Sociologie voor de praktijk

advertisement
Hoofdstuk 3
Cultuur
Sociologie voor de praktijk
1 van 12
Cultuur
•
Cultuur is:
–
–
–
•
een geheel van voorstellingen,
opvattingen, kennis, waarden en
normen...
die mensen als lid van een
samenleving...
overdragen en verwerven door middel
van leerprocessen.
Enculturatie en acculturatie
Sociologie voor de praktijk
2 van 12
Cultuur
Resultaat van ervaringen
• Niet statisch
• Met tegenstrijdigheden
• ‘Geen jas die je zomaar uittrekt’
•
•
•
Breder dan alleen hogere ‘cultuur’
Cultural capital
Sociologie voor de praktijk
3 van 12
Cultuur
Civilisatieproces: meer verfijnde,
meer gevarieerde gedragsregels
• Maar we werden vervolgens ook
weer minder ‘beschaafd’:
informalisering, zapcultuur
•
Sociologie voor de praktijk
4 van 12
Cultuur
Vanzelfsprekendheid eigen cultuur
• Sekseverschillen en invulling van
gender variëren
• ‘Natuurlijke verschillen’ door
omgeving, opvoeding, verleden
• Zijn etnische verschillen (ras)
biologisch?
•
Sociologie voor de praktijk
5 van 12
Nederlandse cultuur
•
Hoe Nederlandse cultuur gevormd?
–
–
–
Taal
West-Europees
Modernisering
van agrarisch naar (post)industrieel
•
•
•
•
Secularisering
Individualisering
Democratisering
Emancipatie naar machtsgelijkheid
Sociologie voor de praktijk
6 van 12
Nederlandse cultuur
•
Wat is Nederlandse cultuur?
–
Gemeenschappelijke waarden van
westerse cultuur
–
Zes verlichtingswaarden
•
•
•
•
•
•
Geloof in de toekomst
Gelijkheid
Rede en redelijkheid
Universaliteit
Individualiteit
Rechtvaardigheid
Sociologie voor de praktijk
7 van 12
Nederlandse cultuur
–
Maar ook tegenwaarden:
•
•
•
•
•
•
Eerbied verleden
Hiërarchie
Traditie
Particularisme
Collectiviteit
Privileges
Sociologie voor de praktijk
8 van 12
Cultuurrelativisme
•
Cultuurrelativisme is respecteren van
andere culturen
–
–
Is er een waardenhiërarchie?
Anders is vaak minder
Sociologie voor de praktijk
9 van 12
Eigen cultuur
Identiteit: wie ben je in termen van
collectiviteit
• Stereotype: veralgemeniseerd,
versimpeld beeld
• Vooroordeel
• Discriminatie: mensen behandelen
op grond van een niet ter zake doend
criterium
•
Sociologie voor de praktijk
10 van 12
Eigen cultuur
Selectieve waarneming
• Etnocentrisme: bekende is superieur
• Racisme: negatieve ideeën over
(ander) ras
•
–
•
Het bestaan van biologische ‘rassen’
met eigen uiterlijke kenmerken kan
niet wetenschappelijk worden
aangetoond.
Discriminatie: handelen op basis van
racistische motieven
Sociologie voor de praktijk
11 van 12
Subcultuur
Subcultuur: variatie binnen
dominante cultuur
• Contracultuur
• Referentiekader
• Anticiperende socialisatie
•
•
Een voorbeeld van verandering van
de cultuur: dalend kindertal
Sociologie voor de praktijk
12 van 12
Download