De weg naar succes Bevorderende factoren voor de participatie van 2e generatie vrouwen met een nietwesterse achtergrond Wil van Nunen Resultaten uit eigen onderzoek Participatie van 2e generatie Marokkaanse en Turkse vrouwen in Utrecht met een overwegend HBO/WO achtergrond. Persoonlijke portretten van vluchtelingvrouwen over hun integratieproces: van verwachtingen naar werkelijkheid Aandachtspunten voor werving nieuwe leden Interviewbundel met een samenvatting van relevante resultaten uit onderzoek van het SCP naar de onderwijspositie en sociaal/economische positie van vrouwen uit de doelgroep Kenmerken van de huidige positie van Turkse en Marokkaanse vrouwen in Nederland • Er is veel belangstelling (politiek) voor de positie van migrantenvrouwen • In vergelijking met hun ouders heeft de 2e generatie een enorme sprong gemaakt in opleidingsniveau; meisjes doen het beter dan jongens • Het aantal Turkse en Marokkaanse vrouwen op de arbeidsmarkt is de laatste 10 jaar gestegen maar blijft fors achter bij de participatie van autochtone vrouwen • Een punt van zorg blijft de positie van huwelijksmigranten Perspectief voor de nabije toekomst Ouders hebben hoge onderwijsambities. Met name Marokkaanse meisjes hebben emancipatoire toekomstwensen over loopbaan, gezinsvorming en rolverdeling tussen man/vrouw. Meer westerse patronen in relatie- en gezinsvorming zijn gunstig voor de arbeidsparticipatie. Mogelijke knelpunten De verschillen tussen partners met een niet-westerse achtergrond over taakopvatting thuis en buitenshuis kunnen groot zijn. De sociaal/culturele context (familie, traditie, religie) kan emancipatie in de weg staan. Negatieve beeldvorming over en discriminatie van nietwesterse werknemers kan participatie schaden Methodiek eigen onderzoek Interviews met 20 respondenten (2e generatie) met open vragen en enkele stellingen over de hulpbronnen die van invloed zijn geweest op huidige positie. De vragen hebben betrekking op: • thuissituatie (opvoeding, ouders) • onderwijs en studie • omgevingsinvloeden (vrienden) • werkkring en toekomstambities Resultaten uit eigen onderzoek (1) Respondenten toonden sterke persoonlijke kracht en doorzettingsvermogen om eigen ambities te realiseren. Onderwijs wordt als de toegangspoort tot een goede maatschappelijke positie ervaren. Respondenten wilden zich bewijzen t.o.v. de eigen groep en autochtonen. De mentale steun van ouders en familie is cruciaal voor de eigen ontplooiing. Positieve feedback en waardering voor persoonlijke kwaliteiten was onontbeerlijk (docent, werkgever) Resultaten uit eigen onderzoek (2) Respondenten gaven aan andere positieve voorbeelden uit de eigen groep te hebben gemist om zich aan te spiegelen: een mentor, gids. Zij waren zelf wel regelmatig mentor voor andere, jongere familieleden Men gaf ook aan het leven in en met twee culturen soms lastig te vinden: • de opvoeding van eigen kinderen in Nederland • de communicatie met partner over eigen ambities • de verwachtingen van familie en school of werkgever • het gevoel van ‘thuiskomen’ is weg Uitspraken van respondenten (1) Mijn docenten vroegen me steeds: “Wat ga je hierna doen?” De directeur zei tegen mijn vader: “Je moet haar naar een goede middelbare school sturen.” Ik heb een sterke drang om me te bewijzen, om te laten zien dat ik net zo goed kan presteren als zij, of misschien nog wel iets beter. Met een woordenboek ernaast spelde ik de krant; zo heb ik Nederlands geleerd. Of ik probeerde ondertiteling bij een tvprogramma te lezen. Uitspraken van respondenten (2) Ik ben in Turkije een verwesterde Europeaan en in Nederland een buitenlander. Van mijn buurvrouw leerde ik op de Nederlandse wijze koffie zetten en zelf boodschappen doen. Mijn leidinggevende bood me een nieuwe functie: “Je kunt het aan, ik heb er alle vertrouwen in. Lukt het niet, dan kun je naar je oude functie terug.” Aandachtspunten voor werving nieuwe leden (1) Formuleer waarom uw organisatie het belangrijk vindt om diversiteit in het ledenbestand na te streven. Wat zijn uw drijfveren, uw motieven? Wat heeft uw organisatie de nieuwe doelgroep te bieden: hoe interessant is uw organisatie voor leden met een nietwesterse achtergrond? Wat heeft de doelgroep u te bieden? Wat wilt u over 5 jaar hebben bereikt? Welke investering is het behalen van de doelstelling u waard? Aandachtspunten voor werving nieuwe leden (2) Formuleer de mogelijke drempels in uw organisatie voor leden met een niet-westerse achtergrond. Werf via kanalen waar de doelgroep te vinden is (netwerken van hoogopgeleide allochtonen) om nader kennis te maken met de doelgroep; organiseer mogelijk een gezamenlijke activiteit. Werf via de bestaande contacten van de eigen leden; het eigen netwerk is vaak groter dan men denkt! Leg contact met lokale organisaties die met de doelgroep werken Aandachtspunten voor werving nieuwe leden (3) Zet in een Plan van Aanpak van 5 jaar de activiteiten, gekoppeld aan na te streven resultaten en een realistische investering van tijd.