Ten geleide Beste mensen, Op onze oproep om op 2 februari aandacht te besteden aan de onrust die merkbaar is in onze provincie vanwege de bevingen van de aarde en een andere onrust die er is vanwege de sluiting van Aldel hebben we veel positieve reacties gekregen. Ook de pers besteedt er aandacht aan. De reacties geven aan dat het onderwerp sterk leeft onder de mensen. Het is goed om er als kerken bij te zijn en de nabijheid van God te zoeken. Zoals toegezegd sturen we jullie hierbij wat suggesties voor gebeden, schriftlezingen en liederen. Als bijlage voegen we enige cijfers en feiten toe voor wie het niet helemaal scherp meer heeft. We hopen dat dit initiatief mag bijdragen aan rust en welzijn in ons gebied. Met christelijke groet, Jan Hommes en Kees van Dusseldorp Bedoeling voorbedezondag We willen als kerken op zondag 2 februari voorbede doen om: - te laten zien dat de onrust in de provincie de kerken niet onberoerd laat - de mensen serieus te nemen die direct of indirect slachtoffer zijn van de aardbevingen of de slechte economische omstandigheden - in de zorg en moeite de nabijheid van de Heer te zoeken en daaruit moed en vertrouwen te putten voor het leven - de gemeenschap te mobiliseren om naar elkaar om te zien in aandacht en praktische ondersteuning - voorbede te doen voor de beleidsmakers en uitvoerders, inclusief Rijksoverheid en NAM, om hun verantwoordelijkheid te nemen Suggesties voorbeden We bidden U in het bijzonder voor de situatie in onze provincie: Wij bidden voor mensen die direct getroffen zijn door de aardbevingen, schade hebben aan hun huis of bedrijf, vastzitten in een onverkoopbare woning. Heer ontferm u over ons en geef mensen en mogelijkheden om te kunnen helpen. Wij bidden voor mensen die worden verlamd door angst voor de aardbevingen, angst voor het niet voorspelbare, angst voor schade en onveilige situaties. Heer, geef rust dat ons leven veilig is in Uw handen. We bidden voor mensen die zich niet gezien en gehoord voelen, het idee hebben dat er risico’s worden genomen over hun rug, die zich boos en verontwaardigd voelen. Heer, bewaar ons voor verkeerde woorden of daden en geef dat er geluisterd wordt. Wij bidden voor mensen die geraakt zijn door de economische crisis. Mensen die hun baan zijn kwijtgeraakt, niet voldoende opdrachten krijgen of al heel lang leven met onzekerheid over hun werk. We bidden voor mensen die financiele zorgen hebben. Heer, wijs een weg uit de problemen en geef ook mooie momenten en betekenisvolle relaties. Wij bidden voor mensen met macht en verantwoordelijkheid, voor mensen bij de Rijksoverheid, bij de NAM of andere bedrijven. Heer, geef dat wij mensen, gezichten zien en ons niet alleen laten leiden door economische motieven. Dat wij onze verantwoordelijkheden inzetten voor recht en vrede in de samenleving en voor een leefbare omgeving. We bidden U voor elkaar. Hoe onze levensomstandigheden ook zijn. Hoe onze beleving ook is. Heer, geef een open oog, een open hart en een open hand voor elkaar en voor allen die we ontmoeten. Suggesties Bijbelteksten Het lezen van Bijbelteksten moet zorgvuldig gebeuren. Dat kunnen we in deze suggesties niet uitwerken. We noemen enkele teksten bij diverse thema’s, zonder daarmee te suggeren dat hiermee alles gezegd is. - Over gevoel van onveiligheid en de zorg van God: Mat.6:19-34, het verhaal van het manna; Hab.3. Over eerlijk delen van welvaart en omzien naar elkaar: Jak.2:1-5; 1 Kor.12:25; Gal.6:10. Over noodzaak, moeite en bevrediging van arbeid: Gen.3:19; 1 Kor.15:59; 2 Thes.3:10. Over een christelijke levenshouding: Gal.5:22; 2 Pet.1:3-8. Over de verhouding tussen christenen en de overheid: 1 Tim.2:1-4; Rom.13:1-5; Ps.72; Jer.29:4-7; 1 Pet.2:11-17. Suggesties liederen Psalmen/liederen die een klacht verwoorden: Ps.9; 31; 61. Psalmen/liederen die zingen van Gods trouw: Ps.23; 33; 91; 93; Ld.427; 470. Psalmen/liederen die bidden om recht en vrede: Ld.95; 285. Inspirerende teksten Wij danken U dat U ons van in den beginne vergezelt en tot elkaar brengt, van vreemden tot vrienden maakt, een levend antwoord op elkanders vraag naar het goede, mensen die instaan en opkomen voor elkaar als kinderen van U. (n.a.v. Henk Jongerius) Wij bidden voor allen onder ons die het gevoel hebben dat het water hen tot de lippen komt. Voor allen die het gevoel hebben te verdrinken in de kolkende watermassa die dit leven kan zijn, vragen en bidden wij U: wees nabij! Geef mensen die tot steun kunnen zijn. Maar daar waar mensen niet kunnen helpen: wilt u dan rots in de branding zijn. We denken aan mensen die hun baan dreigen te verliezen of al langer kwijt zijn; wij bidden voor mensen die hun bedrijf met moeite draaiende kunnen houden. Dat we elkaar opvangen, door uw liefde. (n.a.v. Dorothe Sölle) Gebed 64 blz. 792 uit het dienstboek Bidden wij tot God die ons geroepen heeft tot een koninklijk geslacht van priesters: Schenk ons de vruchten van uw Geest, Heer, goedheid, zachtmoedigheid en geduld. Heer, bewaar ons in uw dienst. Laat ons U beminnen, zodat uw liefde ons vervult, en laat ons het goede doen, zodat ons leven een lofzang wordt voor U. Heer, bewaar ons in uw dienst. Leer ons oog te hebben voor de noden van anderen, en mee te werken aan hun geluk. Heer, bewaar ons in uw dienst. Help hen die zoeken naar werk en het niet vinden, laat hen met vreugde en zonder zorgen door het leven gaan. Heer, bewaar ons in uw dienst. Wees een toevlucht voor wie ontheemd is, een bescherming voor allen in tijden van nood Gebed 68, blz. 797 Voorbede voor de overheid God boven alle machten, in de naam van uw Zoon – als een knecht was Hij onze Heer en koninklijk was Hij ons van dienst – bidden wij U voor allen die geroepen zijn om als onze overheid uw mensen te dienen en uw recht hoog te houden. Voor onze koningin (koning) bidden wij U: laat het woord van uw gratie haar (hem) blijvend inspireren en maak zo haar (zijn) koningschap tot een bescheiden teken van de heerschappij van uw Vredevorst. Voor onze ministers bidden wij U: geef dat ze hun naam waar maken als dienaars van mensen, dat ze hun macht vóór alles gebruiken ten dienste van hen die machteloos zijn, dat ze zich onderscheiden door visie en durf. Voor onze volksvertegenwoordiging bidden wij U: laat bezorgdheid om uw wijde wereld zwaarder wegen dan de enge zorgen van partijbelangen en posities, laat gerechtigheid en waarheid meer in tel zijn dan stemmenwinst. Cijfers en feiten - - - - - Sinds 1963 wordt er gas gewonnen in Groningen. Sinds 1986 hebben zich aardbevingen voorgedaan. Na beving van 3.6 in Huizinge (zomer 2012) heeft de NAM de relatie met gaswinning erkend en is de maatschappelijke onrust groot geworden. Zwaarst denkbare beving in Groningen is 4.1 op de Schaal van Richter. Dan ontstaat er nog geen schade aan vitale infrastructuur. Er is een kans van 10% dat aardschok wel zwaarder is. In november 2013 verscheen het rapport van de commissie Meijer. De belangrijkste aanbevelingen: o herstel van gevoel van veiligheid en toekomstzekerheid o herstel van vertrouwen tussen bevolking en rijksoverheid/NAM o verbeteren kwaliteit leefomgeving en belevingswaarde van gebied o borgen duurzaam toekomstperspectief In beleving van mensen is het verhaal naar de overheid: o NAM heeft relatie gaswinning – bevingen altijd ontkend en gerelativeerd o Nog steeds ontbreekt volledige transparantie over mogelijke gevolgen o Onvrede over taxatie en herstel van de schade o Gevoel dat economische en financiele belangen van rijk prioriteit hebben o Bewoners zijn niet betrokken bij beleid o Het gevoel van niet gehoord en niet serieus genomen In het gasbeslluit hebben Rijksoverheid en NAM vastgelegd: o reductie van gaswinning in regio Loppersum met 80% o compensatie waardevermindering woningen bij verkoop o royaal budget voor schadeherstel en preventie o economische investeringen in gebied Sociaa-maatschappelijk heeft de regio een achterstand tov de rest van Nederland: o vergrijzing en ontgroening o bevolkingsdaling - o gemiddeld laag opleidings- en inkomensniveau o hoge werkeloosheid Het faillissement van aluminiumsmelter Aldel kost 800 mensen rechtstreeks hun werk, nog afgezien van bedrijven die aan Aldel verbonden zijn. Onrust onder bevolking is groot: o gevoel van veiligheid aangetast: 70% van de huizen vertoont scheuren. sommigen zijn angstig. o geen vertrouwen in de rijksoverheid en NAM o weinig perspectief op werk en inkomen in de regio o ongunstig imago voor het gebied: nieuwe bewoners? bedrijven? toeristen? cultureel erfgoed? o woningmarkt op slot. wie moet verhuizen, kan niet weg. waarde van de woning is afgenomen door bevingen en imagoschade. o onderzoek RUG: woongenot van 80 % inwoners is aangetast, 50% wil wel weg o een deel van mensen voert actief actie en krijgt daar veel publiciteit mee