Conclusies goede voorbeelden doorstroom in praktijk / onderzoek

Conclusies goede voorbeelden doorstroom in praktijk / onderzoek het SCOKohnstamm Instituut
Hier vindt u iets uit het slothoofdstuk met conclusies (hfdst. 10, blz. 81 – 91).
Om precies te weten wat er per good practice is onderzocht en wat specifieke
opmerkingen en conclusies waren bij de verschillende overgangen verwijzen we naar
het rapport zelf.
CONCLUSIES
Wat zagen de good practices
- als bevorderende en belemmerende factoren,
- als lessen die uit het initiatief getrokken mogen worden en
- welke gegevens er zijn over de implementatiemogelijkheden binnen een organisatie,
de duurzaamheid en de overdraagbaarheid van het initiatief.
Bevorderende factoren:
- voortrekkers
waarbij er tegelijkertijd een risico is omdat bij het wegvallen van deze figuren het
initiatief kan inzakken; om dit te voorkomen moet het initiatief zo snel mogelijk worden
verbreed, een breed draagvlak beperkt de kwetsbaarheid
- commitment van het management / koppeling met beleid:
- belang
Of de gevoelde noodzaak om een oplossing voor aansluitingsproblemen te vinden
- ervaren succes
Als een initiatief iets opbrengt voor de deelnemers zoals kennis van of waardering
voor elkaar en verbetering van de eigen onderwijspraktijk stimuleert dat de
duurzaamheid van het initiatief;
- persoonlijke contacten
Dergelijke contacten tussen opleidingen zijn van groot belang; ze moeten zich niet
beperken tot het niveau van de werkvloer, ook op het niveau van het management zijn
deze noodzakelijk;
- systematische aanpak:
- financiën
Dit geeft niet alleen tijd maar maakt ook het belang van het initiatief zichtbaarder voor
de deelnemers
- een open houding:
Deelnemers aan netwerken moeten bereid zijn om over eigen onderwijstype heen te
kijken en vooroordelen ter discussie te stellen;
- eenvoud:
Naarmate een initiatief eenvoudiger uitvoerbaar is, neemt de duurzaamheid toe.
Belemmerende factoren
Vaak zijn de belemmerende factoren het omgekeerde van de bevorderende factoren.
- financiën
- cultuurverschillen
- ontbreken van veranderingsbereidheid
- ontbreken van commitment:
- wet- en regelgeving
- de interne gerichtheid van onderwijssoorten
Lessen
Vaak zijn bij de vraag naar de lessen die geleerd kunnen worden aspecten genoemd
die al bij de bevorderende factoren aan de orde zijn geweest. Hieronder staan alleen
de bevindingen die nieuw zijn:
- evalueer of vraag deelnemers/leerlingen naar hun mening over de aansluiting en
koppel de resultaten terug naar de betrokken onderwijsinstellingen;
- bouw op of begin eenvoudig en concreet en bouw het langzaam uit;
- neem tijd of ga ervan uit dat het een paar jaar kost voor een traject/procedure echt
uitontwikkeld en ingevoerd is
- leg vast of realiseer je dat het noodzakelijk is om samenwerking vast te leggen in
convenanten;
- helder netwerk of een netwerk moet een heldere organisatiestructuur hebben;
- kosten oeen goed project hoeft niet duur te zijn; stimuleringssubsidies helpen wel.
Onduidelijk concept
Het beoordelen van de bijdrage van de gevonden aansluitingsoplossingen aan
doorlopende leerlijnen wordt bemoeilijkt doordat dat concept onvoldoende helder is. .
Opvattingen zijn:
- een brede opvatting: doorlopende leerlijnen zijn bijna gelijk aan ‘aansluiting’. (notitie
Minocw)
- een smalle opvatting: het bijeenbrengen van leerinhouden van verschillende
schoolsoorten, oftewel aansluiting in onderwijsprogramma. (inhoud en methodische
aanpak) (Offerte advies Onderwijsraad)
- een nog smallerder opvatting: de leerlijn binnen een vak of leergebied, waarbij het
streven is geen breuken te krijgen tussen leerjaren of bouwen. (leerplanontwikkelaars)
- nog een: leerwegen van individuele leerlingen. (maatwerk / leerloopbanen van
leerlingen)
Dus wees steeds helder waarover je het hebt met elkaar.
Verantwoordelijkheid
In de literatuur over (oplossingen voor) aansluitingsproblemen wordt er af en toe
terecht op gewezen dat aansluitingsproblemen zich voltrekken in een niemandsland.
In de gepresenteerde praktijken is dit opgelost omdat er steeds ergens een eerste
initiatief is genomen. Maar dat gebeurt natuurlijk niet overal en altijd vanzelf.
Suggesties
- Een mogelijk is om scholen en instellingen via het toezicht door de inspectie te
prikkelen tot aandacht voor de aansluiting met aangrenzende onderwijssoorten, als
onderdeel van de kwaliteitszorg.
- Een andere is het bevorderen van centrale regie in een lokale setting of door het
vormen van netwerken, die zich weliswaar vanzelf vormen, van onderaf, maar wel
ondersteund kunnen worden
- Men moet elkaar vinden op een gemeenschappelijk belang en daartoe zelf
gemotiveerd zijn.
Maw zorg er voor dat men kan leren van elkaar. Kennisnemen van de ervaringen van
anderen op dit terrein verhoogt de slagingskans van een eigen initiatief.