010_AT_congres van wenen_v1

HET CONGRES VAN WENEN
1. WAT VOORAFGING ...................................................................................................................1
2. HET CONGRES VAN WENEN.....................................................................................................2
2.1. BESLISSINGEN...................................................................................................................3
2.2. GEVOLGEN..........................................................................................................................6
2.3. BELANG VAN HET CONGRES VAN WENEN.....................................................................7
Dit document behandelt:
3.1. Het Congres van Wenen en de restauratie
Het Congres van Wenen / p.1 van 7 / versie 1
LIBERALISME EN NATIONALISME
1. HET BEGRIP IDEOLOGIE...........................................................................................................1
2. HET LIBERALISME......................................................................................................................2
2.1. TYPERING...........................................................................................................................2
2.2. ONTSTAAN..........................................................................................................................3
2.3. NATIONALE ONTWIKKELINGEN .......................................................................................7
2.4. HET LIBERALISME VANDAAG..........................................................................................10
3. HET NATIONALISME.................................................................................................................11
3.1. ONTSTAAN........................................................................................................................11
3.2. KENMERKEN.....................................................................................................................12
3.3. GEVOLGEN........................................................................................................................14
3.4. RICHTINGEN.....................................................................................................................14
3.5. CONCRETE VOORBEELDEN............................................................................................14
3.6. HET NATIONALISME VANDAAG.......................................................................................18
Dit document behandelt:
3.2. Het liberalisme tijdens de 19de eeuw:
• De liberale idee in de 19de eeuw: ontstaan en evolutie
3.3. Het nationalisme tijdens de 19de eeuw:
• Het ontstaan van nationalistische ideeën
• Het nationalisme als statenvormende of statenafbrekende factor
Liberalisme en nationalisme / p.1 van 20 / versie 1
DE INDUSTRIËLE REVOLUTIE
1. DE INDUSTRIËLE REVOLUTIE...................................................................................................1
1.1. DE EERSTE INDUSTRIËLE REVOLUTIE............................................................................1
1.2. DE TWEEDE INDUSTRIËLE REVOLUTIE...........................................................................5
2. GEVOLGEN VAN DE INDUSTRIALISERING..............................................................................7
2.1. ECONOMISCHE GEVOLGEN..............................................................................................7
2.2. SOCIALE GEVOLGEN.........................................................................................................8
3. DE 19DE-EEUWSE SAMENLEVING...........................................................................................9
3.1. DE ARBEIDERS...................................................................................................................9
3.2. DE RIJKE BURGERIJ.........................................................................................................11
Dit document behandelt:
4.1. De uitbouw van een burgerlijke samenleving in Europa in de 19de eeuw
4.2. De industriële maatschappij
• De tweede industriële revolutie
• De proletarisering en de uitbuiting van de arbeiders
De industriële revolutie / p.1 van 12 / versie 1
HET SOCIALISME EN DE ONTVOOGDING VAN DE ARBEIDERS
1. HET SOCIALISME.......................................................................................................................1
1.1. VERLICHTE VOORLOPERS................................................................................................1
1.2. HET UTOPSICH SOCIALISME............................................................................................2
1.3. DE ARBEIDERSBEWEGING IN GROOT-BRITTANNIË.......................................................3
1.4. HET WETENSCHAPPELIJK SOCIALISME (= MARXISME) ................................................5
1.5. HET REFORMISME...........................................................................................................11
1.6. HET ANARCHISME ...........................................................................................................12
2. DE ARBEIDERSBEWEGING.....................................................................................................13
2.1. DE SOCIALISTISCHE ARBEIDERSBEWEGING...............................................................13
2.2. DE CHRISTELIJKE ARBEIDERSBEWEGING....................................................................15
3. REALISATIES TEN VOORDELE VAN DE ARBEIDERS ...........................................................18
3.1. ALGEMEEN........................................................................................................................18
3.2. BELGIË...............................................................................................................................19
4. HET SOCIALISME VANDAAG...................................................................................................20
Dit document behandelt:
4.3. De ontvoogding van de arbeiders
• Het socialisme en vormen van marxisme
• De ontvoogdingsstrijd van de Belgische arbeidersbeweging
• De Belgische politieke realisaties ten voordele van de arbeiders
Het socialisme en de ontvoogding van de arbeiders / p.1 van 21 / versie 1
DE BELGISCHE KOLONISATIE VAN KONGO
1. IMPERIALISME............................................................................................................................1
2. SITUATIE IN 1914........................................................................................................................4
3. DE BELGISCHE KOLONISATIE VAN CONGO...........................................................................4
3.1. KONGO VRIJSTAAT............................................................................................................5
3.2. BELGISCH KONGO.............................................................................................................7
4. INVLOED VAN DE KOLONISATIE VAN KONGO........................................................................8
4.1. OP DE BELGISCHE SAMENLEVING...................................................................................8
4.2. OP DE POLITIEKE SITUATIE..............................................................................................9
4.3. OP DE RELATIE MET ANDERE EUROPESE LANDEN......................................................9
Dit document behandelt:
3.4. De Belgische kolonisatie van Kongo
Kolonisatie van Kongo / p.1 van 9 / versie 1
DE VS IN DE 19DE EEUW
1. ONTSTAAN VAN DE VS .............................................................................................................1
2. UITBREIDING VAN HET GRONDGEBIED..................................................................................2
3. INDIANEN ...................................................................................................................................3
4. DE SECESSIEOORLOG .............................................................................................................4
5. DE VS INTERNATIONAAL ..........................................................................................................5
Dit document behandelt:
3.5. De Verenigde Staten van Amerika
• De ‘trek naar het westen’
• Oorzaken en afloop van de Secessieoorlog
• Het Amerikaans imperialisme
De VS in de 19de eeuw / p.1 van 6 / versie 3
RUSLAND EN DE SOVJET-UNIE
1. HET RUSSISCHE TSARENRIJK IN DE 19DE EEUW.................................................................1
1.1. POLITIEKE EN SOCIAAL-ECONOMISCHE SITUATIE........................................................1
1.2. HET RUSSISCH IMPERIALISME.........................................................................................3
1.3. SOCIALE VERANDERINGEN EN POLITIEKE ONRUST.....................................................5
2. REVOLUTIES EN HET ONTSTAAN VAN DE SOVJET-UNIE......................................................7
2.1. DE FEBRUARIREVOLUTIE..................................................................................................7
2.2. VAN FEBRUARIREVOLUTIE NAAR OKTOBERREVOLUTIE............................................10
2.3. DE OKTOBERREVOLUTIE................................................................................................13
2.4. VAN OKTOBERREVOLUTIE NAAR SOVJET-UNIE...........................................................14
3. DE SOVJET-UNIE ONDER STALIN..........................................................................................19
3.1. STALIN GRIJPT DE MACHT..............................................................................................19
3.2. ECONOMISCHE POLITIEK................................................................................................21
3.3. TOTALITAIRE SAMENLEVING..........................................................................................22
Dit document behandelt:
3.6. Het Russische tsarenrijk
• De kenmerken van het Ancien Régime in Rusland
• Het Russisch imperialisme en de oorlog met Japan
3.8.Het Interbellum (1918-1939)
• De Russische Revolutie
– Het einde van het Ancien Régime in Rusland: februari- en oktoberrevolutie
– Lenin en de USSR
– Het stalinisme
Rusland – Sovjet-Unie / p.1 van 22 / versie 2
DE EERSTE WERELDOORLOG
1. OORZAKEN EN MECHANISMEN................................................................................................1
1.1. DE FRANS-PRUISISCHE OORLOG....................................................................................2
1.2. KOLONIALE CONFLICTEN..................................................................................................2
1.3. DE BALKAN..........................................................................................................................4
1.4. ECONOMISCHE RIVALITEIT...............................................................................................5
1.5. BONDGENOOTSCHAPPEN................................................................................................6
1.6. BEWAPENINGSWEDLOOP EN MILITARISME...................................................................7
1.7. FATALE MISREKENINGEN.................................................................................................8
3. DE AANLEIDING..........................................................................................................................9
4. HET VERLOOP............................................................................................................................9
4.1. HET VON SCHLIEFFEN-PLAN............................................................................................9
4.2. HET EIGENLIJKE VERLOOP.............................................................................................11
4.3. LOOPGRAVENOORLOG...................................................................................................14
5. BELANGRIJKSTE GEVOLGEN VAN DE OORLOG..................................................................15
Dit document behandelt:
3.7. De Eerste Wereldoorlog
• De koloniale conflicten en Balkanoorlogen oorzaken van de Eerste Wereldoorlog
• De mechanismen achter de naderende oorlog: militarisme, bondgenootschappen, fatale misrekeningen.
• Het verloop van de Eerste Wereldoorlog
• De aspecten van de oorlog: impact op de samenleving, werelddimensie, impact van wetenschap en techniek, oorlogseconomie
De Eerste Wereldoorlog / p.1 van 18 / versie 3
HET INTERBELLUM
1. DE VREDESVERDRAGEN NA DE EERSTE WERELDOORLOG...............................................1
1.1. HET VERDRAG VAN VERSAILLES.....................................................................................1
1.2. KIEM VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG.......................................................................4
1.3. DE VOLKENBOND...............................................................................................................5
2. EEN STUKJE ECONOMISCHE THEORIE...................................................................................6
2.1. VRIJEMARKTECONOMIE....................................................................................................6
2.2. PLANECONOMIE OF CENTRAAL GELEIDE ECONOMIE..................................................8
2.3. GEMENGDE ECONOMIE.....................................................................................................8
3. DE JAREN TWINTIG..................................................................................................................11
3.1. DE VS.................................................................................................................................11
3.2. EUROPA.............................................................................................................................13
4. DE BEURSCRASH VAN 1929 EN DE GROTE CRISIS.............................................................14
4.1. DE CRASH VAN WALL STREET.......................................................................................14
4.2. DE GROTE DEPRESSIE....................................................................................................15
4.3. DE WERELDWIJDE ECONOMISCHE CRISIS...................................................................16
4.4. AANPAK VAN DE CRISIS IN DE VS..................................................................................18
5. DE OPKOMST VAN HET FASCISME........................................................................................20
5.1. WAT IS FASCISME?..........................................................................................................20
5.2. HET FASCISME IN ITALIË ................................................................................................21
5.3. HET FASCISME IN DUITSLAND........................................................................................25
5.4. ELDERS IN EUROPA.........................................................................................................31
Dit document behandelt:
3.8.Het Interbellum (1918-1939)
• De vredesverdragen na de Eerste Wereldoorlog
• De hertekening van de kaart van Europa
• De opkomst van het fascisme
4.4. Het Interbellum
• De beurscrash in de Verenigde Staten (1929): het begin van een economische wereldcrisis
Het interbellum / p.1 van 34 / versie 2
DE TWEEDE WERELDOORLOG
1. OORZAKEN.................................................................................................................................1
1.1. JAPAN..................................................................................................................................1
1.2. ITALIË...................................................................................................................................2
1.3. DUITSLAND.........................................................................................................................3
1.4. CONCLUSIE.........................................................................................................................5
2. DE OORLOG................................................................................................................................5
2.1. SCHEMA..............................................................................................................................5
2.2. VAN 1939 TOT 1942............................................................................................................5
2.3. KEERPUNT..........................................................................................................................7
2.4. VAN 1942 TOT 1945..........................................................................................................10
3. KENMERKEN VAN DE TWEEDE WERELDOORLOG..............................................................11
3.1. ALGEMEEN........................................................................................................................11
3.2. BEZETTING........................................................................................................................12
3.3. OORLOGSECONOMIE......................................................................................................14
4. DE ENDLÖSUNG.......................................................................................................................14
Dit document behandelt:
3.9. De Tweede Wereldoorlog
• De oorzaken en aanleiding
• Het verloop (chronologisch en parallel in tijd en ruimte)
• De aspecten van de oorlog: judeocide en uitroeiing en vervolging van etnische groepen,
bezetting, werelddimensie, oorlogseconomie
Tweede Wereldoorlog / p.1 van 19 / versie 3
DEKOLONISATIE EN NOORD-ZUIDTEGENSTELLING
1. INLEIDING....................................................................................................................................................1
2. KAARTEN.....................................................................................................................................................2
3. OORZAKEN VAN DE DEKOLONISATIE......................................................................................................5
4. ZUIDOOST-AZIË..........................................................................................................................................6
5. AFRIKA.........................................................................................................................................................8
6. KONGO........................................................................................................................................................9
6.1. DE DEKOLONISATIE ..........................................................................................................................9
6.2. METEEN NA DE ONAFHANKELIJKHEID..........................................................................................10
6.3. MOBUTU............................................................................................................................................10
6.4. LAURENT KABILLA...........................................................................................................................12
6.5. JOSEPH KABILA................................................................................................................................13
6.6. RELATIE MET BELGIË......................................................................................................................13
7. VERBAND DEKOLONISATIE EN DERDE WERELD.................................................................................14
7.1. TERMINOLOGIE................................................................................................................................14
7.2. VERBAND KOLONISATIE, DEKOLONISATIE EN NOORD-ZUIDPROBLEMATIEK.........................15
7.3. KENMERKEN VAN ONTWIKKELINGSLANDEN...............................................................................16
7.4. INDEX VAN DE MENSELIJKE ONTWIKKELING...............................................................................17
7.5. DE PROBLEMEN VAN ONTWIKKELINGSLANDEN..........................................................................18
7.6. ONTWIKKELINGSHULP - ONTWIKKELINGSSAMENWERKING......................................................20
Dit document behandelt:
3.11. De dekolonisatie in Afrika en Azië
• De oorzaken en evolutie van de dekolonisatie
• Neokolonialisme
• Het ontstaan van Noord-Zuid tegenstellingen
3.4. De Belgische kolonisatie van Kongo (→ huidige situatie)
Dekolonisatie en Noord-Zuidtegenstelling / p.1 van 21 / versie 3
DE KOUDE OORLOG EN DE VAL VAN HET COMMUNISME
1. DE GROTE VREDESCONFERENTIES.......................................................................................2
2. OORZAKEN EN ONTWIKKELING VAN DE KOUDE OORLOG...................................................5
2.1. SITUERING EN VERLOOP..................................................................................................5
2.2. DE BELANGRIJKSTE CONFLICTEN UIT DE KOUDE OORLOG......................................11
3. DE IMPLOSIE VAN HET COMMUNISME..................................................................................13
4. DE GEVOLGEN VAN HET VERDWIJNEN VAN HET COMMUNISME......................................16
4.1. DE SOVJET-UNIE..............................................................................................................16
4.2. DE OOSTBLOKLANDEN....................................................................................................20
4.3. DE REST VAN EUROPA....................................................................................................21
4.4. DE WERELD......................................................................................................................22
5. HET COMMUNISME VANDAAG................................................................................................22
Dit document behandelt:
3.12. De Koude Oorlog
• De oorzaken en de ontwikkeling in verschillende fasen
• Het einde van de Koude Oorlog
3.13. Het einde van het communisme in Europa
• De oorzaken van de implosie van het communisme
• De Duitse hereniging
• Het einde van de Sovjetunie
• De gevolgen van het verdwijnen van het communisme voor de Oostbloklanden, de Sovjet-Unie,
West-Europa en de wereld
De Koude Oorlog en de Val van het Communisme / p.1 van 23 / versie 3
DE VERENIGDE NATIES
1. INLEIDING ..................................................................................................................................1
2. ONTSTAAN .................................................................................................................................2
3. DOELSTELLINGEN EN BEGINSELEN........................................................................................4
4. ORGANISATIE.............................................................................................................................4
4.1. HOOFDORGANEN...............................................................................................................4
4.1.1. Algemene Vergadering (AV)..........................................................................................5
4.1.2. Veiligheidsraad .............................................................................................................6
4.1.3. Secretariaat ..................................................................................................................7
4.1.4. Internationaal Gerechtshof ...........................................................................................8
4.1.5. De economische en Sociale Raad (ECOSOC)..............................................................8
4.1.6. De Trustschapraad........................................................................................................9
4.2. DE VN-FAMILIE VAN ORGANISATIES..............................................................................10
4.2.1. VN-programma’s en -fondsen.....................................................................................10
4.2.2. Gespecialiseerde en andere organisaties....................................................................12
5. VERWEZENLIJKINGEN.............................................................................................................14
5.1. DE MILLENNIUMDOELSTELLINGEN................................................................................14
5.2. DE UNIVERSELE VERKLARING VAN DE RECHTEN VAN DE MENS .............................14
5.3. ANDERE ............................................................................................................................17
6. PROBLEMEN EN KRITIEK........................................................................................................22
Dit document behandelt:
3.10. De Verenigde Naties
De VN / p.1 van 23 / versie 4
HET NABIJE OOSTEN: ISRAËL EN DE PALESTIJNSE KWESTIE
1. VOORGESCHIEDENIS................................................................................................................1
2. HET ONTSTAAN VAN DE STAAT ISRAEL.................................................................................3
3. VERZET EN INTERNATIONALE SPANNINGEN.........................................................................5
4. TOEKOMST VAN DE PALESTIJNSE GEBIEDEN.......................................................................9
5. ARABISCHE PARTIJEN TEGEN ISRAËL....................................................................................9
Dit document behandelt:
3.15. Het Nabije Oosten: Israël en de Palestijnse kwestie
Israël en de Palestijnse kwestie / p.1 van 11 / versie 2
NIEUWE ECONOMISCHE GROOTMACHTEN
1. CHINA..........................................................................................................................................1
2. JAPAN..........................................................................................................................................6
3. BRAZILIË...................................................................................................................................11
4. GEVOLGEN VOOR DE WESTERSE SAMENLEVING..............................................................14
Dit document behandelt:
4.5. Na de Tweede Wereldoorlog
• Groei van bijvoorbeeld China, Japan en Brazilië als economische grootmachten
Nieuwe economische grootmachten / p.1 van 14 / versie 1
DE ISLAMWERELD
1. FUNDAMENTALISME..................................................................................................................1
2. DE ISLAM....................................................................................................................................2
3. KENMERKEN VAN HET ISLAMITISCH FUNDAMENTALISME...................................................2
4. ONTSTAAN EN ONTWIKKELING VAN HET ISLAMITISCH FUNDAMENTALISME....................4
5. GEVOLGEN VAN HET ISLAMITISCH FUNDAMENTALISME ....................................................6
6. ISLAMITISCH FUNDAMENTALISME EN DE HUIDIGE POLITIEKE SITUATIE...........................6
7. CONCRETE VOORBEELDEN VAN FUNDAMENTALISTISCHE GROEPERINGEN...................7
Dit document behandelt:
3.16. De islamwereld
• De invloed op de hedendaagse internationale politieke situatie
• De oorzaken en kenmerken van het islamitisch fundamentalisme
De islamwereld / p.1 van 8 / versie 2
PROPAGANDA
1. WAT IS PROPAGANDA?.............................................................................................................1
2. PROPAGANDATECHNIEKEN.....................................................................................................2
3. PROPAGANDAMIDDELEN..........................................................................................................5
4. NAZI-PROPAGANDA...................................................................................................................5
4.1. FILM.....................................................................................................................................6
4.2. BEELDENDE KUNST...........................................................................................................7
4.2. MUZIEK..............................................................................................................................12
5. COMMUNISTISCHE PROPAGANDA........................................................................................12
5.1. SOVJET-UNIE....................................................................................................................12
5.2. CHINA ................................................................................................................................15
5.3. NOORD-KOREA.................................................................................................................16
Dit document behandelt:
5.1. Kunst ingezet als propagandamiddel:
• tijdens de Tweede Wereldoorlog
• tijdens het communisme in de USSR, China en Noord- Korea
Propaganda / p.1 van 17 / versie 1
DE EVOLUTIE IN WETENSCHAP EN TECHNIEK IN 19DE EN 20STE EEUW
Dit document behandelt:
5.2. De evolutie in wetenschap en techniek in 19de en 20ste eeuw in samenhang met de
economische evolutie.
Evolutie in wetenschap en techniek / p.1 van 4 / versie 1
DE SECULARISATIE VAN DE MAATSCHAPPIJ IN DE 19DE EN 20STE EEUW
Dit document behandelt:
5.3. De secularisatie van de maatschappij in de 19de en 20ste eeuw
Secularisatie / p.1 van 3 / versie 1
GESCHIEDENIS VAN BELGIË
1. HET ONTSTAAN VAN BELGIË....................................................................................................2
1.1. ACHTERGROND .................................................................................................................2
1.2. ONVREDE IN DE BELGISCHE GEBIEDEN.........................................................................3
1.3. DE BELGISCHE REVOLUTIE VAN 1830 EN DE BELGISCHE ONAFHANKELIJKHEID.....4
1.4. DE JONGE BELGISCHE STAAT..........................................................................................5
1.5. DE VLAAMSE BEWEGING (tot 1914)..................................................................................6
2. DE EERSTE WERELDOORLOG...............................................................................................10
2.1. DE BELGISCHE OORLOGSINSPANNINGEN...................................................................10
2.2. BEZET BELGIË..................................................................................................................11
2.3. DE FRONTBEWEGING......................................................................................................12
3. HET INTERBELLUM .................................................................................................................12
3.1. POLITIEK............................................................................................................................12
3.2. ECONOMISCH...................................................................................................................13
3.3. SOCIAAL............................................................................................................................15
3.4. DE VLAAMSE BEWEGING ...............................................................................................16
3.5. CRISIS VAN DE DEMOCRATIE.........................................................................................18
4. DE TWEEDE WERELDOORLOG..............................................................................................19
4.1. ECONOMIE EN DAGELIJKS LEVEN IN BEZET BELGIE (1940 – 1944)............................19
4.2. COLLABORATIE................................................................................................................23
4.3. VERZET..............................................................................................................................23
5. DE NAOORLOGSE PERIODE...................................................................................................24
5.1. REPRESSIE.......................................................................................................................24
5.2. DE ECONOMISCHE WEDEROPBOUW............................................................................24
5.3. DE KONINGSKEWESTIE...................................................................................................28
5.4. VERZUILING......................................................................................................................29
5.5. SCHOOLSTRIJD EN SCHOOLPACT.................................................................................30
6. VAN UNITAIRE NAAR FEDERALE STAAT...............................................................................31
6.1. INLEIDING..........................................................................................................................31
6.2. GROEIENDE TEGENSTELLINGEN IN DE JAREN 50 EN 60............................................31
6.3. VAN UNITAIR NAAR FEDERAAL IN 4 STAPPEN.............................................................33
6.4. DE HUIDIGE STRUCTUUR VAN BELGIË..........................................................................34
6.5. DE FEDERALE STAAT......................................................................................................36
6.6. HET REGIONAAL EN COMMUNAUTAIR NIVEAU............................................................38
6.7. HET PROVINCIAAL NIVEAU.............................................................................................40
6.8. HET GEMEENTELIJK NIVEAU..........................................................................................41
6.9. BELGISCHE POLITIEK......................................................................................................41
7. SOCIAAL-ECONOMISCHE ONTWIKKELING NA 1945.............................................................46
7.1. KENMERKEN VAN DE BELGISCHE ECONOMIE.............................................................47
7.2. ECONOMISCHE VERSCHUIVINGEN DOORHEEN DE TIJD............................................48
7.3. VERSCHILLEN TUSSEN VLAANDEREN EN WALLONIË.................................................49
7.4. DE BELGISCHE OVERLEGECONOMIE............................................................................49
7.5. DE VERZORGINGSSTAAT................................................................................................52
7.6. DE ACTIEVE WELVAARTSSTAAT....................................................................................56
Geschiedenis van België / p.1 van 57 / versie 1
Voor het deel EU verwijzen we naar een didactisch dossier gemaakt door de EU.
Dit dossier is te downloaden via de site.