Leve(n)de bodem Nederland - Uitvoering Milieu

ZATERDAG 4 MAART 2017
15
regio
Project ‘Leve(n)de Bodem’
Tekst: Gerben van den Broek
Foto’s: ZLTO
Bodemspecialisten uit Nederland en Vlaanderen bun-
over de bodem laten doorstromen naar bedrijven in
ren oplossingen aanbieden. Dit moet leiden tot een
delen hun krachten in het nieuwe Europese project
de land- en tuinbouwsector. De specialisten gaan
beter organischestofgehalte en een gezondere nutri-
‘Leve(n)de Bodem’. Zij willen de aanwezige kennis
boeren in Nederland en Vlaanderen op diverse manie-
ëntenmix in de bodem en een betere bodemstructuur.
‘Innovaties kunnen ook nadelig zijn’
Zuid-Nederland - De bodem is voor
agrarische bedrijven de belangrijkste productiefactor. De zorg voor
de opbouw en het behoud van een
kwalitatief goede bodem zijn voor
ondernemers van cruciaal belang
om op hun percelen tot goede
gewasopbrengsten te komen.
Achtergrond
De afgelopen jaren hebben diverse veranderingen plaatsgevonden in de land- en tuinbouw. Door
toepassing van innovatieve teelttechnieken, verbeterde rassen,
minerale meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen en aangepaste
machines zijn de gewasopbrengsten
per perceel vaak verhoogd.
‘Innovaties zijn belangrijk voor
de land- en tuinbouw, maar kunnen
ook nadelige gevolgen hebben voor
de kwaliteit van de bodem’, zegt
Wico Dieleman, senior projectleider
Omgeving bij ZLTO. ‘Daarom is het
bijvoorbeeld belangrijk dat boeren
rekening houden met de draagkracht van de bodem. Het werken
met zware landbouwmachines komt
de ondergrond vaak niet ten goede.’
Lagere bandenspanning
Dieleman geeft aan dat de bandenspanning van voertuigen op de
gronden een actueel thema is voor
agrariërs in Zeeland, Limburg en
Noord-Brabant. ‘Dat is een van de
Agrarische ondernemers krijgen de kans om de beschikbare kennis en tools op een eenvoudige manier te implementeren.
oorzaken waardoor slechte ontwatering kan ontstaan op de akkers’,
vertelt hij.
‘Wij adviseren daarom om in
het veld de bandenspanning te verlagen, zodat de druk op de bodem
wordt verlaagd. Wat er op het perceel gebeurt, is belangrijker dan
Ondernemersgroepen en demonstratiebijeenkomsten
Het interregionale project ‘Leve(n)de
Bodem’ start op 28 maart en loopt tot
en met 30 september 2019. Boeren en
tuinders uit Zeeland, Noord-Brabant
en Limburg kunnen via ondernemersgroepen deelnemen. ZLTO, Delphy en
Proefboerderij Rusthoeve zijn de Nederlandse uitvoerders van het project.
In Vlaanderen voeren Belgische partijen
eenzelfde traject uit met boeren en tuinders. Verder zijn er op diverse locaties in
Nederland en Vlaanderen demonstratiebijeenkomsten. Meer informatie bij Wico
Dieleman via [email protected] en
op de website.
u www.levendebodem.eu
met een voertuig met harde banden
op de weg te kunnen rijden.’
Ook het organischestofgehalte
en de keuzes rond de inzet van verschillende vormen van bemesting
zijn volgens de projectleider belangrijke thema’s voor de kwaliteit van
de bodem.
‘De bodem zit vol leven en organische stof levert energie voor dit
bodemleven. Door met groenbemesters en gewasresten te werken kan
het organischestofgehalte op peil
worden gehouden. Daardoor verbeteren het bodemleven en de bodemstructuur’, zegt Dieleman.
‘Daarnaast moet de bodem voldoende nutriënten bevatten, die
evenwichtig zijn verdeeld. Ook inzet
van compost en nieuwe vormen van
bemestingstoedieningen, zoals rijenbemesting, kunnen hierbij worden toegepast.’
Onderzoekers in Nederland en
Vlaanderen hebben in de afgelopen
jaren veel kennis opgebouwd rond
het thema bodem en deze vertaald
naar diverse tools, modellen en
technieken.
‘Het soort gewas, de bemesting,
de beworteling en de bodemstructuur zijn allemaal factoren die van
invloed zijn op de bodemkwaliteit.
In het project ‘Leve(n)de Bodem’
krijgen ondernemers de kans om de
beschikbare kennis en tools op een
eenvoudige manier te implementeren’, legt de projectleider uit.
‘Deskundige kennispendelaars
maken samen met hen een overzicht van de huidige bodemconditie
van hun percelen. Vervolgens gaan
ze samen op zoek naar maatregelen om problemen op te lossen. Bij
veldexcursies worden bodemgerelateerde thema’s als precisielandbouw, verdichting, bodemmoeheid
en gewasrestenbeheer behandeld.’
Er wordt gewerkt in drie niveaus:
basis, gevorderd en masterclass.
‘Zo kunnen we iedereen op zijn
eigen niveau helpen. Het doel is om
samen met de agrariërs te komen tot
een betere bodemkwaliteit. Dit moet
hand in hand gaan met het gebruik
van bodemvriendelijke technieken
en een goede gewasopbrengst.’
‘Alle zeilen bijzetten voor productieniveau van onze gronden’
Altena-Biesbosch - De regio
Altena-Biesbosch heeft in de
afgelopen jaren meerdere keren te
maken gehad met wateroverlast.
Voorzitter Ariaan Straver van ZLTO
Altena-Biesbosch is daarom blij dat
via het project ‘Leve(n)de Bodem’
aandacht wordt geschonken aan de
bodem.
interview
Tegen welke problemen bent u in de
afgelopen jaren aangelopen?
‘In 2014 en 2015 hebben we in dit
gebied behoorlijk wat problemen
gehad met wateroverlast door extreme neerslag. Toen hebben we onszelf de vraag gesteld wat we kunnen
doen om deze problemen het hoofd
te bieden. Inmiddels hebben we
samen met het waterschap al diverse maatregelen genomen en zijn we
nog met een aantal zaken bezig. Dit
zijn geen problemen die snel opgelost kunnen worden.’
Wat vindt u van het project ‘Leve(n)de
Bodem’?
‘Ik vind het goed dat we als sector
kritisch kijken naar onze bodem.
In onze omgeving is bijvoorbeeld
verdichting een groot probleem. Dit
heeft een directe relatie met de ontwatering en het waterbergend vermogen van onze gronden.
‘Ook het organischestofgehalte in
de bodem op peil houden is een
belangrijk vraagstuk. Allemaal
zaken die om grote inspanningen
van boeren vragen.’
Waarom is het belangrijk dat dit project wordt uitgevoerd?
‘Wij zien het project als een kans om
nog meer kennis op te doen over wat
zich in de bodem allemaal afspeelt,
zodat we daar ons voordeel mee
kunnen doen. Daarnaast delen we
informatie met andere regio’s, zodat
we ook weten wat daar speelt. We
zullen nu en in de toekomst alle zei-
len bij moeten zetten om onze gronden op productieniveau te houden.’
Hoe staat het met de interesse onder
de boeren en tuinders hiervoor?
‘Onlangs hebben we hier in de regio
een Bodemveld Dag gehouden.
Daarvoor kregen we meer aanmeldingen binnen dat we plaatsen hadden.
Vaak blijft het bij lezingen.
We hopen dat bij dit project
wel de vertaalslag naar
de praktijk kan worden
gemaakt.
Ariaan Straver, voorzitter ZLTO Altena-Biesbosch
‘Het onderwerp leeft dus onder boeren. Ik verwacht daarom dat we ook
voor ‘Leve(n)de Bodem’ veel aanmeldingen krijgen.’
Wanneer vindt u het een geslaagd project?
‘Als boeren er straks ook concreet
echt iets aan hebben gehad, dat ze
deelgenomen hebben aan het project.
‘Diverse studieclubs hebben al aandacht besteed aan bodemgerelateerde onderwerpen. Vaak gebeurt
dit in de vorm van lezingen. De
vertaalslag van wat er in een lezing
wordt verteld naar de dagelijkse
praktijk is erg moeilijk. We hopen
dat bij ‘Leve(n)de Bodem’ wel de
vertaalslag naar de praktijk kan
worden gemaakt.’