Versie maart 2007 De subsidie voor zorgboerderijen van A tot Z De subsidie voor zorgboeren werd op 1 december 2005 officieel voorgesteld in het Vlaams Parlement in Brussel. Sinds dat moment kan de steun aangevraagd worden. Je vindt alle informatie over het hoe en wat en waarom, gebundeld in deze handleiding. Wat houdt deze subsidie concreet in? Het gaat in principe over een compensatie voor de tijd die boeren en tuinders (of hun gezinsleden of personeel) investeren in de begeleiding van zorgvragers op het bedrijf. Wanneer zorgvragers worden opgevangen, kan er immers een gedurende een bepaalde tijd niet voor 100% gewerkt worden op het bedrijf. Met zorgvragers worden personen bedoeld die op de één of andere manieren minder mogelijkheden hebben. Dit zijn bijvoorbeeld mensen met een handicap, probleemjongeren, dementerende bejaarden, (ex)psychiatrische patiënten, … Er wordt een onderscheid gemaakt tussen: aanbieden van infrastructuur van het bedrijf: De landbouwer (of zijn gezinsleden of personeel) zorgt zelf niet voor de begeleiding maar zorgt enkel voor de nodige accommodatie tijdens het verblijf. Er moet altijd een vaste begeleider, betaald vanuit de zorgsector, op het bedrijf aanwezig zijn. De vergoeding voor dit type zorgboerderij is 15 euro per dag. zelf maximaal drie zorgvragers opvangen: De landbouwer (of zijn gezinsleden of personeel) staat onder meer in voor het opstellen van de dagtaken, de organisatie van de taken, de controle en de begeleiding bij deze taken. De vergoeding voor het uitoefenen van deze zorgtaak is 40 euro per dag, het maakt niet uit of er 1, 2 of 3 zorgvragers worden opgevangen. In de beide gevallen mag er voor de opvang geen loon betaald worden vanuit de voorziening. Een compensatie die een voorziening geeft voor onkosten, zoals bijvoorbeeld gebruikelijk is bij time-outs of in de gezinszorg, kan wel gecombineerd worden. De opvang hoeft niet persé een volledige dag te duren, de zorgboer(in) kan ook subsidie krijgen voor een halve dag. De bedragen worden dan natuurlijk gehalveerd. Met een volle dag wordt meer dan 6 uur opvang bedoeld, een halve dag is meer dan 3 uur. De zorgboer(in) kan de beide subsidiesystemen ook combineren, maar er is een maximum van 40 euro per dag. De enige combinatie die op dit moment mogelijk is, is een groep met begeleiding die een hele dag komt, samen met een halve dag opvang waarvoor je zelf instaat. Of twee verschillende groepen die je op dezelfde dag opvangt, dat kan ook. De subsidie wordt belast op dezelfde manier als de andere premies in de landbouwsector, aan een tarief van 16,5% dus. De zorgboer(in) wordt verwacht het totale bedrag aan te geven aan de belastingen, door het op je belastingsformulier in dezelfde rubriek te zetten als de andere premies. Anders dan verspreid in vroegere berichtgeving, is er geen beperking op het aantal dagen per jaar. Je kan dus in theorie elke dag zorgvragers opvangen. 1 Versie maart 2007 Wie komt in aanmerking voor deze steun? Om als boer of tuinder in aanmerking te komen voor deze subsidie, gelden een aantal voorwaarden. In de eerste plaats is dat samenwerken met een zorgvoorziening of een Centrum voor Leerlingenbegeleiding, dat erkend is door de Vlaamse overheid. De definitie van ‘zorgvoorziening’ is bewust heel ruim gehouden. Bijvoorbeeld tehuizen voor personen met een handicap of jongeren, psychiatrische centra, diensten voor gezinszorg of thuisbegeleidingsdiensten komen in aanmerking. Enkel diensten voor kinderopvang of medisch verantwoord sporten vallen buiten de subsidie. Diensten voor pleegzorg komen ook in aanmerking voor zover de gast geactiveerd wordt, dit wil zeggen in de mate van mogelijke ingeschakeld wordt op het bedrijf. De steun is bedoeld voor land- of tuinbouwers in hoofd- of nevenberoep, dat is een tweede belangrijke voorwaarde. De definitie van het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds wordt hierbij gebruikt. Dit wil zeggen dat een zorgboer(in) maximaal een halftijdse job buitenshuis mag hebben en minimaal 35% van zijn/haar inkomen moet halen uit land- of tuinbouwactiviteiten. Daarnaast moet de zorgboer(in) aangesloten zijn bij een kas voor zelfstandigen en bekend zijn bij de Direct Belastingen met de activiteiten als land- of tuinbouw(st)er. Het bedrijf mag ook georganiseerd zijn onder de vorm van een vennootschap, vzw’s komen niet in aanmerking. Zorgvragers moeten niet aan speciale voorwaarden voldoen. Opvang van eigen familieleden op deze manier is ook mogelijk, op voorwaarde dat de opvang verantwoord is en door een voorziening mee wordt opgevolgd. De land- of tuinbouw(st)er is zelf verantwoordelijk om de subsidie aan te vragen en in orde te zijn met zijn/haar administratie. De zorgvoorziening blijft de eindverantwoordelijke om de hele samenwerking te coördineren en de administratie op het vlak van uitkering en verzekering van de zorgvrager in orde te maken. Hoe de subsidie aanvragen? Er zijn dus telkens drie partijen in het spel: de zorgboer, de zorgvrager(s) en de zorgvoorziening. De eerste stap is afspraken maken tussen deze drie partijen. Hiervoor werd een standaard-overeenkomst uitgewerkt. In de overeenkomst zijn een aantal standaard clausules verwerkt rond arbeidsinspectie, verzekeringen, etc. Daarnaast wordt onder andere het schema van opvang, de taakverdeling en een omschrijving van de evaluatiemomenten verwacht, het ‘handelingsplan’ worden die afspraken genoemd. Van de standaardovereenkomst mag niet van afgeweken worden. Aanvullingen op de overeenkomst kunnen wel in bijlage opgenomen worden. Wanneer de zorgvragers zelf minderjarig, verlengd minderjarig of ontoerekeningsvatbaar zijn, tekent hun vertegenwoordiger of voogd in hun plaats. 2 Versie maart 2007 Let goed op deze punten bij invullen van overeenkomst: - Zoals hierboven al vermeld, moet de voorziening er zeker voor zorgen de juiste naam van de dienst en, naast hun erkenningsnummer, liefst ook de sector van erkenning te vermelden. Op die manier kan de dossierbehandelaar sneller nakijken of de voorziening aan de voorwaarden voldoet. - Vul de overeenkomst liefst op voorhand in en ten laatste de eerste dag dat de zorgvrager op de zorgboerderij aanwezig is. De datum van ondertekening van de overeenkomst mag niet na de startdatum van de overeenkomst vallen. Er wordt geen subsidie uitbetaald voor opvangdagen die vallen vóór de ondertekeningsdatum. - Bezorg de ingevulde overeenkomst zo snel mogelijk aan de administratie. Er kan bijvoorbeeld geen subsidie meer worden toegekend voor opvang als de overeenkomst drie maanden te laat wordt opgestuurd. (zie formulier: overeenkomst) De tweede stap is de aanvraag van de subsidie door het indienen van het dossier door de zorgboer(in). Dit bestaat uit een aanvraagformulier met: - gegevens landbouwbedrijf, een verklaring op erewoord dat het bedrijf voldoet aan de voorwaarden, In bijlage moet je ook deze documenten bijvoegen: - - het recentste aanslagbiljet van de belastingen, een bewijs dat het bedrijf verzekerd is voor de risico’s die voortvloeien uit de opvang van de zorgvragers, een kopie van de verzekeringspolis of een verklaring van de verzekeringsagent bijvoorbeeld, en één of meerdere overeenkomsten, afhankelijk van het aantal zorgvragers die op de zorgboerderij worden opgevangen. (zie formulier: aanvraagformulier) Het dossier wordt ingediend per post op het adres dat je ziet bovenaan elk formulier. Eventueel kan je het ook per fax bezorgen, maar hou dan zeker je faxbewijs bij. En maak zeker kopies van alle documenten die je verstuurt!! Je krijgt een ontvangstbevestiging zodra het dossier is aangekomen. Als je deze ontvangstbevestiging een maand na het insturen nog niet gekregen hebt, is er waarschijnlijk iets fout gelopen met je dossier. Je contacteert dan best het Steunpunt Groene Zorg of de administratie rechtstreeks. Op de administratie wordt het dossier nagekeken en zij laten ten laatste na 2 maanden weten of het dossier is goedgekeurd. Je mag in afwachting van hun bevestiging wel al starten. Maar je bent natuurlijk pas zeker dat je de subsidie krijgt, als je de bevestiging gekregen hebt. 3 Versie maart 2007 De derde stap: de effectieve opvang van de zorgvragers. De zorgboer(in) houdt elke dag bij op een registratieformulier wanneer de zorgvragers aanwezig zijn. Dat wordt één registratieformulier per zorgvrager of groep per maand. (zie formulier: registratieformulier) Zo moet je zowiezo elke geplande dag invullen op het registratieformulier, ook als de zorgvrager niet komt omwille van ziekte of een onverwachte omstandigheid bvb. In dat geval vermeld je 0 u opvang op het formulier, met de reden van afwezigheid. Eventueel kan de opvang op een ander moment gecompenseerd worden. Deze registratieformulieren moeten dus uiteindelijk een waarheidsgetrouw beeld geven van de dagen waarop een zorgvrager werd opgevangen. Je kan ze daarom enkel dag per dag invullen. Op het einde van elke maand worden de registratieformulieren ondertekend door de drie partijen. Aan het begin van elk kwartaal (januari, april, juli en oktober dus) moet je ze aan de administratie bezorgen. Laat ze zeker niet langer dan één jaar liggen, want dan worden ze niet meer uitbetaald! Deze formulieren worden nagekeken en de uitbetaling volgt daarna, normaal gezien binnen de zes maanden. Op het einde van het kalenderjaar zal je ook een betalingsoverzicht krijgen. Bij wijzigingen Bij een korte ziekteperiode of onverwachte afwezigheid moet er niets op voorhand gemeld worden aan de administratie. Je vult die dag dan in op het registratieformulier en vermeldt 0 u opvang op het formulier, met de reden van afwezigheid. Eventueel kan de opvang op een ander moment gecompenseerd worden, bvb op een andere dag in dezelfde week. Als de opvang bijvoorbeeld op dinsdag doorgaat in plaats van op maandag, moet er maandag al ingevuld zijn dat de opvang maandag niet doorgaat en dat er dinsdag wel opvang zal zijn. Langere afwijkende periodes van af- of aanwezigheid moeten aan de administratie gemeld worden. Als de gemaakte afspraken in de loop van de tijd permanent wijzigen, moet een algemeen wijzigingsformulier ingevuld en ingestuurd worden. Bijvoorbeeld als de contactpersoon verandert of de taken sterk aangepast worden. Als de overeenkomst wordt stopgezet, moet dit schriftelijk gemeld worden via datzelfde algemene wijzigingsformulier (per post of fax). Sinds november 2006 bestaat er ook een nieuw formulier wat de administratieve afhandeling wat eenvoudiger moet maken, het formulier “wijziging van de planning”. Dit is een vereenvoudigde versie van het algemene wijzigingsformulier en dient enkel om veranderingen in de planning van de opvang door te geven. Dit kan gebruikt worden bijvoorbeeld wanneer Elisa niet enkel op donderdag, maar ook op dinsdag wil komen. Of wanneer Roger door zijn drukke bezigheden liever op woensdag dan op vrijdag naar de zorgboerderij komt. Of wanneer door de nieuwe planning het werk op het bedrijf gemakkelijker te organiseren is. Het formulier moet wel ondertekend worden door alledrie de betrokken en partijen. 4 Versie maart 2007 Uitzonderlijke situaties Twee uitzonderlijke situaties doen zich in de praktijk al veel voor: opvang van groepen en opvang van personen in crisissituaties (zoals bijvoorbeeld time-outs voor jongeren of thuislozen). Hiervoor werden uitzonderingsprocedures uitgewerkt: - - opvang van groepen: Aangezien de samenstelling van de groepen soms kan wijzigen, moeten de namen van de groepsleden niet op de overeenkomst vermeld worden. Ook de gedetailleerde taakomschrijving hoeft in dat geval niet op de overeenkomst vermeld te worden. crisisopvang: Bij crisisopvang moet er snel op een bepaalde situatie kunnen gereageerd worden, anders zou het geen crisisopvang zijn natuurlijk... De algemene afspraken tussen zorgvoorziening en zorgboer worden meestal op voorhand gemaakt. Wel, op dat moment wordt je verwacht van de overeenkomst al in grote lijnen op te maken, met de algemene afspraken die al gemaakt hebt dus, en die te bezorgen aan de administratie. Net voordat de opvang start, moet je de naam van zorgvrager en de periode van opvang per fax doorgeven. Een volledige ingevulde overeenkomst bezorg je dan nadien per post. Je kan deze Je kan deze overeenkomst ook faxen. Houd in dat geval zeker je faxbewijs bij! Opvang van nieuwe zorgvragers Als je een erkend zorgboer bent en je wil nieuwe zorgvragers opvangen, hoef je niet meer het volledige aanvraagdossier in te sturen. Het volstaat dan om enkel de nieuwe overeenkomst voor die persoon te bezorgen. Je kan deze overeenkomst ook faxen. Houd in dat geval zeker je faxbewijs bij! Informatie, formulieren Je kan alle nodige formulieren downloaden op deze websites: www2.vlaanderen.be/ned/sites/landbouw/dula/zorgboerderij.html www.groenezorg.be Elke correspondentie moet gestuurd worden naar: Departement Landbouw en Visserij, Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Ellips, 6e verdieping Koning Albert II laan 35, bus 40 1030 Brussel tel 02/552 78 70 fax 02/552 78 71 Let op: dit is een nieuw adres sinds 6 maart (wijziging wegens verhuis). 5 Versie maart 2007 De contactpersonen binnen het departement Landbouw en Visserij zijn: functie naam Maatregelverantwoordelijke Ilse Maes (tijdelijk in zwangerschapsverlof) Maatregelverantwoordelijke Jan Eskens ad interim Administratieve ondersteuning Onderzoek dossiers telnr e-mail 03/641 80 58 [email protected] 03/641.80.57 [email protected] of 0499/949603 Wilfried Van 02/552 78 90 [email protected] Broeckhoven Frank Selders 059/43.19.44 [email protected] Als er bepaalde problemen zijn met dossiers of je hebt nood aan meer informatie over het invullen van de formulieren, dan kan je ook altijd het Steunpunt Groene Zorg contacteren. provincie Antwerpen Limburg Oost-Vlaanderen Vlaams-Brabant West-Vlaanderen naam Katrien Goris Hilde Weckhuysen (Groene Zorg OostVlaanderen) Hilde Weckhuysen Els Roelof telnr 016/28.61.28 016/24.49.22 053/73.08.22 e-mail [email protected] [email protected] [email protected] 016/24.49.22 [email protected] 050/40.70.31 [email protected] 6