Definities afhankelijkheid en misbruik volgens DSM-IV
As 1: ‘Aan een middel gebonden stoornissen’
Onderscheid: 1. Stoornissen in een middel
2. Stoornissen door een middel
–Ad 1.
a. Afhankelijkheid van een middel
b. Misbruik van een middel
–Ad 2.
Onder meer: middel-intoxicatie, delirium door een
middel, onthouding van een middel, psychotische
stoornis / angststoornis / stemmingsstoornis /
slaapstoornis door een middel
Afhankelijkheid van een middel
DSM-IV
Patroon van onaangepast gebruik van een middel met significantie van
beperkingen/lijden in de laatste twaalf maanden, zoals blijkt uit minstens drie
kenmerken:
1.
Tolerantie:
toenemende behoefte en/of verminderd effect
2.
Onthouding:
optreden van voor het middel specifieke onthoudingssyndroom en/of
gebruik van het middel om onthoudingsverschijnselen tegen te gaan
3.
Grotere hoeveelheden of langduriger gebruik dan voorgenomen
Vervolg criteria DSM-IV
•
•
•
•
•
•
•
Wens gebruik middel in de hand te houden
Veel tijd kwijt aan activiteiten rondom
verwerving, gebruik of herstel effecten middel
Verminderen/stoppen sociale, beroepsmatige
bezigheden en vrijetijdsbesteding
Continueren gebruik ondanks gebleken
sociale, psychische, lichamelijke schade
Veel tijd kwijt aan activiteiten rondom
verwerving, gebruik of herstel effecten middel
Verminderen/stoppen sociale, beroepsmatige
bezigheden en vrijetijdsbesteding
Continueren gebruik ondanks gebleken
sociale, psychische, lichamelijke schade
Misbruik van een middel
DSM IV:
Patroon van onaangepast gebruik van een middel met significantie van
beperkingen/lijden in de laatste twaalf maanden, zoals blijkt uit minimaal één
kenmerk:
• Herhaaldelijk gebruik, waardoor niet kan worden
voldaan aan verplichtingen op werk, school, thuis
• Herhaaldelijk gebruik in situaties waarin het
fysiek gevaarlijk is (bijv. autorijden)
• Herhaaldelijk, in samenhang met gebruik, in
aanraking komen met justitie
• Voortdurend gebruik van het middel, ondanks
aanhoudende of terugkerende problemen op
sociaal gebied, veroorzaakt of verergerd door
effecten van het middel
Fasen van gebruik
Motieven voor gebruik
• Wat zijn voor jezelf motieven (geweest)
om een middel uit te proberen, of om te
gebruiken?
• Wat kunnen motieven voor cliënten
zijn om te gebruiken? Vraag je in de
anamnese ook naar die motieven?
Waarom blijven mensen verslaafd?
Behandeling
•
•
•
•
1.
2.
3.
4.
5.
Stepped care
Evidence based
Ambulant of klinisch
Proces:
Aanmelding
Intake-assessment
Indicatiecommissie
Zorgplanondertekening
Evaluaties in MEB (voortgang, doelen bijstellen, afsluiten).
C.R.A.
CRA is een ‘evidence based’ behandeling die deels gebaseerd is op
gedragstherapeutische methodieken.
CRA gaat ervan uit dat afhankelijkheid van middelen in stand wordt gehouden
door een overmaat aan drugsgerelateerde bekrachtigers en een gebrek aan
alternatieve, niet-verslavingsgebonden bekrachtigers.
Verslaafden blijken op een aantal levensgebieden minder actief te zijn en
minder plezier te hebben in vergelijking met niet-verslaafden.
Daarom richt CRA zich op het ontwikkelen van een nieuwe leefstijl, die meer
belonend is dan middelengebruik.
C.R.A.
Afhankelijkheid blijft bestaan zolang bekrachtigers
aanwezig blijven
1.Veranderen van leefstijl en vergroten van alternatieve
bekrachtigende activiteiten
2.Blootstelling aan en bekrachtigende werking van het
middel reduceren (weigeren, zelfcontrole, farmacotherapie).
Juridische kaders
1.
2.
•
•
Vrijwillig
Gedwongen kaders
WGBO
Wet BOPZ
Middelen
Actuele cijfers:
•Ruim 76.000 mensen met verslavingsprobleem in zorg.
• 40% van de hulpvraag betreft meervoudige problematiek.
•Aandeel nieuwe cliënten in de zorg constant circa 20%.
•Gemiddelde leeftijd in verslavingszorg blijft toenemen; 41 jaar in 2010.
•Alcoholhulpvraag met 36.000 personen de grootste groep.
•Aantal 55-plussers met alcoholhulpvraag blijft stijgen.
•Aantal hulpvragers met opiaten stabiliseert op 12.000.
Actuele cijfers (vervolg):
•Groep opiaathulpvragers wordt steeds ouder; Inmiddels 1.700 ouder
dan 55 jaar.
•Lichte daling hulpvraag cocaïne naar 9.400 personen.
•Sterke stijging cannabis hulpvraag naar bijna 11.000 personen;
aandeel stijgt naar 14%.
•Cannabis belangrijkste problematiek onder jongeren in de
verslavingszorg. 52% van de hulpvragers onder de 25 jaar heeft
cannabis als primaire problematiek .
•GHB hulpvraag stijgt naar ruim 500 in 2010.
Drugs zijn alle stoffen die inwerken
op het centraal zenuwstelsel en om
die reden ook worden gebruikt
• Verdovende werking
• Stimulerende werking
• Waarnemingsveranderende werking
Werking
• Noem bij elke werkingsvorm een aantal
verschijnselen en een bijbehorend
middel.
Verdovend:
• Verlaagde hartslag, ademhaling,
lichaamstemperatuur
• Verkleinde pupillen, vertraagde reflexen
• Ontremming, verlaagd bewustzijn in
verschillende gradaties
• Verwardheid, desoriëntatie
Stimulerend:
• Verhoogde hartslag, lichaamstemperatuur,
ademhaling, reflexen
• Verminderd hongergevoel,vertraagde
stofwisseling
• Vergrote pupillen
• Hartkloppingen
• Risico op uitdroging, insulten, acute
opwindingstoestand
Waarnemingsveranderend:
• Droge mond en keel, slikstoornis
• Coördinatiestoornissen, desoriëntatie
• Oogbalstuipingen
• Derealisatie, depersonalisatie, wanen en
hallucinaties
• Afwisselend overmatig beweeglijk en dan weer
stram en stijf
• Overschatting van eigen vermogens, suïcidaal
Alcohol
• Alcohol ontstaat door gisting van granen of
vruchtensuikers
• In elk standaard glas zit evenveel pure
alcohol, namelijk 10 gram
• Alcohol is voor het lichaam een schadelijke
stof.
Risico’s van alcohol
• Dingen doen waar je spijt van krijgt
• Lichamelijke klachten: lever, maag, hersenen,
hart en bloedvaten, zenuwstelsel en kanker
• Gevaar bij verkeersdeelname
• Geweld tijdens het uitgaan
• Ongevallen thuis en op het werk
• Lichamelijk en geestelijk verslavend
Trends in alcoholgebruik
• 85% van de bevolking van 16 jaar en ouder drinkt
weleens alcohol
• Toename van alcoholgebruik onder de 12 jaar
• Jongeren onder 16 jaar kunnen zeer gemakkelijk
alcohol kopen in horecagelegenheden
• Zwaar drinken komt het meest voor bij jonge
mannen in de leeftijd van 20 tot 24 jaar, en in deze
leeftijdsgroep komen alcoholgerelateerde
ongevallen ook het meest voor
Heroïne
• Heroïne is een opiaat
afkomstig van de
papaverplant
• Heroïne werd begin 1900
op de markt gebracht als
pijnstiller en als medicijn
tegen astma en bronchitis
• Heroïne kan men chinezen,
snuiven of spuiten
Effecten van heroïne
• Demping van negatieve
prikkels als pijn en verdriet
• Lichte euforie
• ‘Flash’ (bij spuiten)
• Het werkt ongeveer 4 tot 6
uur
Risico’s van
heroïne
•
•
•
•
Overdosis
Verergering van klachten
Emotionele vervlakking
Zeer trage hartslag en
ademhaling
• De darmactiviteit neemt af
• Uitblijven van menstruatie
• Lichamelijk en geestelijk
verslavend
Methadon
• Is, net als heroïne en morfine, een opiaat
met dezelfde eigenschappen en chemische
structuur
• Het kan als vervangingsmiddel van heroïne
gebruikt worden
• Het is zuiver, betrouwbaar en goed doseerbaar
Effecten van methadon
• Methadon geeft geen flash
• Het heeft een werkingsduur van 24 tot 32 uur
• Het wordt een half uur na inname in het bloed
opgenomen
• Het geeft de mogelijkheid tot afbouw (wel met de
nodige ontwenningsverschijnselen)
• Bij de overgang van heroïne naar methadon
komt de potentie en menstruatie vaak terug
Risico’s en nadelen van methadon
• Net zo verslavend als heroïne
• Een overdosis is mogelijk, zeker in combinatie met
andere middelen
• 2 à 3 dagen na het staken of minderen van
methadongebruik beginnen onthoudingsverschijnselen
• Deze verschijnselen zijn het hevigst na 6 dagen en
verdwijnen zeer geleidelijk vanaf de tiende dag.
• Ter voorkoming van een terugval kan Naltrexon
(Narolex) worden voorgeschreven, dit middel vermindert
de zucht naar opiaten.
Naltrexon kan gegeven worden als er geen opiaten meer
in het lichaam aanwezig zijn.
GHB
• GHB - Geil Hemels Bronwater
- Glas Heineken Bier
- Ge Hakt Balletje
• Beginner heeft aan 1 à 2 ml genoeg.
Werking roes kan enkele uren zijn.
• Regelmatig in combinatie met andere middelen
- XTC roes verlengen
- Te veel stimulerende middelen
(stijf staan) wat dempen
GHB
• GHB (Gamma-hydroxy-butyraat) komt
van nature in het menselijk lichaam voor
• GHB werd ooit gebruikt als inslaapmiddel
voor narcose bij operaties. Vanwege
ongewenste nawerkingen wordt GHB
niet meer op deze manier gebruikt
• GHB komt voor in vloeibare (flesjes),
tablet- en in poedervorm, is geurloos en
smaakt een beetje zoutig
Effecten van GHB
• Ontspannend
• Bewustzijnsverlagend
• Seksueel ontremmend en
stimulerend
• Effect afhankelijk van
dosering
Risico’s van GHB
• Het belangrijkste risico is een
overdosis
• De combinatie GHB met
alcohol vergroot de kans op
een overdosis en kan al zeer
snel dodelijk zijn
• Omdat GHB vloeibaar is kan
het onopgemerkt (in een
drankje) worden toegediend
• Geestelijk en lichamelijk
verslavend
Risico’s van GHB II
Ontwenningsverschijnselen:
•
•
•
•
•
•
Hartritme stoornissen
Jeuk
Branderig gevoel in het gezicht
Hoge bloeddruk
Epileptische aanval
Delier (psychose)
Behandeling van GHB
• Novadic – Kentron is in de behandeling van
GHB cliënten landelijk gezien voorloper
• Als iemand dagelijks gebruikt kan hij/zij na
twee tot vier weken niet meer stoppen en
heeft om de twee à drie uur een dosis nodig
• Behandeling binnen N-K met medicinale GHB
Ketamine
• Ketamine is officieel een narcosemiddel
• Het is op de markt te koop als pil, poeder of
injectievloeistof
• Het wordt in Nederland ook verkocht als XTC
of cocaïne terwijl het effect nauwelijks
vergelijkbaar is
Effecten van ketamine
• Het veroorzaakt hallucinaties
• Derealisatie
• Depersonalisatie (ook wel uittreden of trippen
genoemd)
• Een gevoel van tijdloosheid
• De werking is 1 tot 2 uur
Risico’s van ketamine
• Overdosis (dosering komt zeer nauw)
• Geestelijk verslavend
• Verminderd coördinatievermogen
• Duizelig, misselijk
• Niet in staat te bewegen
• Pijn wordt nauwelijks gevoeld
Slaap- en kalmeringsmiddelen
• Sinds 1956 is de werking van
benzodiazepines ontdekt
• Helpen bij onrust, angst en
slaapproblemen
• Staan op lijst II van de opiumwet
• In principe op recept verkrijgbaar
• Verkrijgbaar in tabletvorm of
capsules
• 1 miljoen Nederlanders slikken
jaarlijks ca. 250 miljoen
“benzo’s”
Effecten van benzodiazepines
• Werken remmend op
hersenactiviteit
• Omgeving lijkt rustiger te
worden
• Ze verdoezelen problemen,
maar lossen ze niet op
• Bijverschijnselen
Risico’s van benzodiazepines
• Lichamelijke afhankelijkheid
• Geestelijke afhankelijkheid
• Ontwenningsverschijnselen kunnen hevig zijn
• Ophoping (bijverschijnselen)
• Combinatie alcohol en benzodiazepines
• Deelname verkeer
• Tijdens zwangerschap en borstvoeding
XTC
• Chemisch
samengesteld product
met als werkzame stof
MDMA
• Werd in het verleden in
de psychiatrie gebruikt
• XTC kan men slikken
Effecten van XTC
• Zowel opwekkend als
bewustzijnsveranderend
• Contacten worden makkelijk
gelegd
• ‘Love drug’
• Na 4 tot 6 uur is de XTC uitgewerkt
Risico’s van XTC
• Vreemde stoffen
• Oververhitting
• Misselijkheid, hogere
bloeddruk, versnelde polsslag
• Depressies, angstaanvallen
en psychoses
• XTC als lifestyle is slopend
voor het lichaam
• Geestelijk verslavend
Trends in XTC gebruik
• Stijging in het aantal gebruikers onder jonge
vrouwen (gebruikersgroep verder stabiel)
• Verslaving aan XTC treedt in vergelijking met
andere harddrugs niet veel op
• Van de bezoekers van grote houseparty’s
zegt 58% XTC gebruikt te hebben
Speed
• Amfetaminen zijn langs
chemische weg gefabriceerde
stimulerende middelen
• In het verleden zijn amfetaminen
in de geneeskunde gebruikt
tegen depressies en als
eetlustremmer
• Men kan het slikken, spuiten en
snuiven
Effecten van speed
• Oppeppend effect, lichaam
en geest
• Actief, alert, zelfverzekerd
• Prikkelbaar, onrustig
• Knarsetanden, snel
bewegen van kaken
• Angstig, met name bij
uitwerking
• Na zo'n 4 tot 8 uur is de
speed uitgewerkt
Risico’s van speed
• Hoge hartslag en bloeddruk
• Gewichtsverlies
• Oververhitting
• Uitdroging
• Ernstige depressieve klachten
• Chronische vermoeidheid,
slapeloosheid
• Geestelijk verslavend
Cocaïne
• Cocaïne wordt via een
chemisch proces uit de
bladeren van de cocaplant
bereid
• Het kauwen op cocabladeren
is bij de indianen al
eeuwenlang bekend
• Men kan het snuiven, roken
en spuiten
Effecten van cocaïne
•
•
•
•
•
•
•
Opwekkend
Hongergevoel en vermoeidheid verdwijnen
Euforie
De hele wereld aankunnen
Spraakzaam, snel praten
Rusteloos en lichtgeraakt
Tijdelijke toename
uithoudingsvermogen
• Het werkt 10 minuten tot een
half uur
Risico’s van cocaïne
•
•
•
•
•
•
•
•
Uitputting
(Paranoïde) depressies
Gewichtsverlies
Belasting van het hart- en
bloedvatenstelsel, epileptisch insult
Agressief en paranoïde gedrag
Zelfvertrouwen slaat om in
overmoed
Sociale vervreemding
Geestelijk verslavend
Crack / Basecoke
• Bewerkte vorm van cocaïne
• Wordt gerookt uit een pijpje of
van aluminiumfolie
• Intens, plezierig en geweldig
voelen
• Dit slaat echter na enkele
minuten al om in het negatieve
• Sterk geestelijk verslavend
Trends in cocaïnegebruik
• Forse toename van het gebruik van snuifcoke
onder jongeren en jong volwassenen
• Sterke groei van het aantal mensen dat hulp
vraagt vanwege cocaïne
• Twee van de drie hulpvragers gebruikt basecoke
Paddo’s
• Oorspronkelijk gebruikt voor
magische en religieuze
doeleinden
• Men kan het eten of thee van
zetten
• Werking tussen de 3 en 7 uur
• Paddo’s zijn illegaal, zowel vers
als gedroogd
• Vb: mexicaanse, kaalkopjes, hawaiaanse, balinese
Effecten van paddo’s
• Effect is afhankelijk van gewicht
en maaginhoud
• Zintuiglijke waarneming verandert
en lopen in elkaar over
• Stemmingen worden versterkt
• Gevoelig voor sferen
• Opgaan in eigen fantasie
• Tijd en ruimte worden anders beleefd
• Het effect duurt 3 tot 7 uur (piek in de eerste 2
uur)
Risico’s van paddo’s
•
•
•
•
•
Hallucineren
Bad trips of flippen
Flash-backs
Psychotische aanleg
Verwarring, angst, depressies
en paranoia
• Deelname aan het verkeer is zeer gevaarlijk
• Nauwelijks kans op verslaving
LSD
• LSD is een stof die is
afgeleid van lysergeenzuur:
het product van een
natuurlijke schimmelsoort
• LSD is een sterk
hallucinogeen middel
• LSD wordt meestal als
papertrip of pilletje gegeten
Effecten van LSD
• Versterking van bestaande
emoties
• Verandering beleving tijd en
ruimte
• Hallucinaties
• De sterkste pieken vinden plaats
2 tot 6 uur na inname.
Na 12 tot 24 uur is de LSD uitgewerkt
• Nauwelijks kans op verslaving
Effecten van LSD
• Tijdelijke psychose
• Ontwrichting van het
geestelijk welzijn door
de heftigheid van de
ervaring
Hasj en wiet
• Hasj en wiet (marihuana)
zijn afkomstig van de
hennepplant, de cannabis
sativa
• De hennepplant wordt al
duizenden jaren gekweekt
voor haar vezels, zaden en
olie
• Men kan het roken, eten en
drinken
Effecten van hasj en wiet
• Euforische stemming
• Versterking zintuiglijke prikkels/
waarneming verandert
• Onverschilligheid
• Honger “vreetkick”
• Lach- en giechelbuien,
“lachkick”
• Lacunes in korte-termijn-geheugen
Risico’s van hasj en wiet
• Schadelijk voor de
luchtwegen
• Negatieve invloed op
psychische klachten
• Desinteresse in andere
zaken/ ontnemen van
ambities (zorgeloosheid)
• Geestelijk verslavend
Trends in cannabisgebruik
• Vanaf 1997 is het aantal gebruikers gestegen
van 2,5% naar 3%
• Het aantal coffeeshops is gedaald van 1179 in
1997 naar 702 in 2007
• Eén op de vijf gebruikers consumeert (bijna)
dagelijks
• Blowers gaan voor de stabiele hoeveelheid, de
stabiele roes, of de heftige roes.
Deze laatste groep heeft de grootste kans een
afhankelijkheidsprobleem te ontwikkelen, maar
maakt het kleinste deel uit van de gebruikerspopulatie
Risico’s van combigebruik
• Effecten onvoorspelbaar
• Grotere kans op onbedoelde effecten
• Gevaarlijke combinaties
• Sommige middelen versterken elkaar en zijn
daardoor bijv. extra agressieopwekkend
• Je voelt het effect minder goed aankomen,
het is er ineens
Prijzen
Wiet per gram
€ 8,00
Hasj per gram
€ 10,00
GHB per buisje 5 ml
€ 5.00
Een joint
€ 2,00/ € 3,00
Poppers Flesje 10 ml
€ 12,50 tot € 15
LSD (papertrip)
€ 5 tot € 10
Base coke
€ 10
XTC per pil
€ 3 tot € 5
Bij dealer in club
€ 10
Cocaïne per gram
€ 50 tot € 60
Cocaïne per lijntje
€ 2,50 tot € 3
€ 2 tot € 20
per gram
Speed per gram
gemiddeld
€7
Heroïne per gram
€ 25 tot € 35
Ketamine
Alcohol
Dubbele tong, onaangepast gedrag,
aandachtsstoornissen, bewusteloosheid,
ademhalingsstilstand
Promillage bepalen, opname,
maagspoelen/braken mogelijk > uur na
inname afwachtend beleid, vitale
functies bewaken, stabiele zijligging.
Benzodiazepinen
Dubbele tong, aandachtsstoornissen,
coördinatiestoornissen, hypotensie, coma,
ademhalingsdepressie
Opname i.c., beademing, vitale functies
bewaken.
Cannabis
Verhoogde eetlust, tachycardie, rode ogen, psychose,
bewusteloosheid.
Meestal weinig problemen en volstaat
geruststelling, eventueel benzodiazepine,
toedienen van warme, zoete dranken, vitale
functies bewaken.
Cocaïne,
stimulantia
Angst, achterdocht, misselijkheid, braken, agressie,
verhoogd zelfgevoel, tachycardie, hyperthermie,
misselijkheid, ophoesten bruin sputum, hersenbloedingen
–infarcten, psychose, spierzwakte, pijn op de borst,
epileptisch insult.
Opname, symptoombestrijding, prikkelarme
omgeving, toedienen van zoete
koolzuurarme dranken, vitale functies
bewaken.
Opiaten
Vernauwde pupillen, onduidelijke spraak,
bewusteloosheid, hypotensie, ademhalingsdepressie,
bradycardie
Opname en beademing, patiënt wakker
houden, vitale functies bewaken, naloxone.
XTC
Grote pupillen, veel praten, wel helder en adequaat,
tachycardie, droge mond, alert, braken, zweten,
hyperthermie, epileptische insulten.
Symptoombestrijding (o.a. afkoeling, ßblokker, diazepam, haloperidol), koele ruimte
en koele, isotone drankjes, alert zijn op
vergiftigingsverschijnselen.
GHB
Misselijkheid, braken, hoofdpijn, verlaagde spierspanning,
reversibel coma (‘out’ gaan), incontinentie,
ademhalingsdepressie.
Monitoring tijdens opname, vitale functies
bewaken, stabiele zijligging.
Alcoholintoxicatie en
alcoholabstinentie-syndroom
Acute intoxicatie verschijnselen
•
•
CZS: sedatie, relaxatie, euforie, amnesie, verminderd
beoordelingsvermogen, ataxie (verstoring evenwicht/bewegingscoördinatie),
vertraagde bemoeilijkte spraak, gedaald bewustzijn, coma
Gastro-intestinaal: nausea, braken
Alcoholabstinentiesyndroom
- Vroege verschijnselen:
• < 8u na de laatste alcoholinname: kater, hoofdpijn, nausea, braken
• 12u na de laatste alcoholinname: milde tremoren, angst, anorexie, nausea,
braken, slapte, myalgie, levendige dromen, nachtmerries
• 12 - 36u na de laatste inname: irritatie, agitatie, tachycardie, hypertensie,
tremoren van handen en mond
Triage in de spoedeisende verslavingszorg
(Maurice van Egmond, 2011)
•
•
Alcoholintoxicatie en
alcoholabstinentiesyndroom (2)
Alcohol hallucinatie fase (24u na laatste inname): meestal visuele
hallucinaties (kruipende insecten), soms auditieve hallucinaties (geruisen,
klikkende geluiden)
Stuipen tgv alcohol ontwenning (8 - 12u na de laatste alcoholinname): korte,
spontane tonisch-clonische aanvallen, vaak voorafgaand aan een delirium
tremens
Late of majeure ontwenningsverschijnselen (meestal omstreeks 48u na de
laatste alcoholinname):
• delirium tremens: gedaald bewustzijn, verwardheid, desorientatie, agitatie,
agressiviteit, tachycardie, hypertensie, koorts, zweten
Triage in de spoedeisende verslavingszorg
(Maurice van Egmond, 2011)
GHB intoxicatie
Acute intoxicatie verschijnselen
• CZS: depressie van het centrale zenuwstelsel, ataxie (verstoring evenwicht
en bewegingscoördinatie), duizeligheid, verstoord beoordelingsvermogen,
vertraagde bemoeilijkte spraak, agressief gedrag, clonische bewegingen van
de ledematen, sedatie, gedaald bewustzijn, coma, amnesie, stuipen
• Respiratoire effecten: respiratoire depressie, apnee, laryngospasme
(zeldzaam)
• Gastro-intestinale effecten: nausea, braken
• Cardiovasculaire effecten: bradycardie, AV – block, hypotensie
• Andere effecten: nystagmus, hypothermie
• GHB abstinentiesyndroom: tachycardie, onrust, insomnia, hypertensie,
nausea, braken, milde tremoren, angst, transpiratie, angst, verwardheid
(delier), psychotische verschijnselen (hallucinaties, wanen)
Triage in de spoedeisende verslavingszorg
(Maurice van Egmond, 2011)
Cocaïne intoxicatie
Acute intoxicatie verschijnselen
•
•
•
•
•
Cardiovasculaire effecten: pijn op de borst, myocard isschemie, myocard
infarct, hypertensie, ritmestoornissen (o.a. tachycardie)
Respiritoire effecten: : Longoedeem, exacerbatie van asthma,
CZS: euforie, verwijde pupillen, agitatie, agressie. Epileptische insulten. Na
de upfase volgt een even langdurige en diepe down fase met depressie en
soms neiging tot T.S.
Psychiatrische effecten: psychose, paranoidie, delier. Na de upfase volgt
een even langdurige en diepe down fase met depressie en soms neiging tot
T.S.
Overige symptomen: tremoren, hyperthermie, hypothermie
Triage in de spoedeisende verslavingszorg
(Maurice van Egmond, 2011)
Amfetamine intoxicatie
Acute intoxicatie verschijnselen
• Cardiovasculair: palpitaties, hypertensieve crisis, tachycardie of
(reflex)bradycardie, ritmestoornissen (meestal tachyaritmieen),
cardiovasculaire collaps
• Psychiatrische symptomen: euforie, toegenomen agressiviteit, verhoogde
waakzaamheid, angst, hallucinaties (visueel en tactiel), compulsief repititief
gedrag
• CZS: - agitatie, delirium, hyperactiviteit, tremoren,
duizeligheid, mydriase, hoofdpijn, choreatische bewegingen, hyperreflexie,
cerebrovasculair accident, stuipen en status epilepticus, coma
• Andere symptomen: rhabdomyolyse, myoglobinurie, acuut renaal falen,
anorexie, excessief zweten
Triage in de spoedeisende verslavingszorg
(Maurice van Egmond, 2011)
Opiaten intoxicatie
Acute intoxicatie verschijnselen
• Cardiovasculair: palpitaties, bradycardie, hypotensie
• Respiratoir: respiratoire depressie, bronchospasme, longoedeem, apnee
• Gastro-intestinaal: nausea, braken, constipatie
• Andere symptomen: miosis, hypothermie
• Onthoudingssyndroom: hypertensie, tachycardie
• CZS: depressie van het centrale zenuwstelsel, coma, stuipen
Triage in de spoedeisende
verslavingszorg (Maurice van
Benzodiazepinen intoxicatie
Acute intoxicatie verschijnselen
• Cardiovasculair: milde cardiovasculaire depressie, zelden fatale
effecten
• Respiratoir: milde respiratoire depressie, minder respiratoire depressie
dan bij barbituraten, kort werkende preparaten en IV-preparaten geven
een sterkere respiratoire depressie
• Gastro-intestinaal: nausea, braken, diarree
• Andere symptomen: hypothermie, complicaties kunnen zijn: cerebrale
hypoxie, rhabdomyolysis, druk- geinduceerde neuropathieen
• Onthoudingssyndroom:
• CZS: sedatie, dronken gevoel, vertraagde spraak, coma, delirium,
kleine tot middelgrote pupillen
• Neuromusculaire effecten: coördinatiestoornissen, vertraagde
bewegingen, ataxie, hypotensie, hyporeflexie/areflexie
Triage in de spoedeisende verslavingszorg
(Maurice van Egmond, 2011)
Overgebleven vragen?
Evaluatie
• Terugblik, ervaringen.
• Opmerkingen / tips etc. voor de docent.
• Svp evaluatieformulier invullen en
inleveren!