Functiebeschrijving Directeur in SGR Kla4 FUNCTIEBESCHRIJVING DIRECTEUR IN SGR KLA4 1 Inleiding: werken in het gemeenschapsonderwijs 2 Functiebenaming 4 Doel van de functie 4 Plaats in de organisatie 4 Resultaatsgebieden 4 Verantwoordelijkheid voor het pedagogisch-didactisch beleid, ontwikkeling van een onderwijskundig beleid samen met het team 4 Verantwoordelijkheid voor het welzijn en welbevinden van leerlingen en personeel; teamgeest en participatie bevorderen, leerlingenbegeleiding uitbouwen 5 Verantwoordelijkheid voor het juridisch en administratief kader 6 Verantwoordelijkheid voor het personeelsbeleid 7 Verantwoordelijkheid voor het financieel beleid 8 Verantwoordelijkheid voor het materieel beleid 8 Verantwoordelijkheid voor leerlingenwerving 9 Competenties Vakbekwaamheid Leiderschapsvaardigheden Teamleiderschap Organisatietalent / zin voor initiatief Leiderschap – richting geven Probleemoplossend denken Flexibiliteit Sociale en communicatieve vaardigheden a) Overtuigingskracht b) Communicatie & openheid c) Relatiebekwaamheid / samenwerken met anderen d) Betrouwbaarheid, “consequent en correct handelen” Toekomstgericht denken en stimuleren tot vernieuwing 10 10 10 10 10 10 11 11 11 11 12 12 12 12 Lijst van afkortingen 13 Literatuur 13 Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 1 van 14 Inleiding: werken in het gemeenschapsonderwijs Elk personeelslid oefent zijn functie uit binnen het algemene kader van de onderwijsregelgeving, zoals die is vastgelegd in onder meer het decreet rechtspositie en het arbeidsreglement. Hij houdt daarbij rekening met de principes van de gehechtheids- en de neutraliteitsverklaring, die hij heeft ondertekend bij zijn indiensttreding. Bij de invulling van zijn opdrachten geeft het personeelslid concreet gestalte aan het schoolwerkplan. He schoolwerkplan is de vertaling op schoolniveau van het Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs, dat de missie omschrijft van het Gemeenschapsonderwijs. Elk resultaatgebied in deze functiebeschrijving moet dan ook worden bekeken in het licht van de principes van het Pedagogisch project. Het PPGO is een project: met pluralistische grondslag; iedereen die zich bij het Gemeenschapsonderwijs betrokken voelt, moet zich in het PPGO thuis kunnen voelen, ongeacht zijn filosofische, godsdienstige en ideologische visie op mens en maatschappij; dat beantwoordt aan de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, inzonderheid de rechten van het kind; dat ieder individu de kansen biedt op optimale ontwikkeling; dat niet leidt tot nivellering en standaardisering, maar tot verscheidenheid in de ontwikkeling op grond van eigen aard en bekwaamheid, waarbij iedereen aangepaste pedagogisch-didactische hulp krijgt, ongeacht geslacht, levensbeschouwing, sociale status en financiële mogelijkheden; dat de totale ontwikkeling van de persoon nastreeft: kennisverwerving, vaardigheidsontwikkeling, attitudevorming met bijzondere aandacht voor een kritische en creatieve ingesteldheid ten aanzien van mens, natuur en samenleving. Het PPGO streeft een dynamisch mens- en maatschappijbeeld na. Het draagt bij tot de vorming van vrije mensen, die: fundamenteel vertrouwen hebben in zichzelf en met openheid anderen in het wereldgebeuren kunnen benaderen met erkenning van hun authenticiteit; een "open" geest hebben, zonder vooroordelen, met belangstelling en respect voor ieders mening; "mondig" zijn, zodat ze hun ideeën voor de medemens helder en juist kunnen vertolken; intellectueel "nieuwsgierig" blijven, met een levenslange bereidheid tot studie en vorming vanuit ervaringsgerichtheid; getuigen van emotionele, esthetische en ethische bewogenheid binnen het maatschappelijk aanvaarde waardenpluralisme. Hierbij worden de jongeren gestimuleerd tot het opbouwen van een persoonlijke verantwoorde keuze, die gepaard gaat met verantwoordelijkheidsbesef ten opzichte van zichzelf en van de anderen in de samenleving en met bereidheid om zich belangstellend, maar zonder bemoeizucht in elkaars ervarings- en waardenwereld in te leven; open oog hebben voor de sociale werkelijkheid en de maatschappelijke ongelijkheden: geëngageerd constructief opkomen voor de eerbiediging van de rechten van de mens en zijn fundamentele vrijheden, voor sociale rechtvaardigheid en voor democratische instellingen; de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen niet enkel als uitgangspunt nemen, maar zich ook inspannen om ze te verwezenlijken. In de ontwikkelingsbegeleiding van jongeren wordt uitgegaan van de mens als individu en als gemeenschapswezen. De mens als INDIVIDU. Ieder mens is een "uniek" verschijnsel; in elke onderwijs- en opvoedingssituatie moet dus de individuele eigenheid van ieder kind, van iedere adolescent tot haar recht komen. Dit betekent onder meer gelijke ontwikkelingskansen voor gelijkbegaafden. Het houdt Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 2 van 14 tevens in, dat enerzijds milieuachterstanden of -handicaps worden gemilderd of weggewerkt door aangepaste hulpverlening en anderzijds wordt ingespeeld op de specifieke behoeften van meerbegaafde en talentvolle jongeren. De mens als GEMEENSCHAPSWEZEN. Een harmonische wisselwerking tussen individu en gemeenschap is onontbeerlijk; de individuele persoon moet in de samenleving maximale ontplooiingskansen krijgen. Dit is slechts haalbaar, als de vorming van het individu "totaal" is, d.w.z. als ze zowel wetenschappelijke en technologische, sociaal-culturele en ethische componenten omvat; een gezond evenwicht tussen die verschillende componenten is een must. Steunende op die totale vorming zullen de jongeren het doel en de zin van hun handelen leren inzien en zich ten opzichte van zichzelf en van het maatschappelijk gebeuren met kritisch inzicht kunnen opstellen; ze zullen van jongsaf aan leren in vrijheid verantwoordelijkheid te dragen. Werken, zich inspannen en gezond ontspannen, behoren in die optiek tot het normale verwachtingspatroon van de ouders en van diverse begeleidingsinstanties binnen het Gemeenschapsonderwijs. In de totale vorming van de persoon als gemeenschapswezen horen de volgende essentiële taken thuis: het verstrekken van functionele kennis, het ontwikkelen van vaardigheden, het aanleren van onderzoeksmethodes en technieken om de verworven kennis adequaat te kunnen aanwenden. het bijbrengen van attitudes (gedragsvormen) om zich later als volwassene gemakkelijk te kunnen "bewegen" in en te participeren aan de ontwikkelingen in de maatschappij waarin onder meer nieuwe technologieën, de vrije tijd en de aandacht voor natuur en leefmilieu een steeds ruimere plaats innemen. Het Gemeenschapsonderwijs voedt op tot sociaal engagement, verantwoord gebruik van de ruimte, wereldsolidariteit, verdraagzaamheid en brede belangstelling voor het culturele gebeuren hier en elders. Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 3 van 14 Opmerking: overal waar in deze functiebeschrijving de mannelijke vorm (hij, zijn, directeur…) gebruikt wordt, wordt ook de vrouwelijke vorm bedoeld. Functiebenaming Directeur in een basis- of secundaire school van Kla4 Doel van de functie De directeur is in de eerste plaats de bezieler van het pedagogisch project van het gemeenschapsonderwijs in zijn school. Hij is de leidinggevende figuur in de school die het onderwijskundig proces richting geeft. Hij bewaakt de kwaliteit van het onderwijs door samen met het team een visie te ontwikkelen op het lesgeven door leraren en het leren van de leerlingen in de school. Hij bevordert de actieve participatie van alle partners van de school in besluitvorming en uitvoering om een positieve leercultuur te bevorderen. Hij is eveneens de administratieve manager, de eindverantwoordelijke voor het functioneren van de school als geheel. Plaats in de organisatie In het Gemeenschapsonderwijs worden drie bestuursniveaus onderscheiden, het centrale, meso- en lokale niveau. De schooldirecteur bestuurt de school op het lokale niveau samen met de participerende organen: schoolteam, schoolraad, leerlingenraad en eventuele andere. Op het mesoniveau is Scholengroep Kla4 de Inrichtende Macht, met een Raad van Bestuur en een Algemeen Directeur als leidinggevenden. De schooldirecteur is lid van het College van Directeurs en neemt deel aan één of meerdere werkgroepen ter voorbereiding van de vergaderingen van het CvD en / of zetelt in het Dagelijks Bestuur van de Scholengroep. De bevoegdheden van de organen worden vnl. in ‘Het bijzonder decreet betreffende het Gemeenschapsonderwijs’ bepaald. In scholengroep Kla4 worden twee scholengemeenschappen onderscheiden: één voor de basisscholen en één voor de secundaire scholen. Directies van een scholengemeenschap overleggen over materies die alleen hun onderwijsniveau aanbelangen. Elke school van scholengroep Kla4 behoudt zijn eigenheid en kan eigen accenten leggen. Niettemin worden sommige beslissingen op het niveau van de scholengroep genomen. Resultaatsgebieden Verantwoordelijkheid voor het pedagogisch-didactisch beleid, ontwikkeling van een onderwijskundig beleid samen met het team De eigen school situeren en positioneren in de lokale omgeving en binnen de scholengroep en het Gemeenschapsonderwijs o De gemeenschappelijke, neteigen waarden, in de eigen beleidsopties van de school verwerken, gekoppeld aan een visie op onderwijs (bijvoorbeeld in de wijze van lesgeven, evalueren in de klas, commentaar geven op rapport, maar ook: in schoolreglement, huishoudelijk reglement, werking praktijklokalen). o In staat zijn beslissingen door het hele team te laten dragen. o Met zijn team een SWP opstellen. (Organiseren als team werk, prioriteiten stellen). o Werken aan een ordelijke taakgerichte sfeer, de prestaties van de leerlingen benadrukkend, dit ook als vertrekpunt nemen voor het beleid. Mee oordelen over methode, handboek, naast de vakgroep, er bij zijn als het over leerlingen gaat. Met diverse doelgroepen op aangepaste wijze communiceren over het beleid. o De instroom, nu en in de toekomst bepalen, o De vragen en verwachtingen van de “afnemers” verzamelen o De opties op de toekomst in de SGE / SGR kennen Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 4 van 14 o Deze elementen beschouwen als variabelen en toekomstgericht interpreteren, uitgaande van de kenmerken van de leerlingenpopulatie en hun leervorderingen het beleid bepalen. De kwaliteit bewaken d.m.v. zelfevaluatie en een coherent kwaliteitszorgsysteem. o Aan kwaliteitsbewaking doen, d.m.v. groepsgesprekken, met het team, het onderwijs evalueren. o Zelfevaluatie - instrumenten ontwikkelen en gebruiken(vb. vragenlijsten, enquêtes). o De maatschappelijk ontwikkelingen opvolgen op sociaal, cultureel en politiek gebied ( jeugdcultuur, jongerenmode, muziektrends) o Vooral in TSO, BSO, ook contact houden met partners in de industrie: stages, tewerkstelling, vernieuwingen o Die kennis toepassen in het pedagogisch beleid en er naar streven het schoolbeleid, zo mogelijk, te laten aansluiten bij de leefwereld van de jongeren. o Bereidheid tonen om deel te nemen aan vernieuwingsexperimenten. De kanalen gebruiken om het pedagogisch beleid kwaliteitsvol uit te bouwen en te voeren, zoals bijvoorbeeld in de leerplannen, bij de PBD, de nascholing, en op het departement, DVO, leden van de inspectie o Zijn problemen nauwkeurig omschrijven en hulpvragen stellen, aan meest geschikte instantie o Leerplannen interpreteren en toelichten o Het “levenslang leren” promoten De evoluties inzake onderwijsvernieuwingen opvolgen, deze vertalen in een concreet schoolbeleid en deze vernieuwingen met een lerarenteam op klasniveau implementeren. Dit impliceert onderwijsvernieuwingen kunnen integreren in een nascholings- en begeleidingsplan. o Optimaliseren van het schoolbeleid en versterken van het beleidsvoerend vermogen van de school, door te leren een gemotiveerde en samenhangende keuze te maken uit het aanbod van vernieuwingen, verwachtingen en beleidsopties (vb. accent op talent, GOK) van de overheid. o Ten aanzien van zijn personeel, zijn verwachtingen en minimumeisen zelf formuleren. Bijhorende competenties Verantwoordelijkheid voor het welzijn en welbevinden van leerlingen en personeel; teamgeest en participatie bevorderen, leerlingenbegeleiding uitbouwen Het beleid vormgeven vanuit een participatieve en democratische ingesteldheid. De geldende reglementering betreffende de formele participatie in de school toepassen Zowel formeel als informeel maximaal initiatieven ontplooien en / of steunen om participatie vorm te geven Participatie zien als toetssteen voor de eigen ideeën, als middel om de onderlinge betrokkenheid in het team te verhogen. Nieuwe initiatieven lanceren i.v. m. het participatief handelen, in het bijzonder van de leerkrachten en leerlingen. Nieuwe mogelijkheden om participatie op het niveau van de leerlingen te bevorderen vertalen en aangrijpen om hen te stimuleren tot actie. Stimulerende maatregelen nemen om ook in de klas vanuit een participatieve ingesteldheid te werken Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 5 van 14 De inspraakprocedures voor de participatie van leerlingen (delegatie) organiseren en formaliseren Met ouders en andere partners overleggen over de wijze waarop de lln betrokken kunnen worden bij de werking van de schoolraad Zorgen voor een goede communicatie en doorstroming van informatie naar alle participanten Een positieve teamgeest onder het personeel uitdrukkelijk ontwikkelen Het personeelsteam leiden, stimuleren en ontwikkelen De ideeën van de leerlingen en het team analyseren en realistisch beoordelen Leerlingenbegeleiding organiseren en opvolgen, zowel op studiegebied (klassenraden, leefklimaat in de klas, begeleiding van moeilijke leerlingen) als op socio -emotioneel gebied, om de ontplooiingskansen voor alle leerlingen te optimaliseren. Het team overtuigen om de 1e lijnszorg te verzekeren, zich te informeren over deelaspecten, met het oog op het opnemen van engagementen De onderwijsaanpak bijsturen met behulp van de begrippen “leerwinst” en leerresultaten Zich zelf laten zien en open staan voor contact met leerlingen, leerlingen aanspreken en motiveren tot constructieve samenwerking Aandacht hebben voor ‘leren leren’, permanente vorming, begeleiding van studiekeuze en socio-emotionele vorming. De voordelen benoemen, argumenteren en inpassen in het geheel. Kansen creëren voor het personeel om te groeien in professionele leerlingenbegeleiding, nieuwe inzichten te verwerven (uitdieping versus bijspijkeren) Leerlingbegeleiding organiseren in functie van het creëren van gelijke kansen voor iedereen Overzichten bijhouden van op te lossen en opgeloste problemen De samenwerking met het CLB organiseren. De jaarlijkse afsprakennota met CLB opstellen met wederzijdse engagementen, taakverdeling en passend in het beleid van de SGR Het treffen van alle voorbereidingen om, waar en indien nodig, een beroep te kunnen doen op externen om begeleiding over te nemen. Bijzondere aandacht besteden aan het welzijn, het welbevinden en de veiligheid van leerlingen en personeel. De verantwoordelijkheid van de directeur in de problematiek van veiligheid, welzijn, welbevinden opnemen, het wettelijk kader kennen en opvolgen Correct omgaan met beschuldigingen van “pesten” en “ongewenste intimiteiten” op school Deze problematiek bespreekbaar maken in het team en in de klas, bijvoorbeeld door het vertalen naar pedagogisch didactische voorstellen.. Voorbereidingen treffen om hier procedureel mee om te gaan. Het welbevinden van leerlingen en personeel bevorderen door initiatieven te ontplooien en te steunen die “betrokkenheid” en “participatie” van leerlingen en het team bevorderen. Samenwerken met het team en de leerlingen als leergemeenschap Het welbevinden van alle ‘gebruikers’ bevorderen door de uitrusting en aanblik van de leefomgeving en het materieel Een aangename, aangepaste en gezonde leefomgeving creëren, bijvoorbeeld door rekening te houden me ergonomie, verlichting, kleuren… Verantwoordelijkheid voor het juridisch en administratief kader Beslissingen nemen volgens de vigerende wetgeving, De onderwijswetgeving toepassen d.w.z. de juridische basis voor eenduidige handelingen kunnen opzoeken, rekening houden met de bevoegdheden op de diverse niveaus van de organisatiestructuur van het GO Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 6 van 14 Verantwoordelijkheid nemen bij beleidsdaden, handelen met kennis van de grenzen van de autonomie van de school, de hiërarchische lijnen en de organisatie van de koepels, netten en inrichtende machten Op basis van een jaarkalender een vlotte werking van de school verzekeren Lesurenpakket aanwenden Klassengroepen vormen Controleren dat elke leerling op de juiste plaats terechtkomt Lesopdrachten en lessenroosters maken Jaarplanning maken en procedures voor steeds terugkerende activiteiten voorzien (bijvoorbeeld klassenraden, rapport, oudercontact) Letten op beschikbaarheid van didactisch materiaal voor leerlingen en leraren Het schoolsecretariaat efficiënt inrichten Toezien op een correcte verwerking van leerlingen- en personeelsadministratie, officiële schooldocumenten, klachtenbehandelingen, klassement en archivering… Verantwoordelijkheid voor het personeelsbeleid Uitgaande van een pedagogische visie, de principes voor een HRM-beleid ontwikkelen met aandacht voor het welbevinden van het personeel Werken met functiebeschrijvingen, beoordelingen en (zelf)evaluatie, functioneringsgesprekken en deze opvolgen Sterktes en zwaktes opsporen, de behoeften aan ondersteuning van personeelsleden bepalen , de ambten verdelen i.f.v. de bekwaamheden van de personen. Begeleiden en coachen van personeel in theorie en praktijk Personeel rekruteren, selecteren en voordragen, rekening houdend met de methoden in de SGR en in functie van de visie van de school de individuele en collectieve mogelijkheden om te groeien in de brede professionaliteit ondersteunen Zorgzaam omgaan met personeel i.f.v. het welbevinden visie hebben op een waarderend evaluatiebeleid Op basis van de behoeften & vragen, personeel begeleiden en ondersteunen en dit structureel in de school organiseren (bijv. mentoraat voor beginnende leraars) Conflicten oplossen. Zorgen voor een goed en motiverend werkklimaat Een krachtige leeromgeving creëren Een gestructureerd kader bieden waarbinnen het personeel hun opdrachten kunnen uitvoeren Eigen ideeën en verwachtingen durven becommentariëren Voldoende info geven, durven beslissen, taken delegeren, aanmoedigen, waarderen, teamwerk stimuleren, haalbare eisen stellen, persoonlijk contact nemen. Een positieve schoolcultuur nastreven De schoolcultuur kunnen analyseren en desgevallend bijsturen Mogelijkheden tot individu en teamgericht nascholen opvolgen en bespreken met de betrokkenen Het schoolreglement als concretisering van de schoolcultuur uitschrijven Randvoorwaarden creëren voor een positieve houding t.a.v. school: leraarszaal, speelplaats, schoolomgeving enz. De eigen ontplooiing door nascholing stimuleren De vakgroepwerking valoriseren Het pedagogisch didactisch schoolbeleid afstemmen op leerplannen en jaarplannen, doelstellingen en werkvormen Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 7 van 14 Klasbezoeken organiseren vanuit een stimulerende attitude en vanuit een visie op kwalitatief onderwijs Lesbeoordeling en evaluaties van leraren opbouwen vanuit het pedagogisch didactisch beleid Momenten van intervisie plannen. De planlast voor leraren beperken Inzicht hebben in de realiteit én de perceptie met betrekking tot planlast Invullen van taken op school op basis van vrijwilligheid en eerlijke werkverdeling, rekening houdend met de pedagogische visie Beleidslijnen ontwikkelen om in te spelen op de competenties, de inzet van de leraar en de noden van de school als organisatie De invulling van taken en opdrachten begeleiden, organiseren, diversifiëren… op een rechtvaardige manier De hoofdzaken van de regelgeving inzake personeelsbeleid kennen en deze kunnen opzoeken, de wijze van verwerking in het dossier en de communicatie met het departement Het schoolsecretariaat begeleiden bij het opmaken van personeelsdossiers Controle uitoefenen en durven oordelen over de wijze waarop het schoolsecretariaat de personeelsdossiers opvolgt Verantwoordelijkheid voor het financieel beleid streven naar een gezonde kostenstructuur en een evenwicht tussen inkomsten en uitgaven bij het realiseren van het pedagogisch -didactisch beleid Inzicht hebben in de financiële middelen van de school en de herkomst ervan Het uitgavenpatroon van de school opstellen, vanuit boekhoudgegevens en dit evalueren Jaarrekeningen en balansen lezen Een kasboek voeren (of controle er op uitoefenen) Een begroting voor de school opstellen / controleren Besparingsvoorstellen opstellen en / of evalueren Uitgaven plannen i.f.v. het realiseren van de leerplandoelstellingen en van de beleidsoptie om 15 % van de werkings- en investeringsmiddelen aan didactische projecten te besteden. De verplichtingen nakomen die gekoppeld zijn aan de financiële verantwoordelijkheid Gelden (kasmiddelen) ontvangen en beheren budgetcontroles organiseren en superviseren, facturen verifiëren Instaan voor de aankopen van didactisch en niet-didactisch materiaal met respect voor de wetgeving op de overheidsopdrachten Toezien op een kostenbewust gedragspatroon van medewerkers Pogen extra financiële middelen te verwerven Verantwoordelijkheid voor het materieel beleid De nodige maatregelen nemen om het patrimonium van de school in stand te houden en toekomstgericht te beheren Inzicht hebben in de wijze waarop de controle van het patrimonium kan gebeuren, hoe de opvolging van deze problematiek voor de scholengroep georganiseerd is en hoe de preventiedienst in het Gemeenschapsonderwijs georganiseerd is Het onderhoud van de gebouwen en gronden plannen, organiseren en de uitvoering ervan controleren, zoveel mogelijk preventief optreden Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 8 van 14 Toezien Het patrimonium en de uitrusting der gebouwen beoordelen op functionaliteit Investeringen voorstellen, overleggen en plannen Financiële dossiers opstellen en begrotingsvoorstellen voorbereiden op een goed beheer van aangekochte materialen Verantwoordelijkheid voor leerlingenwerving De school binnen de regio voldoende bekendheid geven en promoten Het bestaan en/of ontwikkelen van de school op termijn verzekeren Public relations verzorgen, het imago van de school bevorderen Leerlingen rekruteren Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 9 van 14 Competenties Vakbekwaamheid Inzicht in de onderwijsorganisatie op een bovenschools en schoolniveau, structuren in het Departement onderwijs Gemeenschapsonderwijs Scholengroep Kla4 Gewoon of Buitengewoon Basisonderwijs / Secundaire onderwijs Inzicht in de onderwijswetgeving De algemene structuur van de regelgeving, incl. federale structuur en de hiërarchie in de wetgeving kennen en de onderwijswetgeving situeren in het geheel van de wetgeving Het kader van de wet op het welzijn kennen voor scholen De belangrijkste onderwijswetgeving kennen (decreet basisonderwijs of secundair onderwijs / decreet personeel / bijzonder decreet van het gemeenschapsonderwijs / eindtermen / leerplannen) Wegwijs zijn in het opzoeken van meer specifieke items van de onderwijsregelgeving Pedagogisch en didactisch onderlegd zijn Basisvaardigheden ICT op het niveau van de gebruiker beheersen Managementtechnieken kennen (vergaderen, leidinggeven, coachen, plannen en organiseren, onderhandelen, rapporteren, vernieuwen, adviseren, conflicthantering, samenwerken & delegeren, gesprekstechnieken ) Brede algemene ontwikkeling (cultureel, sociaal, technologisch) Inzicht in de ontwikkelingspsychologie van jongeren Leiderschapsvaardigheden Teamleiderschap Communiceert een boeiende visie die mensen stimuleert, enthousiasmeert en die toewijding creëert Informeert medewerkers, geeft duidelijke richtlijnen en instructies aan medewerkers Zorgt ervoor dat in de behoeften van de groep wordt voorzien, heeft aandacht voor de goede sfeer onder medewerkers Volgt de voortgang van processen / taken op Volgt de medewerkers op: kent sterktes en zwaktes, kan de juiste persoon de juiste taak geven, bemiddelt bij conflicten, erkent en beloont goede prestaties Organisatietalent / zin voor initiatief Lanceert verbeteringsvoorstellen l Neemt de nodige acties en / of beslissingen om problemen waarmee hij / zij geconfronteerd wordt aan te pakken Neemt de verantwoordelijkheid op over de acties van zijn / haar handelen Leiderschap – richting geven Is een stuwende kracht in het team/entiteit (inspireert, neemt initiatief, heeft dynamiek) Geeft richting door een duidelijk en inspirerend beleid (geeft aan waar de organisatie naartoe wil) Zet haalbare, maar uitdagende doelstellingen voor eigen team/entiteit Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 10 van 14 Stuurt het functioneren van individu en team bij, met het oog op het bereiken van de doelstellingen Introduceert nieuwe structuren, processen en procedures, in functie van het realiseren van het beleid Inspireert de medewerkers door zijn/haar voorbeeldgedrag Heeft in zijn/haar leidinggeven oog voor culturele aspecten en neemt, indien nodig, acties om deze te borgen, rekening houdend met de waarden en doelstellingen van de Vlaamse Overheid (het Gemeenschapsonderwijs Fungeert als rolmodel voor het opnemen van de verantwoordelijkheid voor het leren binnen de organisatie Faciliteert kennisoverdracht binnen een team/groep Probleemoplossend denken Zich op de kern van het probleem concentreren Standpunten en/of meningen formuleren op basis van de verwerkte informatie Een goed, algemeen inzicht verwerven in de problematiek Verbanden leggen tussen de verschillende deelaspecten van een probleem De relevantie van bijkomende informatie onderkennen Alternatieven tegenover elkaar afwegen en een diagnose en/of mening formuleren op basis van de verwerkte informatie Standpunten innemen en de consequenties daarvan overzien Goed onderbouwde en geïntegreerde oordelen vormen Flexibiliteit Zijn beïnvloedingsstijl aanpassen aan de situatie Soepel inspelen op veranderingen Zich bereid tonen om eigen ideeën aan te passen aan veranderende inzichten en/of prioriteiten Organisatorische veranderingen doorvoeren om aan de behoeften van het ogenblik te voldoen Sociale en communicatieve vaardigheden a) Overtuigingskracht Instemming verkrijgen voor een mening, aanpak of visie door het gebruik van goed onderbouwde argumenten, door de dialoog en het overleg aan te gaan, door het gepast aanwenden van autoriteit (bevoegdheid en deskundigheid) en door het uitbouwen van gepaste strategieën Trekt tijd uit om in te gaan op signalen van weerstand ook al betreft het inhoudelijke details, reageert adequaat en niet defensief op negatieve reacties of weerstand Legt voorafgaandelijk contacten met anderen om problemen te kunnen opsnuiven en om tot afspraken te komen Vergroot de impact van zijn/haar boodschap door het gebruiken van de gepaste communicatiemix (vb. gebruik van beeldmateriaal, inlassen van interactieve momenten,…) Weet tegenargumenten om te buigen en aan te wenden in de eigen argumentatie Denkt (vooraf) aan de impact die de eigen argumentatie kan hebben op anderen; durft hiervoor een speciale, ongewone actie gebruiken Toont begrip voor meningen en standpunten van anderen Enthousiasmeert anderen bij het verdedigen van de eigen voorstellen en ideeën Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 11 van 14 b) Communicatie & openheid bevordert de informatiedoorstroming (zowel naar hiërarchisch hogere als lagere échelons, tussen scholen, naar personeel) Beheerst verschillende communicatieve vaardigheden en kan oordelen welke stijl te kiezen, i.f.v. de omstandigheden brengt ideeën helder en duidelijk over is bereid een discussie aan te gaan toont zich luisterbereid Bouwt zijn/haar betoog op een gericht gestructureerde wijze op c) Relatiebekwaamheid / samenwerken met anderen De positieve bijdrage van anderen erkennen Anderen aanmoedigen om ideeën te uiten Vergaderingen en groepsgesprekken organiseren Hulp vragen aan diegene die reeds een zekere ervaring, voorkennis of technische kennis heeft d) Betrouwbaarheid, “consequent en correct handelen” Handelen vanuit de codes van integriteit, zorgvuldigheid, objectiviteit, gelijke behandeling, correctheid en transparantie uitgaande van de basisregels, sociale en ethische normen (diversiteit, milieuzorg…). Afspraken nakomen en zijn/haar verantwoordelijkheid opnemen. Handelt integer in een veelheid aan situaties, ook in die waar geen eenduidige regelgeving voor bestaat Blijft correct en integer handelen rond basisregels, sociale en ethische normen, in situaties van grote externe druk Blijft correct en integer handelen in situaties waar geen eenduidige regelgeving voor bestaat Houdt in zijn/haar rol als lobbyist, promotor, onderhandelaar, en facilitator het algemeen belang duidelijk voor ogen en gedraagt zich daar ook naar Durft op een verantwoorde en onderbouwde wijze een uitzondering maken op de strikte regel, indien dit het belang van de Vlaamse Overheid dient Toekomstgericht denken en stimuleren tot vernieuwing Denkt na over veranderingen in de samenleving en de gevolgen daarvan voor het onderwijs en komt met vernieuwende voorstellen introduceert verbeteringen in werkaanpak en procedures Levert een bijdrage aan de implementatie van substantiële vernieuwingen, gerichte interventies hanteren Fungeert als trekker van veranderingen in de onderwijsinstelling Kan duidelijk benoemen welke factoren binnen de eigen onderwijsinstelling een positieve bijdrage kunnen leveren aan een bepaalde vernieuwing en met welke concrete acties weerstanden tegen vernieuwing overwonnen kunnen worden. Oefent invloed op collega’s om veranderingen te realiseren Kan de eigen strategie verantwoorden Neemt initiatieven om mensen van buiten de eigen onderwijsinstelling toelichting te laten geven op nieuwe ontwikkelingen. Stelt bestaande situaties voortdurend in vraag, met het oog op verandering en vernieuwing Stimuleert vernieuwing bij anderen (door in te gaan op nieuwe ideeën, de mogelijkheden te bekijken) Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 12 van 14 Lijst van afkortingen BSO CLB CvD DVO GO GOK HRM PBD PPGO RVB SGE SGR SWP TSO VLOR BeroepsSecundair Onderwijs Centrum voor LeerlingenBegeleiding College van Directeurs Dienst voor Onderwijsontwikkeling Gemeenschapsonderwijs Gelijke Onderwijs Kansen Human Resources Management Pedagogische Begleidingsdienst Pedagogisch Project van het Gemeenschapsonderwijs Raad van Bestuur Scholengemeenschap Scholengroep Schoolwerkplan Technisch Secundair Onderwijs Vlaamse Onderwijsraad Literatuur De basis van dit document werd grotendeels uit volgende tekst gehaald: http://oud.rago.be/WEBVernieuwdeOpleiding/Kerntaken%20directeur%20+%20inleiding.doc : Opleiding directies 2005 - Bepalen van de leerinhouden 1.Inleiding: een document “de kerntaken van de directeur” Andere bronnen: Competentiewoordenboek Vlaamse Overheid - Versie 2.1 http://www.minocw.nl/arbeidsvoorwaarden/brochure2/09.html : ‘Lerarencompetenties – definities en gedragsbeschrijvingen’ – ministerie van Onderwijs – Wetenschap en Cultuur, Nederland - (toelating voor gebruik) Functiebeschrijving Directeur – Scholengroep Kempen (Turnhout) Het selectie-interview – Hendrik Derycke Acco Leuven (4de druk 2000) http://www.floor.nl/management/competentielijst.html : Floor Management Jargon – Alfabetische lijst van competenties Kop 1 Kla4 verslag Aanwezig: Kop 2 Kla4 verslag Kop 3 Kla4 verslag Kop 4 Kla4 verslag www.kla4.be Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 13 van 14 Doc: D:\317535986.doc Rev. 2 Datum: 23/05/2008 P 14 van 14