Kleinbedrijf komt aan zijn trekken bij private equity

17 juni 2013 © Het Financieele Dagblad
Financiering mkb
Kleinbedrijf komt aan zijn trekken bij private equity
Nederlandse participatiemaatschappijen
zijn het mkb goedgezind. Bijna 90% van
de investeringen ging vorig jaar naar
kleinere ondernemingen
Hans maarsen
Amsterdam
Ondernemers in het midden- en kleinbedrijf hoeven niet te wanhopen. Als ze bij
de bank nul op het rekest krijgen, kunnen
ze altijd nog een participatiemaatschappij
inschakelen.
‘De keuze voor private equity begint meer
ingeburgerd te raken. Het risicokapitaal
vindt niet alleen zijn weg naar grote deals.
Ook kleinere transacties worden ermee gefinancierd’, constateert Mels Huige. Hij
is de investment director van Active Capital Company in Amsterdam en is druk
bezig een nieuw fonds van € 25 mln op te
tuigen om het midden- en kleinbedrijf te
ondersteunen.
Hoe hoog het mkb scoort als financieringsdoelwit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen. De geldschieters hebben vorig
jaar gezamenlijk € 1,3 mrd gestoken in 326
bedrijven. Het gaat in 88% van de investeringen om participaties van minder dan
€ 5 mln per geval. Het geld vloeit naar bedrijven met een omzet van maximaal € 10 mln
en ten hoogste honderd medewerkers.
Bij de verkoop van een mkb-bedrijf is het
vaak dringen geblazen. Niet zelden melden
zich meer dan vijftig gegadigden, ervaart
fusiespecialist Tim van der Meer van bureau
Marktlink. De belangstelling komt van alle
kanten. Er zijn managers uit het grote bedrijfsleven die de overstap naar het kleinbedrijf willen maken om directeur-grootaandeelhouder te worden. Zij moeten het
opnemen tegen kopers uit de branche en
een groeiend aantal investeringsgroepen.
Active Capital concurreert binnen een
uitdijende klasse van investeerders die zich
toelegt op financiering van het midden- en
kleinbedrijf. Tot die groep behoren partijen als Standard Investment en Blauwburgh
Invest. Ook de Haagse participatiemaatschappijen Ecart en Antea bewegen zich in
deze markt. Zij bundelen het vermogen van
overwegend gefortuneerde (oud)onderne-
Veel interesse
Vijftig gegadigden voor
een overname van een
bedrijf is geen uitzondering
Schroom overwinnen
Veel ondernemers vinden
het eng om met private
equity in zee te gaan
Doorslaggevende stem
Active Capital streeft naar
een controlerend belang in
bedrijven om zo nodig te
kunnen ingrijpen
Fusieproces
Hendrik Veder Group
zocht een nieuwe geldschieter om uit een
bestuurlijke impasse te
komen. Aandeelhouders van de Rotterdamse staalkabelleverancier
waren het oneens over
de strategie. Via een
fusiebemiddelaar is
contact gezocht met
investeringsgroepen en
gefortuneerde particulieren die participeren
in bedrijven. De keuze
viel op vermogensverschaffer Active Capital,
die niet alleen een van
de aandeelhouders
heeft uitgekocht, maar
ook geld heeft vrijgemaakt voor overnames
van branchegenoten.
Met die acquisities is
vaart gemaakt. Tegelijk
met de overname van
Hendrik Veder in oktober 2010 is RopeQuip
overgenomen, ruim een
jaar later gevolgd door
de inlijving van European Rope Services. En
in april van dit jaar is
touwfabriek G. van der
Lee in Oudewater aan
de nieuwe combinatie
toegevoegd. Onder leiding van de investeerder is de nieuwe groep
aangepast: productie is
samengevoegd, inkoop
is gecentraliseerd, en
een directielid is vervangen door een nieuwe groepsdirecteur.
Aanpak Verschillen
Investeerder
1
l
2
l
3
l
4
l
Verschaffer van
risicokapitaal
Profiteert van mogelijke
groei en waardestijging
van bedrijf
Krijgt dividend en strijkt
mogelijke winst op bij exit
Eist zeggenschap in het
beleid
Bank
1
l
2
l
3
l
4
l
Verschaft lening in ruil
voor onderpand
Kan bedrijf binden aan
financiële ratio’s
Krijgt lening terugbetaald
via aflossingen
Hanteert rentetarief met
risico-opslagen
mers en kunnen gezamenlijk beschikken
over een risicokapitaal van naar schatting
€ 150 mln à € 200 mln.
Naast Active Capital treft ook het Amsterdamse MKB Fonds voorbereidingen
voor een nieuwe investeringsronde. Het
emissieprospectus is ter goedkeuring ingediend bij toezichthouder AFM. Het fonds
wil € 10 mln ophalen via de uitgifte van MKB
Obligaties. Doel is belangen te nemen in
bedrijven waarvan de eigenaren zich geleidelijk terugtrekken.
Grotere participatiemaatschappijen tonen eveneens meer animo voor het mkb,
mogelijk te verklaren door een gebrek aan
grotere deals in het afgelopen jaar. Zo heeft
NPM Capital, onderdeel van SHV Holdings,
kortgeleden belangen genomen in automatiseerder the IT Channel company en
kabelmaker FibreMax. Collega-investeerder Bencis is in The European Candy Group
gestapt, met een omzet van € 25 mln een
kleinere deelneming voor dit fonds.
Op hun beurt staan mkb-ondernemers
opener voor private equity dan vóór de kredietcrisis, signaleert fondsbeheerder Huige van Active Capital. Voorheen stapten ze
bijna van nature naar de bank als ze geld
nodig hadden. Nu die weg moeilijker be-
gaanbaar is, is private equity een alternatief.
‘Met het langer voortduren van de crisis zijn
bedrijven bereid andere wegen in te slaan.’
Het Amsterdamse MKB Fonds heeft
vorige week nog een participatie verworven
in de Brabantse groothandel in diervoedergrondstoffen Kempex, goed voor een omzet van € 16 mln. Op die manier wordt een
van de oprichters uitgekocht, een transactie die met bankfinanciering niet haalbaar
zou zijn. Daarnaast biedt MKB Fonds extra werkkapitaal, boven op het maximum
van de bank, zodat Kempex meer grondstoffen kan inkopen in het Verre Oosten
en verder kan groeien.
Een beroep op een participatiemaatschappij betekent wel dat een ondernemer
eigendom en zeggenschap moet delen.
‘Veel bedrijven vinden het om die reden
eng om met private equity in zee te gaan’,
weet Huige.
Active Capital streeft bij deelneming naar
een controlerend belang om te kunnen ingrijpen als dat nodig is. ‘Wij zitten niet achter onze spreadsheets in een toren aan de
Amsterdamse Zuidas, maar zijn actief betrokken’, legt de investment director uit, die
zijn overall en veiligheidsschoenen altijd
in de auto heeft liggen.
Staalkabels bij het
Rotterdamse mkb-bedrijf
Hendrik Veder Group.
Foto: jeroen santcroos
Naarmate de crisis
langer duurt en de
bank niet thuis geeft,
stijgen de kansen
voor private equity
Deze investeringsmaatschappij heeft
sinds december 2010 een meerderheidsbelang in Smit Ovens. Medeoprichter Dick
Zeldenthuis van Active Capital trad in de beginfase op als interim-financieel bestuurder
(chief financial officer, cfo) van deze Brabantse fabrikant van machines voor zonnecellen. Hij zat er vier dagen in de week
op kantoor om meer grip te krijgen op de
financiën. Inmiddels heeft Smit Ovens een
eigen financiële man in vaste dienst.
Active Capital, opgericht in 2009, hoeft
bij bedrijven niet in een gespreid bedje te
komen. Een tijdelijke negatieve kasstroom
is geen bezwaar, mits de onderneming niet
te klein is in een sector waar schaal belangrijk is. In 2011 nam de investeerder deel
in de Rotterdamse staalkabelleverancier
Hendrik Veder waar de resultaten waren
achtergebleven door onenigheid tussen
aandeelhouders over de strategie. Onder
de hoede van de nieuwe financier is Hendrik Veder gefuseerd met twee branchegenoten en weet de nieuwe combinatie,
met een omzet van € 60 mln en honderd
medewerkers, meer klanten te halen uit
de bloeiende offshoremarkt.
Met een verwachte investering van maximaal € 4 mln per bedrijf gaat Active Capital
de komende tijd op zoek naar zes à acht
nieuwe participaties. Daarvoor is een nieuw
fonds in de maak van € 25 mln. Groter mag
het niet worden. Mels Huige: ‘We kunnen
anders onze “hands-on”-aanpak niet waarmaken.’
Tot de geldschieters behoort Albert Hartog, de man die wasserij CleanLeaseFortex
groot maakte en verkocht aan private-equityhuis Egeria. Hartog is medeoprichter van
het Amsterdamse investeringsfonds en adviseur van het investment team.
Voor de financiering van overnames
schuwt Active Capital het gebruik van
vreemd vermogen niet. Maar het streven
is niet om het rendement in hoofdzaak te
halen uit goedkope leningen die worden
afgelost uit de cashflow van het bedrijf. Met
die omstreden financieringswijze door private-equityhuizen zijn ondernemers niet
geholpen, meent Huige. ‘Het echte rendement moet komen uit operationele en
strategische verbetering in de bedrijven’,
is zijn stelling.
Als het nodig is, financiert Active Capital een overname voor 100% met eigen vermogen. In dat geval kan de kasstroom van
de onderneming volledig worden benut
voor groeidoelen.
Geldstroom
1,3 mrd
€
is er in 2012 door private equity geïnvesteerd
in...
326
mkb-bedrijven
88%
van de totale som
betreft investeringen
van minder dan € 5 mln