De vennootschappelijke werking van de

De aandeelhoudersovereenkomst
Kunnen gemaakte afspraken doorwerken in de vennootschap?
7 mei 2015
Inleiding
In Nederland staat de contractvrijheid voorop. Partijen kunnen in een overeenkomst afspraken
maken die hen onderling binden. Een overeenkomst geldt tussen partijen en heeft – in beginsel –
alleen contractuele werking. Er zijn echter situaties denkbaar waarin aan de gemaakte afspraken een
bredere werking wordt toegekend. Een voorbeeld hiervan is de vennootschappelijke werking van de
aandeelhoudersovereenkomst.
De vennootschappelijke werking van de aandeelhoudersovereenkomst
(Onder voorwaarden) kunnen afspraken die in de aandeelhoudersovereenkomst zijn vastgelegd
doorwerken in de vennootschap. Dit wordt de vennootschappelijke werking van de
aandeelhoudersovereenkomst genoemd. De overheid heeft met de invoering van de regels inzake de
‘flex-BV’ meer ruimte willen maken voor deze vennootschappelijke werking. De rechter lijkt de
overheid nu te volgen:

Hoge Raad 30 juni 1944, NJ 1944/465 (Wennex)
De stemovereenkomst legt de aandeelhouder louter een contractuele verplichting op. De overeenkomst
beperkt de aandeelhouder niet in zijn wettelijke- en statutaire rechten. Dit arrest uit 1944 stelt dus dat een
(aandeelhouders)overeenkomst alleen contractuele gevolgen heeft.

Rechtbank ’s-Gravenhage 1 augustus 2012, JOR 2012/286 (Vanka Kawat)
Onder de omstandigheden dat de enige twee aandeelhouders en de vennootschap zelf door de
overeenkomst zijn gebonden, moet van de vennootschappelijke werking van de overeenkomst worden
uitgegaan. Besluiten die tot stand zijn gekomen door toedoen van een aandeelhouder en in strijd zijn met
de in de aandeelhoudersovereenkomst gemaakte afspraken zijn in beginsel vernietigbaar wegens strijd
met de (vennootschappelijke variant) van redelijkheid en billijkheid.

Hoge Raad 4 april 2014, NJ 2014/286 (Roovers/Cancun Holding I)
Bij een joint venture vennootschap wordt het belang van de vennootschap mede bepaald door de aard en
de inhoud van de tussen de aandeelhouders overeengekomen samenwerking. Bepalingen uit de
aandeelhoudersovereenkomst die zien op de aard van de overeengekomen samenwerking hebben invloed
op de rechtsgeldigheid van genomen besluiten. Dit is de eerste keer dat de Hoge Raad zich zo duidelijk
positief uitlaat over de vennootschappelijke werking van de aandeelhoudersovereenkomst.

Hof Amsterdam 12 maart 2015, JOR 2015/69 (Delfino/Kekk)
In beginsel kunnen aandeelhouders hun overeenkomst vrij invullen. Hierbij kan worden afgeweken van
statutaire bepalingen. (Zeer) bijzondere omstandigheden kunnen ertoe leiden dat een beroep op een
bepaling in de aandeelhoudersovereenkomst naar redelijkheid en billijkheid niet is toegestaan.
Bovenstaande rechtspraak laat een tendens zien, waarin aan de aandeelhoudersovereenkomst meer
en meer vennootschappelijke werking wordt toegekend. Waar de Hoge Raad in 1944 meende dat de
www.wtsadvocaten.nl
aandeelhoudersovereenkomst louter contractuele werking had, lijkt de jurisprudentie nu – in
beginsel – van de vennootschappelijke werking van de aandeelhoudersovereenkomst uit te gaan.
Conclusie
De aandeelhoudersovereenkomst is flexibel en is – in tegenstelling tot de statuten – vertrouwelijk. In
de aandeelhoudersovereenkomst kunnen bijvoorbeeld bepalingen worden opgenomen inzake het
dividendbeleid, benoeming van bestuurders en het stemrecht van de aandeelhouders. De –
vennootschappelijke – invloed van de aandeelhoudersovereenkomst neemt meer en meer toe. Wees
u bewust van deze tendens en doe er uw voordeel mee!
Meer weten?
Neem vrijblijvend contact op met mr. Edith Groenewegen – Caris.
Disclaimer:
Hoewel dit artikel van de weblog van Wessel, Tideman & Sassen met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is samengesteld, kunnen aan de
inhoud daarvan geen rechten worden ontleend en wordt iedere aansprakelijkheid ten aanzien daarvan uitgesloten. Alle artikelen op de
weblog zijn slechts informatief bedoeld. In geen geval wordt daarmee beoogd een juridisch advies te geven. Ook kan het voorkomen dat
een artikel persoonlijke opvattingen van de blogger bevat.
Wessel, Tideman & Sassen BV
KvK Haaglanden 27278243.
Den Haag
Van Stolkweg 8
2585 JP Den Haag
Postbus 80504
2508 GM Den Haag
T 070 350 40 55
F 070 350 61 87
Rotterdam
Beursplein 37 (bezoekadres)
Verdieping 23
Postbus 30233
3001 DE Rotterdam
T 010 205 31 88
F 084 871 15 07
www.wtsadvocaten.nl