Probleemoplossend integreren met de TI-84 De georiënteerde oppervlakte Opgave: Bereken de oppervlakte van het gebied ingesloten tussen de grafiek van y = 2x² + 2x – 4 en de x-as in [0,2] De georiënteerde oppervlakte 2 (2 x 2 x 4) dx 2 0 De totale werkelijke oppervlakte 2 2 x 2 x 4 dx 2 0 Opvoeren van de nauwkeurigheid Opgave: Bereken de oppervlakte van het gebied ingesloten tussen de grafiek van y = x³ - 2x² – 5x + 6 en de x-as. Opvoeren van de nauwkeurigheid 3 x 2 3 2 x 5 x 6 dx 2 Opvoeren van de nauwkeurigheid 3 x 3 2 x 5 x 6 dx 2 De TI-84 rekent numeriek, dus benaderend. Standaard is dit met een nauwkeurigheid van 10-5. Wil je de nauwkeurigheid verfijnen, dan moet je dit ingeven na de bovengrens. 2 Toepassing 1: Oppervlakte tussen twee krommen Bereken de oppervlakte van het gebied ingesloten tussen de krommen y1 = 2x – x² en y2 = x² - 4x . Toepassing 1: 3 y1 y2 dx 0 Toepassing 2: Verdeel het gebied begrepen tussen de kromme y = 6x-x² en de x-as in drie gelijke stukken. Om het gebied in drie gelijke delen te verdelen moeten we de oplossingen vinden van volgende vergelijkingen: y 2 y 2 x y dx 12 1 0 x y dx 24 1 0 Toepassing 3: Gegeven is de grafiek van f(x). Bereken de oppervlakte van het ingekleurde gebied. x 2x 3 f ( x) 2 x 2x 2 2 Toepassing 4: Bepaal de oppervlakte van het gebied ingesloten door de kromme met vergelijking y = x4 – 5x² + 4 en de rechte door P(-2,0) en Q(3,40). Toepassing 5: Gegeven is de grafiek van f(x). Bepaal de oppervlakte ingesloten door de grafiek van f(x), de raaklijn aan de grafiek van f(x) in P(10,3) en de x-as. f ( x) x 1 Het heeft hier geen zin om de nauwkeurigheid bij het berekenen van de integraal te verfijnen omdat de TI-84 niet nauwkeurig genoeg de afgeleide in een punt kan berekenen. Toepassing 6: substitutie Bereken 2 4 x dx 2 0 Stel x = 2.sint 2 0 2 4 x dx 4cos t dt 2 2 0 Oneigenlijke integralen Probleem 1 Bereken 1 1 dx 2 x Definieer de functie: x 1 y1 2 dx 1 x Definieer de functie: x 1 y1 2 dx 1 x en bepaal de limiet voor x naar oneindig: Probleem 2 1 Bereken d x 1 x 2 Definieer de functie: x 1 y1 dx 2 x 1 x Definieer de functie: x 1 y1 d x 2 x 1 x en bepaal de limiet voor x naar oneindig: Probleem 3 1 Bereken 1 1 3 x 2 dx Definieer de functie: x y1 1 1 1 3 x 2 dx x 1 3 x 2 dx en bepaal de limiet voor x naar nul: Een leuke paradox Beschouw de functie 1 f ( x) x voor x > 1. Een leuke paradox Als we deze functie wentelen om de x-as wordt de inhoud gegeven door: I f ( x) 1 2 dx 1 1 1 dx 0 (1) 2 x x 1 Een leuke paradox Voor de te wentelen oppervlakte van het omwentelingslichaam geldt de formule: A 1 f ( x) dx 1 1 dx ln x 1 1 x Een leuke paradox We hebben dus een lichaam met eindige inhoud (pi) en een oneindige oppervlakte. Ofwel, als we er verf in zouden doen, dan zou alle verf die er in zit niet genoeg zijn om de buitenkant mee te verven. Terwijl het toch overal tegen de binnenkant zit. Numerieke integratie Numerieke integratie • Methode van de intervalmiddens • Trapeziumregel • Regel van Simpson – paraboolregel • Gauss-Konrodmethode (TI-84) Methode van de intervalmiddens Principe Formule b f ( x) dx h. f 1 a h. f 2 ... h. f n h f1 f 2 ... f n 8 Opgave 7 dx 4 x2 3x 5 Exacte oplossing 8 7 dx 2x 3 14 4 x2 3x 5 11 Bgtan 11 4 10, 059398 8 Benadering (n = 6) 8 7 dx 4 x2 3x 5 2 f 3 f 1 f 1 f 3 f 5 f 7 Fout : ong. 0,7 % Benadering (n = 12) 8 7 dx 4 x2 3x 5 f 3,5 f 2,5 f 1,5 ... f 5,5 f 6,5 f 7,5 Fout : ong. 0,2 % x 5 3 cosh 3 dx 5 Opgave Exacte oplossing 5 x x 5 3 cosh 3 dx 3x 3sinh 3 5 14, 683157 5 Benadering (n = 10) x 3 cosh dx f 4,5 f 3,5 ... f 3,5 f 4,5 5 3 5 Fout : ong. 0,5 % Een programmatje Trapeziumregel Principe Formule b a 1 f ( x) dx h f 0 2 f1 2 f 2 ... 2 f n 1 f n 2 Opgave 5 cos 4 x dx 2 2 x x 1 Oplossing Benadering (n = 6) h b a (2 ) n 6 2 5 cos 4 x 1 dx . f 2 2 2 2 2 2 x x 1 18, 448248 3 f 2 f f f 0 f f 2 2 Fout : ong. 3,4 % Benadering (n = 12) h b a (2 ) n 12 4 5 cos 4 x 1 dx . f 2 2 2 x2 x 1 2 4 19, 055801 7 f 4 3 f 2 ... f 2 3 f f 4 Fout : ong. 0,22 % 4 Opgave 6. e 4 Oplossing x2 4 dx Benadering (n = 8) h 4 b a 4 (4) 1 n 8 6.e 4 x2 4 1 dx f 4 2. f 3 f 2 ... f 3 f 4 21,134847 2 Fout : ong. 0,17 % Een programmatje Regel van Simpson - paraboolregel Formule b a 1 f ( x) dx h f 0 2 f 2 f 4 ... f n 2 4 f1 f 3 ... f n 1 f n 3 5x2 2 x 1 dx Opgave 2 x 1 4 8 Oplossing 8 5x2 2 x 1 2 4 x2 1 dx 5x 4 Bgtan x ln x 1 4 47,56979 8 Benadering (n = 6) h b a 8 (4) 2 n 6 5x2 2 x 1 1 dx .2. f 4 2. f 0 f 4 4. f 2 f 2 f 6 f 8 4 x2 1 3 8 48, 257405 Fout : ong. 1,4 % Benadering (n = 12) h b a 8 (4) 1 n 12 5x2 2 x 1 4 x 2 1 dx 8 1 f 4 2. f 2 f 0 ... f 6 4. f 3 f 1 ... f 7 f 8 3 47,885709 Fout : ong. 0,66 % x Opgave 1 sin 3 x dx 0 3 10 Oplossing 10 x x 1 0 1 3 sin 3x dx x 6 3 cos 3x 26,948583 0 10 2 Benadering (n = 10) h b a 10 0 1 n 10 x 1 1 sin 3 x dx f 0 2 f 2 ... f 8 4 f (1) ... f 9 f 10 0 3 3 28, 684364 10 Fout : ong. 6,4 % Een programmatje Toepassing Na de hevige onweren van de voorbije maand met plaatselijke overstromingen tot gevolg wordt de watertoevoer naar de plaatselijke rivier onderzocht. Zo wordt van elke beek de watertoevoer naar de rivier nagegaan. Een beek is 80 cm breed en het water stroomt er met een snelheid van 1,5 m/s. Diepte metingen om de 10 cm leverden volgend resultaat. 0 0 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 -20 -40 -60 -55 -70 -80 -95 -100 -100 -100 -110 -120 -130 -140 0 cm 10 cm 20 cm 30 cm 40 cm 50 cm 60 cm 70 cm 80 cm diepte 0 cm 55 cm 95 cm 110 cm 100 cm 130 cm 100 cm 70 cm 0 cm Trapeziumregel 10 0 2 55 95 110 100 130 100 70 0 cm2 2 6600 cm² Doorsnede 2 Debiet 0,66 m .1,5 m / s 900 l / s