Werkplan 2016 2 Coöperatie Amaryllis De kiem van coöperatie Amaryllis is zo’n tien jaar geleden gelegd. De coöperatie Amaryllis is ontstaan vanuit het verlangen, om betrokkenheid en professionele vrijheid van handelen terug te brengen in het sociale werk. Sociaal Wijkteam Zuidoost biedt vanaf mei 2014 informatie, advies en ondersteuning op alle leefgebieden in de wijken en dorpen Aldlân, Zuiderburen, De Zuidlanden, Hempens-Teerns en Goutum, onder het motto: “Samen doen wat nodig is”. Het wijkteam maakt deel uit van Amaryllis, de beweging waaronder alle wijkteams in Leeuwarden vallen. De wijkteams vormen de spil in de decentralisatie binnen de Gemeente Leeuwarden, waarbij de verantwoordelijkheid voor basiszorg van de provincie Friesland, naar de gemeente is overgegaan. De wijkteams moeten samen met de Jeugd- en Gezinsteams zorgen voor een vermindering van doorverwijzing naar tweedelijns hulpverlening, om zo een kostenbesparing te realiseren voor de Gemeente Leeuwarden. Door gezinnen in hun kracht te zetten en een beroep te laten doen op het eigen sociaal netwerk, zijn gezinnen zelfredzamer en hoeven zij minder te leunen op ondersteuning en hulpverlening in hun woonplaats. Bij Amaryllis geldt: één gezin, één plan, één werker. Acht wijkteams De wijkaanpak is in 2008 gestart met het Frontlijnteam. Deze aanpak beviel erg goed, waardoor de gemeente in 2010 besloot nog twee wijkteams op te richten in de gemeente Leeuwarden. Dat werd team Noord en team Oud Oost. Uiteindelijk heeft de gemeente besloten om in de hele gemeente met wijkteams te gaan werken. In november 2013 kwam een gedeelte van de gemeente Boarnsterhim bij Leeuwarden. Daar was een soortgelijke aanpak gaande, uitgevoerd door Mienskipssoarch. Zij zijn omgevormd naar ‘het Dorpenteam’ en de rest van de stad Leeuwarden is omgevormd naar acht wijkteams. 2016 Wijkteam Zuidoost heeft zich in 2015 gericht op het vestigen in het gebied Zuidoost Leeuwarden. Een nieuwe locatie, een nieuwe werkwijze en nieuwe medewerkers. In 2016 zal deze beweging zich voortzetten. Er is nog genoeg werk te verzetten op het gebied van bekendheid van het wijkteam, alsmede op het gebied van wijkgerichte (collectieve) activiteiten. In het hierop volgende werkplan zullen we vastleggen welke producten het wijkteam nu aanbiedt. Welke diensten kunnen bewoners van ons afnemen? Ook zal er ingegaan worden op de nog te nemen stappen en nog te ontwikkelen producten van wijkteam Zuidoost. Gedurende het komende jaar zullen er ongetwijfeld nog toevoegingen en wijzigingen worden gedaan aan bestaande producten. U mag daarom dit document als een werkdocument beschouwen. Vanuit de wijkanalyse, de beschreven opdracht door de gemeente Leeuwarden, de Amaryllis werkwijze en de werkprincipes, hebben wij ons werkplan vormgegeven. Uniek aan het gebied Zuidoost Leeuwarden is de aanwezigheid van een Jeugd- en Gezinsteam. Voor de gezinnen met kinderen tot 18 jaar is er een pilot van kracht. Deze pilot betreft de aanstelling van een Jeugd- en gezinsteam, dat zich uitsluitend bezig houdt met de gezinnen en jeugd in het gebied. Dit is een duidelijk verschil met de andere wijkteams, waarin er sprake is van integratie van een jeugd- en gezinsteam. Deze pilotperiode zal invloed hebben op het werkplan voor Wijkteam Zuidoost Leeuwarden. Een gevolg van de pilot is dat sociaal wijkteam Zuidoost een bezetting heeft van zeven werkers, ongeveer de helft van de bezetting van een “normaal” wijkteam. 3 Uitgangspunten gemeente Leeuwarden De ambitie vanuit de gemeente is duidelijk: “Samen doen wat nodig is om mensen weer verantwoordelijkheid te kunnen laten nemen over hun leven, door het versterken van de zelfredzaamheid van (kwetsbare) bewoners, het versterken van collectieve voorzieningen en het verbeteren van de leefbaarheid in de wijken en dorpen.” De opdracht van de gemeente aan de wijkteams is om hier volgens de tien uitganspunten van de Amaryllis aanpak, vorm aan te geven: 1. Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid staan voorop. 2. Ondersteuning wordt eerst gezocht in het eigen netwerk. 3. Bij gevaar of (ernstige) bedreiging van ontwikkeling snel ingrijpen. 4. Preventie en faciliteren gaan voor hulpverlenen. 5. Overheidsvoorzieningen waar mogelijk collectief aanbieden. 6. Vertrouwen waar mogelijk, procedures waar noodzakelijk. 7. Sluitende financieringssystemen. 8. Waar nodig gebiedsgebonden en vindplaatsgericht. 9. Afstemming van hulp op de vraag; van eenvoudig naar complex. 10. Eén huishouden, één gezin, één sociaal werker voor individuele problematiek op alle leefgebieden (één gezin, één plan, één sociaal werker). Ambities Wijkteam De sociale wijkteams richten zich op de kwetsbare burger en huishoudens met meervoudige problematiek in het gebied waarin zij werkzaam zijn, waaronder: Risicohuishoudens incl. problematiek op het gebied van de geestelijke gezondheidzorg (GGZ) Huishoudens zonder kinderen met GGZ problematiek Mensen met een verstandelijke beperking zonder kinderen (LVB) Huishoudens zonder kinderen met een hoog risico op sociaal isolement Huishoudens die te maken hebben met armoede en financiële problematiek. In onze werkwijze staan een aantal werkprincipes en waarden centraal: Uitgaan van mogelijkheden Wij komen bij u Doen wat nodig is Uitdagen om mee te doen Netwerk versterken Daadkracht; doen wat we zeggen Bewoners “te plak” brengen. Leidend binnen wijkteam Zuidoost is: één gezin, één plan, één sociaal werker. Vanuit deze aanpak worden de huishoudens in onze wijk benaderd. 4 Productenboek Hieronder vind u een opsomming van de producten, zoals deze door Sociaal Wijkteam Zuidoost worden aangeboden. Dit document is een werkdocument. Daardoor kan en zal hier gedurende het komende jaar verandering in optreden. Het wijkteam kent producten op het gebied van: Individuele Ondersteuning Collectieve activiteiten / samenlevingsopbouw Participatie / activering Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Verder zullen de interne activiteiten van het wijkteam kort worden weergegeven. 5 Individuele ondersteuning Onder individuele ondersteuning verstaan we alle werkvormen, die 1-op-1 met de bewoner en/of het huishouden worden toegepast. Hier vallen veel van de methoden onder, die voorheen onder de noemer “maatschappelijk werk” vielen. In veel gevallen is het reguliere Sociaal Werk het product waarmee alle bewoners die zich bij ons aanmelden, of bij ons aangemeld worden, in aanraking komen. Lichte thuisondersteuning en financiële hulpverlening vormen varianten op deze werkvorm. Naam product: Regulier Sociaal werk - Individueel Doelgroep(en): alle aangemelde bewoners Doelstelling(en): ZRM ingevuld, plan van aanpak vastgesteld, regie op plan van aanpak Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Alle Sociaal Werkers Wisselend (afhankelijk van plan van aanpak) Omschrijving Product Dit product vormt de basis voor verder handelen van de Sociaal Werker. Al het handelen van de sociaal werker is erop gericht, de eigenlijke vraag van de bewoner duidelijk te krijgen en de ZRM in te vullen. Op basis van vragen en ZRM wordt er samen met de bewoner een plan van aanpak geformuleerd, waarin de doelstellingen van de hulpverlening en de bijbehorende interventies van bewoner, sociaal werker en anderen worden vastgesteld. Beoogd Resultaat: Duidelijke vraag Ingevulde ZRM Plan van aanpak Beantwoorde vraag Aanvullende informatie/notities: Product vormt kerntaak van sociaal wijkteam. Bij elke individuele ondersteuningsvraag is dit het eerste product wat wordt ingezet. 6 Naam product: Thuisondersteuning 1 Doelgroep(en): aangemelde bewoners die thuisondersteuning nodig hebben, voor 0-8 uur per maand. Doelstelling(en): Praktische thuisondersteuning voor bewoners, die 0-8 uur per week ondersteuning nodig hebben binnen de verschillende gebieden binnen de ZRM. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Alle sociaal werkers. Max. 2 uur per week tot 8 uur per maand. Omschrijving Product Naar aanleiding van een plan van aanpak wordt er ingezet op het werken aan doelen, die daaruit voortkomen. De sociaal werker neemt deze taak op zich, wanneer het gaat om een tijdsinvestering van 0-8 uur per maand. De thuisondersteuning 1 richt zich op het versterken van de praktische vaardigheden van de bewoners. Dit kan tijdelijk maar ook voor langere duur zijn. Beoogd Resultaat: Plan van aanpak. Het vergroten van de zelfredzaamheid van de bewoners is de wijk. Aanvullende informatie/notities: 7 Naam product: Financiële ondersteuning individueel Doelgroep(en): bewoners met vragen m.b.t. de financiële situatie, waarin zij zich bevinden. Doelstelling(en): De bewoner is financieel zelfredzaam De bewoner is schuldenvrij Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Jeroen Elsinga (vanuit de vakgroep), alle sociaal werkers Wisselend, afhankelijk van plan van aanpak Omschrijving Product: Financiële ondersteuning individueel richt zich op het bevorderen en/of herwinnen van de financiële zelfredzaamheid van de bewoner. De sociaal werker werkt met de bewoner aan het verkrijgen van inzicht in de eigen financiën. Hij brengt met de bewoner eventuele schulden in kaart en kijkt naar het budget van de bewoner. De Sociaal werker maakt met de bewoner een plan om de financiële situatie weer onder de controle van de bewoner te krijgen en om eventuele schulden waar mogelijk op te lossen op termijn. Hierbij kan de Kredietbank Nederland een belangrijke partner zijn, wanneer een saneringstraject noodzakelijk blijkt. Beoogd Resultaat: Bewoner is en blijft financieel zelfredzaam. Aanvullende informatie/notities: 8 Samenlevingsopbouw / collectieve activiteiten Dit zijn alle activiteiten van sociaal wijkteam Zuidoost, die zich richten op groepen en/of specifieke regio’s en/of specifieke doelgroepen. Denk bijvoorbeeld aan “eenzame ouderen”, “overlast in een buurt”, of “de hele wijk Zuiderburen”. Naam product: Buur & Zo Doelgroep(en): alle inwoners van Zuidoost Leeuwarden Doelstelling(en): Het activeren van wijkbewoners (participeren, contact, ondernemen). Het beantwoorden van eenvoudige vragen van bewoners. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Willem Wijbenga en Serinde Cornelissen Nog onbekend (team Jeugd en Gezin) Omschrijving Product Wijkteam Zuidoost wil in 2016 het project Buur & Zo verder ontwikkelen. Inzet is het realiseren van een zelfstandig vrijwilligersnetwerk, waarin mensen gebruik kunnen maken van elkaars talenten en mogelijkheden in het gehele werkgebied. Beoogd Resultaat: Een pool aanleggen van inzetbare vrijwilligers, die een wijkgenoot willen bijstaan bij eenvoudige vragen/klusjes. Een antwoord op vragen vanuit de wijk naar eenvoudige ondersteuning. Meer sociale cohesie onder wijkbewoners. Aanvullende informatie/notities: Wordt op dit moment ontwikkeld in samenwerking met Nieya van Nie, student Communicatie aan de NHL. 9 Naam product: Inloop financieel Doelgroep(en): Bewoners met vragen op financieel gebied Doelstelling(en): Enkelvoudige vragen zo snel mogelijk oplossen. Inloop in plaats van afspraak maken. Bij schulden zo snel mogelijk inschatting maken of er naar een schuldregeling toegewerkt moet worden Actiehouder(s): Silvia Reckers en Jeroen Elsinga Tijdsinvestering (ca): verschillend (2 uur per week) Omschrijving Product Bewoners kunnen binnen lopen op maandag van 13.00 tot 15.00 uur. De inloop is voor alle bewoners, dus ook voor bewoners met kinderen jonger dan 18 jaar. Bewoners worden niet geregistreerd. Het gaat om enkelvoudige vragen, zoals onduidelijkheid over een rekening, zelf een betalingsregeling treffen met een bedrijf of incassobureau. Ook kan er voorlichting worden gegeven als er sprake is van meerdere of hogere schulden. Beoogd Resultaat: Voor enkelvoudige problemen en vragen één loket, niet hoeven te wachten op een afspraak. Voorkomen van grotere problemen (preventie). Aanvullende informatie/notities: Zo gauw er een schuldregeling moet worden aangevraagd, krijgt de betreffende bewoner een vaste sociaal werker toegewezen. Er moet in 2016 meer bekendheid aan worden gegeven. 10 Naam product: Maatschappelijk Overleg Aldlân (MOA) Doelgroep(en): Netwerkpartners binnen wijkteam Zuidoost. Doelstelling(en): Netwerken. Uitwisselen van signalen en mogelijkheden. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Team 1.5 uur per maand. Omschrijving Product Overleg over bijzonderheden in de buurt. Zicht krijgen en uitwisselen van de mogelijkheden en kansen in de buurt en dit met elkaar afstemmen. Waar mogelijk collectief acties inzetten. Beoogd Resultaat: Samenwerking versterken. Signalen en kansen benutten. Verbinding in de wijk. Aanvullende informatie/notities: 11 Naam product: Groepswerk “Sterk in leven en werk” Doelgroep(en): Mensen die kampen met onzekerheid over zichzelf en eigen kunnen, sociaal onhandig, beperkte leefwereld en daar niet uit durven komen; overspannen, burn-out. Groepswerk voor mensen die zich belemmerd voelen in hun leven Ze kunnen zich in hun leven niet zo gedragen als ze zelf willen, het ontbreekt hen aan zekerheid over wie ze zijn en/ of wat ze kunnen en mogen. Doelstelling(en): Her- en erkennen dat het probleem niet uniek is, maar gewoon menselijk gedrag wat veranderd kan worden. Leren van elkaar, stimuleren, spiegelen Activering in sociaal en werk-leven Leren leven met wat zich in het leven voordoet. Acceptatie van ‘het leven’ Beweging in gedachten en gedrag. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Ineke Nieuwenhuis 3 uur per week Omschrijving Product Opzet is zoveel mogelijk kenmerken van het normale leven in de groep te brengen. Om die reden is er gekozen voor een open groep, wat betekent dat om de twee weken de mogelijkheid bestaat om nieuwe deelnemers toe te laten. In het dagelijks leven functioneren mensen ook in steeds wisselende gezelschappen. Er wordt geen onderscheid gemaakt in leeftijd en man/vrouw. Voorwaarde is wel dat de deelnemers een enigszins zelfstandig leven leiden, waarin zij de mogelijkheid hebben om zelf keuzes te maken. Reden van aanmelding of problematiek waar iemand mee worstelt is niet eenduidig, niet één thema. We zoeken binnen de groep naar het universele in wat mensen belemmert. Zodoende ontstaat er eerst verbondenheid met de andere groepsleden en van daaruit het besef dat in het gewone leven ‘jij’ niet de enige bent met een probleem zoals het jouwe. Tijdens de bijeenkomsten worden deelnemers uitgenodigd tot actieve deelname, ze worden geprikkeld en begrensd en geconfronteerd met zichzelf, hun gedrag en opvattingen . Op deze manier is de vorm van de groep en bijeenkomsten onderdeel van het leren in de praktijk. Oefenen geschiedt met voorbeelden uit eigen leven van deelnemers en met door mij aangereikte oefeningen. Onderwerpen/ thema’s hebben een cyclus van tien bijeenkomsten, die niet vast ligt. 12 Beoogd Resultaat: Acceptatie van jezelf geeft rust, herkenning bij anderen geeft steun, in beweging komen, eigen deskundigheid ontdekken en inzetten. Actief gaan deelnemen aan sociaal of werkleven. Dubbele rol kunnen hebben van vrager en aanbieder leert mensen flexibel naar zichzelf, de mensen om hen heen en hun leven te kijken. Aanzet en inzicht tot verandering, op klein vlak met steeds groter wordende gevolgen. Aanvullende informatie/notities: Sociaal werker heeft de dubbelrol van gids, coach en deelnemer, niet bang zijn om kwetsbaarheid open te stellen voor de deelnemers. 13 Naam product: Aanpak Overlast Doelgroep(en): straten/gebieden, waar overlast onder bewoners speelt. Doelstelling(en): Oplossen overlast. Bieden van ondersteuning aan betrokkenen. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Alle sociaal werkers i.s.m. het Meldpunt Overlast (MOL), politie, woningbouwvereniging, buurtbewoners Afhankelijk van omvang en betrokkenen. Omschrijving Product Aanpak van overlast in de buurt bestaat uit: Huisbezoeken in de buurten, waar sprake is van overlast. Ogen en oren hebben in de buurt. “Lichte klachten” meteen oppakken, om erger te voorkomen. Eventueel inzetten van buurtbemiddeling. Bijhouden van aantal klachten. Follow-up/ bijhouden afspraken. Overlag met netwerkpartners om tot een integrale aanpak te komen. Beoogd Resultaat: Onrust binnen de wijk wordt bewaakt en serieus genomen. Wijkbewoners worden betrokken, opties en mogelijkheden worden geboden. Het binnen de perken houden van overlast. Escalaties voorkomen. Acceptatie dat mensen last van elkaar kunnen hebben. Bewoners en betrokken partijen komen gemaakte afspraken na. Aanvullende informatie/notities: 14 Participatie/ Activering Producten die vallen onder de taken, die wij als wijkteam hebben overgenomen van Sociale Zaken – team Participatie. Naam product: gesprekken Participatie Doelgroep(en): door Sociale zaken aangeleverde doelgroep van de participatiewet. Doelstelling(en): Het uiteindelijke doel is werk en school, en altijd activering en participatie. Klanten activeren en laten participeren, met als doel verbetering van de ZRM positie. Minder gebruik en afhankelijkheid van dure maatschappelijke voorzieningen. Minder gebruik en afhankelijkheid van dure professionele voorzieningen. Werkzaamheden organiseren, waarbij sprake is van mens en maatwerk dat dichtbij de klant georganiseerd dient te worden. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Alle sociaal werkers, aansluitfunctionaris Wisselend (afhankelijk van plan van aanpak) Participatie van de gemeente Leeuwarden (Alex Tersmette) Omschrijving product 80 Mensen komen vanaf 1 juli 2015 naar Amaryllis in gebied Zuidoost. Deze gaan we allemaal binnen twee jaar zien. Hoe doen we dat?? Om daar een antwoord op te geven is het goed te weten dat er twee groepen zijn die op ons afkomen: 1) De groep met een ontheffing van de arbeidsplicht. 2) De groep zonder een ontheffing. De groep die een ontheffing van de arbeidsplicht heeft, heeft ook een einddatum op de beschikking. De gemeente zal ons per maand een lijst aanleveren van mensen, waarvan de beschikkingen die maand aflopen. Met deze mensen zal een gesprek moeten plaatsvinden over de beschikking. Onze visie is dat mensen in principe niet ontheven worden. Van belang is echter wel dat je in RIS noteert dat je de bewoner hebt gesproken en dat je de uitkomst communiceert met je aansluitfunctionaris (ASF). De groep zonder ontheffing wordt per wijk overgedragen in RIS. Dus per wijk heb je straks een bestand met mensen, die een uitkering hebben betreffende de participatiewet en die we niet kennen. Beoogd Resultaat: Verhelderen belemmeringen In kaart brengen Participatieladder Maken plan van aanpak voor wegenemen belemmering Klimmen in de participatieladder Aanvullende informatie/notities: Voor verdere informatie, raadpleeg P-boekje op website Amaryllis. Maak gebruik van de Kracht van Leeuwarden! En van de participatiecoaches. 15 Wet Maatschappelijke Ondersteuning Zijnde de taken, die wij hebben overgenomen van de MO-zaak in opdracht van de gemeente. Naam product: keukentafelgesprek Doelgroep(en): bewoners met een ondersteuningsvraag WMO Doelstelling(en): In kaart brengen van participatietekort bewoner(s) Maken plan van aanpak Indien van toepassing leveren maatwerkvoorziening van WMO Indien van toepassing vinden van aanvulling tekort(en) in Eigen Kracht bewoner(s) en hun netwerk Checken effectiviteit gevonden oplossing. Actiehouder(s): Tijdsinvestering: Alle sociaal werkers +/- 1 uur per gesprek +/- 2 uur administratief Omschrijving Product Deze werkvorm dient ertoe een bewoner, die een participatietekort ervaart te ondersteunen bij het wegnemen van datzelfde tekort. Hiertoe wordt er een gesprek gevoerd met bewoner en eventuele betrokkenen om duidelijk te krijgen wat dit tekort precies behelst en welke mogelijkheden er mogelijk al in het systeem aanwezig zijn om dit aan te vullen. Inzet bij deze gesprekken is om een oplossing te vinden binnen het systeem alvorens na te denken over Maatwerkvoorzieningen vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning in te zetten. Hierbij wordt altijd getracht de zelfredzaamheid en autonomie van de bewoner te bevorderen en in stand te houden. Beoogd Resultaat: De bewoner kan zelfstandig invulling blijven geven aan wonen , werken en vrije tijd. Inzet is om dit met zo weinig mogelijk middelen te bewerkstelligen. Aanvullende informatie/notities: aanvragen Maatwerkvoorzieningen volgens de gemeentelijke richtlijnen. 16 Interne Activiteiten Naam product: PR Doelgroep(en): alle buurtbewoners Doelstelling(en): wij willen dat in ons gebied bekend is wie we zijn, wat we doen en waar we te bereiken zijn. Wij willen dat bewoners ons kunnen vinden, zonder dat zij daar veel moeite voor hoeven te doen. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Alle sociaal werkers. Wisselend. Omschrijving Product We houden bewoners op de hoogte van onze activiteiten via Social Media, zoals Facebook, de wijkkranten en de website. We maken het wijkteam bekend bij de bewoners van ons gebied door flyers te verspreiden, met mensen in gesprek te gaan. Wij werken actief samen met vrijwilligers om laagdrempelige hulp te kunnen bieden en zo de bekendheid van het wijkteam te vergroten. Beoogd Resultaat: Werkzaamheden en activiteiten zijn bekend bij bewoners. Bewoners zijn bekend met recente ontwikkelingen betreffende het wijkteam en het gebied. Aanvullende informatie/notities: 17 Naam product: Netwerken Doelgroep(en): netwerkpartners Doelstelling(en): signalen samenvoegen uit het gebied. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Alle sociaal werkers. Wisselend. Omschrijving Product We onderhouden contact met de wijkpanels en verenigingen door aanwezig te zijn bij bijvoorbeeld maatschappelijk overleg of buurt- en dorpsbijeenkomsten. We onderhouden contacten met partners zoals wijkagenten, wijkverplegers, woningbouwverenigingen in het gebied door samen te komen en plannen en ontwikkelingen door te nemen. Beoogd Resultaat: Samenwerken, korte lijnen, partners weten elkaar te vinden. Aanvullende informatie/notities: 18 Naam product: Praktische ondersteuning / Buurtservicepunt Doelgroep(en): bewoners Doelstelling(en): Bewoners kunnen in de wijk terecht voor praktische ondersteuning, de toegang is laagdrempelig. Actiehouder(s): Tijdsinvestering (ca): Geschoolde vrijwilligers Omschrijving Product Bewoners kunnen op donderdagmiddag en vrijdagmiddag tussen 13.00 en 16.00 uur terecht bij het Buurtservicepunt (BSP) voor praktische ondersteuning: bijvoorbeeld bij het invullen van formulieren of het digitaal aanvragen van een uitkering. Beoogd Resultaat: Inzet van vrijwilligers, om eenvoudige hulpvragen van bewoners op te pakken. Aanvullende informatie/notities: 19 20 21 22