RMATIEFICHE Leerdomein MUZISCHE VORMING Onderwerp MUZIEK: Zang, thema dieren Data: 05/11/07 Uren: 08.30h – 10.15h Algemene Beginsituatie Onderwijsniveau: - In de kleuterschool werd veel aandacht besteed aan zang en muzische vorming in het algemeen. - Leerlingen hebben iedere week een uurtje zang. - Als tussendoortje zingen de kinderen af en toe een liedje. - De hele week wordt gewerkt rond het thema “dieren”. Ervaringsniveau: - Kinderen zingen graag en veel. In hun vrije tijd luisteren kinderen naar de radio of naar CD´s waarvan ze vele liedjes kunnen meezingen. - Mogelijks zijn een aantal leerlingen dit schooljaar begonnen met muziekschool. Einddoelen van de lessenreeks Specifieke lesdoelen - Stemvorming: het gericht werken aan een beter stemgebruik tijdens het zingen. aandacht voor: houding, ademhaling, stembeheersing en articulatie - Een lied expressief kunnen brengen. Algemene lesdoelen - Plezier beleven aan het musiceren. De leerlingen kunnen: de ademhaling bewust gebruiken en de lichaamshouding verzorgen een lied uitvoeren met aandacht voor een correct stemgebruik en een goede stemexpressie een eenvoudig ritme of eenvoudige melodie instrumentaal uitvoeren kenmerken van de geluidsomgeving onderscheiden en bewust ervaren eenvoudige beelden of klanksymbolen van geluiden, klanken of muziek onderscheiden - de eigen beweging afstemmen op andere bewegingen Geraadpleegde bronnen Muziek moet je doen voor groep 3 Het rijk der verbeelding van Lidwine Janssens (Meulenhoff Educatief) www.lesidee.nl Cursus Muziek in het eerste leerjaar van Dirk Bogaert (Ehsal) CD muziek eerste leerjaar Didactisch materiaal - muziektekst Te bereiken Leerplandoelen STEMVORMING 1 Houding verbeteren / Ontspanningsoefeningen 1.1 Ontspanningsoefeningen - De kinderen kunnen hun gezichtsspieren spannen en ontspannen. - De kinderen kunnen heel hun lichaam ontspannen. - De kinderen voelen afwisselend spanning en ontspanning aan. 1.2 Houdingsoefeningen - Kinderen ervaren wat echt rechtop staan betekent. - De kinderen ervaren het verschil tussen doorgezakte en goede houding. 2. Ademhaling verbeteren - De kinderen kunnen rustig in- en uitademen, al dan niet in combinatie met een beweging. 3 Stembeheersing verbeteren (Resonans) - Kinderen kunnen klanken en geluiden nabootsen. - De kinderen kunnen een toon intensief beluisteren. - De kinderen kunnen één toon overnemen. - De kinderen kunnen enkele tonen of een korte muzikale zin overnemen. LIEDEREN ZINGEN 1 Inzingen - Kinderen kunnen zich mentaal en lichamelijk voorbereiden vóór het zingen. 2 Luisterfase (Melodie leren kennen) - De kinderen kunnen aandachtig luisteren naar het zingen van het lied door de leerkracht. - De kinderen kunnen gevarieerde opdrachten uitvoeren tijdens het voorzingen van het lied door de leerkracht. 3 Zingfase - De kinderen kunnen eenvoudige muzikale zinnen meezingen of nazingen. - De kinderen kunnen in wisselzang zingen met de leerkracht. - De kinderen kunnen het lied volledig meezingen. - De kinderen kunnen het lied zelfstandig zingen. 4 Oefenfase - De kinderen kunnen heel het lied in beurtzang zingen. - Kinderen kunnen zingen met vocaliseprenten (tekens die klan suggereren). - De kinderen kunnen inwendig zingen. - De kinderen kunnen afwisselend luid en zacht zingen. 5 Verwerkingsfase - De kinderen kunnen liedfragmenten herkennen. - De kinderen kunnen een lied mooi zingen Zingeving van de lessenreeks Stemvorming is een belangrijk aspect van de muzikale vorming. Het is het gericht werken aan een beter stemgebruik tijdens het zingen. Enerzijds gaat het om het opbouwen van de attitude: ‘juist hanteren van de stem’ (niet gillen). Anderzijds is stemvorming het verwijderen van stemtechnisch onkruid, om te kunnen komen tot mooi zingen. Binnen de stemvorming zijn vier aspecten te onderscheiden: houding, ademhaling, stembeheersing en articulatie. In de concrete uitwerking zal het echter onmogelijk zijn om oefeningen op deze vier aspecten te scheiden. Zij vloeien door elkaar. De hele kleutertijd tot ongeveer 8 jaar is de meest gevoelige periode om de stem te vormen. Indien hieraan genoeg aandacht besteed werd, kan vanaf 9 jaar het accent meer komen te liggen op concentratie-, articulatie- en inzingoefeningen. Het resultaat van het zingen zal immers verbeteren indien men vooraf genoeg aandacht schenkt aan een juiste houding, een goede ademhaling en een ontspannen sfeer. Er niet over praten maar doen is het motto van deze les. Het is plezierig voor de kinderen en onbewust wordt er aan stemvorming gewerkt. Dit is wat ik met deze les probeer te bereiken.