Expertenworkshop Ondernemingsdata in België

De relatie werknemer – werkgever:
een toegevoegde waarde
Exploratie van de mogelijkheden van de RSZ-gegevens
in het kader van ondernemingsdemografie
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
25 september 2009
Peter Vets - RSZ – Directie voor Statistiek
Exploratie van de mogelijkheden
van de RSZ-gegevens



Situering RSZ-gegevens
De bijzonderheden van het RSZstatistiekmodel
Oplossingen op maat



25 september 2009
Non-responsbehandeling
Werknemersstromen
Toekomst?
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Situering SZ in België

SZ in België: Hoofdzakelijk arbeidsgebonden

Werknemersstelsel



Werkgevers verantwoordelijk voor betaling bijdragen en
"inschrijving werknemers"
Betaling bijdragen en inschrijving werknemers is
gecentraliseerd => Rijksdienst voor sociale zekerheid (RSZ)
Stelsel zelfstandigen
Zelfstandigen sluiten zichzelf aan bij verzekeringskas
 Vennootschappen worden ook aangesloten bij
verzekeringskas
 Verzekeringskassen geven bijdragen en inschrijvingen door
aan Rijksdienst voor Sociale Zekerheid voor Zelfstandigen
Probleem: indien verzekerde = zaakvoerder vennootschap
Geen link verzekerde – onderneming

25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
RSZ – kwartaalaangifte

Respondent: werkgever




Termijn: binnen de 2 maanden na verstrijken van kwartaal
Volledig elektronisch circuit
Grotendeels via gespecialiseerde dienstverleners (sociale
secretariaten
Informatie met dubbel doel:
Berekening te betalen bijdragen
 Berekening sociale rechten werknemers
=>gedetailleerde informatie op niveau arbeidsrelatie

(eventueel meerdere arbeidsrelaties voor eenzelfde werknemer bij
eenzelfde werkgever)

25 september 2009
Elk kwartaal is een volledig nieuwe bevraging
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
RSZ – kwartaalaangifte
een bijzondere enquête

Basisentiteit: arbeidsrelaties
 Informatie over type, aard, volume, lonen, bijdragen
 zowel attribuut van

Werkgevers

Werknemers
=>Dubbele populatie

Werkgevers zijn respondenten
Clustersteekproef met werkgevers als Proxy voor
Werknemer

Exhaustief – dus selectiekans = 100%

25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
RSZ – kwartaalaangifte
een bijzondere enquête

Basisentiteit: arbeidsrelaties
=>Dubbele populatie
 Werkgevers
 Werknemers

Beide populaties hebben unieke identificatienummers

Werkgevers: Ondernemingsnummer


Werknemers: INSZ-nr


Deelpopulatie van KBO (hoedanigheid RSZ-werkgever)
Hoofdzakelijk (>98%) Rijksregisternr.
Kwartaalaangifte
-> Bevraging met Panelkarakter (voor beide populaties)
25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Gevolgen voor Data-output
Populatie: Werkgevers

Exhaustieve Basisset Microdata:

Aggregaten per onderneming van "economische grootheden"


Tewerkstelling, Arbeidsvolume, loon, loonkost (bijdragen,
bijdrageverminderingen)
verdeeld volgens beperkt aantal werknemers- of prestatiekenmerken
(geslacht, voltijds/deeltijds,..)
=> Sedert 10-tal jaar: basisbron voor Nationale Rekeningen
 Economische statistieken verdeeld volgens
werkgeverskenmerken


Activiteitssector, grootte onderneming,…)
Panelkarakter:


Uitdroging/representativiteit geen probleem: exhaustief
Wel probleem:


Non-respons:


25 september 2009
Klasseverschuivingen: dimensie onderneming, Activiteit
Officieel niet bestaand (niet administratief geregistreerd =>
zwartwerk)
Veroorzaakt door timing: afsluiting statistiekcircuit voor afsluiting
administratieve verjaring
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Gevolgen voor Data-output
Populatie: Werknemers

Exhaustieve Basisset Microdata:

Aggregaten per werknemer van "economische grootheden"




Sedert 10-tal jaar: basisbron voor Datawarehouse AM & SB


Geïntegreerde dataset van SZ-instellingen
Indeling naar socio-economische positie Belgische bevolking





Uitdroging/representativiteit geen probleem: exhaustief
Klasseverschuivingen: voornamelijk afkomstig van werkgeverskenmerken
Non-respons:



25 september 2009
Demografische kenmerken (leeftijd, geslacht, woonplaats,..)
verdeeld volgens werkgeverskenmerken (Activiteitssector, grootte
onderneming,…)
Prestatiekenmerken (voltijds/deeltijds, loonklassen,…)
Panelkarakter:


Werkend, werkloos, pensioen, ziekte-invaliditeit, kinderbijslagtrekkend,..
Socio - Economische statistieken: Loontrekkenden verdeeld volgens


Tewerkstelling, Arbeidsvolume, loon, loonkost (bijdragen, bijdrageverminderingen)
Beschikking over aantal werknemerskenmerken (leeftijd, woonplaats, ...)
Gebruik beperkt aantal werkgeverskenmerken (grootte, activiteit,…)
Officieel niet bestaand (niet administratief geregistreerd => zwartwerk)
Veroorzaakt door timing: afsluiting statistiekcircuit voor afsluiting
administratieve verjaring
Niet eigen aan werknemer (werkgevers zijn de respondenten)
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
1+1=?

Basisregel statistiek:
Maximaal gebruik van informatie uit de
beschikbare gegevens
 werkgever/onderneming
 Werknemer/persoon

25 september 2009
Relatie tussen werknemer/werkgever –
dynamiek
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Gebruik informatie
Link werknemer – werkgever

Behandeling nonrespons

Wat:



Unit-nonrespons: ontbreken aangiften werkgevers voor bepaald tijdstip
Item-nonrespons: ontbreken werknemers op aangifte
Klassieke Behandeling:


Detectie via populatieregister – opvolging enquête
Correctie via weging/imputatie





Imputatie voor units op basis van voorgaande kwartalen
Problemen


Detectie: timing administratieve<>statistische enquête
Imputatie:


25 september 2009
Exhaustieve dataset ondernemingen - panelkarakter
Grote variantie
Beschikbaarheid van goede hulpvariabelen
Werkgevers reeds geregistreerd onder andere "identiteit"
Probleem bij gedeeltelijke aangiften
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Link werknemer – werkgever
Behandeling nonrespons

Maar ook:
 Exhaustieve dataset voor werknemers
 Verdelen volgens coherente
werknemerscriteria
=>Imputatie van items (werknemers) voor de
units op basis van voorgaande kwartalen

25 september 2009
Methode:
 Opsporen ontbrekende
werkgevers/werknemers
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Opsporing nonrespons:
via de werknemer vind je de werkgever
Werknemers
Aanwezig einde kwartaal K-1
(WN_1)
Werknemers
Aanwezig einde kwartaal K
(WN_2)
(WN_3)
(WN_4)
25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Opsporing nonrespons:
via de werknemer vind je de werkgever
Werknemers
Aanwezig einde kwartaal K-1
Werknemers
Aanwezig kwartaal K
(OND_1, WN_1)
(OND_1, WN_2)
(OND_1, WN_3)
(Ond_A,WN_4)
(Ond_A,WN_5)
Hergroeperen
per werkgever K-1: allen ontbrekend?
=>Indicatie non-respons
Enkel bruikbaar voor voldoende grote ondernemingen in stabiele sectoren
25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Opsporing nonrespons:
via de werknemer vind je de werkgever
 Link



25 september 2009
werknemer – werkgever:
Dataset (werknemers 31 maart) – Dataset
(werknemers 2de kwartaal)
Opdelen werknemers:
 Aanwezig T1 en afwezig T2
 Aanwezig T2
Hergroeperen per werkgever
 Indien voor een werkgever alle (of bijna alle
werknemers) ontbreken => grote kans op
nonrespons – chek met andere gegevens
(register, betalingen,…)
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Link werknemer – werkgever
mobiliteit op de arbeidsmarkt

Link werknemer – werkgever:


Dataset (werknemers einde K-1) U (werknemers einde K)
Neem de triplets: (OND_K-1, WN, OND_K) voor alle
arbeidsrelaties



OND_K-1 = ondernemingsnummer in kwartaal K-1
OND_K-1 = 0 indien werknemer niet actief in K-1
Toepassing in DWH AM & SB:
OND_K-1 <> OND_K => Mobiliteit

socio-economische mobiliteit: OND_ K-1 of OND_K = 0



opsplitsing van instroom/uitstroom arbeidsmarkt
obv andere SZ-instellingen:

Mobiliteit werklooosheid, pensioen,… <-> Tewerkstelling

Mobiliteit tussen andere sectoren SZ
Jobmobiliteit: OND_K-1 <> 0 <> OND_K

Verdere opsplitsing groep arbeidsrelaties waarbij OND_K-1 <> OND_K
 Individuele/collectieve mobiliteit (obv. # combinaties (OND_k-1,
OND_K)
 Speciale behandeling uitzendkrachten
25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Link werknemer – werkgever
mobiliteit ondernemingen

Link werknemer – werkgever:



Dataset (werknemers einde K-1) U (werknemers einde K)
Neem de triplets: (OND_K-1, WN, OND_K) voor alle
arbeidsrelaties
Mobiliteit binnen de onderneming



Hergroeperen per werkgevers (K-1):
 Opsplitsing werknemers blijvers/vertrekkers
 Opsplitsing vertrekkers in uitstroom arbeidsmarkt/naar
andere werkgever
Analoog werkgever K
Per werkgever => kerncijfers jobrotatie


Mobiliteit tussen ondernemingen

Hergroepering per stel ondernemingen (collect. Mobiliteit)



25 september 2009
instroom(arbeidsmarkt/transfert), uitstroom(arbeidsmarkt/transfert),
blijvers
Indicator voor wijziging juridische entiteit, splitsing, fusie,…
Deze veroorzaken klasseverschuivingen
Maar ook…
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Link werknemer – werkgever
mobiliteit ondernemingen

indicator voor ondernemingsdemografie

voorbeeld:

The Old Company



0 nieuwe werknemers, 0 blijvers, 30 vertrekkers
30 vertrekkers:

2 uitstroom,

1 naar SomeCompany

27 naar The New Company
The New Company


0 blijvers, 30 nieuwkomers, 0 vertrekkers
30 nieuwkomers

2 instroom

27 komend van The Old Company

1 komend van AnderBedrijf
=> Link tussen OND_A en OND_B
Zie: Jobcreatie en jobdestructie en
ondernemingsdynamiek met behulp van
werknemersstromen
25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België
Toekomst: 1+1+1=?
Link werknemer – vestiging werkgever

Dubbele populatie wordt stilaan 3-voudige
populatie



Onderneming
Vestigingseenheid
Werknemer
Model aanpassen
mobiliteit binnen de onderneming?
mobiliteit van ondernemingen obv
vestigingseenheden (fusies, splitsingen,…)

Gebruik Personeelsbestand, ASR (oa.C4)
+ Continue bestanden -> sneller en punctueler
- Kwaliteit gegevens (volledigheid)
25 september 2009
Expertenworkshop Ondernemingsdata in België