Verkiezingen 2014 CM-memorandum versus partijprogramma’s over gezondheidszorg en invaliditeit 1. Betaalbare gezondheidszorg voor iedereen 1.1. Stabiele, solidaire financiering met voldoende middelen Memorandum LCM Financiering - Gewaarborgde structurele financiering om iedereen toegang tot gezondheidszorg te blijven geven en ook nieuwe behoeften te kunnen dekken. CD&V N-VA sp.a Open VLD Groen Financiering - De groei van de welzijnsen zorguitgaven moet gebaseerd zijn op objectieve inschattingen van de evoluties op het gebied van vergrijzing en de huidige noden. - Het uitgangspunt is een solidair zorgsysteem voor alle lagen en groepen van de bevolking. Een solidaire gezondheidszorg betekent dat wie gezond is, bijdraagt voor wie ziek is en dat wie het financieel beter heeft, bijdraagt voor wie het moeilijk heeft. - We garanderen een stabiel, beperkt, maar duidelijk groeipad voor de gezondheidssector in het kader van een meerjarenbegroting. Een groeipad voor onze gezondheids- Financiering - Nieuwe Gezondheidszorgdiensten waarvan de werking bewezen is en die erkend worden, kunnen in afwachting van de effectieve terugbetaling ten voorlopige titel worden terugbetaald via een toegankelijke aanvullende Vlaamse (hospitalisatie) verzekering. Idealiter kan dit zelfs via de verplichte verzekering. Financiering - sp.a kiest resoluut voor een solidair gefinancierde gezondheidszorg waaraan iedereen deelneemt en de middelen publiek worden beheerd. Zo voorkomen we uitsluiting en houden we gezondheid voor iedereen betaalbaar. - Private verzekeringen zijn niet solidair, ondergraven de toegankelijkheid en betaalbaarheid van onze zorg en zijn bovendien inefficiënt. sp.a zet in op het versterken van de verplichte verzekering zodat aanvullende hospitalisatieverzekeringen overbodig zijn. - We blijven de verplichte verzekering versterken; zinvolle kosten die vandaag buiten de Financiering - Het recht om vrije keuzes te maken stopt niet wanneer we zorgbehoevend worden. Ook op dat moment willen we als individu de regie over ons leven zo veel mogelijk in eigen handen houden. Elke persoon weet immers best wat hij of zij wil. De overheid dient daarom verder de omslag te maken van een aanbod-gestuurde naar een vraag-gestuurde zorgsector. Dat kan perfect wanneer mensen zelf de middelen in handen krijgen om hun zorg te organiseren en te financieren. Via een persoonlijk zorgbudget belanden de middelen niet langer rechtstreeks bij de gesubsidieerde structuren. Financiering - Groen wil op de eerste plaats een ruimere dekking en dus een uitbreiding van de verplichte ziekteverzekering. Dit is de enige manier om de solidariteit te garanderen. We streven ernaar om bijkomende (hospitalisatie)verzekering en zoveel mogelijk overbodig te maken. - Groen gaat voor een zorggarantie voor iedereen die zorg nodig heeft. In onze gezondheidszorg vinden we het vanzelfsprekend dat mensen geen maanden moeten wachten op pakweg een nieuwe heup. Wat voor de gezondheidszorg kan, moet ook voor de andere zorg kunnen. De inzet van 1 uitgaven wordt gekoppeld aan het formuleren van halflange en lange termijn doelstellingen en duidelijke afspraken over de maximale inspanningen van de diverse financiers van het stelsel. Dit alles vraagt om een meerjarenbegroting, die op een strikte manier gehandhaafd en gemonitord moet worden, maar die soepel genoeg moet zijn om zo nodig bijgestuurd te kunnen worden. - We voorzien op federaal niveau een groei van de totale sociale zekerheid met 0,9 % bovenop de inflatie, plus daarbovenop de integrale welvaartsenveloppe. De totale groei voor de sociale zekerheid wordt dus geraamd op 1,4 % boven inflatie. - Het verder uitbouwen van een persoonsvolgende financiering van de zorg voor personen met een handicap. Ook voor de ontwikkeling van de ouderenzorg moet in die richting gedacht worden. Goed beheer - Onnodige en overbodige uitgaven dienen te worden geweerd. Goed beheer - We zetten de schaarse middelen zo efficiënt mogelijk in. verplichte verzekering vallen, maar vaak gelukkig terugbetaling vinden in de sociale aanvullende verzekering, worden stap voor stap in de verplichte verzekering opgenomen. Goed beheer - N-VA kiest voor een gezondheidszorg die zowel mensen als middelen Zo creëren we meer keuzevrijheid en marktwerking in de zorg. - Via een persoonlijk zorgbudget willen we niet alleen assistentie, maar alle zorg en ondersteuning van personen met een handicap gaan financieren. Zo’n budget wordt bepaald op basis van een zorgindicatiestelling en kan cash of als voucher worden toegekend. Die keuze ligt bij de zorgbehoevende zelf. Ook hier geldt het credo dat dergelijke financiering de aanbodsturing in de sector ombuigt naar een vraaggestuurde zorg op maat en hierdoor de keuzevrijheid alleen maar kan toenemen. de komende verkiezingen is dan ook niet de vraag of we meer middelen willen investeren om de wachtlijsten weg te werken, maar de vraag of we bereid zijn om een volwaardige zorgverzekering uit te bouwen die - net zoals de federale ziekteverzekering - zorg garandeert aan wie die nodig heeft. - De hulpvragers worden de regisseurs van hun eigen ondersteuning of zorg. Bovendien is er meer zorg op maat nodig. Goed beheer - Door onze zorg efficiënter te organiseren, houden we ze betaalbaar 2 Maatregelen - Elektronisch medisch en farmaceutisch dossier. - Meer conventionering. - Herijking nomenclatuur. - Transparantie prijzen honorarium/materiaal. - Daling prijs en volume geneesmiddelen. - Kwaliteitsindicatoren. - Aanpakken fraude. - Geïntegreerd zorgaanbod (meer huisarts, minder acute diensten). Maatregelen - De verschuiving van de focus van acute naar chronische zorg, de toenemende nood aan een multidisciplinaire benadering en behandeling van ziekten, de keuze voor geïntegreerde kwaliteitszorg, het aanmoedigen van patient empowerment, vraagt andere prioriteiten voor de financiering. - We komen in de eerste plaats tussen voor bewezen zorg (evidence based), medisch noodzakelijke en kosteneffectieve zorg, die gezondheidswinst oplevert. - Innovatie en kwaliteitsdenken zijn hier van groot belang. We evalueren systematisch de therapeutische en economische meerwaarde van nieuwe medische praktijken (diagnose, behandeling, preventie,…) en technologische hulpmiddelen. - We maken werk van de efficiënt inzet. en maken we toekomstige groei mogelijk. - Het voeren van onnodige, of soms zelfs schadelijke onderzoeken of behandelingen, mag niet langer opbrengen. Maatregelen - Mensen die misbruik maken van onze sociale zekerheid zullen gestraft worden. - Met het oog op een effectieve aanpak van fraude in de ziekteverzekering fuseren we de beide inspectiediensten van het Riziv en maken we ze onafhankelijk. - Een grondige herziening van de nomenclatuur. - We ontmoedigen deconventionering en iedereen moet terechtkunnen bij een arts die zich aan de tarieven houdt. Maatregelen - De nomenclatuur en het vergoedingssysteem van artsen herzien. - We pakken de fraude in de gezondheidszorg aan. - We gaan deconventie tegen. Maatregelen - Door de verspillingen en misbruiken weg te werken kunnen wij innoverende medicatie en technieken sneller terugbetalen. Maatregelen - De verdeling van de middelen tussen de verschillende artsen op basis van eerlijker criteria te laten gebeuren. 3 veralgemeende uitbouw van het elektronisch patiëntendossier. - We realiseren geleidelijk een meer evenwichtige financiering van diverse medische disciplines. - We beheersen de kosten voor gezondheidszorg door maatregelen te nemen die zowel een impact hebben op de prijs (bijvoorbeeld prijs-volume contracten voor geneesmiddelen en hulpmiddelen, de aanbesteding voor terugbetaalbaar medisch materiaal, de uitbreiding van de forfaits en de referentieterugbetaling, medische honoraria) als op het volume (bijvoorbeeld sensibilisering over het voorschrijfprofiel, het ter beschikking stellen van eenheidsdosissen, een betere beheersing van de hoeveelheid geleverde zorg). - De financiering verschuift van prestatiefinanciering naar een meer aan pathologie gerelateerde financiering in functie van de gestelde diagnose en het daarbij horende behandelingstraject. 4 1.2. Verbeteren van de betaalbaarheid van de zorg, zeker voor de zwaksten Memorandum LCM CD&V Globale gezondheidspolitiek - Verkleinen gezondheidsongelijkheden. Globale gezondheidspolitiek - De gezondheidskloof verkleinen: Vlaanderen realiseert haar gezondheidsdoelstellingen vanuit een focus op doelgroepen. Een integrale aanpak is nodig, waarbij gelijktijdig wordt gewerkt aan de verbetering van de ongezonde woon-, leef- en arbeidsomstandigheden die de oorzaken zijn van gezondheidsongelijkheid. - De toegang tot zorg moet worden verleend op basis van een (geobjectiveerde) behoefte en niet op basis van de financiële mogelijkheden van de patiënt. We moeten vermijden dat er een aparte zorg ontstaat voor kansarmen of dat er significante kwaliteitsverschillen optreden in de aangeboden zorg voor welgestelden en voor anderen. Verhoogde tegemoetkoming (VT) – Regeling betalende derde (DB) Verhoogde tegemoetkoming (VT) – Regeling betalende derde (DB) N-VA Regeling betalende derde (DB) - Een slimme derde- sp.a Open VLD Groen Globale gezondheidspolitiek - Sociale drempels mogen de toegankelijkheid tot onze gezondheidszorg niet beperken. - Wijkgezondheidscentra, Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg, huisartsenwachtposten en andere initiatieven die de zorgtoegankelijkheid bij sociaal kwetsbare groepen verbeteren, ondersteunen we. Globale gezondheidspolitiek - Het verkleinen van de gezondheidskloof, de grote verschillen in gezondheid tussen sociaaleconomische groepen, wordt een topprioriteit voor het gezondheidsbeleid. Er komen zowel federale, Vlaamse als Brusselse gezondheidsdoelstellingen om de kloof significant te verminderen gedurende de komende legislatuur. Regeling betalende derde (DB) - We gaan voor een Verhoogde tegemoetkoming (VT) – Regeling betalende derde (DB) 5 - Toekenning VT zo automatisch mogelijk. - Verplichte toepassing sociale betalende derde. - Sociale rechten moeten automatisch worden toegekend waar mogelijk. - We waken over de invoering van de verplichte en automatische toekenning van het recht op sociale derdebetaler vanaf 2015. Dit in eerste instantie bij huisartsen en tandartsen en voor alle verstrekkingen inzake raadplegingen en huisbezoeken. Chronisch zieken - Registratie en eventueel terugbetaling niet terugbetaalde voorgeschreven geneesmiddelen (of ev opname in maximumfactuur). - Terugbetaling aan 75% van dringend ziekenvervoer + betere terugbetaling vervoer nierdialyse. - Uitbreiding terugbetaling vervoerskosten. - Betere ondersteuning mantelzorgers. Chronisch zieken - Voor chronisch zieken moet worden nagegaan of de korf aan kosten die in aanmerking wordt genomen voor de maximumfactuur, kan worden uitgebreid in functie van hun ziekte. - Binnen Vlaanderen een maximumfactuur voor niet-medische zorgkosten in het leven roepen. - Mensen die zorg op zich nemen voor hun familie, vrienden, buren (de mantelzorgers) en vrijwilligers moeten zich meer dan nu het geval is ondersteund en gewaardeerd weten. Dat kan door: • een welomschreven betalersregeling voor iedereen die bij de huisarts aanklopt, zodat niemand nog zijn zorg moet uitstellen uit financiële overwegingen. algemeen derdebetalerssysteem: u betaalt de dokter enkel nog remgeld. - Voor wie de persoonlijk te dragen kosten te zwaar wegen zijn er sociale maatregelen zoals de maximumfactuur, de verhoogde tegemoetkoming en het statuut voor chronisch zieken. Deze blijven we versterken en kennen we, voor zover dat dat nog niet het geval is, automatisch toe. - Elke tegemoetkoming of tussenkomst waar een zieke recht op heeft, zoals de verhoogde terugbetaling, kennen we automatisch toe. - Veralgemening van de derdebetalersregeling in de eerste lijn naar alle patiënten. Verbeteren van de betaalbaarheid van de zorg, zeker voor de zwaksten Chronisch zieken - Meer opvangmogelijkheden om mantelzorgers tijdelijk te ontlasten. Chronisch zieken - Chronisch zieken geven we meer duidelijkheid. We kiezen voor het model van het multidisciplinaire zorgtraject. Uzelf kiest de persoon die uw traject coördineert. Waar mogelijk krijgt u uw zorg transmuraal en ambulant. - We maken van de ondersteuningsmaatregelen voor de mantelzorger een volwaardig statuut. Mantelzorgers van zwaar zorgbehoevende personen worden met raad en daad bijgestaan door professionele hulpverleners (maatschappelijk werkers, psychologen…). - Patiënten, bv. bij chronische aandoeningen, Chronisch zieken - Mantelzorgers, familie en vrienden die vrijwillig een zorgbehoefte opvangen, bouwen via hun statuut betaalde rustperiodes en bijkomende rechten op. Via een digitaal netwerk staan ze in contact met alle schakels van de zorgvoorziening. Voor een aantal handelingen worden ze wettelijk beschermd en kunnen ze terugvallen op mobiele teams en expertise wanneer het allemaal een beetje te veel wordt. Chronisch zieken - Groen wil de maximumfactuur voor niet terugbetaalde geneesmiddelen uitbreiden voor patiënten met een chronische ziekte. - Alle mantelzorgers, ook zij die vooraf niet in het arbeidscircuit zaten, krijgen het mantelzorgstatuut toegekend. Dit statuut garandeert de opbouw van sociale rechten voor wie zorgtaken verricht: werkloosheid, pensioen, invaliditeit, gezondheidszorgen. Per geholpen persoon kan meer dan één mantelzorger (deeltijds) erkend worden en het statuut is ook mogelijk na verhuis naar een rusthuis. 6 doelgroep onder welbepaalde voorwaarden een zorggarantie te bieden, zodat zij zich geen zorgen hoeft te maken over het moment waarop de zorg haar draagkracht overstijgt of waarop zij er niet meer is; • te investeren in tijdelijke opvangmogelijkheden om mantelzorgers op adem te laten komen (respijtzorg); • het aanbieden van informatie, vorming en psychosociale ondersteuning; • een hoger jaarplafond voor onkostenvergoedingen voor vrijwilligerswerk in de welzijns- en gezondheidszorg, in het bijzonder voor oppashulp; • een statuut voor mantelzorgers. krijgen de mogelijkheid om een eigen zorgbudget te beheren of te laten beheren door een zorgmanager. - Wie mantelzorg met een job combineert, krijgt recht op zorgverlof met bijhorende uitkering. - Mantelzorgers krijgen een mantelzorgpremie. - We voorzien meer psychosociale ondersteuning van mantelzorgers, in het bijzonder voor wie personen met dementie verzorgt. - We verhogen het te beperkte fiscale plafond voor de onkostenvergoeding voor vrijwilligers in de zorgsector. - We breiden respijtzorg uit, zowel de vrijwillige als de professionele. - De overheid stimuleert samenwerking tussen vrijwilligers en professionele zorgorganisaties. - Sociale innovatie ter ondersteuning van mantelzorg krijgt kansen. - We moedigen technologische innovatie ter ondersteuning van de mantelzorg aan (denk bvb. aan het succes van de personenalarmen). - Er wordt werk gemaakt van een unieke zorgzwaarte/zorgbehoefte inschaling bruikbaar voor alle diensten: inschaling voor het persoons- 7 gebonden budget, voor de integratietegemoetkoming, de inkomensvervangende tegemoetkoming, de toekenning voor hulpmiddelen, fiscale voordelen... - De overheid versterkt het wettelijk kader voor een betere bescherming van personen met een ziekte of een handicap die een bijkomende verzekering willen afsluiten. Transparante prijzen en tarieven - Voorafgaande informatie kostprijs en alternatieven aan patiënt. - Factuur (totaalbedrag en bedrag betaald door patiënt) voor patiënt en ziekenfonds. Transparante prijzen en tarieven - De patiënt moet vooraf weten wat de zorg die hij krijgt, kost. Hij moet duidelijker dan vandaag zicht krijgen op de tarieven van artsen voor consultaties. Ziekenfondsen en artsen moeten dat samen bewerkstelligen. - Patiënten moeten een duidelijk en volledig overzicht krijgen van alle verstrekkingen die meegeteld worden in de maximumfactuur. Transparante prijzen en tarieven - Door volledige transparantie over kosten in ziekenhuizen en bij zorgvertrekkers en apothekers, inclusief de aangerekende extra’s, evenals de oorspronkelijke kostprijs van medische materialen, geven we u, de overheid en uw mutualiteit de mogelijkheid om de juistheid van uw betalingen te controleren. Om dit mogelijk te maken zorgen we voor een vereenvoudiging van uw factuur en meer transparantie over tarieven. Elke zorgverstrekker wordt verplicht aan elke patiënt een attest over te maken van de hem betaalde Transparante prijzen en tarieven - Op elke factuur in de gezondheidszorg (bv. thuisverpleegkunde, ziekenhuisfactuur..) komt er een overzicht van de aangerekende prestaties in een begrijpelijke taal zodat de patiënt kan controleren of geen overbodige prestaties worden aangerekend. Als blijkt dat iets niet klopt, kan de patiënt dit op een eenvoudige manier aanvechten. - In geval van aberrante aanrekeningen van prestaties maken we het opsporingssysteem performanter. De Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle krijgt daarvoor meer effectieve 8 sommen. - We verbieden het vragen van voorschotten. - We maken tarieven beter zichtbaar. Zorgverzekering - CM schuift de bestaande zorgkassen in Vlaanderen naar voren als uniek loket voor de burger om, op basis van bijdrage en indicatiestelling, al zijn rechten mbt Vlaamse sociale bescherming te doen gelden. Zorgverzekering - De tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden en de zorgverzekering brengen we samen in het digitaal zorgverzekeringsplatform voor de uitwisseling van gegevens. - De VSB wordt gefinancierd met algemene middelen en een premie van alle inwoners. Deze forfaitaire premie zal rekening houden met het inkomen. Er is een aanpassing van de premie nodig om het verzekeringskarakter van de VSB te behouden. Deze aanpassing mag de lasten voor gezinnen niet verhogen. Dat betekent dat andere lasten, bijvoorbeeld het Vlaamse aandeel in de personenbelasting, moeten afnemen naarmate de premie hoger uitkomt. Zorgverzekering - De bestaande jaarlijkse bijdrage aan de zorgverzekering is grotendeels forfaitair en dus niet solidair. Bij de verdere uitbouw van het Vlaamse luik van de sociale zekerheid streven we ernaar om de financiering maximaal solidair te organiseren. sanctie-instrumenten, bijvoorbeeld in extreme gevallen we de effectieve mogelijkheid tot terugvordering van buitensporig aangerekende bedragen. Zorgverzekering - Via een cafetaria-plan zullen werknemers kunnen kiezen voor andere aanvullende sociale zekerheidsdekkingen zoals een hoger gewaarborgd inkomen bij ziekte en een zorgverzekering. Zorgverzekering - Groen wil dat de bijdragen voor de zorgverzekering inkomensgebonden worden, zodat sterkere schouders zwaardere lasten dragen. We zijn voorstander van een zorgverzekering in Brussel, in een samenwerkingsformule tussen de Vlaamse en de Franstalige Gemeenschap. 9 1.3. Tandzorg: pro-actieve terugbetaling Memorandum LCM Tandpreventie - Verderzetten promotie tandpreventie vanaf jonge leeftijd (vnl uit kansarme gezinnen). Betere terugbetaling - Uitbreiding leeftijdsgroepen extracties en paradontische verzorging. - Orthodontie voor kinderen met verhemeltespleet. - Personen met een handicap en bejaarden die in een instelling verblijven. CD&V Tandpreventie - We onderzoeken op welke manier we de rol van de tandarts in de preventieve gezondheidszorg duurzaam kunnen invullen. N-VA sp.a Open VLD Groen Tandpreventie - Voor preventie bij jongeren werken we via de medische schoolbegeleidingsdiensten. Zo willen we bijvoorbeeld dat de tandartsconsultatie voor kinderen deel gaat uitmaken van het medisch onderzoek van de CLB’s. Betere terugbetaling - Zinvolle kosten die vandaag buiten de verplichte verzekering vallen, maar vaak gelukkig terugbetaling vinden in de sociale aanvullende verzekering, worden stap voor stap in de verplichte verzekering opgenomen. We denken hierbij o.m. aan tandzorg, Zo maken we deze zorg voor iedereen beschikbaar. 10 1.4. Meer tariefzekerheid in het ziekenhuis Memorandum LCM Ziekenhuissupplementen - Verbod op ereloonsupplementen in een tweepersoonskamer bij daghospitalisatie. - Wettelijke plafonnering van de ereloonsupplementen in eenpersoonskamer tot 100 %. Medisch materiaal - Herbevestiging in de wetgeving dat klein materiaal al volledig door het BFM gedekt is. CD&V Ziekenhuissupplementen - Tariefzekerheid van patiënten moet worden gegarandeerd. De ereloonsupplementen moeten binnen billijke contouren worden afgesproken. N-VA sp.a Ziekenhuissupplementen -We vervangen de ereloonsupplementen door een rechtvaardiger en transparantere financiering, die kwaliteit eerder dan kwantiteit stimuleert. Open VLD Groen Ziekenhuissupplementen - Groen wil dit verbod op ereloonsupplementen in tweepersoonskamers uitbreiden naar daghospitalisaties. - Voor de eenpersoonskamers wil Groen een plafond op de ereloonsupplementen van 100 %. - Er komt een onderzoek naar de praktijk waarbij artsen weigeren patiënten te behandelen als ze kiezen voor een meerpersoons- en niet voor een eenpersoonskamer, waar nodig gevolgd door maatregelen. Medisch materiaal - Betere betaalbaarheid van implantaten in het algemeen en specifiek voor patiënten met recht op de verhoogde tegemoetkoming. Geneesmiddelen - Solidariseren van niet terugbetaalbare geneesmiddelen via een vast bedrag van 30 euro per opname voor elke patiënt. 11 Transparante tarieven - Voorafgaandelijke informatie (bij geplande opname) omtrent financiële gevolgen kamerkeuze. - Bespreking arts-patiënt financiële aspecten van ingreep. - Gelijkvormige informatie op website ziekenhuis. - Opmaken kostenraming. - Toepassen wettelijk model van opnameverklaring. Transparante tarieven - Voor een ziekenhuisopname moet de patiënt de kostprijs van de opname kennen. Ziekenfondsen, ziekenhuizen en artsen moeten dat samen bewerkstelligen. - Ziekenhuisfacturen moeten transparant en overzichtelijk zijn en tijdig aan de patiënt worden bezorgd. Transparante tarieven - We maken werk van een ziekenhuisfinanciering, waarbij kwaliteit en transparantie voorop staan. Transparante tarieven - De huidige initiatieven om de factuur transparanter te maken wil Groen verderzetten. - De overheid stimuleert een tijdige en toegankelijke patiëntinformatie door het ziekenhuis over het financiële aspect. - Elke patiënt moet op voorhand een raming krijgen van de kosten. Bovendien moet de factuur voor een leek begrijpelijk zijn opgesteld. 12 2. Verbeteren van de situatie van arbeidsongeschikte personen Memorandum LCM Uitkering - Verhoging minimumuitkering voor invalide gezinshoofden tot de armoededrempel. - Het toekennen van minstens een uitkering als gezinshoofd indien de twee partners in invaliditeit verkeren. CD&V Uitkering - In gezinnen waar beide partners invalide zijn, aan een van de partners een uitkering als gezinshoofd toekennen. - CD&V houdt vast aan de volledige toekenning van de budgetten in de welvaartsenveloppen. N-VA sp.a Uitkering - Om menswaardig te kunnen leven moet deze uitkering minstens boven de armoedegrens liggen. Maar het is niet meer dan rechtvaardig dat de hoogte van uw uitkering verband houdt met uw eerdere bijdragen. Wie meer bijgedragen heeft, heeft recht op een hogere ziekteen invaliditeitsuitkering Wie door tegenslag nog niet of onvoldoende heeft kunnen bijdragen, laten we uiteraard niet in de steek. Zij hebben het recht op een leefloon, een inkomensgarantie voor ouderen (IGO) of een inkomensvervangende tegemoetkoming voor gehandicapten (IVT) die tegen armoede beschermt, als de eigen middelen niet volstaan om uit armoede te geraken. De uitkeringen uit de sociale zekerheid (pensioen, werkloosheid en arbeidsongeschiktheid) moeten wel hoger liggen dan de bijstandsuitkeringen (leefloon, IGO Open VLD Groen Uitkering - We verhogen de ziekteuitkeringen voor personen met een chronische ziekte minstens tot aan de armoedegrens. 13 en IVT). Dat is het model van sociale bescherming waar sp.a voor staat. Vakantiegeld - Volwaardig vakantiegeld voor alle invaliden. Kinderbijslag - Een verhoging van de extra kinderbijslag voor invaliden met 100 euro/kind/maand. Socioprofessionele reïntegratie - Socioprofessionele reïntegratie van arbeidsongeschikte en invalide personen (zonder financiële penalisatie). Socioprofessionele reïntegratie - Op het vlak van arbeidsongeschiktheid en invaliditeit maken we (deeltijds) werk haalbaarder. Nu is het vaak kiezen tussen werken (en geen uitkering krijgen) of helemaal niet werken. Mensen die een vervangingsinkomen hebben, of die alleen in staat zijn om deeltijds te werken, willen we stimuleren om deel te nemen aan herscholing in plaats van ze te straffen met het wegnemen van hun (gedeeltelijke) uitkering. - We zetten in op werk- en zorgtrajecten en arbeidszorg voor volwassenen met een psychiatrische Socioprofessionele reïntegratie - Mensen die bereid zijn om te werken maar buiten hun wil om of door persoonlijke omstandigheden (zoals verstandelijke of lichamelijke beperkingen) moeilijk werk vinden, zullen meer geholpen worden door de overheid en ondersteund worden in hun zoektocht naar een gepaste job. Socioprofessionele reïntegratie - sp.a pleit ervoor dat mensen die ziek zijn of zijn geweest, flexibel kunnen werken. Lukt halftime niet meteen? Dan moet een kwartjob ook kunnen, of weer helemaal thuis blijven. Om dan later nog eens te proberen of en hoeveel je kunt werken. Niet om mensen te verplichten om weer aan de slag te gaan, maar om de kans te bieden. Want werk is voor veel mensen ook therapie: je hoort er weer bij. Socioprofessionele reïntegratie - Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid wil Open Vld de combinatie met werken vergemakkelijken en aanmoedigen. Socioprofessionele reïntegratie - We geven ziekenfondsen en arbeidsgeneesheren een actievere rol bij reïntegratie en bij het zoeken naar oplossingen om een chronische ziekte met werk te combineren. - We maken de systemen van geleidelijke werkhervatting aantrekkelijker en het systeem van toegelaten arbeid beter bekend bij adviserende geneesheren. - We werken belemmeringen weg die gedeeltelijke werken met een langdurige ziekte in de weg staan. - Het is belangrijk dat psychiatrische patiënten of patiënten met een psychische aandoening 14 problematiek. kunnen participeren aan de samenleving en indien enigszins mogelijk ook aan het arbeidsleven. De bestaande werk- en welzijnstrajecten of W-trajecten vormen hiervoor het geschikte kader. Groen wil deze trajecten verder uitbouwen. We geven daarbij prioriteit aan trajecten en activiteiten voor personen die niet, nog niet of niet meer in staat zijn om betaalde arbeid te verrichten en die werken aan een stabilisatie van hun medische, mentale, psychische, psychiatrische situatie om die participatie mogelijk te maken (trede 3 in het jargon van W). - De adviserende geneesheren van het ziekenfonds werken beter samen met de arbeids-geneesheren en krijgen meer opleiding en ondersteuning rond psychosociale aspecten. De overheid stimuleert de samenwerking tussen VDAB, arbeidsgeneesheren, bedrijven en de adviserende geneesheren van de ziekenfondsen. Verbetering administratieve circuits 15 - Verplichte invoering van de elektronische aangifte door de werkgever. 16 3. Goed geïntegreerd gezondheidsbeleid 3.1. Een betere organisatie, herwaardering en bevestiging van de rol van de huisartsgeneeskunde Memorandum LCM Samenwerking eerste en tweede lijn - Huisarts als coördinator. CD&V N-VA sp.a Open VLD Groen Samenwerking eerste en tweede lijn - Zo zal de huisarts een (hoofd)rol krijgen met betrekking tot het medische luik, in de eerstelijnsgezondheidszorg en zal hij met alle andere actoren binnen de eerstelijnsgezondheidszorg in multidisciplinaire samenwerking zijn patiënt als zorgcoach op maat begeleiden doorheen een individueel ondersteuningsplan. Samenwerking eerste en tweede lijn - We laten het Vlaams beleid van eerstelijnsgezondheidszorg verder evolueren naar een versterkte samenwerking in de praktijk op de eerstelijn, met de huisarts als centrale spil. - We verlagen de drempel naar de huisarts door een slimme derdebetalersregeling voor iedereen. Hiermee moedigen we de mensen aan om eerst naar de huisarts te gaan. Omgekeerd verhogen we de drempel naar de spoeden specialisatiediensten voor wie zich zonder verwijsbrief van de huisarts rechtstreeks aanmeldt en vervolgens toch niet opgenomen dient te worden. - Tegelijk zullen er meer mogelijkheden komen bij de huisartsenwachtpost zodat iemand niet langer naar het ziekenhuis hoeft te gaan. Samenwerking eerste en tweede lijn - De eerste lijn, en in de eerste plaats uw huisarts, plaatsen we centraal als vertrouwenspersoon en spelverdeler in uw zorg. - Ook wijkgezondheidscentra en andere zorgverstrekkers versterken we om hun rol in de eerste lijn op te nemen. - De toegang tot de tweede lijn zou, op logische uitzonderingen na, afhankelijk moeten zijn van een doorverwijzing door de eerste lijn. Samenwerking eerste en tweede lijn - We kiezen ook voor meer samenwerking in de zorg, zodat ons systeem nog vele jaren lang efficiënt én betaalbaar blijft. - De huisarts blijft de belangrijkste speler in de samenwerkingsverbanden; hij/zij staat de patiënt bij van de wieg tot het graf. Samenwerking eerste en tweede lijn - We moedigen de spil- en verdeelfunctie van de huisartsen in de eerste lijn verder aan. - We faciliteren de samenwerking binnen de eerste lijn, waar zowel huisartsen, apothekers, kinesitherapeuten, diëtisten, thuisverpleegkundigen, thuisverzorgenden, mantelzorgers, diensten voor welzijn... een belangrijke plaats hebben. Ook de samenwerking tussen de eerste en de tweede lijn maken we gemakkelijker. We voorzien financiële prikkels om overleg beter te waarderen. - In elke stad en landelijke regio komt er een huisartsenwachtpost waar mensen buiten de normale uren terechtkunnen. 17 Globaal medisch dossier (GMD) - Invoering van het gedeeld GMD dat toegankelijk is voor de patiënt, de zorgverleners, de arbeidsgeneesheren en de adviserend geneesheren. Globaal medisch dossier (GMD) - Efficiënte en veilige gegevensdeling zijn essentieel voor kwaliteitsvolle zorg. De afstemming en samenwerking tussen de actoren op het terrein wordt erdoor vergemakkelijkt. - De patiënt krijgt inzicht in zijn medisch dossier waardoor hij zelf de regie van zijn zorg kan voeren. - We maken werk van de veralgemeende uitbouw van het elektronisch patiëntendossier. Globaal medisch dossier (GMD) - We stimuleren de digitale registratie en beveiliging van gezondheidszorggegevens op individuele schaal én op macroniveau. - De zorgverstrekkers van de eerstelijn en de gespecialiseerde gezondheidszorg (artsen, apothekers, kinesitherapeuten, thuisverpleegkundigen, …) kunnen het elektronisch globaal medisch dossier (eGMD) van elke patiënt consulteren en aanvullen, volgens hun bevoegdheid en met garantie op de privacy. Een uniek medisch dossier per patiënt zal de kwaliteit van de zorg verhogen en overtallige onderzoeken terugdringen, onder meer door het digitaal uitwisselen van onderzoeksresultaten. Dit zal er ook voor zorgen dat een tweede opinie mogelijk blijft, zonder dat dure onderzoeken met geavanceerde apparatuur een tweede keer moeten uitgevoerd worden. Tegelijk ontstaat door dit Globaal medisch dossier (GMD) - Een elektronisch globaal medisch dossier zorgt ervoor dat al uw gezondheidsgegevens worden beveiligd en gecentraliseerd. Globaal medisch dossier (GMD) - Koppelen van alle digitale gegevens. - Het eGMD moet verplicht worden, maar de patiënt beslist altijd autonoom over de toegang ertoe. Globaal medisch dossier (GMD) - We maken het globaal medisch dossier verplicht en beschikbaar voor andere zorg- en hulpverstrekkers die de patiënt behandelen. - De patiënt heeft het recht om zijn patiëntendossier in te kijken. Voor Groen moet dit op een gemakkelijke manier kunnen via een elektronisch en online persoonlijk gezondheidsdossier. - We versnellen de uitwerking van het elektronisch patiëntendossier (e-health federaal, Vitalink Vlaams), zorgen voor een goede afstemming van alle platformen zodat het registreren en uitwisselen van gegevens gemakkelijk kan gebeuren. De elektronische gegevensuitwisseling maakt zo veel administratie voor artsen, verpleegkundigen en ziekenfondsen overbodig. We organiseren een maatschappelijk debat rond de vraag welke hulpverlener toegang krijgt 18 uniek dossier een digitale multidisciplinariteit. Groepspraktijken/ Medische huizen - Extra ondersteuningsmiddelen voor groepspraktijken en medische huizen zeker in kansarmere wijken. Groepspraktijken/ Medische huizen - We ondersteunen de vorming van laagdrempelige en multidisciplinaire eerstelijnsgezondheidspraktijken. tot welke gegevens. - Ook het individueel preventieplan (GMD+) voor 45-plussers stimuleren we. - Voor chronische en meervoudige aandoeningen is een forfait per patiënt en per jaar het meest aangewezen betalingssysteem op de eerste lijn. Voor acute aandoeningen komt er een verhoging van het forfaitaire aandeel, bijvoorbeeld voor het bijhouden van het globaal medisch dossier en voor het multidisciplinaire overleg op de eerste lijn en over de lijnen heen. In ruil vragen we een kwaliteitsverbintenis. Groepspraktijken/ Medische huizen - Meer patiënten moeten terechtkunnen in de forfaitaire of abonnementsgeneeskunde. - De overheid ondersteunt actief de vorming van laagdrempelige en multidisciplinaire gezondheidspraktijken op de eerste lijn. Een zeer goed voorbeeld zijn de wijkgezondheidscentra, maar er zijn ook andere 19 vormen. - De wijkgezondheidscentra worden per decreet erkend als één van de praktijkvormen op de eerste lijn die aandacht hebben voor multidisciplinaire samenwerking, gericht zijn op de gemeenschap, en kunnen optreden als een lokale actor voor gezondheidspromotie. - We herzien de financiering en stimuleren de inzet van vroedvrouwen in de multidisciplinair groepspraktijken. Verschuivingen tussen sectoren - Gelet op het beperkt aantal zorgverstrekkers : taakdeling, taakdelegering of doorschuiven van bepaalde taken. - Ook de middelen moeten mee kunnen verschuiven (bv. van ziekenhuis naar thuiszorg). Verschuivingen tussen sectoren - Er zal zich een evolutie voordoen van acute naar chronische zorg. Hier is de nabijheid van eerstelijnszorg, ouderenzorg en regionale ziekenhuiszorg essentieel voor de (ouder wordende) patiënt. Samenwerking zal de kwaliteit van deze verschuiving bepalen. De middelen zullen we moeten herverdelen in functie van de nieuwe situatie. Verschuivingen tussen sectoren - We laten zorgtaken uitvoeren door mensen die daar voldoende competentie voor hebben, maar niet door mensen die overgekwalificeerd en dus ook duurder zijn. Taken van de arts moeten naar de verpleegkundige en van de verpleegkundige naar de zorgkundige. Verschuivingen tussen sectoren - We herschikken de zorgtaken van diverse zorgverstrekkers in zorgtrajecten met het oog op een geïntegreerde zorg voor de patiënt. - Om de vlakke carrière van verpleegkundigen tegen te gaan, voeren we een nieuwe functie in als referentieverpleegkundige voor een kwaliteitsvolle patiënten begeleiding in het middenkader. Via een beter doordachte taakverdeling moeten artsen minder tijd besteden aan taken die verpleeg- 20 kundigen kunnen doen, en moeten verpleegkundigen minder tijd besteden aan taken die zorgkundigen kunnen doen. Dit mag geen afbreuk doen aan de eigenheid en autonomie van deze beroepen. Deze verdere functiedifferentiatie maakt echter ook functies noodzakelijk die het overzicht bewaren. Daarom is ook de herwaardering van beroepen als huisartsen, internisten, geriaters en verpleegkundigen belangrijk. - We versoepelen ook de procedure voor de erkenning van artsendiploma’s en diploma’s van andere gezondheidszorgverstrekke rs behaald in het buitenland. Deze procedure is momenteel te zwaar, log en oubollig. 21 3.2. Bevorderen van thuis blijven wonen Memorandum LCM Algemeen - CM wil een inclusieve/geïntegreerde samenleving voor mensen die hun zelfredzaamheid verliezen (ouderen, chronisch zieken, personen met een handicap …) tot stand brengen met aangepaste zorg en dienstverlening op maat zodat ze zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. - om de inclusie van personen met zelfredzaamheidsverlies te waarborgen, moet niet enkel worden tegemoet gekomen aan hun behoeften maar ook aan die van hun mantelzorgers en verzorgers en de opvangstructuren waar zij terechtkunnen. CD&V N-VA sp.a Open VLD Groen Algemeen - Keuze voor Integrale zorg en samenwerking. - Thuiszorg en zorgvormen buiten de muren van het ziekenhuis of het woonzorgcentrum uitbreiden. - Samen met de patiënt en de mantelzorger stellen we een gepersonaliseerd zorgplan op. - Zorgverleners en zorgaanbieders delen gegevens over zorgnood en er komt een aangepaste financiering die de samenwerking van verschillende zorgactoren ondersteunt. Dit laatste veronderstelt dat we de financieringsinstrumenten aanpassen. - Investeren in een welzijnsgerichte samenleving, waarbij vermaatschappelijking van de zorg, participatie van gebruikers en vrijwilligerswerk een belangrijke plaats krijgen. Algemeen - Zelfstandig wonen, “inhuis-verzorging” en alternatieve woonvormen moeten financieel en/of fiscaal worden aangemoedigd. Er komen mogelijkheden voor aanpassingen aan de eigen woning maar ook meer centra voor dagverzorging, meer opvangmogelijkheden om mantelzorgers tijdelijk te ontlasten, nachtopvang, … zodat deze mensen niet in isolement terechtkomen en minder snel naar een woonzorgcentrum moeten. Zo komt er meer differentiatie in het aanbod van zorg volgens de zorgbehoevendheid van de oudere, chronisch zieke of de persoon met een beperking. - In het ouderenbeleid leggen we het zwaartepunt bij thuiszorg en ondersteuning van de mantelzorg. We onderzoeken of het opportuun is om ook in de ouderenzorg een persoonsvolgende financieringin te voeren. Op die Algemeen - Er komt een maximumfactuur voor de zorg. De factuur van het rusthuis mag niet hoger zijn dan het pensioen. - Gebruikers hebben het recht vooraf te weten hoeveel ze voor de thuiszorgdiensten zullen betalen. - De toenemende vraag naar thuishulp voor zorgbehoevenden moet op basis van het woonzorgdecreet gefinancierd worden. - We maken de dagprijzen en de facturen in de woonzorgcentra transparanter en eenvormig. - Meer plaatsen in voorzieningen en meer uren thuiszorg zijn noodzakelijk, net als meer zorgcoördinatie en -regie en een grotere flexibiliteit in de beschikbaarheid. - We zorgen ervoor dat thuiszorg en residentiële zorg - en alle mogelijke variaties daartussen volledig complementair zijn en zo goed mogelijk in Algemeen - Mensen willen liefst zo lang mogelijk in hun eigen omgeving blijven wonen. Dankzij de vooruitgang van digitale communicatie en technologie zullen de mogelijkheden daarvoor toenemen. Zorgbehoevenden zélf hun zorg op maat laten inkopen zal deze evolutie alleen maar versnellen en nog meer zorgen voor een match tussen vraag en aanbod. Algemeen - Een betere regionale spreiding van de thuiszorgdiensten is nodig om wachtlijsten tegen te gaan. Het niveau van subsidiëring voor de thuiszorg en voor de residentiële zorg wordt gelijkgeschakeld. - Het wettelijk kader voor de thuiszorg voorziet de nodige flexibiliteit naar de uren van de verstrekte zorg toe, zij het met voldoende recuperatie- of compensatiemogelijkheden voor de betrokken werknemers. - Groen pleit voor een regeling waarin de prijs van de zorg afgestemd wordt op de draagkracht van het gezin en voor een maximumfactuur voor de thuiszorg. - In te zetten op nieuwe vormen van wonen, zowel voor bewoners-eigenaars als voor bewonershuurders. - Groen wil oudere mensen zo lang mogelijk in hun eigen vertrouwde buurt 22 manier is de oudere vrij om te kiezen waar hij/zij zorg wil inkopen en hoe zijn/haar noden het best gelenigd worden. In elk geval voorzien we in extra middelen voor woningaanpassingen zodat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Thuisverpleging - Herziening van de prestaties thuisverpleging en adequate financiering. - Herwaardering van het beroep. - Verpleegkundigen moeten beter gericht worden ingezet. Thuisverpleging - Ouderen, chronisch zieken en personen met een beperking zullen langer veilig thuis kunnen wonen doordat ze langer gebruik kunnen maken van thuis-zorg, thuisverpleging, mantelzorg en ondersteunende technologie. elkaar passen. - We creëren meer mogelijkheden voor ouderen om tijdelijk in een woonzorgcentrum opgenomen te worden of deeltijds thuis te wonen én in een residentiële voorziening of enkel ’s nachts in een voorziening te verblijven. - Mensen met complexe zorgprofielen moeten thuis over een betaalbaar, kwaliteitsvol zorgcircuit kunnen beschikken, met inzet van de modernste werkmethoden en de nieuwste technologische mogelijkheden. - Met elke gebruiker wordt een persoonlijk zorgplan opgemaakt op basis van een accurate inschaling van de zorgnoden. -Stimuleren van innovatieve zorgvormen. laten wonen. Door te investeren in die buurt en in het netwerk van mensen kan de stap naar een rusthuis vaak uitgesteld worden. Daarvoor zijn niet alleen nieuwe, collectieve en kleinschalige woonvormen belangrijk maar dit vraagt ook een herdenken van de klassieke rusthuisvoorzieningen. We garanderen de toegankelijkheid en de betaalbaarheid de aangepast wonen en verzorging voor elke oudere. Thuisverpleging - Thuisverpleging en thuiszorg stemmen we optimaal op elkaar af met het oog op integrale zorg. - De thuisverpleegkunde, ziekenhuiszorg en thuiszorg vullen elkaar beter aan. De financiering van de thuisverpleegkunde is aan een herziening toe. Voor de chronische zorg in 23 de thuisverpleegkunde is een gewogen enveloppefinanciering aangewezen. Telemonitoring - Financieel ondersteunen van initiatieven telemonitoring. Staatshervorming - Maximale coördinatie tussen de federale overheid en de deelstaten om de overheveling van een bepaald type tenlasteneming optimaal te laten verlopen maar ook om het zorgaanbod zo goed mogelijk aan de noden te kunnen aanpassen (bv de reconversie van acute bedden naar revalidatiebedden). Telemonitoring - We geven laagdrempelige onlinehulpverlening een plaats in de ketenzorg met het oog op een snellere en correcte doorstroming bij probleemgedrag. Staatshervorming - SMART- gezondheidsdoelstellingen worden bij voorkeur tussen de verschillende niveaus (Gemeenschappen en Federaal) afgesproken in het “Toekomstinstituut” dat door het Vlinderakkoord werd ingesteld, en waarbij beide beleidsniveaus geresponsabiliseerd worden voor het halen van de gewenste resultaten. Dit kan bijvoorbeeld gaan over de afbouw van acute ziekenhuisbedden zodat budget beschikbaar wordt voor rustoordenbedden, investeren in gezondheidsvoorlichting en preventie zodat uitgaven voor geneesmiddelenverbruik en heelkunde getemperd worden,… Telemonitoring - Zorg op afstand en teleapplicaties en technologie worden geleidelijk aan in de terugbetaling opgenomen wanneer blijkt dat ze doelmatig zijn. Staatshervorming - We herbekijken revalidatie vanuit een brede en toekomstgerichte visie die rekening houdt met de verschuivingen in demografie en epidemiologie. Streefdoel op termijn is een volwaardig Vlaams revalidatiebeleid. 24 3.3. Meer aandacht voor geestelijke gezondheidszorg Memorandum LCM Algemeen - Versterking van het aanbod, met bijzondere aandacht voor opvang van kinderen en jongeren in een instelling. CD&V Algemeen - Meer middelen moeten worden ingezet om cliënten te helpen weer deel te gaan uitmaken van de samenleving. - We investeren in toegankelijke en betaalbare geestelijke gezondheidszorg. - Investeren in de uitbouw van zorgcircuits en zorgnetwerken voor kinderen, jongeren en volwassenen. N-VA Algemeen - We bouwen de geestelijke gezondheidszorg uit. sp.a Algemeen - We ontwikkelen een wetenschappelijk gefundeerde zorgbehoeftenanalyse die de basis vormt voor een globale geïntegreerde programmatie voor de geestelijke gezondheidszorgsector. - We versterken met hoge prioriteit specifieke werkterreinen binnen de geestelijke gezondheidszorg zoals zelfdodingpreventie, bestrijding van depressie en burn-out, forensische psychiatrie en zorg voor geïnterneerden. We pakken de tekorten inzake kinderpsychiatrie aan, onder meer in de psychiatrische ziekenhuizen. Voor jongeren met een psychiatrische problematiek gecombineerd met agressie- en gedragsproblemen worden bijkomend aanbod voorzien. - Wij vragen ook dat de verzekeringsmaatschappijen de psychische ziekten niet uitsluiten of discrimineren. - De overheveling van Open VLD Algemeen - Een betere geestelijke gezondheidszorg moet meer ondersteuning worden gegeven. Groen Algemeen - Flexibele visie op regelgeving binnen voorzieningen, minder regeltjes en meer ondersteuning voor nieuwe woonvormen en kleinschalige initiatieven. 25 budgetten en voorzieningen voor geestelijke gezondheidszorg en middelenafhankelijkheid naar de Gemeenschappen grijpen we aan om een, ten overstaan van de huidige situatie, sterk verruimd geestelijke gezondheidszorgdecreet in te voeren. - Het nieuwe decreet geestelijke gezondheidszorg legt de link naar de psychiatrische ziekenhuizen en psychiatrische afdelingen van algemene ziekenhuizen via geactualiseerde erkenningsnormen en programmatie, materie die ook overkomt naar Vlaanderen. Ambulante zorg - Opname thuiszorgactoren in een netwerk. - (Financiële) ondersteuning van zgn art. 107 projecten. Ambulante zorg - Om een vermaatschappelijking van de zorg te verwezenlijken, moeten alle beleidsniveaus samenwerken. Federaal moeten we evolueren naar minder opnames in de psychiatrie en meer psychiatrische ondersteuning thuis door mobiele teams. - De geestelijke gezondheidszorg schakelt van residentiële naar ambulante zorg volgens, bijvoorbeeld, art. 107. Ambulante zorg - Het is belangrijk dat mensen met psychologische problemen waar mogelijk in hun vertrouwde thuisomgeving behandeld kunnen worden. - We streven naar een geïntegreerd geestelijk gezondheidsbeleid. Ambulante zorg - Het zwaartepunt van de behandeling van psychische aandoeningen ligt bij de sociale omgeving en thuiscontext van de patiënt. - We geven een belangrijke plaats aan ambulante teams in de psychiatrie, die patiënten in hun thuisomgeving opvangen en een ondersteunend netwerk rond de patiënt uitbouwen. - We verbeteren de doorverwijzing naar de Ambulante zorg - In te zetten op een sterke ambulante geestelijke gezondheidszorg. - We versterken de bestaande zorgnetwerken, zorgcircuits en de mobiele teams. - Meer structurele financiering, bijvoorbeeld van de projecten in het kader van de vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg (artikel 107). - We versterken de capaciteit van de 26 Psychotherapie - Terugbetaling van psychotherapie en bescherming van de titel psychotherapeut. Psychotherapie - Na de erkenning van psychologen en psychotherapeuten, snel werk maken van de terugbetaling van psychotherapie. - We investeren in een psychologische functie in de eerstelijnszorg om vroegdetectie van psychische problemen moge-lijk te maken. Zo vermij-den we een verergering van de problemen en bereiken we een juistere doorverwijzing en een vermindering van de belasting van de tweede lijn. In Psychotherapie - We regelen de terugbetaling van de raadpleging bij de klinisch psycholoog. geestelijke gezondheidszorg door een breed netwerk te ontplooien van organisaties die samenwerken om psychisch kwetsbare personen de weg wijzen: het algemeen welzijnswerk, de eerstelijnsgezondheidszorg, de thuiszorg, de politie en justitie (bijv. bij verslaving), de jeugdzorg, enzovoort. - Wij maken van vroegdetectie en vroeginterventie belangrijke werkmiddelen voor de ambulante geestelijke gezondheidszorg. basishulpverlening in de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg. - We bouwen het aantal psychiatrische bedden af en zetten in de plaats in op betere randvoorwaarden voor de vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg af. Psychotherapie - We voorzien in terugbetaling van de psychotherapie door de wettelijke ziekteverzekering op basis van erkenning van beroepstitels, een zorgvuldige intakeprocedure en volgens wetenschappelijke en operationele criteria. - sp.a streeft tegelijk naar een significante vermindering van het voorschrijven en het gebruik van psychofarmaca - Personen die daar nood aan hebben moeten beroep kunnen doen op eerstelijnspsychologische zorg. Psychotherapie - Terugbetaling van psychotherapie en psychologische hulp op de eerste lijn. - Stimuleren we de inzet van psychologen in multidisciplinaire gezondheidspraktijken. 27 zorgtrajecten en zorgpaden betalen we de behandeling door klinisch psychologen, psycho-therapeuten en orthopedagogen terug. Daarbij moet betaalbaarheid en kwaliteit gegarandeerd zijn. De eerstelijnspsycholoog werkt nauw samen met de huisarts. 28 3.4. Herziening van de plaats van de ziekenhuizen en hun financiering Memorandum LCM Financiering ziekenhuizen - Aanpassing van het huidige financieringsmodel van de ziekenhuizen om overconsumptie tegen te gaan. - het BFM zou de ziekenhuisinfrastructuur beter moeten dekken. CD&V N-VA sp.a Open VLD Groen Financiering ziekenhuizen - CD&V kiest voor een aangepaste ziekenhuisorganisatie en -financiering. - De ziekenhuisfinanciering dient progressief herzien te worden met de betrokken stakeholders in functie van meer doelmatigheid en met inclusie van kwaliteitscriteria. De bijdragen van de artsen in de financiering van de ziekenhuizen moet daarbij mee worden bekeken. - We creëren een stabiel en voorspelbaar budgettair kader waarin de sector zelf initiatieven kan nemen tot een doelmatiger gebruik van middelen en een betere outcome. De vrijgekomen budgetten door minder ziekenhuiscapaciteit kunnen voorzien worden voor reconversies of financiering van de nieuwe opdrachten in ziekenhuizen en remediëren aan de structurele onder- Financiering ziekenhuizen - We maken werk van een ziekenhuisfinanciering, waarbij kwaliteit en transparantie voorop staan. De honorering komt meer los te staan van de rechtstreekse publieke ziekenhuisfinanciering. Via een geprofessionaliseerd overleg tussen zorgverstrekkers en het beheer komt er een betere scheiding tussen het medisch beleid - wat een bevoegdheid voor de zorgverstrekkers is - en het beheer van de gezondheidszorg(instellingen). Financiering ziekenhuizen - We knippen de band tussen erelonen en de financiering van het ziekenhuis door; een rechtvaardiger en transparantere financiering, die kwaliteit eerder dan kwantiteit stimuleert. - In het ziekenhuis scheiden we de verblijfskosten van de vergoeding voor medische zorg. - Verder financieren we ziekenhuizen op basis van de noden van de patiënt door forfaits te geven naargelang het type aandoening of de zorgzwaarte van de patiënt. Ziekenhuizen die goed presteren worden beloond voor hun kwaliteit. Financiering ziekenhuizen - Een modernisering van de ziekenhuisfinanciering is nodig. Financiering ziekenhuizen - Nood aan een nieuwe ziekenhuisfinanciering. - Bij het uitwerken van een nieuwe financiering gelden onder meer volgende aandachtspunten: o De duale financiering halen we uit elkaar zodat op ziekenhuisniveau minder tijd en energie moet kruipen in onderhandelingen en meer energie over blijft voor kwaliteitsbevord ering. o Het ziekenhuis krijgt een forfait per verblijf en per patiënt, dat verschilt naargelang de soort pathologie. Het is niet nodig dat mensen te lang in het ziekenhuis gehouden 29 financiering BFM. - We zetten stappen naar een meer gebundelde financiering per pathologie of per episode. - Waar mogelijk introduceren we daarbij een dynamiek naar pay for quality, met correcties voor de complexiteit van de case-mix (om patiëntselectie en ongewenste doorverwijsstromen te vermijden). We proberen de kostenstructuur te verlagen door administratieve vereenvoudiging en door waar mogelijk in de erkenningswetgeving verouderende normen te vervangen door nieuwe kwaliteitsdynamieken. o worden, maar het is ook niet wenselijk om ze te snel te ontslaan. Dat leidt soms zelfs tot complicaties en een heropname kort na het ontslag. Om heropnames te vermijden stoppen we in het forfait alle ziekenhuisgerela teerde onkosten tot één maand na het ontslag uit het ziekenhuis. De basisfinanciering van het ziekenhuis moet minimaal de kosten die de overheid oplegt voor personeel dekken. Ongeveer 10 % van de financiering van ziekenhuizen en artsen komt uit specifieke programma’s die de kwaliteit van de ziekenhuiszorg promoten (“Pay For Quality”). 30 o o Extra Muros - Beter geïntegreerde zorg die zich niet noodzakelijk tot het ziekenhuis hoeft te beperken (bv thuiszorg met behoud van zeer sterke coördinatie met het ziekenhuis). - Uitbouw van een goed extra muros aanbod in het Hierbij zorgen we ervoor dat we de ziekenhuizen die meer achtergestelde patiëntengroepen aantrekken niet straffen. De artsen krijgen een apart basisforfait voor hun intellectuele prestaties. De financiering van de ziekenhuizen kan niet los worden gezien van een financiering van de eerste lijn. We onderzoeken daarom hoe de financiering een optimale aansluiting van de eerste en de tweede lijn kan bewerkstelligen. Extra Muros - Er zal zich een evolutie voordoen van acute naar chronische zorg. Hier is de nabijheid van eerstelijnszorg, ouderenzorg en regionale ziekenhuiszorg essentieel voor de (ouder wordende) patiënt. Samenwerking zal de 31 belang van de patiënt. - Conversie van acute ziekenhuisdiensten naar revalidatie- en hersteldiensten. kwaliteit van deze verschuiving bepalen. De middelen zullen we moeten herverdelen in functie van de nieuwe situatie. Specialisatie - Behandeling van hoogcomplexe zorg enkel terugbetalen in gespecialiseerde ziekenhuizen die voldoende ervaring hebben (volume) en behoorlijke omkadering. Specialisatie - Medische kennis en technologie zullen aanleiding geven tot sub en superspecialisatie. Ziekenhuizen zullen netwerken moeten vormen en taken onder elkaar verdelen. Concentratie van expertise, apparatuur en financiële middelen voor superspecialistische diagnoses en behandelingen zal noodzakelijk zijn om kwaliteitsvolle zorg betaalbaar te houden. Specialisatie - Hoog specialistische zorg vergt concentratie en samenwerking. - Niet elk ziekenhuis moet elke behandeling aanbieden. Voor een ernstig gezondheidsprobleem wordt u beter behandeld in een gespecialiseerd ziekenhuis. Specialisatie - Groen pleit voor een centralisatie van hoogspecialistische ziekenhuisdiensten en van dure medisch-technische toestellen. - De gemeenschappen worden bevoegd voor de erkenningsnormen van ziekenhuizen en ziekenhuisdiensten. We grijpen deze kans aan om te komen tot normering voor expertisecentra. Voor zeer zeldzame aandoeningen werken we samen met het buitenland. 32 3.5. Geneesmiddelen: verminderen van de kostprijs en beperken van het verbruik Memorandum LCM Prijs - Transparante prijsbepaling van geneesmiddelen. - Studie omtrent het huidige en toekomstige terugbetaalde geneesmiddelenpakket. - Invoeren systeem van algemene aanbesteding. - Voorschrijven op stofnaam. - Specifiek voor rustoordsector : rol CRA versterken en verplicht gebruik farmaceutisch formularium. CD&V Prijs - De aanbesteding voor geneesmiddelen en terugbetaalbaar medisch materiaal. - De komende jaren zal het beleid worden verdergezet om het maximaal gebruik van goedkope geneesmiddelen te bevorderen. - We herzien de voorschrijfprofielen ‘goedkoop voorschrijven’ van de artsen. - De terugbetaling van geneesmiddelen moet, meer rekening houden met de reële therapeutische meerwaarde ervan. - referentieterugbetaling op niveau van geneesmiddelenklasse. N-VA Prijs - Er zal verstandiger met geneesmiddelen moeten worden omgesprongen. sp.a Prijs - Door de uitbreiding van forfaits, de referentieterugbetaling, het toepassen van strikte evidence-based terugbetalingscriteria en openbare aanbestedingen drukken we de prijs en het volume van geneesmiddelen en andere medische producten. - Geneesmiddelen die niet innovatief zijn maken we nog goedkoper. - Waar mogelijk moeten apothekers steeds het goedkoopste geneesmiddel afleveren. - In het woonzorgcentrum is het aangewezen een geautomatiseerd centraal systeem van geneesmiddelenverstrekking te implementeren, met aanwending van het geneesmiddelenformularium. Open VLD Groen Prijs - Meer prijstransparantie van farmaceutische bedrijven. - Groen pleit voor meer Europese samenwerking en uitwisseling van informatie en expertise tussen lidstaten over de prijsbepaling en de terugbetaling van geneesmiddelen. - Een sluismodel met openbare aanbestedingen. - We veralgemenen verder de Voorschriften op Stofnaam (VOS). - Elke rusthuisbewoner krijgt regelmatig een medicatie-evaluatie om te kijken of er medicatie kan geschrapt of beter gedoseerd worden. - We stimuleren verder het verplicht voorschrijven van een minimumpercentage goedkope varianten van geneesmiddelen, of ze nu generisch zijn of de originelen die hun prijs tot op generisch niveau verlaagd hebben. Dit systeem wordt uitgebreid 33 naar dagziekenhuizen. - De overheid maakt gebruik van innovatieve contractmogelijkheden met farmaceutische bedrijven zodat de patiënten sneller toegang krijgen tot levensnoodzakelijke innovaties. Het gaat bijvoorbeeld over prijs-volume-contracten, waarbij de prijs kan dalen van zodra een bepaalde hoeveelheid is verkocht, of over resultaatgerichte contracten waarbij de ziekteverzekering betaalt als de behandeling succesvol is en waarbij in het geval van falen het bedrijf betaalt. - Geneesmiddelen worden bij de apotheek afgeleverd in unit-dose verpakking. Volume - Voorschrijven beperken (door invoering van kwaliteitsindicatoren). - Overbodig of inadequaat voorschrijven voorkomen (door medisch farmaceutisch overleg en informatica ondersteuning) en sanctioneren. Volume - Het voorschrijven van geneesmiddelen moet gebeuren op basis van evidence based richtlijnen met ruimte voor afwijkingen. - Farmacotherapeutisch overleg moet worden gestimuleerd met het oog op het realiseren van een rationeel gebruik en voorschrijven van de geneesmiddelen. Volume - Drastische vermindering van antibioticumgebruik. - Via het voorschrift en het farmaceutisch advies zorgen respectievelijk voorschrijvers en apothekers voor het rationeel gebruik van geneesmiddelen. Volume - De apotheker begeleidt zijn klanten, volgt hun medicatiegebruik op en neemt contact op met de patiënt en/of huisarts als er een wijziging nodig is. Daarvoor kan de patiënt de apotheker toegang geven tot het gedeeld farmaceutisch dossier. We werken de informaticatoepassingen binnen Vitalink en binnen e- 34 - ter beschikking stellen van eenheidsdosissen. Europees beleid - Een centrale premarketing toelating voor hoog risico medische hulpmiddelen. - Klinische gegevens die het mogelijk maken een risico-voordeel te bepalen en traceerbaarheid en het rapporteren van ernstige nevenwerkingen. - Een verregaande transparantie van de data, zelfs tot op individueel patiëntenniveau. - Een duidelijke en onafhankelijke rol van de Europees beleid - Ook internationale samenwerking moet daarbij worden uitgebouwd, met het oog op het uitwisselen van alle nuttige informatie en het delen van schaarse expertise. health die dit ondersteunen versneld uit. - Systeem van begeleidingsgesprekken breiden we uit naar andere geneesmiddelen. - We belonen apothekers voor medicatie-evaluaties. - Groen wil een budget vrijmaken voor structureel overleg op de eerste lijn rond geneesmiddelengebruik. - De Europese Unie verzamelt internationale evidentie en werkt samen met andere internationale instanties doelstellingen uit in verband met de overconsumptie van medicatie. Europees beleid - We ondersteunen initiatieven voor een uniform Europees geneesmiddelenbeleid. Europees beleid -Het monitoren en analyseren van negatieve bijwerkingen van geneesmiddelen moet Europees opgevolgd worden om de veiligheid van onze geneesmiddelen te waarborgen. (Europees) beleid - De Europese Unie vergroot de betrouwbaarheid van geneesmiddelenstudies. - We steunen het gebruik van Europees gestandaardiseerde instrumenten om deze farmaceutische zorg te registreren en de kwaliteit ervan te verbeteren. - Het is cruciaal dat er in België aan de universiteiten voldoende plaats is voor onafhankelijk onderzoek. 35 ethische comités. - Een stimulering van studies die onafhankelijk zijn van de farmaceutische industrie. - Een nieuw Europees mechanisme voor de vergoeding van de steeds meer belangrijk wordende groep van weesgeneesmiddelen met onder meer een totale prijstransparantie. - Bestaande initiatieven van onafhankelijke artsenbezoekers, die de artsen onafhankelijk informatie over geneesmiddelen bezorgen, promoten we verder. 36 3.6. Betere kwaliteitsbeoordeling Memorandum LCM CD&V Variaties - Aanpakken van variaties in de praktijken en resultaten van de zorg. Variaties - We streven naar een optimale zorgkwaliteit. Kwaliteitsbewaking is een gedeelde verantwoordelijkheid van de patiënt, de zorgaanbieders, de overheid en van ziekenfondsen en zorgkassen. - Een aangepaste financiering, o.a. gebaseerd op ‘pay for quality’. - Informatie over de kwaliteit van zorg moet transparant en openbaar zijn. Accreditering - Invoeren en stimuleren van accrediteringssysteem voor verzorgingsinstellingen. Accreditering/EBM - Kwaliteitsindicatoren maken kwaliteit zichtbaar. Daarom wil CD&V kwaliteitsnormen en indicatoren voor de federaal en Vlaams gefinancierde zorgaanbieders. Zelfcontrole en systemen van accreditatie door de sector zelf moeten deel uitmaken van dit kwaliteitsdenken. - Patiënten hebben recht op toegankelijke informatie over de N-VA Variaties - Alle actoren worden gestimuleerd om actief mee te werken aan het meten van de zorgkwaliteit. - De zuiver prestatiegerichte honorering zal wel meer evolueren naar een systeem waarbij betaald wordt voor correcte kwaliteit en dienstverlening (‘pay for quality/pay for service’). sp.a Open VLD Groen Variaties - De zorgprocessen en in de mate van het mogelijke ook de zorgoutput worden permanent geëvalueerd door alle stakeholders: gebruikers, personeel, wetenschappers, ziekenfondsen, overheid, en ook de samenleving in zijn geheel. Variaties - Toegang tot gezondheidszorg van hoge kwaliteit voor iedereen is voor ons altijd de prioriteit. Variaties - Het is tijd voor een globale visie op onze gezondheidszorg, uitgewerkt op basis van expliciete gezondheidsdoelstellingen, die we ook meten en evalueren. Accreditering - Het kwaliteitsbeleid vindt uitvoering in een gedifferentieerde aanpak waar zowel visitatie, accreditering en normatieve inspectie van de zorgvoorzieningen een plaats hebben. Accreditering - Controle op misbruik kan niet langer gebeuren op basis van regeltjes en administratieve procedures maar is in eerste instantie gebaseerd op een kwaliteitsdenken en zelfcontrole. 37 kwaliteit van de gezondheidszorg. Meer transparantie over de kwaliteit van zorg bevordert ‘patient empowerment’; versterkt de individuele verantwoordelijkheid, autonomie en het aandeel van de patiënt in het eigen zorgproces. - Voor een kwaliteitsvolle zorg en toegang tot zorg op basis van geobjectiveerde behoefte is het essentieel dat bestaande inschalingsinstrumenten zo snel mogelijk op elkaar worden afgestemd en dat ze uitmonden in een uniforme en transversale indicatiestelling. Zo moeten mensen niet telkens opnieuw hun zorgbehoefte laten beoordelen alvorens recht te hebben op zorg of een tegemoetkoming. Evidence Based Medicine (EBM) - Kwalitatieve zorg gebaseerd op evidence based medicine. Evidence Based Medicine (EBM) - Als we er zelf voor verantwoordelijk zijn, stoelen we onze gezondheidszorg nog meer op de principes van de Evidence Based Practice (EBP): wat aantoonbaar werkzaam en 38 dus wetenschappelijk bewezen is, betalen we sneller terug en stimuleren we; wat overbodig of niet (genoeg) werkzaam is, schrappen we. De evaluatie van de werkzaamheid en van een goede kosten-batenverhouding gebeurt op basis van onafhankelijk uitgevoerde gezondheidseconomische studies. Het gebruik van EBP zal het aantal overtallige onderzoeken (oneigenlijk gebruik) fors doen dalen. 39 3.7. Omkadering van het verschijnsel van privatisering van de zorg Memorandum LCM Algemeen - Strenge normen voor zorgactoren (kwaliteitsnormen, informatie voor gebruikers, beperking winstoogmerk). - Commerciële actoren in de gezondheidszorg moeten worden onderworpen aan regels van algemeen belang. CD&V Algemeen - Commerciële drijfveren in de (gezondheids)zorg mogen niet de bovenhand halen. N-VA Algemeen - Toch zal er blijvend moeten worden geïnvesteerd in de ‘klassieke’ rusthuizen en moet er ruimte zijn voor privaat initiatief. sp.a Open VLD Groen Algemeen - Wij willen geen winstmaximalisatie in de zorg want dit leidt haast onvermijdelijk tot selectie (keuze voor het bewonersprofiel dat het meeste opbrengt) en een minimale zorgkwaliteit (o.a. door besparingen op de personeelsomkadering). - De bestaande commerciële woonzorgcentra moeten de nodige garanties geven op het vlak van financiële transparantie en van herinvestering van opbrengsten in zorgkwaliteit. Algemeen - Private initiatieven en ondernemerschap kunnen een hefboom vormen in de gezondheidszorg. - We hebben alle initiatief nodig om de vergrijzingsuitdaging tot een goed einde te brengen. Het mag er niet toe doen of een voorziening een openbaar, vzw- of vennootschapsstatuut heeft. Wat telt, is de financiële toegankelijkheid en de kwaliteit van de zorg. Daarover waken is de taak van de overheid. Niet zelf voor bouwheer spelen of de sector verkavelen om machtsposities van dominante spelers veilig te stellen. Algemeen - Cruciaal dat elke aanbieder de toets van maatschappelijk verantwoord ondernemen doorstaat. Groen wil daarom dat elke voorziening voldoet aan de criteria die de Strategische Adviesraad Welzijn, Gezondheid en Gezin formuleerde: het moet gaan om kwaliteitsvolle, sociaal rechtvaardige, performante, relevante en toegankelijke zorg. De rechtsvorm van de voorziening is voor Groen dus van ondergeschikt belang aan de strikte randvoorwaarden die de overheid oplegt. De overheid ziet op een transparante en moderne manier toe op de kwaliteit van de aangeboden zorg. Voor Groen blijft de overheid ook een rol spelen als initiatiefnemer van de zorg. Dit is belangrijk om de betaalbaarheid voor de sociaal zwakste groepen te blijven garanderen. 40 Dit alles vraagt ook een meer lokale, wijkgebonden aanpak met meer ruimte en verantwoordelijkheid voor lokale besturen, een herwaardering van de rol van het OCMW en een goede samenwerking met privépartners. - In de welzijnsector is ook plaats voor coöperatieve vennootschappen met sociaal oogmerk. - Groen wil de gebruikers van voorzieningen of diensten meer betrekken in de organisatie zodat ze mee vorm kunnen geven aan de kwaliteit. Geneesmiddelen - Behoud reclameverbod voor voorschriftplichtige geneesmiddelen. Privé-klinieken - Betere reglementering privé-klinieken. - Garanderen van kwaliteit en financiële toegankelijkheid. - Indicatieve schatting kosten patiënt. Privé-klinieken - Zorgaanbieders die buiten het ziekenhuis een zorgaanbod hebben, zoals privéklinieken, moeten voldoen aan dezelfde kwaliteitsnormen en zich inschrijven in een aantal collectieve opdrachten en taakafspraken die de continuïteit en de beschikbaarheid van zorg regionaal garanderen. Privé-klinieken - Met het oog op een toegankelijke en doelmatige gezondheidszorg zetten wij de collectieve middelen prioritair in voor de not-for-profit-ziekenhuizen. Wanneer er geen meerwaarde is voor de patiënt houden we de zorg in het ziekenhuis. - We stoppen de groei van villa-geneeskunde. We gaan de evolutie tegen 41 waarbij lucratieve zorgactiviteiten zich verplaatsen naar de villa’s in de buitenwijken. - De bestaande private klinieken worden verplicht om op het vlak van kwaliteit, tarifering en transparantie een hoogwaardige bescherming te bieden. 42 3.8. Sterke coördinatie van het gezondheidsbeleid met de gefedereerde entiteiten Memorandum LCM CD&V Beheer - De zorgverleners en de ziekenfondsen actief betrekken bij het beheer en de uitwerking van het geregionaliseerd gezondheidsbeleid. Beheer - Het overlegmodel, met partners die voor een groot deel op beide bevoegdheidsdomeinen actief zijn, biedt kansen om vanuit een globale visie zorg te organiseren. Overleg - Sterk overleg inbouwen om de normatieve kaders en de samenwerkingsakkoorden te bepalen via interministeriële raden. Overleg - Opdat er in het zorgaanbod geen hiaten of een overaanbod zouden ontstaan, zijn er samenwerkingsakkoorden nodig tussen de federale overheid en de deelstaten. - Het Instituut voor de Toekomst, waar de verschillende bevoegde ministers met elkaar in overleg zullen treden, moet bijdragen tot een coherent en duurzaam gezondheidsbeleid. N-VA Overleg - Om de afstemming van het federale en het Vlaamse beleid te bevorderen, richten we één medische dienst op die uniforme erkenningscriteria hanteert en attesten uitreikt die door alle overheden aanvaard worden. - Eén omstandig en gemotiveerd digitaal administratief dossier waaruit overheidsdiensten gegevens kunnen putten, moet de administratie voor personen met een beperking vereenvoudigen. Deze multidisciplinaire Dienst Onderzoek werkt sp.a Open VLD Groen Overleg - Voor een coherent beleid is de oprichting van het interfederaal instituut voor de toekomst van de gezondheidszorg, zoals voorzien in de zesde staatshervorming, van belang. Dit instituut geeft een gecoördineerd, overlegd antwoord op de grote, onder meer budgettaire, uitdagingen met betrekking tot de toekomst van de gezondheidszorg en vormt de interfederale ontmoetingsplaats voor de ministers bevoegd voor gezondheid. Het federale niveau en de deelstaten sluiten hiertoe 43 voor de diverse overheden en agentschappen en beschikt over voldoende expertise en middelen om een allesomvattend onderzoek te kunnen uitvoeren. een samenwerkingsakkoord af. 44 4. Een sterke rol van de ziekenfondsen Memorandum LCM Financiële verantwoordelijkheid - Het systeem van financiële verantwoordelijkheid moet worden gekoppeld aan betere beheersinstrumenten voor de ziekenfondsen: evaluatie van kwaliteitsindicatoren door de ziekenfondsen op basis van informatie die hen ter beschikking wordt gesteld - Een snellere afsluiting van de rekeningen en een frequente actualisering van de parameters in de formule voor een optimale afstemming van de middelen op de behoeften. CD&V N-VA sp.a Financiële verantwoordelijkheid - Zorgverleners en patiënten zijn elk verantwoordelijk voor uitgaven in de gezondheidszorg. Ook ziekenfondsen moeten meer instrumenten krijgen om in het kader van hun financiële verantwoordelijkheid, via overleg en financiëleincentives, betere resultaten te bereiken. Financiële verantwoordelijkheid - We maken meewerkende instellingen van sociale zekerheid (ziekenfondsen, uitbetalingsinstellingen van werkloosheidsuitkeringen, kinderbijslagfondsen, vakantiefondsen…) financieel mee verantwoordelijk in de bestrijding van misbruiken.. Financiële verantwoordelijkheid - Via het consensusmodel binnen het Riziv laten we artsen en ziekenfondsen verspilling door overconsumptie tegengaan. - Ziekenfondsen geven we de juiste prikkels en instrumenten om uitgaveverschillen, die niet door verschillen in zorgbehoeften en gezondheidsrisico’s van hun leden te verantwoorden zijn, onder controle te krijgen. Algemeen - De rol van de ziekenfondsen inzake het beheer, de uitvoering en het overleg binnen de verzekering geneeskundige verzorging moet worden aangepast aan de zich wijzigende omstandigheden. In de eerste plaats moet worden Algemeen - In de ziekteverzekering maken we een duidelijke scheiding tussen rechter en partij, tussen controle en gecontroleerde.Het zal niet langer mogelijk zijn dat ziekenfondsen zowel de regelgeving opstellen, de regels uitvoeren en ze Algemeen - Ziekenfondsen hebben bij uitstek de expertise om de belangen van de verzekerden te behartigen. We versterken hen in het opnemen van deze rol. Zo kan uw mutualiteit u gerichte antwoorden bieden op de vragen die Open VLD Algemeen - Het overlegmodel moet dynamischer worden en uitgebreid worden met andere betrokken actoren zoals de patiënten en de medische industrie. - De structuren in onze gezondheidszorg kunnen een verjongingskuur Groen Algemeen - Groen pleit resoluut voor een wijk- of dorpsgebonden en niet voor een verzuilde aanpak. Het gaat hierbij om de voorzieningen binnen één wijk, deelgemeente of gemeente. Dat betekent dat de Vlaamse Overheid de 45 ingezet op een doorgedreven informatisering van de administratieve processen en het realiseren van schaalvoordelen. Dit moet leiden tot een vereenvoudiging van de administratieve circuits. De ontsluiting en het systematisch gebruik van de beschikbare gegevens voor benchmarking van zorgvoorzieningen, voor het detecteren van ongefundeerde praktijkvariatie en voor de analyse van het goed gebruik van middelen inzake chronische zorg maken een versterking van de financiële verantwoordelijkheid mogelijk. Om een goede verhouding tussen kost en kwaliteit te garanderen kan bekeken worden of afspraken gemaakt kunnen worden met de ziekenhuizen of samenwerkingsverbanden m.b.t. criteria op het vlak van kostprijs, verwachte ligduur en bepaalde structurele kwaliteitseigenschappen. Dat overleg moet dan wel gebeuren op basis van objectieve en transparante criteria en zonder belangenvermenging. - Hun rol inzake het vervolgens ook controleren. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de ziekenfondsen die het beleid van medisch materiaal en implantaten mee bepalen en tegelijk hun adviserend geneesheren goedkeuring laten geven en thuiszorgwinkels uitbaten die het materiaal verkopen. - De kerntaak van ziekenfondsen is het opsporen van sociale noden en het verdedigen van patiënten. - We laten de gezondheidszorg uitvoeren door de huidige spelers, naast andere (sociale) verzekeringsinstellingen en zorgkassen - zoals vandaag trouwens al mogelijk is in het model van de zorgverzekering. Een modern overlegmodel tussen zorgverstrekkers en (sociale) verzekeraars is bijgevolg aan de orde. Zo kunnen we de administratiekosten verlagen, met garantie op een kwalitatieve en sociale dienstverlening. - We beperken de administratiekosten van de ziekenfondsen tot 3 %. - De overheid moet kosteloos kunnen beschikken over alle met uw gezondheid te maken hebben. - Naast ziekenfondsen leveren ook andere patiëntenverenigingen vandaag goed werk. Dat moeten we verder ondersteunen. - Mutualiteiten blijven een cruciale rol spelen in controle, fraudebestrijding, preventie en begeleiding. gebruiken. De besluitvorming is een complex kluwen van bestuursniveaus en belangengroepen dat niet alle maatschappelijke evoluties even makkelijk absorbeert, en daardoor nogal conservatief met die evoluties omgaat. Wij willen de sector hervormen door te kiezen voor transparantie, eenvoud, en meer democratie – meer inspraak voor patiënten en patiëntenverenigingen. - De 'big data' van de ziekenfondsen moeten ontsloten worden voor o.a. de overheid, de zorginstellingen, onderzoeksinstellingen en medische industrie, binnen de grenzen van de privacy en de proportionaliteit. lokale besturen erkent in hun rol en dat deze besturen de regie krijgen over de organisatie van de zorg. Dat vraagt een aanpassing van het nieuwe Woonzorgdecreet. In dat decreet krijgen de regionale dienstencentra en de diensten van maatschappelijk werk van de ziekenfondsen nu een sleutelrol bij de organisatie van de zorg. Maar sommige ziekenfondsen zijn beter uitgebouwd dan andere. Daarom verzet Groen zich tegen de nieuwe verzuiling en blijft het inzetten op een wijkgebonden aanpak om wonen en zorg te garanderen aan alle zorgbehoevenden. - Groen wil het statuut van ervaringsdeskundige in de patiëntzorg uitbouwen. Een ervaringsdeskundige is een deskundige in de patiëntzorg op basis van eigen ervaring met ziekte. We pleiten voor een vertegenwoordiging en actieve participatie van de ervaringsdeskundigen in adviesraden en beheersorganen op verschillende niveaus, onder meer in de Medicomut. 46 bevorderen van preventie en 'health literacy' moet hierbij worden gevaloriseerd. De verzekeringinstellingen moeten op een proactieve wijze de naleving van de akkoorden en overeenkomsten monitoren. De permanente doorlichting van de kernprocessen (performantie van de controleprocedures, inspanningen inzake re-integratie inzake arbeidsongeschiktheid,...) zal gebeuren op basis van een nieuw evaluatiemechanisme. gegevens die onder meer de ziekenfondsen verzamelen in het kader van de verplichte verzekering. Dat houdt in dat de federale overheid en de gemeenschappen zonder enige beperking gegevens uitwisselen. - De verplichte aanvullende ziekteverzekering wordt geschrapt. 47