Verslag van de openbare vergadering van de

Verslag van de openbare vergadering van de gemeenteraad van Lopik, gehouden op
dinsdag 4 april 2017 in het gemeentehuis te Lopik.
Aanwezig:
Voorzitter:
drs. J.P.J. Lokker
CDA-fractie: A.A. Strien, mw. W.Chr. de Groot, J.J.C. van Bruchem,
mw. F.J.M. Mulder-van Zuijlen
VVD-fractie: H.C. van Amerongen, L.A.A. van Schaik, mw. G.E. van Delft-Bos, N. Kramer
CU-fractie:
D. van den Broek, mw. B. de Kruijf-Overeem
PvdA-fractie: mr. H.J. Dekker, R. van den Berg
SGP-fractie: drs. A.B. Schep, J.W. Benschop
Griffie:
mw. mr. G.M.G. Dolders (verslag)
Gasten:
commissaris van de Koning, de heer W. van Beek
mr. B. Thomas (kabinetschef)
Afwezig (met kennisgeving): B. de Leede
1. Opening
De voorzitter opent de vergadering en spreekt het openingsgebed uit. Hij heet vervolgens
iedereen van harte welkom, in het bijzonder de commissaris van de Koning, de heer Van
Beek en zijn kabinetschef, de heer Thomas.
De voorzitter verwijst naar een artikel in het blad “Binnenlands Bestuur” van 28 januari 2017
met de titel “Gezocht: beminnelijke autocraat”. In het artikel wordt aangegeven dat veiligheid
vaak het stiefkindje in een profielschets is. Veel gemeenten zoeken naar een vriendelijke en
verbindende burgemeester maar een burgemeester moet ook knopen kunnen en willen
doorhakken in crisissituaties.
2. Toelichting op de profielschets door de voorzitter van de vertrouwenscommissie,
de heer A. Strien
De heer Strien geeft aan dat de 5 fractievoorzitters, vrij snel nadat bekend werd dat
burgemeester Westerlaken een andere baan had geaccepteerd, bij elkaar zijn gaan zitten
om te kijken welke stappen moesten worden gezet. Vooruitlopend op het opstellen van een
profielschets hebben de raad, het college en het managementteam eerst op 3 januari 2017
bij elkaar gezeten en bepaald waar de gemeente Lopik nu staat en wat er in de toekomst op
ons afkomt. Vervolgens is de griffier met de informatie van die avond aan de slag gegaan en
is een eerste schets opgesteld. Tijdens dat proces heeft zij de vertrouwenscommissie
regelmatig geconsulteerd. Op 7 maart 2017 is de concept-schets met de hele raad
besproken. De opmerkingen en aanvullingen van die bijeenkomst zijn vervolgens in de
schets verwerkt. Dit heeft geleid tot de profielschets die nu vanavond voorligt.
3. Toelichting op de procedure en inhoudelijke vragen van de commissaris
van de Koning, de heer W. van Beek
De heer Van Beek geeft aan dat we na fase 1 (de benoeming van de heer Lokker als
waarnemend burgemeester) nu starten met fase 2.
Verslag raadsvergadering d.d. 4 april 2017
Pagina 1
Procedure
De heer Van Beek geeft aan dat de procedure er als volgt uitziet:














Eerst wordt een profielschets vastgesteld.
Vervolgens wordt een vertrouwenscommissie benoemd (in ons geval is dat niet nodig
omdat wij op basis van onze verordening een vertrouwenscommissie hebben die
actief wordt zodra er sprake is van een benoeming, herbenoeming of
functioneringsgesprek. red).
Morgen wordt de advertentie in de Staatscourant gezet. De sollicitatietermijn sluit op
1 mei a.s.
De profielschets is een belangrijk document omdat je laat zien wat je verwacht van
een burgemeester. Het laat tevens zien welk profiel een burgemeester moet hebben.
Zodra de profielschets is vastgesteld gaat het kabinet van de provincie aan de slag.
Het kabinet verzamelt informatie van kandidaten en checkt of de kandidaten aan de
formele eisen voldoen (geen strafblad en Nederlandse nationaliteit).
Wanneer deze informatie is verzameld selecteert de commissaris de personen die hij
wil spreken.
Wanneer alle gesprekken zijn gevoerd en de commissaris een helder beeld heeft
nodigt hij de vertrouwenscommissie uit. In dat gesprek geeft hij aan wie naar zijn
mening geschikt zijn. De vertrouwenscommissie krijgt de namen van alle sollicitanten
te zien en krijgt per persoon een toelichting.
Zo ontstaat aan het eind van de avond een shortlist van de namen van kandidaten
met wie de vertrouwenscommissie in gesprek gaat. Op de shortlist komen alleen
personen te staan die de commissaris benoembaar acht. Een kandidaat moet dus:
1) een burgemeesterskandidaat zijn en 2) bij Lopik passen.
Vervolgens voert de vertrouwenscommissie, in een tweetal ronden, gesprekken met
kandidaten.
Dit leidt uiteindelijk tot een voordracht met 2 namen.
Vervolgens legt de vertrouwenscommissie in een besloten raadsvergadering uit hoe
het proces is verlopen en hoe de voordracht tot stand is gekomen.
In een openbare raadsvergadering direct daarna wordt nr.1 op de voordracht bekend
gemaakt.
Daarna worden alle stukken, via het kabinet, naar de minister gestuurd.
De afronding van het proces wordt in november verwacht en sluit met de beëdiging
van de nieuwe burgemeester.
De heer Van Beek geeft vervolgens aan dat hij heeft begrepen dat aan de
vertrouwenscommissie 2 adviseurs zijn toegevoegd: wethouder Spelt en de
gemeentesecretaris, de heer Capel. Hij geeft aan dit een verstandig besluit te vinden. Deze
personen werken immers nauw samen met de burgemeester.
Inhoud
De heer Van Beek benadrukt dat alles wat in dit proces speelt, geheim is. Deze
geheimhouding is opgelegd door de wet. Het is van groot belang dat geen van de leden de
geheimhouding schendt. Wanneer toch een lek zou ontstaan is hij verplicht om de
hoofdofficier van justitie daarvan in kennis te stellen.
De heer Van Beek geeft verder aan dat de profielschets moet uitnodigen én moet selecteren.
Hij heeft daarom de volgende vragen om nog meer helderheid en scherpte te krijgen:
 Er wordt in de profielschets gesproken over een persoon met een “krachtige
uitstraling”. Wat wordt daar precies mee bedoeld?
Verslag raadsvergadering d.d. 4 april 2017
Pagina 2







Wanneer de woorden “krachtige uitstraling” bedoeld zouden zijn als een karaktertrek,
moet de burgemeester dan een leider zijn? In hoeverre mag hij voor de troepen
uitlopen?
De burgemeester moet volgens de profielschets “de belangen van Lopik goed voor
het voetlicht kunnen brengen”. Is daarmee een ambassadeur bedoeld?
In de profielschets staat een passage over het respecteren van geloofsovertuigingen.
Wat wordt daarmee bedoeld? Moet de burgemeester kerkelijk meelevend zijn? Wordt
iets anders bedoeld?
In de profielschets wordt aangegeven dat de kandidaat aantoonbare ervaring met het
leiden van vergaderingen moet hebben. Deze ervaring kan zijn opgedaan in het
bedrijfsleven, bij de semi-overheid of in het openbaar bestuur. In hoeverre moet
iemand ervaring hebben opgedaan in het openbaar bestuur?
Krijgt de burgemeester ook een inhoudelijke portefeuille?
In de profielschets komt het woord “zelfstandig” veel voor. De heer Van Beek geeft
aan te weten hoe geworteld die wens is. Zelfstandigheid is echter geen doel op zich
maar een middel. Gevraagd wordt wat Lopik met zelfstandigheid wil bereiken.
De gemeente had lange tijd een ambtswoning maar heeft deze nu niet meer. Zijn er
voldoende mogelijkheden voor huisvesting en is de gemeente bereid om een
kandidaat te helpen bij het zoeken naar huisvesting?
De heer Strien beantwoordt de vragen als volgt:
 Met een “krachtige uitstraling” wordt niet een persoon bedoeld die regelmatig de
sportschool bezoekt. Het gaat om een persoon die, als hij binnenkomt, ook echt
binnenkomt. Een persoon waarvan meteen iedereen weet “die heeft het”. De
uitstraling kan hem zitten in de verschijning maar ook in flair/charme. Met een
“krachtige uitstraling” is dus de uitstraling van de persoon bedoeld.
 De burgemeester moet zeker leiderskwaliteiten hebben maar moet niet arrogant zijn.
Hij moet op gezette tijden boven de mensen kunnen staan maar ook ertussen. Hij
mag best weleens voorop lopen maar hij moet ten alle tijden de wethouders en de
gemeenteraad meenemen en, in bepaalde kwesties, ook de samenleving.
 Het woord “zelfstandigheid” komt vaak in de profielschets voor. Tijdens de
bijeenkomst op 3 januari jl. is nog eens nadrukkelijk uitgesproken dat zelfstandigheid
erg belangrijk is. Zowel de raad als het college proberen te handelen vanuit eigen
kracht. Goede voorbeelden hiervan zijn het Breed Sociaal Loket en LopikMEerwaard.
Samenwerking met andere gemeenten moet, los van de vraag of het goedkoper of
duurder is, leiden tot een verbetering voor de inwoners.
 De gemeente Lopik heeft 9 verschillende kernen. Het geloof is voor veel inwoners
van groot belang maar niet voor alle inwoners. De burgemeester moet het geloof dat
mensen hebben respecteren en hij moet begrijpen dat mensen vanuit hun
verschillende geloofsovertuigingen anders naar zaken kijken. In de profielschets is
bewust vermeld dat wij de raadsvergaderingen openen en sluiten met het
ambtsgebed. Het ambtsgebed willen wij in ere houden.
 De nieuwe burgemeester moet inderdaad ervaring hebben in het leiden van
vergaderingen. Natuurlijk gaan we voor de beste burgemeester maar hij hoeft niet
persé uit het openbaar bestuur te komen. Wanneer je dit expliciet zou aangeven zou
je mogelijk andere goede kandidaten kunnen mislopen.
 Op dit moment heeft de burgemeester recreatie & toerisme, personeel & organisatie
en communicatie in zijn portefeuille, buiten de taken die vast tot de portefeuille van de
burgemeester horen.
 Wij hebben inderdaad geen ambtswoning. Dit wordt niet als een probleem gezien
omdat er voldoende woningen te koop zijn. Wanneer het zo mocht zijn dat dit toch tot
problemen leidt dan is de gemeente vanzelfsprekend bereid om te zoeken naar een
oplossing en te helpen in het zoekproces.
Verslag raadsvergadering d.d. 4 april 2017
Pagina 3
De heer Van Beek dankt de heer Strien voor zijn toelichting en geeft, in aanvulling op wat hij
eerder heeft gezegd, aan dat openbare orde en veiligheid moeilijk is voor mensen die niet
eerder burgemeester zijn geweest of niet uit de overheid komen. In dat geval wordt ervoor
gezorgd dat de nieuwe burgemeester via een cursusweek bij de Veiligheidsregio Utrecht,
voor het moment van installatie wordt getraind. Ook naderhand wordt er veel gedaan aan het
trainen van burgemeesters op dit vlak.
De heer Van Beek vraagt tot slot of de sollicitant politieke ervaring moet hebben? Moet een
kandidaat raadslid zijn geweest? Of strekt het feit dat een sollicitant wethouder is geweest tot
aanbeveling?
De heer Strien geeft aan dat we inderdaad in de profielschets hadden kunnen opnemen dat
de burgemeester uit het openbaar bestuur moet komen. Je weet dan dat je een oudwethouder of een ex-lid van de Tweede Kamer krijgt. Wanneer je dit zou doen zou je andere
mensen geen kans geven. Het is wel belangrijk dat de kandidaat enigszins politieke ervaring
heeft, bijvoorbeeld opgedaan als raadslid. Het moet een persoon zijn die kan samenwerken.
Het moet geen “carrièretijger” zijn. Hij mag als leider weleens voor de troepen uitlopen maar
hij moet het college, de gemeenteraad en de inwoners zeker meenemen.
4. Vaststellen profielschets
Op de vraag van de voorzitter of de raad kan instemmen met de voorgelegde profielschets
antwoorden alle fracties bevestigend. De schets is daarmee unaniem vastgesteld.
De heer Strien overhandigt vervolgens de profielschets aan de heer Van Beek.
5. Sluiting
De voorzitter bedankt de heren Van Beek en Thomas voor hun komst naar Lopik en dankt de
aanwezigen voor hun inbreng. Vervolgens spreekt hij het slotgebed uit en sluit hij de
vergadering.
Verslag raadsvergadering d.d. 4 april 2017
Pagina 4