Gebruik van Powerpoint sjablonen

advertisement
Gezondheid
Toedieningswegen
medicatie
2
Toediening medicijnen
– Algemeen
– Toedieningswegen
• Topisch
• Enteraal
• Parenteraal
– Registratie
3
Toediening medicijnen
• Waarom medicijnen toedienen als dierverzorger/dierenarts?
 Preventieve zorg
 Vaccineren
 Antibiotica*
 Ontwormen (alleen vanuit ei-telling preventief anders curatief)
 Curatieve zorg
 Ontstekingsremmers
 Pijnstillers
 Antibiotica
 Huidparasieten-werende middelen
 Spierverslappers
 Narcose
4
Toedieningsweg
• Weg waarop een stof in contact wordt
gebracht met het gewenste deel van een
lichaam
• Kies, indien mogelijk, altijd voor de kortste
weg  stof zo dicht mogelijk brengen op
plaats daar waar het nodig is.
5
De verschillende wegen
Men onderscheidt drie verschillende wegen;
1. Topisch
2. Enteraal
3. Parenteraal
6
1. topisch
• Werking is plaatselijk
a. op de huid (cutaan of dermaal)
b. in het oog
c in het oor
d. in de neus
e. in de mond (linguaal/sublinguaal/buccaal)
f. in de vagina (vaginaal)
g. in de anus (anaal)
h. in het uier (intramammair)
Let op; stof kan zich via bloed wel door het lichaam
verspreiden. Soms is dit juist het gewenste!!
7
Instructie
• https://www.youtube.com/watch?v=MS4cnZ8N43Y
• Instructie droogzetter
8
2. Enteraal
• via het maagdarmkanaal
a. via de mond naar slokdarm = oraal
b. via anus en endeldarm = rectaal
c. via de neus naar slokdarm = intranasaal
d. direct in maag = maagsonde
9
Instructie
• https://www.youtube.com/watch?v=iQkcl-hXbzg
• Bolus ingeven
10
Parenteraal
• Buiten het maagdarmkanaal om
 Via een injectie (meest toegepast)
Injectiespuit
Infuus
 Anders (minder toegepast)
Transdermaal = diffusie via huid
Transmucosaal = diffusie via slijmvlies
Implantaat
11
Via injectie
• Gebruik:
 m.b.v. injectienaald vloeistof in het lichaam spuiten
• Uiterlijk:
 spuit of infuus gevuld met vloeistof met werkzame stof
• Voorwaarden:
 Toediening door deskundig personeel vanwege ligging vaten
of organen
 Kans op infecties bij niet steriele materialen
• Route:
afhankelijk van het geneesmiddel, plaats waar geïnjecteerd
wordt, zal de werkzame stof geheel (bij i.v.) of maar voor een
zeer klein deel (bij bijvoorbeeld i.p) opgenomen worden in de
bloedbaan
12
Toediening medicijnen
• https://www.youtube.com/watch?v=812CskWCqGQ
• Intraveneus
• https://www.youtube.com/watch?v=TWKcDJ0on9Y
• I.M.
13
Parenteraal
meest toegepaste wegen
Naam
Wijze
Afkorting
Eigenschappen
/gebruik
intracutaan
in de huid (in
de lederhuid)
i.c.
allergietest
subcutaan
onder de huid
s.c.
Trage opname
makkelijk
intramusculair
in de spieren
i.m.
Minder trage
opname, minder
makkelijk
intraveneus
in de ader
i.v.
Snelle opname,
moeilijk
14
Intracutaan injecteren
• Intracutane injectie volgens Mantoux. Dit gebeurt in
sommige landen waar nog steeds TBC bij dieren
voorkomt.
Het principe is hetzelfde als bij de mens.
15
Subcutaan injecteren
• Juiste wijze van subcutaan injecteren. Hiervoor
gebruikt men meestal korte naalden.
16
Intramusculair injecteren
• Toediening in het spierweefsel. Hiervoor gebruikt
men meestal lange(re) naalden.
17
Intraveneus injecteren
• Toedienen via een ader
Wat voor naald zou je hiervoor gebruiken?
18
Parenteraal
verdoving
Afkorting
Eigenschappen/
gebruik
Naam
Wijze
Intralumbaal
In het ruggenmerg
narcose
Epiduraal
In de ruimte bij het
ruggenmerg
narcose
19
Voordelen parenterale toediening
1. slaat alle lichamelijke barrières over, zodat deze
methode ook geschikt is voor geneesmiddelen die
normaal gesproken door het lichaam zouden worden
afgebroken
2. kan langdurige werking hebben
3. intraveneuze injecties geven absolute zekerheid dat
alle werkzame stof snel en volledig beschikbaar is
20
Nadelen parenterale toediening
1.
2.
3.
4.
Deskundig personeel nodig voor toediening.
Infectiegevaar
Pijnlijke ervaring
Niet meer corrigeerbaar nadat de werkzame stof in
het lichaam is (bij orale middelen kan men bij
verkeerd gebruik de maag leegpompen)
5. Meer gevaar voor toediener
21
Wanneer gebruik van parenterale
toedieningsweg?
1. slechte toestand van patiënt (bij shock of in kritieke
toestand is een patiënt doorgaans niet in staat
tabletten door te slikken)
2. indien zeer snelle werking vereist is
3. indien een werkzame stof wordt afgebroken in het
maagdarmkanaal
4. indien werkzame stof niet of slecht vanuit
maagdarmkanaal wordt opgenomen in het bloed
22
Keuze van verschillende wegen
1. Aard aandoening
2. Soort medicijn:
- weg niet altijd geschikt of mogelijk voor
medicijn door afbraak van middel of
bijwerkingen bij patiënt
3. Comfort patiënt
4. Gemak
23
Waarom bemoeit overheid zich met
diergeneesmiddelen?
•Risico’s
 Veiligheid voor diergezondheid
 Veiligheid voor volksgezondheid
 Door voedselveiligheid
 Door resistentieproblemen
•Signalen
 Stijging van gebruik (vooral antibiotica)
 Toename van resistentie
 Onrust over maatregelen in de volksgezondheid
 Een verhoogde commercie rondom
diergeneesmiddelen
 Stijging oneigenlijk gebruik
24
Redenen voor registratie
• Einde wachttijd
• Evaluatie mogelijk
• Wettelijk verplicht
• Per behandeling noteer je:
- datum van de behandeling
- naam / nummer van het dier
- diagnose
- keuze van de behandeling --> naam
diergeneesmiddel, REG NL, batchnummer,
hoeveelheid
- einde wachttijd
• Vergeet niet de aanprikdatum op een flesje te zetten!
Download