Tafels rappen - kunstpuntgouda

Tafels rappen
Tafels uit het hoofd leren m.b.v. ritme
Rosanne Rippen – Docent Algemene Muzikale Vorming – Kunstpuntgouda
Beschrijving en geluidsmateriaal kun je downloaden via www.kunstpuntgouda.nl
Doel:
Leerlingen oefenen in teams of klassikaal en met behulp van een ritme
de tafels. (Jaartallen, grammatica- en spellingsregels kun je ook laten
oefenen m.b.v. ritme) Memoriseren op een beat activeert allerlei
hersengebieden en kan bijdragen aan een duurzame vorm van
onthouden. Beelddenkers ervaren dit als een aangename manier van
werken.
Welke begeleidingsmuziek?
Tempo 1 Tafels rappen is geschikt om in rustig tempo een moeilijke tafel
te oefenen. Deze muziek klinkt vrij neutraal en leidt niet af van de
opdracht.
Tempo 2 Tafels rappen is wat expressiever, maar kan ook de aandacht
afleiden van de opdracht. Deze begeleidingsmuziek kun je inzetten als
opfrisser; dezelfde opdracht maar in een iets hoger tempo, en andere
muziek.
Hoe ga je te werk?
- Tel 2x 4 tellen af, om de maat en het tempo te voelen.
- Opzeggen: 1x8=8 het antwoord 8 rap je er nog 2 keer achteraan:
2x8= 16 zestien zestien etc.
- Als dit goed gaat kun je gaan variëren, om de aandacht van de
kinderen te behouden.
1
Variaties:
Stemgebruik:
Het werkt heel goed om de antwoorden op een bijzondere manier uit te
spreken. Werk met toonhoogte in je stem, varieer hiermee, zo houd je
het verrassend. Bovendien kan zo’n grapje goed werken; een kind hoort
de “echo” van de som die bijzonder werd uitgesproken beter dan een
neutraal uitgesproken zin.
Werk met hard en zacht: 8x8=VIERenzestig of spreek alsof je van de
glijbaan naar beneden gaat.
Leerlingen kunnen ook zelf een manier bedenken hoe ze een som
kunnen uitspreken / rappen.
Beweging:
Je kunt (samen met de kinderen) een beweging bedenken als je de
antwoorden herhaalt. Dat kunnen bewegingen zijn die je allemaal samen
tegelijk uitvoert – of je wijst als een dirigent een kind aan dat het
antwoord op zijn eigen wijze mag laten horen voorzien van een
beweging. De rest van de groep herhaalt deze beweging.
Natuurlijk kan ook ieder kind individueel een eigen beweging bedenken.
Let op dat de bewegingen niet zodanig afleiden, dat het tempo niet meer
gevolgd wordt.
Muziekinstrumenten
Laat de kinderen i.p.v. de antwoorden twee keer klappen, dit ritme op
instrumenten spelen.
Klinkt het niet goed gelijk, is de groep te groot?
Wijs dan na iedere som een groep kinderen aan die het antwoord mogen
spelen.
- Om de beurt spelen: verdeling jongens meisjes/ linkerkant, rechterkant
van het lokaal.
- Teken op het bord:
Driehoek voor triangels, cirkel voor trommels, rechthoek voor
staafinstrumenten en/of woodblocks. Wijs een vorm aan zodat de
kinderen weten of zij het ritme na het antwoord mogen spelen.
2
Praktische tip: Klinkt het resultaat rommelig?
Kinderen zijn geneigd hun stokje in een grote beweging heen en weer te
bewegen als zij nog geen ervaren spelers zijn. Vraag hen hun stok altijd
dichtbij het vel / speeloppervlak te houden, ook tijdens het spelen, zodat
zij de snelle ritmes precies tegelijk kunnen spelen.
Antwoordvariant voor stem of instrument bij de begeleidingsmuziek
Tel weer 2x tot 4 af en noem twee keer alleen de antwoorden van een
complete tafel, tussendoor kun je vier keer klappen of vier keer op je
instrument spelen.
4x bodypercussie: klap net onder je sleutelbeen – klap in je handen klap net onder je sleutelbeen – klap in je handen.
(De klap in je handen niet te zwaar, met je volle hand spelen, houd het
licht en tik alleen met je vingertoppen dat bevordert de doorgaande
beweging.)
https://youtu.be/sWZeWqntCVw Backing Track - Funk Drum Beat - 110 BPM Jim Dooley
Dit is een link naar een sneller ritme.
Deze muziek is ook als mp3 bestand te downloaden vanaf de website
van Kunstpuntgouda.
Met dit ritme zijn alle voorgaande beschreven raps ook uit te voeren,
maar dan wat sneller!
Tot slot nog een laatste variant: met https://youtu.be/sWZeWqntCVw
Backing Track - Funk Drum Beat - 110 BPM Jim Dooley
- In deze muziek tel je steeds tot acht: wijs maar bij voor iedereen.
(Cijfers staan groot genoteerd op het bord)
- Iemand uit de groep / of de leerkracht rapt een som als nummer 1 start.
(blijven bijwijzen tijdens de muziek) Vanaf nummer 7 roept iedereen het
antwoord. Spreek een volgorde af: wie mag eerst een som rappen?
3
(laat ieder kind dezelfde som herhalen indien gewenst.)
Laat kinderen van tevoren een som in gedachten nemen (leerkracht kiest
serie tafelsommen uit) zodat ze niet uit de maat raken als zij bij nummer
1 aan de beurt zijn om een som te rappen. Is een kind te laat met
invallen, dan laat je de muziek gewoon verder gaan, en wacht je tot je
weer bij 1 bent.
1 2 3 4 5 6 7 8
Tafelliedjes Internet
Op internet zijn diverse Tafelliedjes te vinden. Per tafel is een tekst en
melodie bedacht. Het voordeel van mijn werkwijze is dat alle tafels op
deze manier te oefenen zijn; je hebt er niet 10 verschillende liedjes voor
nodig.
Sommen uit de tafel die de kinderen moeilijk blijven vinden, kun je een
paar keer achterelkaar laten herhalen. Je kunt zelf dus veel meer sturen
tijdens het oefenen.
De filmpjes die op You Tube staan, moet je steeds weer helemaal laten
afspelen en vervelen misschien daardoor wel sneller.
De tafel van 7 wordt als extra moeilijk ervaren. Dan kan het natuurlijk
helemaal geen kwaad om voor zo’n moeilijke tafel een lied te kiezen.
Voorbeelden van tafelliedjes op internet:
zuidwestermeneermark Van deze maker zijn op You Tube ook alle andere tafels in liedvorm te vinden.
De tafel van 7
https://youtu.be/r86KAZEZNlQ
Dit lied zou je met behulp van het digibord kunnen laten meezingen.
Helaas staat er een taalfout in de tekst, maar toch heb ik gekozen voor
deze versie omdat er goed gezongen wordt. Van dat taalfoutje kun je
juist een opdracht maken: wie van de kinderen ziet waar de taalfout
staat? Wat betekent gewichtig?
4