Ministerie van Financiën Tav de staatssecretaris

Platform Verkooppunten Tabak
Overgoo 15, 2266 JZ Leidschendam
Postbus 262, 2260 AG Leidschendam
Telefoon (070) 301 27 99
E-mail: [email protected]
Ministerie van Financiën
T.a.v. de staatssecretaris, de heer Ir. E.D. Wiebes MBA
Postbus 20201
2500 EE Den Haag
Leidschendam, 30 september 2016
Betreft: Accijnsverhoging tabaksproducten
Geachte heer Wiebes,
De verkooppunten van tabaksproducten maken zich grote zorgen dat de situatie van vorig jaar zich
zal herhalen en zij wederom geconfronteerd worden met een accijnsverhoging op tabaksproducten.
Om zeker te stellen dat de begroting en het Belastingplan voor 2016 ook in de Eerste Kamer zou
worden aanvaard heeft het kabinet vorig jaar ingestemd met een wijzigingsvoorstel van D66 waarbij
de dekking werd gevonden in een verhoging van de tabaksaccijns ter grootte van € 100 mln .
Ook dit jaar moet het kabinet voor haar begroting en belastingplan 2017 een meerderheid halen in
de Eerste Kamer. Daartoe zal het kabinet ook met oppositiepartijen in onderhandeling moeten
treden om die meerderheid veilig te stellen. Nu is gebleken dat in de tegenbegrotingen van D66 en
ChristenUnie wensen tot wijziging van het kabinetsbeleid zijn opgenomen die voor € 100 mln. gedekt
worden door wederom een verhoging van de tabaksaccijns. Mocht het kabinet dit overnemen of een
amendement met die strekking worden aangenomen dan is dat desastreus voor de tabakswinkeliers,
met name die in de grensstreken.
Sinds 2011 is vier keer de accijns op tabaksproducten verhoogd: 2011 (€ 200 mln), 2013 (€ 370 mln),
2015 (€ 80 mln) en 2016 (€ 100 mln). Dit is een totale accijnsverhoging op tabaksproducten van € 750
mln. Dit heeft grote gevolgen gehad voor de tabakswinkeliers in de grenstreken met België en
Duitsland. Hun economische situatie is sterk verslechterd en sommigen zijn zelfs failliet gegaan.
Tegelijkertijd profiteren de Belgische en Duitse overheidsfinanciën van de Nederlandse consument
die over de grens goedkopere tabaksproducten koopt.
Maar ook de Nederlandse schatkist is er niets mee opgeschoten. De daadwerkelijk gerealiseerde
inkomsten uit tabaksaccijns waren € 2,525 mld in 2011 en zijn gedaald tot naar schatting € 2,452 mld
in 2016. Een daling van € 75 mln. Met andere woorden: van de accijnsverhogingen van € 750 mln die
in de periode 2011-2016 steeds als extra opbrengsten zijn begroot, is NIETS gerealiseerd. En de
tabakswinkelier betaalt het gelag. Wederom een verhoging in 2017 is daarom onverstandig maar ook
onverantwoord richting de tabaksverkooppunten.
Sinds 2008 bepleit de tabakssector een gematigd en meerjarig accijnsbeleid naar Duits voorbeeld. Dit
voorkomt erosie van de accijnsgrondslag en maakt de belastingopbrengsten en de bedrijfsvoering
voorspelbaar. Eveneens is altijd gepleit door de verkooppunten voor accijnsharmonisatie met de
buurlanden.
Was er in 2011 een meerjarig accijnsbeleid met gematigde accijnsverhogingen ingevoerd dan waren
de ad-hoc verhogingen van de laatste jaren zeer waarschijnlijk achterwege gebleven. Hierdoor had k
kunnen worden voorkomen dat alle accijnsverhogingen tussen 2011 en 2016, ter grootte van totaal €
750 mln, geen enkele opbrengst hebben gegenereerd.
Wij doen dan ook een indringend beroep op u om in de onderhandelingen met de oppositie partijen
over aanpassingen van de begroting van het kabinet, niet akkoord te gaan met een verhoging van de
tabaksaccijns. Gelet op de financiële situatie van het Rijk moet een relatief bescheiden bedrag van €
100 mln uit een accijnsverhoging op tabak, die D66 en de Christen Unie in hun tegenbegroting
hebben opgevoerd, ook elders te vinden zijn.
De tabaksverkooppunten zijn bereid om op korte termijn een meerjarig accijnsbeleid met u te
bespreken. De Duitse situatie heeft laten zien dat dit een effectieve bijdrage levert aan de erosie van
de accijnsontvangsten uit tabaksproducten. Hiermee wordt voorkomen dat de accijnzen op
tabaksproducten voor de vijfde keer in zes jaar tijd op ad-hoc basis worden verhoogd zonder dat dit
een bijdrage levert aan de belastingontvangsten, maar wel forse schade toebrengt aan de
tabakswinkeliers.
Wij zien met grote belangstelling uit naar uw reactie en zijn te allen tijde bereid onze brief nader toe
te lichten.
Met vriendelijke groet,
Janwillem Burgering
Namens de deelnemende organisaties in het Platform Verkooppunten Tabak:
NSO - Brancheorganisatie voor de tabaksdetailhandel
VNPI - Vereniging Nederlandse Petroleum Industrie
CBL - Centraal Bureau Levensmiddelenhandel
BETA - Belangenvereniging Tankstations
BOVAG - Tankstations
TZN – Tabak en Zoetwarengroothandel Nederland
Bijlage: Tabellen inzake tabaksaccijns
BIJLAGE: Tabellen inzake tabaksaccijns
Accijnsverhogingen op sigaretten en rooktabak: begrote extra opbrengsten versus realisatie
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Accijnsverhoging:
- Sigaretten
22,2 ct/19 st
geen
35 ct/19 st
geen
9 ct/19 st
geen
- Rooktabak
22,2 ct/ 45 gr
geen
60 ct/40 gr
geen
9 ct/40 gr
55 ct/40 gr
Begrote extra opbrengst
€ 200 mln
€ 370 mln
€ 80 mln
€ 100 mln
Totale tabaksaccijns*
€ 2,525 mld
€ 2,502 mld € 2,399 mld € 2,432 mld € 2,413 mld € 2,452 mld
*) 2011 t/m 2015 realisatie op kasbasis, 2016 vermoedelijke uitkomst. Bron: Miljoenennota’s en Financiële
Jaarverslagen van het Rijk.
Kerngegevens per capita: Duitsland
2012
2013
Aantal inwoners
80.600.000
80.600.000
Accijns sigaretten
€ 149,03
€ 151,93
Accijns rooktabak
€ 64,68
€ 66,95
Stuks/gram per capita
1.369
1.330
Accijns per capita
€ 174,79
€ 173,68
Ontwikkeling stuks/gram per capita
-- 2,9%
Ontwikkeling accijns per capita
-- 0,6%
Bron: Statistisches Bundesambt – Netto Bezug von Steuerzeichen
2014
80.600.000
€ 155,11
€ 69,44
1.322
€ 176,34
- 0,6%
1,5%
2015
80.600.000
€ 158,52
€ 71,58
1.346
€ 183,99
1,8%
4,3%
2013
16.800.000
€ 174,77
€ 81,86
1.083
€ 146,38
- 12,1%
- 1,3%
2014
16.800.000
€ 176,86
€ 83,74
1.053
€ 145,02
- 2,8%
- 0,9%
2015
16.800.000
€ 181,27
€ 86,03
1.020
€ 145,02
- 3,1%
0,0%
2013
11.200.000
€ 148,03
€ 44,14
1.905
€ 188,18
9,7%
10,2%
2014
11.200.000
€ 157,83
€ 49,59
1.826
€ 195,15
- 4,1%
3,7%
2015
11.200.000
€ 163,92
€ 54,82
1.837
€ 204,41
0,6%
4,7%
Kerngegevens per capita: Nederland
2012
Aantal inwoners
16.800.000
Accijns sigaretten
€ 158,47
Accijns rooktabak
€ 67,51
Stuks/gram per capita
1.231
Accijns per capita
€ 148,33
Ontwikkeling stuks/gram per capita
-Ontwikkeling accijns per capita
-Bron: Monitor Accijnslek, verkopen in de markt
Kerngegevens per capita: België
2012
Aantal inwoners
11.200.000
Accijns sigaretten
€ 142,06
Accijns rooktabak
€ 39,23
Stuks/gram per capita
1.736
Accijns per capita
€ 170,71
Ontwikkeling stuks/gram per capita
-Ontwikkeling accijns per capita
-Bron: Administratie der Douane en Accijnzen