5.Ioniserende straling ABC

““W
Waatt iiss iioonniisseerreennddee ssttrraalliinngg””
In dit nummer:
1.
2.
3.
4.
5.
1.
Inleiding.
Risico’s.
Achtergrondstraling
Ioniserende straling
4.1 Soorten ioniserende straling
4.2 Meten van ioniserende straling
Veiligheidsmaatregelen
Inleiding
2.
Ioniserende straling wordt in vele bedrijfstakken
toegepast zoals in de petrochemie, grond- en
wegenbouw, scheepsbouw, centrales, las- en
constructiebedrijven.
Ioniserende straling wordt opgewekt door middel van
elektrische spanning of doormiddel van röntgenstraling
welke afkomstig is van een radioactieve bron.
ABC-BV
Nijmegenstraat 27
3087 CD Rotterdam
Risico’s
Als levende weefsels worden blootgesteld aan te
hoge dosis ioniserende straling, dan kan dit leiden tot
gezondheidsschade. De risico’s van te hoge
blootstelling hangen af van de soort straling, de dosis
en mate van blootstelling.
Om de herkenbaarheid van radioactieve stoffen of
ioniserende stralingsbronnen aan te geven wordt
gebruik gemaakt van een speciaal gevarenpictogram.
Pagina 1 van 2
““W
Waatt iiss iioonniisseerreennddee ssttrraalliinngg””
3.
4.2 Het meten van ioniserende straling
Achtergrondstraling
Vanwege kosmische straling en aanwezigheid van
radioactieve stoffen in de grond zoals uranium is er
op aarde altijd sprake van achtergrondstraling. Deze
wordt uitgedrukt in millisievert (mSv).
Zo is in ertswinningsgebieden in India en Brazilië de
achtergrondstraling 20 tot 30 millisievert op jaarbasis.
In Nederland is de achtergrond- straling waar aan
men wordt blootgesteld op jaarbasis 2,5 millisievert.
Enkele voorbeelden van stralingsbelasting met
betrekking tot medische toepassingen:
♦ Bij het maken van een röntgenfoto van de longen
is de blootstelling 0,8 millisievert
♦ Bij het maken van een röntgenfoto van de
darmen is de blootstelling 8 á 10 millisievert
4.
Ioniserende straling kan niet met menselijke zintuigen
worden waargenomen. Er bestaan hiervoor echter
wel speciale meetinstrumenten.
Zo kan de soort ioniserende straling en de intensiteit
met speciale instrumenten worden gemeten. De twee
meest bekende meetinstrumenten zijn:
♦ Geigerteller (wordt gebruikt voor het meten van
diverse soortenstraling en het opsporen van
radioactieve besmetting)
♦ Pendosi-meter of pendosi-badge (wordt gebruikt
bij het maken van röntgenfoto's)
5.
Ioniserende straling
Ioniserende straling is deeltjes- of
elektromagnetische straling, die in staat is om de
materie die door deze straling wordt getroffen te
ioniseren. Hierdoor ontstaan veranderingen in de
betreffende materie. Ioniserende straling kan worden
uitgezonden door radioactieve bronnen en bepaalde
elektromagnetische toestellen.
4.1 Soorten ioniserende straling
Ioniserende straling worden ingedeeld in twee
hoofdgroepen:
Groep-1: straling die bestaat uit snel bewegende en
energierijke deeltjes. Hieronder vallen alfa- beta- en
neutronenstraling.
Wanneer stralingswerkzaamheden worden
uitgevoerd, dan gelden op de werkplek de volgende
veiligheidsmaatregelen:
♦ Het stralingsgebied moet altijd worden afgezet
met afzetlint
♦ Het stralingsgebied mag niet betreden worden
door onbevoegde personen
♦ Alleen bevoegde personen (radiologische
werkers) mogen met stralingsbronnen werken
♦ Hygiënische maatregelen moeten strikt worden
nageleefd
♦ Radiologische werkers moeten tijdens hun
werkzaamheden een pendosi-meter of pendosibadge dragen
Groep-2: röntgenstraling en gammastraling behoren
tot de groep elektromagnetische straling. Deze twee
soorten ioniserende straling wordt het meest
toegepast bij industriële bedrijven maar ook in de
wegenbouw.
ABC-BV
Nijmegenstraat 27
3087 CD Rotterdam
Veiligheidsmaatregelen
Pagina 2 van 2