Gymagazine - Goois Lyceum
advertisement
gymagazine Xaipe/Salve • nuntii gymnasii • secundo • anno MMXVII Alles over de excursies naar Brighton, Rome, Leiden, Naarden en meer... Uitgave van het Goois Lyceum • Vossiuslaan 2-A, 1401 RT Bussum Xaipe Salve Gymagazine I 1 Docenten gymnasium Xaipe Salve Content 4 Lectori Salutem, beste lezer, Lars Zwemmer Engels en mentor 1G1 Henk Schoemaker Ondernemerschap Paula Schaaf Klassieke talen en mentor 5G Hendrien Minkema Kunst Met trots presenteert het gymnasiumteam van het Goois Lyceum de tweede editie van het magazine XS. Deze naam verwijst naar de twee woorden die al jaren op de deur staan van het lokaal van klassieke talen, de tempel van het Goois: de Chi van ‘Xaipe’ en de S van ‘Salve’, de begroetingen van de twee talen die het hart van het gymnasium vormen: Grieks en Latijn. Dit magazine geeft u inzicht in het rijke schoolleven van de gymnasiast op het Goois, waarbij zowel leerlingen als docenten aan het woord komen. Nieuwe leerlingen, nieuwe ouders, huidige leerlingen, alumni, basisschoolleerkrachten en andere belangstellenden bieden wij middels XS trots een inkijkje in ons gymnasium. Anders bekeken had dit magazine ook heel goed XL kunnen heten. Het gymnasium op het Goois Lyceum biedt namelijk meer. Ook bij ons vormen Latijn en Grieks natuurlijk de kern van de opleiding, maar vakken als kunst, ondernemerschap, filosofie en Cambridge English staan daarnaast op het programma. Een gymnasiast verwacht én wil immers niet anders. Een brede selectie aan taal, kunst, cultuur en geschiedenis komt aan bod en dat alles in een moderne jas, die bovendien comfortabel zit en volgens de laatste mode is ontworpen. Wanneer we u mogen begroeten op de informatieavond of de open dag zullen leerlingen en docenten van het gymnasium u van harte welkom heten en hun wereld op het Goois verder toelichten. Daarnaast houden wij u via onze website, www.gooislyceum.nl, lopende het jaar op de hoogte van de vele activiteiten die plaatsvinden. Voor nu vertelt dit magazine u meer over het gymnasium op het Goois Lyceum. Ik wens u veel leesplezier met deze editie van XS! Carianne Lahnstein Klassieke talen en mentor 3G1 Marij Kok Klassieke talen en mentor 2G1 Heather Cameron Filosofie Jos Elzenga Filosofie, geschiedenis en mentor 3G2 Lars Zwemmer projectleider gymnasium [email protected] 7 9 10 12 14 17 18 19 21 23 ‘A group of teenage childeren on a bus trip... right’ Cambridge Engels op het gymnasium Goede doelen en geflopte producten Verwondering op school Excursies 1-gym Palazzi, piazze e paste XAIPE! Grieks in klas 2 Bestsellerauteur op bezoek Vaardigheden voor nu en later Mairead en Egbert: Onze gymnasium visie Geschiedenis op het gymnasium Uitgave van het Goois Lyceum Bussum • februari 2017 Vossiuslaan 2-A • 1401 RT Bussum • 035 693 3294 Ontwerp Ituri communicatie vormgeving Bussum 2 I Xaipe Salve Gymagazine Xaipe Salve Gymagazine I 3 Cambridge gymagazine Ieder jaar vertrekt 1-gymnasium in april naar Engeland om drie dagen later moe, ‘A group of teenage children on a bus trip… right ’ maar voldaan terug te keren. De leerlingen kunnen tijdens de reis hun Engels eindelijk écht in praktijk brengen en komen tijdens de excursies in aanraking met de rijke Engelse cultuur en geschiedenis. Hierbij een reisverslag met een greep uit de, uiteraard, Engelse reisverslagen van de leerlingen. D De kop boven dit artikel vormt een mooie reflectie van een leerling op de reis met zestig tieners naar Engeland, maar hoe gek het idee ook klinkt, ieder jaar weer en inmiddels alweer vijf keer blijkt de Engelandreis van 1-gymnasium een enorm succes. En dat ondanks het vroege uur van vertrek, want ook nu stonden alle leerlingen bepakt en bezakt, en sommigen zelfs met hun complete garderobe, klaar op het schoolplein. Iedereen wist immers waar hij het voor deed: “I thought: ‘England, here we come!’ and I jumped out of my bed.” De reis duurt best lang, maar al kletsend, spelletjes spelend en snoepend ben je voor je het weet bij de Kanaaltunnel: “Then we arrived at the Eurotunnel. We had to pass the customs, so the question was if they would let us go.” Dat deden ze gelukkig en “after that we went on the train and through the tunnel and I can tell you your ears don’t like it.” Eenmaal in Engeland is het gelukkig niet ver meer naar de eerste stop: het plaatsje Battle waar in oktober 1066 een gruwelijke veldslag plaatsvond tussen de Engelse en de Normandische legers met als inzet het koningschap van Engeland. “When we saw the field where they fought a long time ago, it was weird to imagine that thousands of years ago this field was filled with blood and dead bodies, because nowadays the field is very peaceful and quiet.” Maar met een beetje fantasie kom je toch een heel eind: “When I walked through the gate, I stumbled over a bone and nearly fell in a puddle of blood.” Nadat we de geschiedenis tot diep in onze longen hadden opgezogen werd het tijd om ons kampement op te slaan in de jeugdherberg van de stad Brighton. De kamers werden opgezocht en hier en daar ook ingericht: “The first thing we did was 4 I Xaipe Salve Gymagazine throwing all of our candy on the sofa”, die gelukkig een driezitsbank bleek te zijn. Na het ‘Engelse’ diner (“I chose lasagne, it was pretty good for Englishmen.”) en nog even wat vrije tijd was het bedtijd of zo dachten de docenten: “We had dinner and went to bed but there had to be some old-fashioned “going to each other’s rooms in the middle of the night” so there was a little bit of noise.” Haal dat little bit maar weg. En dat terwijl er een drukke dag op het programma stond, maar gelukkig doet een stevig Engels ontbijt wonderen: “At breakfast everyone was happy, because we found out how the Wi-Fi worked.” Bovendien was het toch al een heuglijke dag, die op traditioneel Engelse wijze aangevangen diende te worden: “it was Queen Elizabeth’s ninetieth birthday and we sang the national anthem of England.” En zo hoort het. Xaipe Salve Gymagazine I 5 I> Cambridge gymagazine Cambridge English op het gymnasium: taal, cultuur, geschiedenis en reizen! Op het gymnasium heeft Engels een streepje voor. Als bovengemiddeld taalvaardige leerlingen krijgen gymnasiasten op het Goois Lyceum vanaf de eerste klas meteen Cambridge English aangeboden. Op die manier kunnen we ervoor zorgen dat de rijke wereld van het Engels des te sneller voor onze leerlingen geopenbaard wordt. W Na het ontbijt was het snel in de bus en op pad naar Arundel Castle, een machtig kasteel met even schitterende tuinen, die de nodige kodakmomentjes opleverde: “I took so many photos that my phone didn’t have any storage anymore.” Al die pracht en praal liet iedereen likkebaardend ronddolen door de kasteelkapel, de bibliotheek en de vele machtige zalen vol harnassen, wapentuig en wandkleden. Superlatieven schoten tekort om dit alles te beschrijven: “The rooms were the size of a bowling track.” “… and some of the rooms were big enough to fit a house in.” ‘s Middags was het dan eindelijk de beurt aan Brighton zelf. Voordat de leerlingen de fameuze Brighton Pier onveilig mochten maken, bezochten we het Royal Pavilion: “The Royal Pavilion building looks a bit like the Taj Mahal in India.” Genoeg te zien dus: “there was something that took your attention all the time”. “I also liked the kitchen because it was so big. There were thousands of pans. There were little pans but there were also pans where I could be cooked in.” En over zo’n speciale plaats valt natuurlijk een hoop te vertellen: “The audio tour was very nice and I could understand most of the information.” Vervolgens was het dan echt tijd voor de Pier en ook die stelde niet teleur: “I can’t tell much about it, but it was just amazing”. Menig zakcentje werd 6 I Xaipe Salve Gymagazine hier dan ook uitgegeven, “there is nothing that you can’t buy!” en hier werd zelfs nog een wijze levensles geleerd: “I had wasted all my money on gambling, so I think I will never be gambling again in my whole life!” De volgende dag moesten we de terugreis alweer aanvaarden en dat viel sommigen zwaar, heel zwaar: “But after two days having fun, we went back to Bussum that day. That day was the hardest day of my life”, maar we konden Engeland niet verlaten voordat we nog het uiterst pittoreske dorpje Rye hadden bezochten om daar te zien “what a genuine English village looks like!”. Dat was overigens niet de enige reden dat de docenten dit plaatsje, waar de leerlingen ook zelf hun lunch moesten verzorgen, hadden uitgekozen: “No McDonald’s and other burger places. It was really amazing and it was my first time to see such an authentic place.” Al spelletjes spelend, snoepend en steeds vaker ook slapend kwamen Nederland en Bussum vervolgens kilometer voor kilometer steeds dichterbij en zat de Engelandreis er alweer op. Lars Zwemmer Docent Engels en mentor 1G1 Wat het Latijn in vroeger dagen was, is het Engels nu: de belangrijkste taal van de wereld, Brexit of niet. De toneelstukken van William Shakespeare, de boeken van Charles Dickens, de songteksten van Justin Bieber of de toespraken van Barack Obama, ze hebben allemaal gemeen dat ze in het Engels zijn. We vinden het dan ook belangrijk dat onze leerlingen goed Engels leren en onze gymnasiasten in het bijzonder. Daarom bieden we op het gymnasium Cambridge English aan. Wat betekent dat precies tijdens de les? Engels is Engels, dus Cambridge English is uiteraard niet anders dan het Engels dat andere leerlingen leren. Wat we in de les doen verschilt wel, het grootste deel van de tijd vallen de lessen in drie soorten in te delen: • • • taalverwerving examentraining cultuur- en geschiedenisprojecten Uiteraard staat het verwerven van de Engelse taal voorop. Of je nu veel of weinig Engels op de basisschool hebt gehad, veel of weinig Engels gebruikt als je gamet of YouTubet of veel of weinig met Engels hebt kennisgemaakt, tijdens deze lessen zorgen we ervoor dat je je snel in het Engels verstaanbaar kunt maken en ook al ligt het tempo hoog, samen leggen we een stevige basis waarop langzaam maar zeker jouw Engels taalvaardigheid gebouwd zal worden. Als je een nieuwe taal wilt leren, werkt het natuurlijk het best om de taal meteen al zoveel mogelijk te gebruiken en dus zullen we gelijk al veel Engels in de les spreken. Je vergroot je woordenschat, leert nieuwe grammatica en traint je taalvaardigheden. Binnen korte tijd ben je in staat om je in het Engels uit te drukken en zal er letterlijk een wereld voor je opengaan! Je nieuw opgedane kennis kun je later in het jaar meteen verzilveren door mee te doen aan een officieel Cambridge-examen, waardoor je na een jaar Engels meteen een al echt diploma in de wacht kan slepen. Dat staat toch mooi aan de muur boven je bureau, nietwaar? I> Xaipe Salve Gymagazine I 7 Cambridge Ondernemerschap Tijdens de examentrainingslessen train je met authentieke examenopgaven je lees-, luister- en schrijfvaardigheden. Het leuke is bovendien dat je dit examen geheel op je eigen niveau kunt doen, zodat je meteen vanaf de eerste klas je pad kunt uitstippelen naar een van de twee hoogste Cambridge-diploma’s die er zijn en die misschien wel de poorten voor je openen naar de universiteit van bijvoorbeeld Cambridge (of Oxford, maar laat ze dat in Cambridge maar niet horen). Natuurlijk oefen je ook je spreekvaardigheid. Eens per week krijgen we bezoeken van een Engelse dame, mevrouw Karin Cowling, die met kleinere groepjes leerlingen gesprekjes voert. Een taal kun je niet los zien van het land waar deze gesproken wordt en ontstaan is. Zoals er bij Latijn en Grieks aandacht wordt besteed aan de oudheid, hebben we bij Engels op het gymnasium speciaal tijd ingeruimd voor de cultuur en de geschiedenis van het land. Er zijn natuurlijk een heleboel landen waar Engels wordt gesproken, maar we concentreren ons met name op Engeland (of eigenlijk het Verenigd Koninkrijk, maar het verschil daartussen is dan ook meteen het eerste onderwerp van de eerste cultuurles), de geschiedenis komt vooral aan bod ter voorbereiding van de reizen die we gaan maken. Want dat lees je goed, we gaan ook naar Engeland! In leerjaar 1 vertrekken we in het voorjaar, wanneer je dus al heel wat Engels hebt geleerd, naar de Engelse zuidkust. Behalve dat je je Engels in praktijk kunt gaan oefenen, kunnen we de rijke geschiedenis van het eiland met eigen ogen aanschouwen. Benieuwd wat je daar allemaal gaat doen? Lees het reisverslag elders in dit magazine! Goede doelen en geflopte producten Het vak ondernemerschap wordt in de gymnasiumklassen 1 , 2 en 3 gegeven. De nadruk ligt op het kennismaken met alle facetten waar je als zelfstandig ondernemer mee in aanraking komt. Het mag duidelijk zijn: Cambridge English op het gymnasium biedt een rijk programma waarin de leerlingen ondergedompeld worden in land, taal, cultuur en geschiedenis. Precies wat een gymnasiast verwacht! Lars Zwemmer Docent Engels en mentor 1G1 Wist je dat de vlag van het Verenigd Koninkrijk eigenlijk niet klopt? Deze vlag, de Union Jack, is een paar eeuwen terug ontstaan, maar vervolgens niet aangepast aan de veranderende omstandigheden van het land. Zo hoorde Ierland vroeger ook bij het Verenigd Koninkrijk. Op deze pagina zie je drie ontwerpen voor een nieuwe vlag, die wél klopt, gemaakt door Marijn, Senna en Luca uit klas 1G1 Op een speelse wijze worden ingewikkelde zaken als marketing , promotie , profilering en marktwerking behandeld, waarbij het accent ligt op “zelf doen “ en “ervaren”. Veelal aan de hand van praktijkopdrachten komen de aspecten in de lessen ter sprake en kan er ook praktisch mee worden geëxperimenteerd. In klas 1 hebben de leerlingen de opdracht om een eigen bedrijfje te starten en om daarmee geld te genereren voor een zelf te kiezen goed doel. De ervaring leert dat de kinderen hier vol in gaan en dat er zelfs vorig jaar een totaalbedrag van ruim 3000 euro te verdelen was voor verschillende goede doelen. Niet verwonderlijk dat de pers ook aandacht besteedde aan ons project (zie het krantenartikel uit de Gooi- en Eemlander van vrijdag 3 juni 2016). Natuurlijk worden de kinderen hierbij gestuurd en gewezen op praktische zaken als logo ‘s , reclame-uitingen en uitstraling. In het tweede leerjaar krijgt de klas de opdracht om in groepjes een website te bouwen voor een bedrijf. Met name het zich oriënteren op websites en het inventariseren van de sites van concurrenten biedt een heldere kijk op hoe een goede website eruit dient te zien. Zaken als navigatiestructuur, webwinkel en keuzemenu komen aan bod in de lessen. Natuurlijk presenteren de leerlingen hun 8 I Xaipe Salve Gymagazine gymagazine sites en bevindingen aan elkaar. Hierdoor komen vele branches en organisaties aan de orde en krijgt men een gevarieerd en realistisch beeld van het huidige ondernemerschap. Klas 3 heeft de opdracht om een textielproduct te beoordelen dat ooit is geflopt op de markt. Het is zaak om uit te zoeken waarom er geen hoge omzetten en winst zijn gemaakt. Dit brengt ons tevens bij het fenomeen textielindustrie en productie in landen als Bangladesh en India. Door het zichtbaar maken van de lijn van katoenproductie tot kant-en-klare broek zal duidelijk worden dat er vooral in deze branche ook dubieuze praktijken voorkomen. Als vervolgopdracht gaan de leerlingen een variant bedenken op het geflopte product en proberen dat op een goede manier op de markt te brengen. Bij alle lessen geldt dat gestart wordt met een klassikale instructie over een onderwerp dat een raakvlak heeft met het project. Hierna wordt dan zelfstandig of in groepjes gewerkt aan het project. Uiteindelijk zal de leerling na drie jaar ondernemerschap een inzicht hebben verkregen in de veelzijdige wereld van het ondernemen. Henk Schoemaker Docent ondernemerschap Xaipe Salve Gymagazine I 9 Filosofie gymagazine waardenstelsels kunnen bepalen? Moet een samenleving de verlangens van een Al deze onderwerpen hebben hun eigen naam gekregen. • Ethiek: wat is eigenlijk ‘het goede’? • Esthetica: wat is eigenlijk ‘schoonheid’? • Kennisleer: wat is eigenlijk ‘waarheid’? • Sociale Filosofie: hoe ziet de ideale samenleving eruit? • Filosofische Antropologie: wat is de mens eigenlijk voor een wezen? • Metafysica: wat is ‘zijn’, ‘bestaan’ of ‘werkelijkheid’ eigenlijk? meerderheid boven de minderheid stellen? Heeft de mens een vrije wil? Is de mens Filosofie: een voorbeeld uit 1-gymnasium Verwondering op school Zijn er waarden, die voor iedereen moeten gelden of moeten culturen hun eigen wel geschikt voor de moderniteit? Hoe weten we eigenlijk dat onze zintuigen ons niet bedriegen? Hoe ziet de best mogelijke samenleving eruit? zei: ‘ik weet dat ik niks weet’. Dit maakte juist Socrates tot de meest wijze man van Griekenland. Hij kon zo namelijk beginnen met datgene waarmee we sindsdien nooit meer gestopt zijn: filosoferen. Dit soort vragen zijn filosofische vragen. Kiezen voor het gymnasium op het Goois Lyceum betekent dat je in het vak filosofie met dergelijke vragen aan de gang gaat, meteen in de 1e klas. Wanneer je jaren later naar de 4e klas gaat en je eigen vakkenpakket mag kiezen, bepaal je ook of je met filosofie doorgaat en er uiteindelijk eindexamen in doet. Maar wat is filosofie eigenlijk? Een woord alleen al vertelt soms een hoop, zo ook hier. In ‘filosofie’ vinden we duidelijk het oud-Griekse philo (liefde) en sophia (wijsheid), en zo samen in één woord zou je het vertalen als ‘liefde voor wijsheid’. Filosoferen is dan ook inderdaad een activiteit die je doet vanuit nieuwsgierigheid, vanuit de behoefte aan verwondering. Wanneer filosofische nieuwsgierigheid je brengt bij dit soort vragen, dan ontdek je al snel interessante maar ook vreemde dingen. Vaak is één zo’n vraag al genoeg om erachter te komen dat de meeste mensen eigenlijk niet zo goed weten waar ze het over hebben. Dat de kennis die iedereen zegt te hebben, berust op ondoordachte aannames. Op drijfzand dus! Vandaar ook dat de eerste echte filosoof, ene Socrates uit het oude Athene, 10 I Xaipe Salve Gymagazine Het vak filosofie biedt instrumenten om zicht te krijgen op de complexiteit van mensen en hun opvattingen: bij verdieping blijkt weinig zwart-wit te zijn, maar juist kleurrijk. Het geeft leerlingen de kans zich te ontwikkelen in dialoog met leeftijdsgenoten en denkers uit heden en verleden. Filosofie biedt leerlingen via discussie en uitwisseling van levenservaringen de mogelijkheid te oefenen in het helder benaderen en beargumenteren van complexe vraagstukken. Het vak stimuleert de creatieve ontwikkeling van ideeën en zoekt aansluiting bij de traditie van het kritisch denken. Ten slotte ontwikkelt het een scala aan vaardigheden: probleem analyseren, onderzoeken van veronderstellingen, begripsverheldering, reflectie, vaststellen van kaders en betekenissystemen, het onderscheiden van hoofd- en bijzaken, verbanden leggen, redeneringen op geldigheid en consistentie onderzoeken, argumentatie en communicatie, formuleren en redeneren. Maar hoe ziet dat er dan uit? Welnu, filosofie bestaat eigenlijk uit 3 onderdelen: • Het oefenen met doorvragen en logisch nadenken, als methode om te kunnen filosoferen. • Het kennismaken met het resultaat van zo’n 2500 jaar filosofie: de grote denkers en hun geniale gedachten. • Het op basis van deze twee zaken zélf filosoferen, over je eigen leven en alles daaromheen. Dat steeds maar doorvragen op wat mensen zeggen en op de dingen die om ons heen gebeuren, dat leidt ertoe dat er bepaalde onderwerpen zijn waar we bij filosofie de hele tijd weer op stuiten. De leerlingen vullen een lijst (zie verder) met totaal 60 vragen rond het denken over goed en kwaad in, waarbij zij alleen ‘eens’ moeten omcirkelen als zij geen twijfels hebben. Daarna wordt er in groepjes van drie of vier over hun keuze gediscussieerd: • Iedereen kiest een stelling uit waarover je wilt discussiëren in je groepje • Totaal mag een groepje vier stellingen hebben • Als je tijdens de discussie van mening verandert: dan gum je het antwoord uit en omcirkel je het nieuwe antwoord Na de groepsdiscussie volgt een klassikale evaluatie en kan iedereen zijn of haar ethische positie bepalen door bij elk ‘eensantwoord’ het nummer in de rechterkolom te noteren. Deze nummers staan voor stromingen zoals deugdethiek, utilisme, plichtethiek, relativisme, universalisme. Zo leert iedereen zijn of haar eigen positie en perspectief kennen en raakt iedereen ook op de hoogte van de verschillende manieren waarop ethici naar de samenleving kijken. Filosofie: een voorbeeld uit 2-gymnasium In de tweede klas zijn we vooral bezig met filosoferen over de toekomst. Om iedereen daar over na te laten denken, nog voordat zij in aanraking komen met wat allerlei filosofen daarover te zeggen hebben, schrijven zij aan het begin van het jaar een brief aan zichzelf in 2040. Na een jaar kennismaken met echte filosofie krijgt iedereen dan de opdracht zichzelf een brief terug te sturen uit 2040 naar het heden. Dan blijkt hoe eenieders gedachten zich in een jaar hebben ontwikkeld. Filosofie is actueel, en precies met die filosofie van nu gaan we ook op school aan de gang. Denk bijvoorbeeld aan de volgende vragen: • Mag de overheid zomaar beslissen dat jouw organen na je dood gebruikt mogen worden? • Als we door de technologie onze baby’s kunnen ontwerpen, hoe ver mogen we daar dan in gaan? • Wat betekent het voor mens en samenleving als we alles en iedereen vervangen door robots? Vanaf wanneer noemen we een robot intelligent? En mogen we met een intelligente robot alles doen wat wij zelf willen, of moeten we ook rekening houden met diens wensen? Mogen we robots onze oorlogen laten voeren? Is het erg om verliefd te zijn op een robot? • Hoe zit het met onze privacy in een wereld waarin we steeds meer online doen en al die activiteiten voor altijd zichtbaar blijven? • Wat te doen met euthanasie in onze almaar vergrijzende samenleving? De aard en reikwijdte van deze vragen maakt het vak in de bovenbouw niet alleen voor leerlingen met een maatschappijprofiel van belang, maar ook voor de bètaleerlingen. Filosofie sluit goed aan bij andere vakken op school en biedt vele mogelijkheden tot vakoverstijgende projecten. En ook wetenschap begint met filosofische vragen stellen. Heather Cameron en Jos Elzenga Docenten filosofie Nr. Omcirkel met potlood per uitspraak/stelling of je het met onderstaande uitspraken wel of niet mee eens bent Alleen bij eens het positie nummer aanvinken Positienr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Genot gaat boven alles Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken Als je moet kiezen tussen A of B, dan moet je datgene kiezen waarmee je het de meeste mensen naar de zin maakt Vrienden in nood moet je altijd helpen, want dan word jij zelf ook geholpen als je in nood bent Vrienden in nood moet je altijd helpen, want daar ben je immers vrienden voor Plezier hebben is het allerbelangrijkste van het leven Alles waar ‘te’ voor staat is verkeerd. Je moet je kunnen beheersen Je voelt toch dat je niet mag klikken Je moet je het lijden van andere mensen aantrekken en daar iets tegen doen Wees zuinig op de natuur. Wij moeten zorgen voor alles dat leeft Eens / Oneens Eens / Oneens Eens / Oneens 3 2 5 Eens / Oneens 12 Eens / Oneens Eens / Oneens Eens / Oneens Eens / Oneens Eens / Oneens Eens / Oneens 7 3 1 6 4 7 Xaipe Salve Gymagazine I 11 Kunst gymagazine Met 1-gym naar Naarden en het In het kader van het gymnasium kunstproject ‘De invloed van de Klassieken’ heeft 1 gymnasium culturele excursies ondernomen. V Voor het tweede project Capita Selecta Kunst ging klas 1G1 op in december op excursie naar de Grote Kerk in Naarden. Na een vlotte fietstocht werden we in de kerk rondgeleid in drie groepen. Er werden vele interessante wetenswaardigheden verteld over de kerkhistorie en over het houten tongewelf. Vooral de indrukwekkende schilderingen maken het gewelf tot een uniek verschijnsel in Nederland. Tijdens en na de godsdiensttwisten in de 16e eeuw zijn immers veel katholieke kerken protestants geworden en ontdaan van alle kunst. Hier is het oorspronkelijke gewelf echter nog in volle glorie te aanschouwen. De schilderingen zijn ook interessant, omdat ze kopieën zijn van gravures van Albrecht Dürer, de Duitse renaissancekunstenaar die tijdens zijn leven al wereldberoemd was. De noordzijde van het gewelf toont de laatste episode uit het leven van Christus. Het verraad, zijn martelgang, kruisiging en wederopstanding. Gespiegeld daar tegenover zijn verhalen uit het Oude Testament geschilderd, zogenaamde “prefiguraties” op het leven van Christus. Zo is bijvoorbeeld Jona’s drie dagen in de walvis recht tegenover Christus’ driedaagse verblijf in het graf geplaatst. Omdat de Bijbelse verhalen mede dienen als inspiratie bij ons volgende project was het een heel nuttig en leerzaam bezoek. Hoewel de rondleiders heel veel vertelden bleef de aandacht bij de leerlingen optimaal en werden er ook veel goede vragen gesteld. Capita Selecta-Kunst Bij Capita Selecta Kunst zijn de leerlingen in de lessen vooral praktisch en creatief bezig. Dat wil zeggen dat er hoofdzakelijk aan eigen werkstukken en presentaties wordt gewerkt. Omdat de thema’s meestal kunsthistorisch georiënteerd zijn maken de leerlingen zelf ook kunstzinnige werkstukken. Creativiteit is een belangrijk aspect. In de eerste klas wordt gewerkt in groepjes van twee, om ook te leren in goed overleg samen te werken. 12 I Xaipe Salve Gymagazine Rijksmuseum van Oudheden J Jaarlijks gaan we, in het kader van Capita Selecta Kunst, met 1-gym naar het Allard Piersonmuseum in Amsterdam. De eerste groepsopdracht is een Mythologisch Stripverhaal: de leerlingen kiezen een verhaal, verbeelden dit in een getekende strip en presenteren het resultaat aan de klas. Een mooie inspiratiebron hiervoor is altijd de gedegen rondleiding langs Griekse vazen in het Piersonmuseum. Helaas wordt het Piersonmuseum dit jaar verbouwd, dus moesten we uitwijken naar het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden. Ook daar zijn uiteraard vele Griekse kunstvoorwerpen te bewonderen. Anders dan bij het Pierson voorziet het RMO in vaste schoolprogramma’s. Het meest passend voor onze opdracht was “Kennismaking met de Klassieken”. Op donderdag 6 oktober ging klas 1G1, onder leiding van mentor Lars Zwemmer, Hendrien Minkema en ondergetekende, met de bus op weg. De chauffeur kon ons in Leiden dicht bij het museum afzetten zodat we, na een korte wandeling langs de grachten, mooi op tijd aankwamen. “Kennismaking met de Klassieken” is een zeven kwartier durend programma in drie delen: allereerst een introductie, vervolgens gaat de klas in groepjes (met namen als Te Wapen over oorlogsvoering, Classics on Heels over vrouwen in de oudheid en Marktplaats over handel) uiteen voor onderzoek en ten slotte worden de bevindingen aan elkaar presenteren. Na de introductie door de museumdocent gingen de kinderen enthousiast op zoek in de expositiezalen. Ze moesten vragen beantwoorden over verschillen tussen Griekse en Romeinse beelden, sieraden, rituelen en gebruiken. Hiervoor kregen zij een opgavenboekje, potlood en papier en een iPad mee. Met de iPad konden foto’s worden gemaakt voor het smartboard, te gebruiken bij de presentatie, en konden de leerlingen hulplijnen inschakelen op de website van het museum. Steven Kost Docent tekenen en Capita Selecta-Kunst Zeven kwartier lijkt lang, maar toen de leerlingen eenmaal uiteen gegaan waren vloog de tijd voorbij. Gelukkig bleef er na het museumbezoek nog genoeg over om in de les na te bespreken. Mythologisch Stripverhaal We bezoeken het Allard Piersonmuseum in Amsterdam of het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden om inspiratie op te doen bij het maken van een Mythologisch Stripverhaal. De leerlingen kiezen zelf een Grieks-mythologisch verhaal dat helemaal als getekende strip moet worden uitgewerkt. Daarbij besteden we natuurlijk ook aandacht aan de Griekse en Romeinse kunst. Het is altijd een feest als de groepjes tot slot hun werkstukken presenteren voor de klas. De leerlingen projecteren foto’s van tekeningen waarbij ze hun verhaal uit de doeken doen en sommige groepjes maken zelfs een toneelstukje van hun verhaal! Xaipe Salve Gymagazine I 13 Romereis gymagazine Palazzi, piazze e paste De gymnasiasten uit de vijfde klas hebben ook dit jaar weer met eigen ogen de eeuwenoude bouwwerken en kunstschatten kunnen aanschouwen waar ze al die jaren in de les over geleerd hebben. Een reisverslag. V Vrijdag 7 oktober. Met de trein naar Schiphol en vandaar vliegen we rond kwart over elf met een half uur vertraging (en dat kwam niet door de drie scharen in de handbagage!) richting Rome. Aldaar duurt het even voor we de bagage hebben en missen door alle vertraging de transferbus, maar tegen 17 uur zijn we dan toch bij het hotel. We verdelen de hotelkamers en frissen ons even op. We wandelen richting ons vaste restaurant, waar ons een warm welkom te wachten staat. Het eten is goed, pasta carbonara vooraf, een stukje vlees met groenten als secondo piatto en fruit toe. We eindigen de dag met fonteinenwandeling deel één. Vanaf de Quattro Fontane via het Quirinaal naar de prachtige Trevifontein, waar ze op de hoek heel lekker ijs hebben! Terug lopen we langs de keizerfora, om even aan wat oudheid te ruiken. Op de eerste echte dag in Rome starten we met een serie kerken. Eerst zien we hoe Michelangelo in het oude thermencomplex van Diocletianus van het frigidarium en tepidarium (ruimtes met kouden lauwwaterbad) een kerk maakte, daarna de Extase van Theresa van Bernini in Santa Maria della Vittoria en de twee uitersten van barokke architectuur San Carlo alle Quattro Fontane (Borromini) en San Andrea al Quirinale (Bernini). We zien wat Mussolini restaureerde uit verering van keizer Augustus: de Ara Pacis en het Mausoleum. Na de schilderingen van Caravaggio en de Berniniquiz in de Santa Maria del Popolo gaan we lunchen in het park rond de Villa Borghese. De gemaakte reservering voor de Galleria Borghese bleek niet om 15.00 uur, maar om 13.00 uur, dus we hebben alleen de topstukken van Bernini en Caravaggio uitgebreid toegelicht en bekeken. Omdat we nu wat extra tijd hebben, besluiten we de keizerfora nog wat nader te bezoeken, terwijl de lucht begint te dreigen. Tussen de buien door lopen we terug naar het hotel en daarna naar het restaurant. Deel twee van de fonteinenwandeling stellen we een dagje uit! 14 I Xaipe Salve Gymagazine Op zondag gaan we zoals altijd de stad uit. Langs de San Paolo fuori le Mura, met zijn enorme ruimte, zo groot als een antieke basilica (maar wat is de bewaking streng met toegangspoortjes; waarschijnlijk heeft dit alles te maken met het feit dat de paus 2016 heeft uitgeroepen tot Heilig Jaar!) naar Ostia, de antieke havenstad van Rome. We dwalen door de opgravingen van straten, thermencomplexen, het theater, de horrea, de fora, de vele insulae en domus. Het weer is prachtig, dus is het ook fijn om lekker buiten te lopen! Na afloop van ons programma kunnen de leerlingen die willen nog even de pootje baden in de Middellandse Zee. Sterker nog, er is een groepje dat ook daar uit eigen beweging nóg een kerk bezoekt! Als we ’s avonds na de geweldige pizza dan toch fonteinenwandeling deel twee maken, zijn de gerestaureerde Spaanse Trappen wel zeer de moeite waard. Enkelen beweren zelfs in de gebouwen en fonteinen zielsverwanten te hebben gevonden! Op maandag genieten we in de zon van het uitzicht vanaf het enorme Altaar van het Vaderland/ Vittoriano, bezoeken Il Bambino in de Santa Maria in Ara Coeli en gaan naar het Forum Boarium. We sluiten niet aan in de rij voor de Mond van de Waarheid in het voorportaal van de Santa Maria Xaipe Salve Gymagazine I 15 I> Romereis Grieks gymagazine XAIPE! Grieks in klas 2 XAIPE! Dit woord staat al een paar jaar op de deur van het lokaal van Klassieke Talen. De meeste leerlingen lezen “ksaipe”, maar de leerlingen die in de tweede klas zitten en het Griekse alfabet hebben geleerd, weten nu beter: je spreekt het uit als “chaire” en het betekent “hallo”. Dinsdag: Vaticaandag. ’s Morgens worden we, uitgerust met oortjes en één microfoon, door de collecties van de Vaticaanse Musea geperst. Het is vreselijk druk, ik probeer zoveel mogelijk uitleg te geven bij alles wat we zien (de klassieke collectie, de landkaartengalerij, de wandtapijten, de moderne religieuze kunst), maar in de Sixtijnse Kapel worden we alleen maar vooruit gedreven (“Silenzio!”). Na de lunch is Jupiter ons hier in het Vaticaan niet goed gezind en moeten we even in de regen wachten, maar kunnen dan door de Heilige Deur de Sint Pieter in. Het blijft een indrukwekkend gebouw! Velen beklimmen ook de koepel. We eindigen in een stortbui bij de Engelenburcht, maar gelukkig zijn er galante jongens die best onze paraplu willen vasthouden! in Cosmedin, maar bekijken de Romeinse tempels en het originele 4de-eeuwse kerkje (met de relikwieën van Sint Valentijn!). Lunch om de hoek om de Circus Maximus, waar één leerling een toptijd rent! Marij Kok, Carianne Lahnstein, Paula Schaaf Docenten Klassieke talen Na de lunch lopen we langs het Tibereiland met uitzicht op de resten van de antieke brug, via het Theater van Marcellus en de resten van de tempels op het Largo Argentina, naar het Olifantje van Bernini en de verrezen Christus van Michelangelo in de Santa Maria sopra Minerva en een portie trompe l’oeil in de San Ignazio. De enorme koepel, met gat, van het Pantheon is altijd indrukwekkend en dan is het tijd voor een ijsje bij de excellente ijszaak van Rome: Giolitti, bijzonder door zijn Art Deco interieur. Na de schilderijen van Caravaggio in de San Luigi dei Francesi eindigen we deze lange dag op het Piazza Navona, tussen de Vierstromenfontein van Bernini en de vele straatkunstenaars. 16 I Xaipe Salve Gymagazine Op woensdagochtend beginnen we om de hoek en betreden door onze derde Heilige Deur de Santa Maria Maggiore, vervolgens zien we Mozes en de ketenen van Petrus in de San Pietro in Vincoli en lopen we langs de gladiatorenschool naar de San Clemente, een 11de-eeuwse kerk met twee verdiepingen onder de grond, een Romeinse laag en een vroegmiddeleeuwse kerk. In overleg besluiten we voor een aflaat dan nu ook nog de vierde Heilige Deur van de San Giovanni in Laterano binnen te gaan. Na de lunch eindigen we het programma waar alles 2769 jaar geleden begon: op het Forum Romanum. Hierna wordt er nog vooral geshopt. Donderdag 13 oktober reizen we terug; om 10.00 uur nemen we de bus naar luchthaven Fiumicino/ Leonardo da Vinci. De leerlingen krijgen hun Rome-medailles uitgereikt en om ongeveer 16.00 uur landen we op Schiphol. Het was weer een fantastische reis, waarop leerlingen en begeleiders met veel plezier terugkijken! D Dit zeggen ze zelf over Grieks: “Ik heb nu drie maanden Grieks gehad, wat ik heel leuk vond! Het leukste vond ik om in de eerste lessen een heel nieuw alfabet te leren. Je had zo een soort geheimschrift, maar ook het gevoel dat je echt iets geleerd had wat anderen niet kunnen lezen. Toen ik mijn eerste Griekse tekstje zag, dacht ik echt: hoe ga ik dit ooit doen? Maar het ging best makkelijk. Je moet wel van talen houden als je Grieks wilt, maar dan is het ook heel gaaf!” Margot Weerd 2G2 “Ik vind de methode erg leerzaam. Je leert in een goed tempo woorden en grammatica. Maar het is ook leuk. Er zijn spannende teksten. Het is dan ook een uitdaging om ze te vertalen.” Max Caron 2G2 “Bij Grieks leer je niet alleen maar uit het boek. We zitten bijvoorbeeld voluit te zingen en we kijken ook de Disney-film Hercules, een Griekse halfgod. Kortom, Grieks is heel leuk en leerzaam.” Jess Rijsdijk 2G2 Hier moet ik even iets uitleggen. Zingen? Ja, het is namelijk makkelijker om rijtjes of het alfabet te onthouden als je het zingt. En dat hoeft echt niet mooi te zijn! Verder kijken we niet zomaar voor de lol naar Hercules (nou ja, een beetje wel), maar we gaan kritisch kijken of Disney zich aan het originele Griekse verhaal heeft gehouden of dat hij er een heleboel heeft bijgehaald uit andere verhalen. De uitkomst is heel verrassend. “Ik vind het wel grappig dat ik heel veel woorden herken in andere talen, bijv. Duits, Frans en soms ook Engels.” Thijn Hillen 2G2 Dit is ook een fijne bijkomstigheid: veel woorden in het Nederlands, maar ook in de andere moderne vreemde talen zijn gebaseerd op Griekse woorden. Zo kun je al die woorden gemakkelijker onthouden. “Het is heel leuk. Het ziet er misschien heel moeilijk uit, maar zodra je het alfabet hebt geleerd, is het een stuk makkelijker en valt alles op zijn plaats. Wist je dat het woord ‘alfabet’ gebaseerd is op het Grieks? Alfa en bèta zijn de eerste twee letters uit het Griekse alfabet. Als je het leuk vindt om nieuwe én oude dingen te ontdekken, dan is Grieks echt iets voor jou!” Katinka Ruhof 2G2 Elektra! Grieks in klas 6 of het nut van klassieke talen Het examenonderwerp voor Griekse/Latijnse Taal en Cultuur wordt elk jaar door het ministerie vastgesteld. Voor Grieks is dat afwisselend epos (Homerus), historiografie (Herodotos), filosofie (Plato) en tragedie (Sofokles, Euripides). Voor 2017 is de keuze gevallen op de tragedie Elektra, in de versie van Euripides. Het bijzondere van de Griekse tragedies is dat ze gaan over kwesties die ons in de 21e eeuw nog steeds bezig houden. Wat is belangrijker: goddelijke of menselijke wetten? Neem je wraak, als je door je partner wordt verlaten? Hoe ga je om met een nieuwe en onbekende cultuur? Kun je je lot veranderen? In de 6e klas houden we ons dus bezig met het vertalen van de Griekse tekst van Elektra. Dat is soms lastig, omdat het deels spreektaal is, maar ook deels heel verheven taalgebruik. We moeten ons verdiepen in de Griekse cultuur om bepaalde handelingen en opmerkingen te begrijpen, bijvoorbeeld: wat was de rol van de man Xaipe Salve Gymagazine I 17 I> Grieks Paula Schaaf Klasieke talen Mentor 5G Academie-uur en de vrouw, hoe ging men met elkaar om of hoe offerde men in die tijd? Natuurlijk komt ook de vraag langs wat ook weer het Elektracomplex bij Freud was. En soms moeten we voor het correct vertalen de grammatica af en toe weer eens opfrissen. Daarnaast vergelijken we de versie van het verhaal van Euripides met de versie van Sofokles en Aischylos. Welke keuzes maakt Euripides bij het beschrijven van de handelingen en de karakters van zijn personages en wat zegt dat over hem? Hoe vond men dat in het Athene van de vijfde eeuw voor Christus? Het laatste onderdeel dat aan bod komt, is hoe wij hier tegenaan kijken, met onze normen en waar- den. Herkennen wij ons in de personages? Zouden wij net zo of anders reageren én in hoeverre worden wij hierin geleid door onze eigen cultuur? Veel oud-leerlingen vertellen met spijt dat ze de Griekse (of Latijnse) teksten die ze hebben gelezen niet meer zo snel zouden kunnen vertalen, maar dat ze zich de verhalen nog goed kunnen herinneren, en hoe we daarmee bezig zijn geweest. Dat ze kritisch naar teksten hebben leren kijken en regelmatig in het dagelijks leven elementen van de klassieke cultuur herkennen en deze daardoor beter kunnen waarderen. Dat is voor ons “het nut” van Latijn en Grieks! Internationale bestsellerauteur geeft workshop aan 1-gym voor en introduceerde zijn nieuwste boek: Hex. Dit boek heeft voor veel fans gezorgd, in zowel het binnen- als buitenland. Daarna liet hij ons in tweetallen een kort verhaal schrijven, waarbij ieder een regel schreef zonder er bij na te denken. Zo kwam je op originele ideeën. Dit was heel erg leuk! Thomas Olde Heuvelt signeert zijn boek ‘Hex’. Op 26 februari 2016 hebben wij in de gymnasiumklassen een bijzondere gast ontvangen: Thomas Olde Heuvelt. Dit is een schrijver uit Nederland die sinds kort ook in het buitenland populair is. Hij schrijft veel fantasie en horror en wordt steeds bekender. Hij kwam bij ons in de klas wat vertellen over zijn werk en hij gaf ons tips over hoe je een goed verhaal kan schrijven. Hij stelde zichzelf eerst even 18 I Xaipe Salve Gymagazine Tenslotte hebben wij met de hele klas een fantasieverhaal gemaakt over een leerling uit de klas. Wij hebben dit gemaakt naar aanleiding van een lijst met vragen, die je moest invullen. Dit hielp bij het maken van een verhaal en het was heel erg leerzaam! Aan het eind kon je met Thomas op de foto en mocht je het boek Hex kopen met zijn handtekening erin. Kortom: het was een leuke en leerzame middag. Een goede hulp om zelf eens op een andere, meer creatieve manier een verhaal te schrijven. Margot Weerd en Mandy van der Meer 1G2 gymagazine Vaardigheden voor nu en later Naast Ondernemerschap en Kunst bestaat Capita Selecta uit nog een onderdeel. Academie-uur staat één uur per week op het lesprogramma en bestaat zelf ook weer uit drie onderdelen: 1. Sprankelend spreken Met behulp van eigentijdse spreekopdrachten van docent Literaire Creatie Frank Pollet, gaan de leerlingen aan de slag met hun spreekvaardigheid. Ze worden uitgedaagd om op creatieve wijze te presenteren. Tijdens de lessen worden spreektips gegeven en beleven de jongeren veel oefenplezier. In de spreektips komen onder andere doel, publiek en voorbereiding aan de orde. Een voorbeeld is dat leerlingen zo lang mogelijk moeten praten over bepaalde onderwerpen (tennis, ballet, je hond ) zonder ‘euh’ te zeggen. 2. Slim schrijven Schrijven kan heel leuk en boeiend zijn. Leerlingen oefenen om makkelijker te formuleren en structuur aan te brengen. Ze krijgen te maken met dialogen, informatieve teksten, overtuigende, demonstratieve en evocatieve teksten. Ze beginnen met het schematiseren van informatie, schrijven daarna een korte sketch en sluiten af met het schrijven van een verhaal. Ze krijgen ten behoeve hiervan een workshop creatief schrijven van de bekende jonge schrijver Thomas Olde Heuvelt. Zie hiernaast voor een verslag Heb je goed nagedacht over een titel die de aandacht trekt. Let je erop dat je een mooie inleiding schrijft en de lezer uitdaagt om de rest te lezen. Is je tekst overzichtelijk? Vergeet je niet op een mooie manier af te sluiten? Mailtjes, we sturen ze dagelijks. Denk je daarbij aan je taal en stijl? Het is goed om helder en foutloos te schrijven. Schrijf een e-mail, waarin je echt iets aan iemand vertelt. Structureer je bericht. Gebruik: aanspreking, inleiding, midden, slot, afsluiting, groet en ondertekening. 3. Dapper debatteren Leerlingen starten met de basisbeginselen van het debatteren door middel van een aantal speelse opdrachten. Ze oefenen daarmee hoe je overtuigend kunt spreken. Aansluitend gaan ze aan de slag met argumenten om te leren hoe je een argumenten kunt structureren door het te nummeren en te benoemen. Aan vorm en inhoud wordt uitgebreid aandacht besteed. Debatteren leren scholieren ook door zorgvuldig te luisteren, omdat je goed moet kunnen reageren op je tegenstander. Goed opletten of hetgeen de ander zegt wel klopt, hoort daarbij. Om die reden letten we ook op betrouwbaarheid van bronnen. We gaan oefenen met de manier waarop je iets zegt. Je draagt een emotie over terwijl je het alfabet opzegt. De anderen raden welke emotie dat is. Maak een speech van maximaal één minuut waarin jij aangeeft welk goed doel van belang is. Stel je voor dat er een zak geld beschikbaar is. Wie maakt daar straks aanspraak op? Hoe overtuig jij de anderen dat jij daarvoor in aanmerking komt? Het publiek heeft de belangrijkste functie. Zij bepaalt wie mag blijven! Overtuig de klas! Marian van den Berge Docent Academie-uur I> Xaipe Salve Gymagazine I 19 Academie-uur Over onze klas Bij het vak academie uur moesten we aan het begin van dit jaar twee weken lang vloggen. Deze Vlogs konden gaan over ons leven, onze hobby’s of andere dingen die we vaak doen. Ik heb mijn Vlog gemaakt over een feest van een klasgenoot waar we met onze klas naartoe zijn geweest. We moesten in de les onze Vlog laten zien en vertellen hoe we onze Vlog gemaakt hadden: met iMovie of andere apps. Hiervoor kregen we ook een cijfer. Het vak academie-uur vind ik vooral leuk omdat we elke week kleine opdrachtjes krijgen (zoals vloggen) waar we onze eigen draai aan kunnen geven om het leuker en spannender te maken! Fleur Van Laere 1G1 Academie-uur: een leuk en leerzaam vak Donderdagmiddag na de pauze staat 2g1 buiten te wachten voor het lokaal totdat de docent mevrouw Van den Berge ons binnen laat voor het eerste uur: Capita Selecta Academie-uur (CS-A). CS-A? Wat is dat? Dit vak bestaat uit: schrijven, presenteren en debatteren. In de eerste klas komt 20 I Xaipe Salve Gymagazine Praktijkervaring gymagazine het schrijven uitgebreid aanbod. Je gaat bijvoorbeeld in groepjes verhalen schrijven en dat werkt bijvoorbeeld als volgt: Je zit in een groepje van vier en dan begint iedereen aan zijn eigen verhaal. Na ongeveer twee minuten geef je je verhaal door aan de persoon naast je. Zo loop je het hele groepje af, totdat je weer je eigen verhaal krijgt. Je kiest met je groepje het leukste verhaal uit en dat lees je voor aan de klas. Ook komt er nog een beroemde schrijver op bezoek die je onder andere veel goede tips geeft om op eens op een andere manier verhalen te schrijven. Debatteren is een groot onderdeel van CS-A, je gaat het dan ook vaak doen. Je leert je argumenten onderbouwen en ook leer je om een goed debat te kunnen voeren. Presenteren is ook erg belangrijk bij het vak CS-A. Je krijgt vaak kleine opdrachtjes waarbij je in groepjes de opdracht gaat uitvoeren. Hierbij bedenk je bijvoorbeeld sketches, toneelstukjes of interviews. Een voorbeeld van een opdracht van het onderdeel presenteren was de opdracht ‘de bankovervaller’. Bij deze opdracht bedenk je een interview over een cursus bankovervallen. Je maakt een interview, maar je kunt er van alles mee doen. Wees zo creatief mogelijk. Bij het onderdeel presenteren leer je dus om goed voor de klas te kunnen spreken en je fantasie goed te gebruiken. CS-A is hierdoor een heel leuk, maar ook heel leerzaam vak. Philine Boomsma en Tatum vd Hart 2G1 die anderen probeerde te overtuigen dat je per se zijn producten moest kopen. Je probeerde dan dus luid en duidelijk praten en wat kenmerken op te noemen waar juist jouw product in uitblonk. Vaardigheden bij academie-uur onze gymnasiasten zelf. Mairead en Egbert uit klas 3g1 hebben inmiddels zo’n twee Tja, Capita Selecta Academie-uur, wat is dat nu voor een vak? Zelf had ik er geen idee van, maar al snel kwam ik erachter wat voor vak het was: namelijk een heel erg verschillend vak. De ene week ging ik schrijven en de andere week oefenden we spreekvaardigheid door te acteren en in de laatste periode kregen we debatles. Tips en tops We moesten ook altijd opletten hoe anderen een spreekbeurt hadden gedaan. Er werden één of twee klasgenoten uitgekozen en die gaven dan commentaar. Je had dan een tip en een top in je schrift staan, die je voorlas. Wat daar wel grappig aan was: we mochten de tips nooit op een negatieve manier opschrijven. Het was dus niet: ‘’Volgende keer zachter praten,’’ maar meer iets als: ‘’Volgende keer iets minder hard praten.’’ Qua spreekopdrachten hadden we bijvoorbeeld een opdracht waar je een marktkoopman speelde, Debatles We hebben ook een periode lang gedebatteerd, iets dat we eigenlijk nog nooit hadden gedaan. Ik vond het eigenlijk best bijzonder hoe het werkte. Je moest opstaan, de naam van je stelling noemen, zeggen of je voor of tegen was, en daarna nog je hele stelling overtuigend brengen naar je publiek! We gaven de argumenten een naam en een nummer. Bij het debatteren vond ik het zelf vooral leuk om een soort ‘’debat-battle’’ te doen. Je kreeg een stelling te horen, en dan zei de docent of je voor of tegen was. Dan begon het! Eén iemand uit je groep begon en dan ging hij of zij weer zitten. Als je dan in het andere ‘’team’’ zat, en je was het er niet mee eens, ging je staan. Je sprak je stelling duidelijk uit en noemde je argumenten. Uiteindelijk werd er dan een conclusie getrokken en dan was het klaar! De opdracht die wij net hebben afgemaakt, was een ‘’vlog-opdracht’’, waar je een dagje of een weekendje ging vloggen, de beste momenten bij elkaar pakte en voilà, je hebt een filmpje. Wat met dat soort opdrachten belangrijk is, niet meteen wat je doet in het filmpje, maar ook hoe je het aanpakt. Van te voren leverden we in wat ons plan was. Je kunt bijvoorbeeld naar een pretpark gaan (superleuk!), maar dan moet je wel voor goed geluid of ondertitels zorgen, anders hoor je in je filmpje niet zo veel… Ook is het filmpje wat leuker als je het een beetje bewerkt op de computer of als je er een liedje onder zet en hoe je het verder creatief aankleedt. Je moet dus niet alleen maar denken wat je doet in dit vak, maar ook hoe! Abe Kuijper 2G1 Mairead en Egbert: Onze gymnasiumvisie Wie kunnen er, behalve de docenten, nu beter over het gymnasium vertellen dan en een half jaar praktijkervaring, waar ze in dit artikel graag over vertellen. I Ik kan me nog herinneren dat ik voor het eerst het gymnasium binnenliep. Ik wist niet wat ik van het gymnasium zou moeten verwachten, ondanks het feit dat ik bij de open dag naar de presentatie was gegaan. Ik wil dat jullie precies weten, wat je kunt verwachten, daarom ga ik je nu vertellen hoe het allemaal op het gymnasium zit. De klassieke talen is natuurlijk waar iedereen aan denkt bij het gymnasium. Latijn is een vak dat uitsluitend voor het gymnasium is. Je leert de woordenschat, de grammatica en de cultuur van de Romeinen. Je leert erg veel en het is erg interessant om teksten te vertalen uit de Ilias zelf, een I> Xaipe Salve Gymagazine I 21 Praktijkervaring van de bekendste Griekse werken van de hand van dichter Homerus! Met behulp van Latijn kan je ook veel andere talen zoals Frans, Duits en Engels leren omdat veel woorden lijken op de woorden in het Latijn. Grieks is ook een klassieke taal, uitsluitend voor de gymnasiasten. In de tweede krijg je voor het eerst Grieks. Gelukkig heb je dan al veel aan het Latijn, dat je al geleerd hebt, omdat het Latijn gebaseerd op het Grieks is. Terwijl de grammatica en woordenschat geleerd worden door middel van teksten vertalen, leer je ook over de oud-Griekse cultuur. Beide talen zijn ontzettend handig, niet alleen maakt het andere talen makkelijker, maar het heeft mij ook heel erg geholpen de grammatica en opbouw van andere talen te begrijpen. Daarbij heeft het mij ook geholpen teksten op een andere manier te analyseren. Filosofie is één van de andere vakken die het gymnasium zo speciaal maakt. Tijdens filosofie krijg je de kans om na te denken over je leven en de wereld en leer je veel beroemde filosofen kennen. Veel mensen maken de fout te denken dat filosofie alleen gaat over bekende vraagstukken of over dingen die je niet zo snel tegenkomt in het leven. Natuurlijk komt dit ook wel voorbij, maar het eigenlijke doel is om je kennis te laten maken met een nieuwe manier van denken. Om niet zomaar alles aan te nemen wat je verteld wordt. Om zelf een oplossing te vinden voor problemen die je in het normale leven tegenkomt. Daarom vind ik filosofie een van de betere vakken op het gymnasium. Je kunt met dit vak in de bovenbouw ook kiezen, in tegenstelling tot Capita Selecta, want dit is een puur onderbouwvak. De laatste speciale vakken zijn deze Capita Selectavakken. Deze bestaan uit Ondernemerschap, Kunst en Cultuur en Academie-uur. Het fijne aan Capita Selecta is dat je een paar uur per week niet alleen leert, maar ook doet. Dit maakt het een van de leukste lessen. Capita Selecta Ondernemerschap leert je veel vaardigheden die nodig zijn bij mensen die een eigen bedrijf willen starten. Je leert websites bouwen, producten verzinnen, produceren en verkopen. Je leert economische vaardigheden en niet alleen het economisch systeem. Je doet dit in groepjes wat het vak nog leuker maakt. 22 I Xaipe Salve Gymagazine Geschiedenis Bij Capita Selecta Kunst en Cultuur leer je bijvoorbeeld over de architectuur van oude gebouwen en over vaasschilderingen. Je leert over oude vervallen culturen door creatief bezig te zijn. Het lijkt een beetje op tekenles, maar dan leer je ook nog een heleboel over. Het is een leuke manier om veel te leren over bijvoorbeeld het middeleeuwse handschrift. Je gaat op verschillende uitjes naar bijvoorbeeld musea, de Grote Kerk in Naarden en Utrecht om te kijken over onderwerpen waar je op dat moment mee bezig bent. Capita Selecta Academie-uur is een les waar je je academische vaardigheden leert ontwikkelen door middel van sociale of actieve oefeningen. Deze oefeningen kunnen van alles zijn. Soms moet je een tekst schrijven, zoals een toneelstuk of een verslag maken over iets wat je in de les hebt behandeld zoals bijvoorbeeld een opdracht, die voorbij is gekomen. Er wordt ook veel met presenteren gedaan. Zoals bijvoorbeeld een product presenteren dat je bij Capita Selecta Ondernemerschap hebt ontwikkeld. Voor de rest ontwikkel je vooral je vaardigheden om jezelf goed te kunnen verwoorden voor een bepaalde groep mensen of in een verslag. Cambridge Engels is een speciale Engels les voor gymnasiasten waarbij je uiteindelijk in de bovenbouw een hoog diploma kunt halen waardoor je gemakkelijk in het buitenland kunt studeren. De wereld wordt steeds internationaler en Engels speelt hierbij een grote rol. Aan het eind van elk jaar wordt het Cambridge-examen afgenomen. Om je Engels te verbeteren maak je de eerste drie jaar een reis naar Engeland. In de eerste klas ga je naar Brighton, een kustplaats. Je ziet bezienswaardigheden en krijgt vrije tijd op de Brighton Pier. Je verblijft met de klas in een hostel. In de tweede klas ga je naar Canterbury. Hier ga je naar veel geschiedenismonumenten en krijg je vrije tijd in de stad. Zo maak je de Engelse cultuur op een vrije en actieve manier mee. Ik vind het een van de leukste manieren van leren! In de derde klas ga je naar Oxford en verblijf je in gastgezinnen. Ook ga je naar Stratford-upon-Avon, de geboorteplaats stad van William Shakespeare. Egbert Abrahams & Mairead Wilcox 3G1 :) gymagazine Geschiedenis op het Gymnasium Onderdeel van het gymnasiumprogramma is dat je bij het vak geschiedenis meer ruimte krijgt om zelf dieper op bepaalde onderwerpen in te duiken. Hieronder volgen ter illustratie twee voorbeelden van zulke praktische opdrachten uit de 3e klas. Politionele acties of Koloniale oorlog? Hoe te kijken naar het Nederland in Indonesië “Op 10 juli is de oud-marinier Albert Hoeben gestorven, die in 1947 de hoogste Nederlandse dapperheidsonderscheiding kreeg voor zijn heldendaden tijdens de politionele acties in Nederlands-Indië”. Aldus een persbericht van het Nederlandse Ministerie van Defensie in 1947. In 1947 is Nederland zelf nog maar net bevrijd van de Duitse bezetters, als het besluit dat het Nederlandse leger naar de andere kant van de wereld moet worden gestuurd om te zorgen dat Indonesië een Nederlandse kolonie blijft. Het zal daar moeten optreden tegen de Indonesische rebellen, die strijden voor hun vrijheid en onafhankelijkheid. Ondanks het grove geweld dat het Nederlandse leger gebruikt spreekt de overheid over ‘politionele acties’, alsof de Indonesische rebellen criminelen zijn en het leger slechts de wet handhaaft. De Nederlandse ‘heldendaden’ (zie het citaat hierboven) tijdens de ‘politieacties’ worden door de Indonesiërs zelf uiteraard heel anders gezien: als een koloniale oorlog gevoerd door een onrechtmatige bezetter, die niet terugdeinst voor moordpartijen en marteling. Precies hierover gaat deze opdracht. Na enkele introductielessen kijken we gedurende twee lessen een recente, goed gemaakte Indonesische film over de dekolonisatie van Indonesië. Naar aanleiding van de film en aanvullend onderzoek buig je je over één van de volgende vragen: • In hoeverre zijn de Nederlandse houding, beslissingen en daden ten tijde van de politionele acties te begrijpen? Je neemt een standpunt in, en verwerkt ook de vraag in hoeverre de Nederlanders oorlogsmisdaden hebben begaan volgens de geldende internationale definities. • Hoe heeft Nederland zich na de politionele acties verhouden tot Indonesië, de slachtoffers, de daders, en de eigen geschie- denis? Je geeft een overzicht tot en met het heden, mag je eigen visie geven, en verwerkt zaken als het maken van excuses, het betalen van schadevergoedingen, en de rechtszaken hierover. De Eerste Wereldoorlog: een journalist aan het front In deze opdracht kruip je in de rol van een verslaggever van een belangrijke krant tijdens de Eerste Wereldoorlog. De oorlog is inmiddels in volle gang en jij bericht wekelijks over de vorderingen van het leger. Je bent ervan overtuigd dat jouw land in zijn recht staat om deze oorlog te voeren, jij deint immers ook mee op de golven van de nationalistische sentimenten! In 1915 word je door de legerleiding uitgenodigd mee naar het front te gaan en daar verslag te doen van de huidige situatie. Als blijkt dat de legerleiding bepaalt waar je wel en niet mag komen, besluit je om het gezag te trotseren en op eigen houtje op onderzoek te gaan. Vlak bij het front ontmoet je een postbeambte die net op weg is naar de haven. Je vraagt hem of je enkele brieven mag lezen. In ruil voor je schoenen en een aanzienlijk geldbedrag staat hij dat toe. Vol verbazing lees je de brieven: de gevechten met automatisch geweervuur en gifgasaanvallen maken dat er een massale slachting aan de gang is! Je neemt poolshoogte aan het front zelf en spreekt met soldaten, officieren en hulpverleners. Hier hoor en zie je pas echt het verschil tussen de realiteit van het front en de oorlogspropaganda van de overheid. Boos over deze misleiding besluit je bij terugkomst in eigen land onder valse naam een kritisch artikel over de oorlog te publiceren. Voor het artikel maak je gebruik van de informatie uit de lessen, de film die we hebben gekeken, en de uitgedeelde originele brieven. Jos Elzenga Docent geschiedenis en mentor van 3G Xaipe Salve Gymagazine I 23 Het gezicht van ons gymnasium Waarom zou je uitgerekend kiezen voor het gymnasium bij ons op het Goois? In de eerste plaats omdat het Goois Lyceum een fijne school is, waar je je snel thuis zult voelen. Je krijgt een fijne mentor die je helpt met wennen en die handige tips heeft om je te leren studeren. Maar hopelijk kies je ook voor ons omdat ons gymnasiumprogramma een heel eigen gezicht heeft. Waarom gymnasium doen op het Goois Lyceum? • • • • • • • de oudste middelbare school van Bussum! prettige sfeer op school geweldige examencijfers op avontuur met de klassieke talen en culturen Latijn én Grieks filosofie vanaf de eerste klas ‘Cambridge English’-diploma’s • belangrijk voor toegang tot veel Engelstalige universiteiten wereldwijd • ruime aandacht voor internationalisering en reizen • academie-uur met debatteren, creatief schrijven en academische vaardigheden • een half jaar lang drie uur per week cultuurprojecten • een half jaar lang drie uur per week kennismaken met ondernemerschap NON.SCHOLAE.SED.VITAE.DISCIMUS* *) Wij leren niet voor school, maar voor het leven Voor meer informatie over het programma van het gymnasium kunt u terecht bij de heer L. Zwemmer, projectleider gymnasium. [email protected]
