Neem je loopbaan in eigen handen - deel 1 Waarom loopbaanplanning belangrijk is Mensen kunnen zich beter uitleven in hun job en beleven meer arbeidsvreugde als ze een functie kiezen die in het verlengde van hun motivatie en talenten ligt en die aansluit bij hun eigen zijn. “Naar die kern gaan we op zoek tijdens een traject van loopbaanplanning”, zegt Annette Smedts. “Een loopbaan is niet iets wat je overkomt, maar wat je kunt beheren en sturen”, stelt de loopbaanadviseur. Zowat de helft van de kandidaten die via VIBAM (Vormingsinstituut voor Bedienden van de Antwerpse Metaalnijverheid) bij haar in loopbaanplanning stappen, komen tot de constatatie dat de functiekeuze – als er al sprake is geweest van keuze – tot dan toe niet de ideale is geweest. “Hoe beter je jezelf en je eigen werkprofiel kent, hoe gefundeerder de beslissingen die je over je loopbaan kunt nemen.” Een zelfdiagnose vormt daarom de kern van elk traject van loopbaanplanning. De nieuwe arbeidscultuur is er een van voortdurende aanpassing. Niets staat voor altijd vast. “Zelfkennis wel. Inzicht in jezelf is iets wat niemand je ooit nog kan afnemen.” De loopbaanadviseur heeft het hier niet over snelle ‘ken jezelf’-testjes. Het zelfonderzoek dat gespecialiseerde bureaus in het kader van loopbaanplanning aanbieden en begeleiden, is een grondige, tijdrovende en vaak ook confronterende oefening. Het totale traject neemt vlug een paar maanden in beslag. Rode draad “We proberen de rode draad te zoeken die doorheen iemands loopbaan en leven loopt”, zegt Annette Smedts. “Daarom vragen we de kandidaten na te denken over hun schoolleven, over alle vroegere functies en er ervaringen en getuigenissen over te noteren.” Dat gebeurt aan de hand van een gestructureerd werkboek. De kandidaten krijgen er ook de nodige tijd voor, thuis, want het moet zeer grondig gebeuren. Wat kan ik goed, wat vind ik leuk en absoluut niet leuk, wat motiveert mij, welke waarden vind ik belangrijk, wat zijn mijn topmomenten geweest tot nu toe, wat zijn de minpunten en de ‘donkere kanten’, hoe ga ik om met anderen? De loopbaanbegeleider evalueert de resultaten met de kandidaat en helpt om de ‘begane paden’ te verlaten, om dieper te graven, verbanden te leggen en uiteindelijk om inzicht te verwerven in de eigen vaste patronen. “Want dat is het eerste doel: je eigen spoor herkennen, het kunnen benoemen, weten welke componenten vandaag voor jezelf essentieel zijn en goed voor ogen houden wat je beter kan mijden.” Als mensen gewapend de arbeidsmarkt opstappen en gefundeerde keuzes maken over hun carrière, heeft iedereen daar baat bij, ook de werkgever. “Een bedrijf is beter af met iemand die zich goed in zijn vel voelt én die optimaal geschikt is voor zijn functie. Daarnaast verhindert zelfkennis teleurstellingen, het stimuleert het ‘goed gevoel’ van mensen waardoor hun fysieke en psychische gezondheid toeneemt. Dat heeft op zijn beurt een positief effect op de rechtstreekse omgeving.” Volgende week: Loopbaanplanning en leeftijd Streamer: Een zelfonderzoek is een grondige, tijdrovende en vaak ook confronterende oefening.