Moeilijke werkwoordsvormen

Frank Pollet
Moniek Vermeulen
Moeilijke werkwoordsvormen
Abimo Uitgeverij | Schoolsupport
Inhoud
blz. titel
oefeningen 1
MISSEN IS MENSELIJK/MENSEN IS MISSELIJK
t.t.
2
WERKROOSTER
t.t. ik- en hij-vorm
3
CODEWOORDEN
t.t. ik- en hij-vorm
4
KUN JIJ WENNEN AAN DAT WENEN?
t.t. verband ond. pv.
5
VAMPIERENSIROOP
t.t. verband ond. pv.
6
HET STAAT IN DE KRANT, DUS HET IS WAAR!
t.t. verband ond. pv.
7
ELF?
t.t. verband ond. pv.
8
NU OF VROEGER?
t.t. v.t.
9
SPORTIEVE WERKWOORDEN
t.t. v.t. ik- en hij-vorm
10
CODEKRAKER
v.t. ik- en wij-vorm
11
EEN WERKWOORD IS EEN WOORD DAT WERKT
t.t. v.t. hij-vorm
12
KLING KLANG KLONG
v.t. ik-vorm
13
ZINGEN ZWANEN VOORDAT ZIJ STERVEN?
v.t. verband ond. pv.
14
NA DE PIEP
v.t. verband ond. pv.
15
EEN BEETJE VERLIEFD?
v.t. verband ond. pv.
16
HELEMAAL KIEREWIET?
v.t. verband ond. pv.
17
VERLEDEN ZEGSWIJZEN
v.t. verband ond. pv.
18
WEG SCHIP! WEG SCHOOL!
v.t. verband ond. pv.
19
WISTE OF WASTE JIJ JE?
nv./inf./hele ww.* v.t.
20
VERKEERDE ZINNEN. WEET JIJ WAT ER AAN DE HAND IS?
nv./inf./hele ww.*
21
WOORDEN ROOSTEREN
nv./inf./hele ww.* VD
22
KOLOMWOORDEN
nv./inf./hele ww.* VD
*in Nederland spreekt men van : het hele werkwoord
Inhoud
23
RIJMWERKWOORDEN
VD
24
HET VERHAAL VAN FERDI
t.t. VD verband ond. pv.
25
MACHO-MAN
t.t. VD verband ond. pv.
26
RARE BEESTJES
t.t. VD verband ond. pv.
27
PLOTS GEBEURT HET EN DAN IS HET GEBEURD
t.t. VD verband ond. pv.
28
OVER HET MEISJE DAT DE DOKTER HAALDE
v.t. VD
29
OVER KAKELENDE MUIZEN EN KNORRENDE KIPPEN
v.t. VD
30
EEN INBRAAK?
v.t. VD
31
VERSTOPPERTJE
t.t. v.t. VD
32
WIE SLIM IS SORTEERT! t.t. v.t. VD
33
OVER D’s EN T’s
t.t. v.t. VD
34
SPIEGELWOORDEN…
t.t. v.t. VD
35
NB-TJE SMS-TAAL
t.t. v.t. VD
36
VREEMDE RECORDS
t.t. v.t. VD verband ond. pv.
37
WERKWOORDEN DIE NIET WERKEN
bijvoeglijk gebruikt
38
WERKENDE HOE-WOORDEN
bijvoeglijk gebruikt
t.t.
Datum
MISSEN IS MENSELIJK / MENSEN IS MISSELIJK
In deze 10 zinnen zijn de werkwoorden van hun juiste plaatsen weggevlucht. Zet jij ze opnieuw
op de (zinvolle) goede plek?
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Mijn vader spint met de fiets.
Wij schrijven een ei voor mama.
Mijn broer leest in zijn vinger.
Ik dweil niet graag in de tuin.
De auteurs koken spannende boeken.
Oom Freddy snijdt graag trappist.
Ik werk soms de vloer.
Mijn kat slaapt als ik haar streel.
Michael Jackson rijdt slecht ’s nachts.
Mijn zusje drinkt de krant.
Verbeter hier:
1 Mijn vader ___________________ met de fiets.
____________________
2 Wij ___________________ een ei voor mama.
____________________
3 Mijn broer ___________________ in zijn vinger.
____________________
4 Ik ___________________ niet graag in de tuin.
____________________
5 De auteurs ___________________ spannende boeken.
____________________
6 Oom Freddy ___________________ graag trappist.
____________________
7 Ik ___________________ soms de vloer.
____________________
8 Mijn kat ___________________ als ik haar streel.
____________________
9 Michael Jackson ___________________ slecht ’s nachts.
____________________
10 Mijn zusje ___________________ de krant.
____________________
1
t.t. ik-en hij-vorm
Datum
WERKROOSTER
In het rooster vind je 12 werkwoorden in de
ik-vorm. Zoek ze van links naar rechts en
van boven naar beneden. Noteer ze in de
kolom van de ik-vormen. Schrijf in de linkerkolom de nv./inf./het hele ww. en in de rechterkolom de hij-vorm (tegenwoordige tijd).
Verbeter hier:
________________
________________
kopen
________________
ik
koop
________________
hij koopt
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
________________
2
t.t. ik-en hij-vorm
Datum
CODEWOORDEN
Ontcijfer de werkwoordsvormen.
Kijk voor de code naar deze voorbeeldjes:
ev ar dn re t
eb ul si et tr
ve ra nd er t = verandert
be lu is te rt = beluistert
De code ontdekt? Dan zelf aan het werk!
Verbeter hier:
eb ir dj t = _______________ lk pa ep tr na td =____________
________________
ak ek tl = ______________ ov ro ps le t = _______________
________________
ev br ar dn t =____________ lk pa ep tr na d = ____________
________________
eb ir dj = ________________ na wt oo dr t = ______________
________________
Bekijk nu onderstaande zinnen. Trek een kring rond het onderwerp.
Zoek dan welke persoonsvorm (uit de oefening hierboven) in de
zin past. Vul die correct in. Noteer van dat werkwoord ook de ik-vorm.
De kip _______________ luid.
_______________
ik
________________
Ik _______________ van de kou. _______________
ik
________________
_______________
Kobe _______________ correct op die vraag. ik
________________
Hij _______________ elke dag zijn paard.
_______________
ik
________________
_______________ de weerman goed weer?
_______________
ik
________________
Het vlees _______________ in de pan.
_______________
ik
________________
Ook Seppe _______________ van de kou. _______________
ik
________________
Ik _______________ niet graag dat paard.
_______________
ik
________________
3
t.t. verband ond. pv.
Datum
KUN JIJ WENNEN AAN DAT WENEN?
Soms leiden schrijffouten tot grappige situaties! Bekijk de tekeningen. Schrap de uitleg die niet
bij de tekening hoort.
een paard berijden/ bereiden
zijn lessen plannen/planten
Lees eerst de zin en zoek de juiste nv./inf./hele ww. (Let op voor grappige fouten!) Noteer
daarvan de ik-vorm. Vul dan de zin aan met de juiste persoonsvorm.
lijden, leiden, berijden, bereiden, slaan, slagen, wennen, wenen, rijzen, reizen
Verbeter hier:
ik bereid
_______________ _______________
Mama_______________
een heerlijke ovenschotel.
bereidt
ik _______________ _______________
Maarten _______________ elke dag zijn paard.
ik _______________ _______________
De taart _______________ in de oven.
ik _______________ _______________
Die avonturier _______________ graag de wereld rond.
ik _______________ _______________
Kato _______________ aan een erge ziekte.
ik _______________ _______________
De gids _______________ ons door Brugge.
ik _______________ _______________
Wij _______________ wel aan de nieuwe juf.
Tijdens die film over een keizerin in Wenen
_______________ _______________
ik
_______________ wij.
_______________ _______________
ik Ferre _______________ voor zijn examen.
_______________ _______________
ik Die jongen _______________ met zijn vuist op de deur.
4
t.t. verband ond. pv.
Datum
VAMPIERENSIROOP
Ontcijfer eerst de nv./inf./het hele ww. tussen haakjes.
Vul dan de juiste vorm van het werkwoord in de tegenwoordige tijd in.
Code: 1 = a, 2 = b, 3 = c…
Tip: noteer eerst het volledige alfabet met de code!
(23/15/5/12/5/14 = _______________
) Ferre _______________
in zijn bed.
woelen
woelt
(8/5/2/2/5/14 = _______________ ) Hij _______________ een nachtmerrie!
(4/18/15/13/5/14 = _______________ ) Hij _______________ van vampiers.
(14/1/4/5/18/5/14 = _______________ ) Eén vampier _______________ zijn bed.
(4/15/15/18/2/15/18/5/14 = _______________ ) Een tand _______________ Ferres hals.
(19/12/1/1/14 = _______________ ) Ferre _______________ met zijn armen.
(23/15/18/4/5/14 = _______________ ) Dan _______________ Ferre wakker.
(22/15/5/12/5/14 = _______________ ) Hij _______________ iets kleverigs.
(2/12/15/5/4/5/14 = _______________ ) ‘Help, ik _______________ dood!’
(19/20/1/1/14 = _______________ ) Mama _______________ al naast zijn bed.
(26/9/10/14 = _______________ ) 'Dat _______________ geen bloed op je hals
(12/1/3/8/5/14 = _______________ ) maar hoestsiroop', _______________ ze.
(12/9/7/7/5/14 = _______________) Het flesje siroop _______________ in bed.
(26/9/10/14 = _______________ ) ‘Nu _______________ ik vast voor altijd van mijn
(26/21/3/8/20/5/14 = _______________ ) hoestbuien verlost’, _______________ Ferre.
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
______________
5
t.t. verband ond. pv.
Datum
HET STAAT IN DE KRANT, DUS HET IS WAAR!
In deze krantenkoppen zijn de werkwoorden verwisseld. Maak jij
de titels weer in orde? Je moet de werkwoorden wel nog in de
juiste vorm zetten. Eén voorbeeld wordt al gegeven.
___________________________________
Vrachtwagens
kantelen door hoge snelheid.
Vrachtwagens ontsnappen door hoge snelheid.
_____________________________________________
Hond van barones ontvoert inbreker! Hond
van barones
Orkaan kookt Zuid-Amerikaanse kust. ____________________________________________
Orkaan
Tijgers rijden uit dierenpark.____________________________________________________
Flatgebouw in Brugge betaalt volledig af. _________________________________________
Bal graast in eigen goal!____________________________________________________
Minister van verkeer bijt te snel! _________________________________________________
Gangster kantelt dochter van rijke zakenman. _______________________________________
Veel Belgen branden leningen niet op tijd af. _______________________________________
Vernielen moeders elke dag voor hun kinderen? ____________________________________
Koeien vliegen op wei met verontreinigde ondergrond. _______________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
6
t.t. verband ond. pv.
Datum
ELF?
Vul de juiste werkwoordsvormen in.
-
‘Ik (worden) _______________ vandaag elf.’
‘Elf? (worden) _______________ een elf ook elf, dan?’
‘Een elf (worden) _______________ vaak veel ouder!
Ik (worden) _______________ vast ook ouder!’
‘Hoe oud (worden) _______________ je moeder?
Die is toch ook elf?’
‘Mijn moeder? Die (worden) _______________ al drieëndertig!’
‘(Worden) _______________ zij dan driemaal elf?’
‘Zegt zij dan: ik (worden) _______________ driemaal elf?’
‘Nee, zij zegt zelf dat ze drieëndertig (worden) _______________ ’
‘Nu (worden) _______________ het moeilijk, hoor!’
Noteer van elke werkwoordsvorm die je ingevuld hebt, de eindletter in de juiste volgorde op de
puntjes in deze zin.
. I . IS PERFEC . LEESBAAR? . AN HEB JE HE . WELLICH . OOK PERFEC . INGEVUL .
BEHALVE ALS JE NU FOU . EN MAAK . E!
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
7
t.t. v.t.
Datum
NU OF VROEGER?
Slechts één van de twee gegeven tijdsbepalingen past in de zin. Welke?
Zoek eerst de persoonsvorm en vraag je af of die in de tegenwoordige of de verleden tijd staat
(tip: denk aan de ik-vorm). Streep de foute tijdsbepaling door. Noteer de goede zin.
vorig jaar
een vlag op de top van de berg.
nu
De
bergbeklimmers planten nu een vlag op de top van de berg.
___________________________________________________________________________
De bergbeklimmers planten
Als de juf aan het woord is,
praten wij niet.
Eergisteren
___________________________________________________________________________
Gisteravond
brandden overal kaarsjes omdat de elektriciteit uitviel.
Nu
___________________________________________________________________________
Gisteren
landden twee luchtballonnen in de wei achter ons huis.
Op dit moment
___________________________________________________________________
Nu ze aan het klimmen zijn
zweetten de renners hard.
Tijdens de rit van gisteren
__________________________________________________________________
Toen de leeuw aankwam,
vluchtten de kleinere dieren.
Op dit moment
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
8
t.t. v.t. ik-en hij-vorm
Datum
SPORTIEVE WERKWOORDEN
De nv./inf./het hele ww. (het zijn allemaal sporten) is in stukjes
gehakt. Zet jij alles weer goed aan elkaar? Noteer daarna
elk werkwoord in de kolom van nv./inf./hele ww. Vul dan ook
de andere kolommen aan.
del/wan/en, len/voet/bal, sen/fiet, men/zwem, pen/hard/lo,
nis/sen/ten, sen/schaat, bal/len/ley/vol, en/surf,
nv./inf./hele ww.
ik-vorm (tt)
hij-vorm (tt)
hij-vorm (vt)
_______________
wandelen
ik _______________
hij _______________
wandel
wandelt
hij _______________
wandelde
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________
ik _______________ hij _______________
hij _______________
_______________ ik _______________
hij _______________
hij _______________
_______________ ik _______________
hij _______________
hij _______________
_______________ ik _______________
hij _______________
hij _______________
9
v.t. ik- en wij-vorm
Datum
CODEKRAKER
Als je de gegeven code volgt, krijg je telkens een nv./inf./hele ww.
Schrijf die correct op! Noteer in de kolom ernaast de verleden tijd
in de ik-vorm en in de wij-vorm (het zijn allemaal werkwoorden met
klankverandering!)
verdrinken
noemvorm/infinitief/hele werkwoord
A1 - A3 / B4 – C4 / E1 – E3
____________________________
B3 / A4-A5 / B4-C4 / E3
____________________________
A1-A3 / D2-D3 / E1-E3
____________________________
B3-C3 / E1 / E1-E3
____________________________
D2-E2 / B3 / E2 – E3
____________________________
C5-C4 / A3-A4 / B1-C1 / E2-E3
____________________________
A1-A3 / E4 / A4 / B1 / C1 / E2-E3
____________________________
A1-A3 / D4-D5 / E5 / E2-E3
____________________________
D1-D3 / E5 / E2-E3
____________________________
verdronk
verdronken
ik (verleden tijd)
wij (verleden tijd)
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
____________________________
______________________
______________________
____________________________
______________________
______________________
10