Optimaliseren thuisbehandeling bij immunoglobuline

Optimaliseren thuisbehandeling
bij immunoglobuline vervangingstherapie
Marianne van der Ent
Verpleegkundig specialist i.o.
11 oktober 2014
Inhoud presentatie
Poli medisch
specialist
Diagnose: primaire
antistof deficiëntie
Poli verpleegkundig
specialist
Poli
verpleegkundig
specialist
Poli
Specialisten informatie systeem
Specialistische thuiszorgorganisatie
Immunoglobuline vervangingstherapie
thuis
Dagbehandeling
1e twee behandelingen met
immunoglobulinen
Verwijzing patiënt
Afweerpoli
Analyse patiënt op Afweerpoli door
internist-immunoloog
Aanwijzingen voor
immuundeficiëntie
Behandelvoorstel:
immunoglobuline
vervangingstherapie
Medisch specialist bespreekt uitslagen met patiënt
en / of familie
Introductie verpleegkundig specialist
Patiënten educatie, training en begeleiding
door verpleegkundig specialist
Poli verpleegkundig specialist
5 vragen staan centraal
 Wat heb ik?
 Wat is de oorzaak?
 Wat zijn de consequenties?
 Hoe lang gaat het duren?
 Wat kan ik er zelf aan doen?
Immunoglobuline suppletie
Het keuze proces: - subcutaan / intraveneus
- thuis of dagbehandeling ziekenhuis
- subcutaan wekelijks of maandelijks
Belasting versus belastbaarheid
Eisen die een
afweerstoornis
stelt aan
de patiënt
Verantwoordelijkheid
en regie die de patiënt
kan en wil nemen
t.a.v. zijn ziekte
Kwaliteit van leven
Immunoglobuline vervangingstherapie: voorkomen van infecties en/of verminderen van ernst en
duur van infecties en hierdoor orgaanschade met als uiteindelijke doel verbetering van kwaliteit van leven.
Wilson and Clearly, 1995
Immunoglobulinen: verschillende
toedieningsvormen
Intraveneus
Bij intraveneuze toediening worden de immunoglobulines via een naald
direct in een bloedvat toegediend.
Kenmerken van deze behandeling:
Toediening eens per 3 à 4 weken
De toediening verloopt via een bloedvat in de arm
(1 toedieningsplaats)
Per toedieningsplaats kan de voorgeschreven dosering worden
toegediend.
Toedieningstijd per maand is gemiddeld 4-6 uur
Toediening mogelijk in de thuissituatie, indien medisch
noodzakelijk op de dagbehandeling
De toediening dient altijd te verlopen onder het toezicht van
een verpleegkundige of medisch specialist, ook in de
thuissituatie
Kans op systemische reacties, zoals grieperig gevoel,
hoofdpijn, misselijkheid en vermoeidheid
Immunoglobulinen: verschillende
toedieningsvormen
Subcutaan
Bij subcutane toediening worden de immunoglobulines in het
onderhuidsbindweefsel toegediend.
Kenmerken van deze behandeling:
Toediening eens per 1 à 2 weken
De toediening verloopt via een naald in de onderhuid van buik
of bovenbeen
(mogelijk meerdere toedieningsplaatsen)
Per toedieningsplaats kan gemiddeld 2,4 tot 5 gram (15 – 25
ml) worden toegediend (afhankelijk van de concentratie)
Toedieningstijd per maand is gemiddeld 4-8 uur
Toediening mogelijk op de dagbehandeling of in de
thuissituatie
Na training kan de toediening zelfstandig verlopen in de
thuissituatie
Met name kans op lokale reacties, zoals rood worden
van de huid, jeuk en zwelling,
Immunoglobulinen: verschillende
toedieningsvormen
Subcutaan met hyaluronidase
Bij subcutane toediening met hyaluronidase worden de
immunoglobulines in het onderhuids bindweefsel toegediend.
Kenmerken van deze behandeling:
Toediening eens per 3 à 4 weken
De toediening verloopt via een naald in de onderhuid van buik
of bovenbeen
(1 toedieningsplaats)
Voor toediening van immunoglobulinen, wordt het enzym
hyaluronidase subcutaan met de hand toegediend.
Het enzym hyaluronidase zorgt voor verspreiding van Ig’s
onder de huid en opname naar de bloedbaan
Per toedieningsplaats kan maximaal 60 gram (600 ml) worden
toegediend
Toedieningstijd per maand is gemiddeld 2-4 uur
Naaldje wordt subcutaan in de huid geplaatst
en het enzym hyaluronidase wordt langzaam
met de hand ingespoten.
Toediening mogelijk op de dagbehandeling of in de
thuissituatie
Immunoglobulinen worden vervolgens over
dezelfde naald toegediend middels een pomp.
Na training kan de toediening zelfstandig verlopen in de
thuissituatie
Met name kans op lokale reacties, zoals rood worden van de
huid, jeuk en zwelling
Dagbehandeling
Minimaal 2 x dagbehandeling
Immunoglobulinen intraveneus:
-
Worden de antistoffen
verdragen?
-
Hoe snel kan het infuus lopen?
Immunoglobulinen subcutaan
-
Worden de antistoffen
verdragen?
-
Hoe snel kan het infuus lopen?
-
Training en instructie toediening
antistoffen
Specialistische thuiszorgorganisatie
 Toediening intraveneus onder begeleiding van een getrainde BIGgeregistreerde verpleegkundigen elke 3-4 weken
 Verpleegkundige blijft aanwezig tot einde infusie
 Elke patiënt krijgt 2-3 verpleegkundigen toegewezen die zorg
bewaken
 Infusieduur, inloopsnelheid en bijwerkingen worden bijgehouden in
een logboek
 Bij calamiteiten overleg met medisch specialist
 Noodmedicatie aanwezig
Specialistische thuiszorgorganisatie
 Training en instructie bij subcutane toediening tot zelfstandigheid
Specialisten informatie
systeem (SIS)
•
Verpleegkundigen van
ZorgFront krijgen een ‘Tablet’
ter vervanging van logboek
•
Via beveiligd web-based
programma kunnen gegevens
uitgewisseld worden en klinisch
relevante data voor zorg
verzameld
•
Medisch en verpleegkundig
specialist kunnen inzien hoe
behandeling thuis is verlopen.
•
Nieuwe beleidsafspraken
worden vastgelegd en kunnen
worden ingezien door
verpleegkundige thuis.
Specialisten informatie systeem (SIS)
‘
Verzamelen van klinische relevante data
 3-4 wekelijks registreren van doorgemaakte infecties, antibiotica gebruik en
verzuim van werk of school
 Afnemen van vragenlijsten (kwaliteit van leven, vermoeidheid)
Bloedonderzoek thuis: - afnemen van IgG dalspiegel elke 6 maanden
- in het kader van onderzoek
Specialisten informatie systeem (SIS)
 Protocollen
 Overzicht medicatiegebruik
 Voorschrijven nieuwe recepten en herhalingsrecepten
Policontroles
 Medisch specialist 1-3 keer per jaar
 Verpleegkundig specialist 1 keer per jaar.
Tot slot…..
 Instructiefilm IVIG