18/02/2017 PROCTOLOGIE EN FUNCTIONELE ANORECTALE AANDOENINGEN Dr. Marogy G. Dienst gastro-enterologie 1 2 WELKOM !! Bekkenbodem ● Constipatie ●Anorectale incontentie ● Hemorroiden ● Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 3 Bekkenbodemspieren anatomie, definitie en functie . Definitie Groep spieren: bodem van ons bekken Functie • Steun aan buikorganen • Blaas en urethra • Baarmoeder en vagina • Darmen • Kunnen onze blaas en darm afsluiten. • Urine en ontlasting ophouden Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 4 Bekkenbodem anatomie Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 5 CONSTIPATIE definitie ● < 3 stoelgang per week, harde stoelgang, ● Geen complete evacuatie, ● Abdominale ongemakken, opgeblazen gevoel, ● Gevoel van blokkade tijdens defecatie ● Manuele maneuvers tijdens defecatie. Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 6 CONSTIPATIE oorzaken 1.Colonpathologie : strictuur, colonpoliepen, colonCa, anale fissuur, proctitis 2.Metabole : hyperCa, hypothyroidie, D.M. 3. Neurologisch: parkinsonisme, beenmergletsels 4. Dysfunctie van colon, bekkenbodem of anorectale functie Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 7 CONSTIPATIE Diagnose 1. Bloedonderzoek: metabole oorzaken? 2. Anale manometrie: anorectale dysfunctie *Hoge anale rustdruk/incomplete relaxatie= anismus, *Paradoxale contractie bekkenbodem spieren en externa anale sfincter= dyssynergia 3. NMR defaecografie: rectocoele, totale rectumprolaps/recto-rectale invaginatie, enterocoele, 4. Pellet: retentie van > 5 /24 pellets op dag 6 op RX abdomen wijst op een vertraagde transit, 5. Coloscopie: stricturen, poliepen, kanker 6. EMG: Lage rectale sensatie 7. Anamnese dagboek, medicatie, familiaal darmCa, RBPA. 8. Klinisch onderzoek: PPA Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 8 NMR defaecografie https:/ Proctologie en functionele anorectale datum aandoeningen 18-02-2017 9 ENTEROCELE & RECTOCELE https:/ Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 10 Hemorroïden Wat zijn hemorroïden ? Anatomie & Fysiologie Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 11 Wat zijn hemorroïden ? Anatomie: De interne hemorroïdale plexus (submucosaal) De externe hemorroïdale plexus (onderhuids) Pathologie: Ziekte te wijten aan een verzakking van beide veneuze plexussen Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 12 Waar bevinden zich de hemorroïden ? In het bovenste deel van het anaal kanaal: Interne hemorroïden: in de ruimte tussen de mucosa en het anaal kanaal Externe hemorroïden: in de ruimte dicht tegen de externe sfincter Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 13 Beschrijving: ●Interne hemorroïden: Holtes gevuld met bloed ●Bevatten arterioveneuze anastomosen ●Op hun plaats gehouden door een ligament; deze vezels zijn verstrengeld met vasculaire structuren om zo het hemorroïdaal weefsel te vormen ● ●Externe hemorroïden: Samengesteld uit kleine onderhuidse venen ● Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 1. Mobilisatie van de plexus 4. Ligament van Parks In Situ Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 14 2. Uitrekking ondersteuningssysteem 3. Geprolabeerd hemorroïdaal weefsel bij inspanning 18-02-2017 HEMORROÏDEN 15 GEPROLABEERDE HEMORROIDEN 2. Permanent geprolabeerd hemorroïdaal weefsel 3. Uitrekking of ruptuur van het ligament van Parks Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 1. Ruptuur van het fixatieweefsel 4. Lateralisatie vd externe hemorroïdale plexus 18-02-2017 HEMORROÏDEN 16 Pathogenese: een evolutie in 4 etappes GRAAD I Symptomen : bloedingen last Tekens : Hemorroïden zichtbaar bij anoscopie Geen prolaps GRAAD II Symptomen : Afscheiding Pruritus Tekens : Prolaps zichtbaar thv de margo analis tijdens persinspanning Spontane normalisatie Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 17 Pathogenese: een evolutie in 4 etappes GRAAD III Symptomen : Zwelling Tekens : Prolaps vereist manuele repositie GRAAD IV Symptomen: Pijn Tekens: Niet reduceerbare prolaps Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 18 Klinische manifestaties MEEST FREQUENTE SYMPTOMEN: Pijn Bloedingen Anale zwelling en prolaps Gewijzigde intestinale gewoontes Prurit Etterig verlies Ongemak Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 50% 40% 25% 18% 15% 12% 18-02-2017 HEMORROÏDEN 19 Bevorderende factoren ERKENDE (verhoging intra-anale druk): Stoornissen in de transit Zwangerschap/bevalling Erfelijkheid Sedentair leven GESUGGEREERDE (stoornis van de locale vasculaire neuromotriciteit => opening van de arterioveneuze shunts): Kruiden Topische preparaties (suppositoires) Langdurige zittend of staande houding Bepaalde sporten (paardrijden, fietsen) Voedingsgewoontes: vezelarme voeding Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 20 Anorectaal onderzoek: 3 fasen 1. Inspectie 2. Digitaal onderzoek Palpatie anorectaal onderzoek (toucher) 3. Proctoscopie Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 21 Anorectaal onderzoek: 3 fasen 1. Inspectie Met de duimen zo dicht mogelijk tegen de anus de plooien van de anus uiteen duwen Eventueel de patiënt vragen te persen Laat toe peri-anale afwijkingen, fissuren, eczema, zwelling, ulceraties en prolaps te ontdekken Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN Anorectaal onderzoek: 3 fasen 22 2. Digitaal onderzoek PALPATIE: Door palpatie anale marge zoeken naar gelokaliseerde pijn (abces, fissuur) of verharding (tumor) ANORECTAAL ONDERZOEK (TOUCHER): Pericanalaire zone en begin anaal kanaal: verharding (tumor) pus In anaal kanaal: zoeken naar onregelmatigheden: thrombose, tumor hemorroïden moeilijk waar te nemen: krimpen weg Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 23 Anorectaal onderzoek: 3 fasen 2. Digitaal onderzoek Het anorectaal onderzoek is soms onmogelijk : door hevige pijn (bij fissuur) door vernauwing van het anaal kanaal • postchirurgicale stenose • neoplastische stenose Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 24 Anorectaal onderzoek: 3 fasen 3. Proctoscopie Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 25 Behandeling 1. Algemene en hygiënische maatregelen 2. Medische behandeling 3. Instrumentele behandeling Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 26 1. Algemene en hygiënische maatregelen ● Lokale hygiëne (neutrale produkten) ● Dieet gewoonten Regularisatie van de intestinale functie zachtwerkende laxativa (zwelmiddelen) ● zetpillen of lavementen ● Fysieke activiteit ● ● Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 27 2. Medicamenteuze behandeling Flebotropen bij opstoot: posologie opdrijven (dubbel of drievoudig) chronisch: om recidieven te verminderen Werkingsmechanisme: veneuze tonus : plexus dilatatie protectie microcirculatie : dysfunctie arterioveneuze shunts congestief oedeem door anti-inflammatoire werking Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 28 2. Medicamenteuze behandeling Lokale producten Bevatten anti-inflammatoire producten, lokale anesthetica, glijmiddelen, derivaten van flebotropen Nemen slechts en beperkte plaats in: weinig studies en bewijzen Reëel risico op allergie Indien corticosteroïden: atrofie van de huid en de mucosa Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 29 3. Instrumentele behandeling 1. SCLEROSE Definitie: met behulp van anuscoop injecteert men submucosaal een scleroserende stof (polidocanol) Doel: submucosaal weefsel harder maken om de anale mucosa aan interne sfincter te fixeren en verslapping steunligamenten tegen te gaan Indicatie: rectorragieën (met spectaculair resultaat) middelmatige hemorroïden die altijd reduceerbaar zijn Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 30 Instrumentele behandeling 2. INFRAROOD COAGULATIE Definitie: doorheen een anuscoop een infraood bestraling uitvoeren om een mooi afgelijnde necrosehaard te vormen (stralen zetten zich in de hemorroïde om in warmte) Doel: men bekomt hierdoor een secundaire sclerose Indicatie: Rectorragieën (zelfs indien hemorroïden niet zichtbaar zijn - minder pijnlijk dan sclerose) Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 31 INFRAROOD COAGULATIE Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 32 Instrumentele behandeling 3. RUBBERBAND LIGATUUR Definitie: hemorroïden in glazen of metalen buis aanzuigen en aan de basis een rubberband aanbrengen Doel: ischemie van de hemorroïden veroorzaken. Bekomen van gescleroseerde knoop Indicatie: bij hoog gesitueerde hemorroïden (boven de pectinale zone) niet gecompliceerd met een thrombus, fissuur Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 33 Instrumentele behandeling RUBBERBAND LIGATUUR Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 34 Behandeling van inflammatoire en pijnlijke manifestaties THROMBECTOMIE Indicatie: Bij externe thromboses als de pijn blijft bestaan na algemene of lokale medicamenteuse behandeling Bij interne hemorroïdaire thrombose wanneer deze uitzonderlijk pijnlijk is (doorheen anuscoop) Contra-indicatie: Interne oedemateuse hemorroïdaire thromboses Interne geprolabeerde niet reduceerbare thromboses (chirurgie) Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 35 Behandeling van inflammatoire en pijnlijke manifestaties THROMBECTOMIE Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDEN 36 Chirurgische behandeling HEMORROÏDECTOMIE * Hemorroïdaal weefsel ->verwijderd of vernietigd: Bij graad III of IV * Wanneer alle andere behandelingen faalden Verwijderingstechnieken: *Hemorroïdectomie volgens Milligan en Morgan * Submucosale hemorroïdectomie: gesloten hemorroïdectomie (Ferguson) Complicaties: pijnen, urineretentie, marisken, hemorragieën, hypocontinentie, vernauwingen Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 18-02-2017 HEMORROÏDALE ZIEKTE Samenvatting van Behandeling Algemene en dieetrichtlijnen •vezelrijke maaltijden •minder kruiden, koffie en alcohol •veel drinken •lokale hygiëne •matige fysieke activiteit •gewichtsverlies Farmacologisch flebotropen lokale preparaten orale analgetica Instrumentaal Coagulatie techniek •Rubberband ligatie •Lasertherapie Chirurgie hemorroïdectomie thrombectomie Proctologie en functionele anorectale aandoeningen 37 18-02-2017 18-02-2017 Sleep de afbeelding naar de tijdelijke aanduiding of klik op het pictogram als u een afbeelding wilt toevoegen DANK VOOR UW AANDACHT