LA7 2016-2017 Onderwijsproces Domeinen R&W en Taal Roos van Kessel en Maurice Mans Studenten H2Eh16DA Bs. De Bloktempel Son / Bs. Aan de Bron Weert Even in het kort… Basisschool ‘de Bloktempel’ Son • • • • • brede school in een nieuw en modern gebouw gemeente Son en Breugel (NB) christelijke geloofsovertuiging ongeveer 400 leerlingen en 30 docenten onderdeel van SKPO Voettekst 2 Even in het kort… Basisschool ‘Aan de Bron’ Weert • • • • • • onderdeel kindcentrum Aan de Bron (incl. kinderdagverblijf, buitenschoolse opvang, VVE) modern gebouw in gemeente Weert (L) katholieke school 2 leerkrachten per groep (grote groepen) ongeveer 30 leerkrachten onderdeel stichting Meerderweert Voettekst 3 1a. Analyse rekenen/wiskunde Schoolniveau ‘de Bloktempel’ • • • • • • vaste roosters methodeanalyse regels en procedures vs. realistisch rekenen implementatie nieuwe versie Pluspunt geen gebruik protocol ERWD, IB wil graag hiermee aan de slag standaardniveaus uitstroom 1F/1S, daarnaast drie sterren-leerlingen boven streefniveau opbrengstgericht vs. passend onderwijs Voettekst 4 1a. Analyse rekenen/wiskunde Groepsniveau groep 5 ‘de Bloktempel’ • • • • • • iedere dag 1 uur rekenen 3 niveaugroepen (basis, herhaling en verrijking) ieder jaar twee methode-onafhankelijke toetsen (januari/juli) geen vakintegratie, wel mogelijkheden d.m.v. thema’s begripsvorming en begrijpend lezen aandachtspunten (verlengde instructie en begeleide verwerking) denkproces inzichtelijk proberen te maken door gebruik kladpapier Voettekst 5 1a. Analyse rekenen/wiskunde Kindniveau ‘de Bloktempel’ • • • • • persoonlijke leerdoelen via Snappet eigen leerlijn (OPP): IQ test, vervolgens een apart plan opgesteld eigen leerstof in de klas, meerekenen in lagere groep (i.o.m. ouders) geen vaste RT-er (RT mogelijk vanuit de ouders) plusklas (hoog)begaafde leerlingen Voettekst 6 1a. Analyse rekenen/wiskunde Schoolniveau ‘Aan de Bron’ • • • • • • • • • belangrijkste methode(s): - Wereld in getallen (basis groep 3 - 8): korte instructie, veel zelfstandig werken, ‘mechanisch rekenen’ in de oude methode sinds 2014 nieuwe versie Wereld in getallen, nieuwe doelen gesteld: automatiseren vaardigheden leerlingen (denk aan tafels) opbrengstgericht werken (leerdoelen) gebruik maken van ICT (investering tijd, faciliteiten, software/hardware) uitbreiding leertijd, ook buiten schooltijd tussentijdse toetsen meer afstemmen op Cito meer concreet materiaal inzetten ophalen kennis van goede rekendidactiek Voettekst 7 1a. Analyse rekenen/wiskunde Schoolniveau ‘Aan de Bron’ (2) • • niet de methode, maar de doelen (en het aanbod dat daarbij past) is leidend belangrijke interne doelstellingen: - versterken instructievaardigheden leerkrachten - inzet van coöperatieve werkvormen - inzet van allerlei materialen - inzet van methode Met sprongen vooruit (speelser) - passend aanbod automatiseren, memoriseren en hoofdrekenen Voettekst 8 1a. Analyse rekenen/wiskunde Groepsniveau groep 1/2 ‘Aan de Bron’ • • • • • • differentiatie HGW groep 1 + instromers niveaugroep A, B, C differentiatie HGW groep 2 A, B, C HGW groepen samengesteld op basis van Cito 2015 en 2016 thematische rekenlessen (methode Kleuterplein of eigen thema’s bijv. kermis, herfst, sinterklaas) vaardigheden: tellen (doel: tot 20), omgaan met hoeveelheden (zowel resultatief tellen als vergelijken en ordenen), dagritme, getalsymbolen (tot 10), redeneren bij eenvoudige en betekenisvolle problemen, voorwerpen sorteren o.b.v. verschillende eigenschappen, begrippen (bijv. langer, korter, dikker, dunner, hoger, lager, meer, minder), bouwwerkjes Veel inzetten van concreet materiaal, veel activerende werkvormen Voettekst 9 1a. Analyse rekenen/wiskunde Kindniveau ‘Aan de Bron’ • • • • • opstap programma via Punt Welzijn o.a. rekenspelletjes verder zie differentiatie HGW 1 A,B,C en 2 A,B,C op groepsniveau apart werken met Syrische leerlingen A. + A. + A. (tellen/woordenschat) geen vaste RT-er (RT mogelijk vanuit de ouders) Plusklas voor meer- en hoogbegaafden (IQ > 125) Voettekst 10 1b. Analyse taal Schoolniveau ‘de Bloktempel’ • • • • • • voornamelijk gescheiden aanbod verschillende domeinen methodes: - Taalactief (taal en spelling) - Timboektoe (lezen) - Nieuwsbegrip (begrijpend lezen) verwerking groep 4 t/m 8 Snappet (gekoppeld aan Taal Actief) combinatie van holistische en atomische benadering taalonderwijs opbrengstgerichte visie, instructies opbrengstgericht in de visie een functionele waarde, in de praktijk ook geïsoleerde oefening Voettekst 11 1b. Analyse taal Groepsniveau groep 5 ‘de Bloktempel’ • • • • • • • diversiteit aan werkvormen, coöperatieve werkvormen Snappet bij spelling niet altijd succesvol, schrijven is beter dan typen bij taallessen vanuit Snappet geen differentiatie wel een aparte spellinggroep, intensievere begeleiding/aparte werkbladen na een toets wordt gedifferentieerd (basis, herhaling, verrijking) bij taal en spelling bij lezen differentiatie op AVI-niveau geen aandacht voor MI Voettekst 12 1b. Analyse taal Kindniveau ‘de Bloktempel’ • • • • • • bij taallessen persoonlijke verwerking via Snappet mogelijk, weinig toegepast bij spelling meer gepersonaliseerde / divergente differentiatie essentieel hoe de leraar omgaat met Snappet extra werkbladen Nieuwsbegrip (begrijpend lezen) geen vaste RT-er (RT mogelijk vanuit de ouders) plusklas (hoog)begaafde leerlingen Voettekst 13 1b. Analyse taal Schoolniveau ‘Aan de Bron’ • • • • • • • • • • groep 1 en 2 thematisch onderwijs o.b.v. Kleuterplein of belevingswereld 3 t/m 8 dagelijks taal en lezen, en taal geïntegreerd in OJW kernconcepten veel woordenschatonderwijs, 35% NT2 leerlingen 4 fasen: voorbewerken, semantiseren, consolideren en controleren leespromotie, boekbesprekingen, stimuleren bibliotheekbezoek, voorlezen ouderbegeleiding: tips en materiaal voor thuiswerk taalbeleidsplan (theoretische onderbouwing?), taalcoördinator, dyslexiespecialist aparte schakelklas voor leerlingen rechtstreeks uit buitenland/ AZC concrete taaldoelen geformuleerd in Meerjarenplan Aan de Bron belangrijkste methode Taal actief is een synthetische methode (aparte Voettekst 14 domeinen), daarbij veel zelfstandige ‘standaardoefeningen’ 1b. Analyse taal Schoolniveau ‘Aan de Bron’ (2) • • • Belangrijkste methodes: - Taal actief (taal en spelling, basis groep 4 - 8) - Kant en klaar (taal, aanvullend en pluswerk, groep 4 - 8) - Veilig leren lezen (technisch lezen, groep 3) - Station Zuid (technisch lezen, groep 4 en 5) - Nieuwsbegrip (begrijpend lezen, groep 4 - 8) - Cito hulpboeken (begrijpend lezen, groep 4 - 8) - Groove me (Engels, groep 7 en 8) ruimte voor spelend/coöperatief leren bij de kleuters (taalspelletjes zoals Memory) nog beperkte aandacht voor MI, Leerpiramide Bales, Big Ideas, 21st century skills, wel integratie taal OJW kernconcepten Voettekst 15 1b. Analyse taal Groepsniveau groep 1/2 ‘Aan de Bron’ • • • • • • differentiatie HGW groep 1 + instromers niveaugroep A, B, C differentiatie HGW groep 2 A, B, C HGW groepen samengesteld op basis van Cito 2015 en 2016 aparte groepjes groep 2 auditieve analyse en synthese en schriftoriëntatie thematische taallessen (methode Kleuterplein of eigen thema’s bijv. kermis, herfst, sinterklaas) vaardigheden: ontwikkeling woordenschat (productief en receptief, leren luisteren, leren spreken, beginnende geletterdheid, oriëntatie op geschreven taal, auditieve vaardigheden als bijvoorbeeld analyse en synthese, klank en rijm, schriftoriëntatie) Voettekst 16 1b. Analyse taal Kindniveau ‘Aan de Bron’ • • • • • • • opstap programma via Punt Welzijn o.a. spelend leren, communicatie ouder/kind en vergroten woordenschat schakelklas groep 0,1 of 2, iedere dinsdag en donderdag spelen en werken aan woordenschatuitbreiding, woordgeheugen, bewustzijn van klanken en het leren spreken in zinnen criteria schakelklas zie plan van inzet schooljaar 2016-2017 geen vaste RT-er (RT mogelijk vanuit de ouders) plusklas voor meer en hoogbegaafden Voettekst 17 2a. Eigen visie rekenen/wiskunde • • • • • • • • • • meer onderwijs ontwerpen op basis van meervoudige intelligentietheorie (vakintegratie) of de Leerpiramide van Bales (verschillende onderwijsvormen bijv. Big Ideas), 21st century skills productgericht en procesgericht altijd evalueren op het einde van de les (opbrengstgericht) didactiek goed toepassen (handelingsmodel, drieslagmodel, fase leerlijn) veel aandacht voor de rekenproces, niet alleen uitkomsten (Snappet en Rekentuin bevorderen vaak bijvoorbeeld ‘trial & error’). oplossingsprocedure, toelichting en reflectie zijn belangrijk ICT als hulpmiddel, niet als doel concretiseren, visualiseren, alledaagse contextsituaties, betekenisvol materiaal (Gal’perin/ Bruner) positieve rekenattitude uitstralen inspelen op onderwijsbehoefte leerling (inhoud, tempo, vorm) Feedbackcyclus: feedup, feedback, feedforward Voettekst 18 2b. Eigen visie taal • • • • • • • • • • maak taal interessant (ook hier onderwijs ontwerpen op basis van meervoudige intelligentietheorie (vakintegratie) of de Piramide van Bales (verschillende onderwijsvormen bijv. Big Ideas), 21st century skills laat zien hoe belangrijk mondelinge als schriftelijke taalvaardigheid is leer kinderen plezier in taal te hebben, bijvoorbeeld bij lezen gebruik actualiteit veel meer, meer concrete voorbeelden, laat taal leven. positieve taalattitude uitstralen alle deeldomeinen/vaardigheden komen voldoende aan bod (zowel synthetisch als thematisch) durf de methode los te laten sociaal-cognitieve leertheorie (modeling, sociaal leren) ICT als hulpmiddel Feedbackcyclus: feedup, feedback, feedforward Voettekst 19 3. Vragen? Zijn er nog vragen of opmerkingen over onze presentatie? Voettekst 20