Factsheet: De Tempelberg in Jeruzalem

1
Juli 2016
Factsheet:
De Tempelberg in Jeruzalem
Introductie
In 1948 stonden de Israëlische en Jordaanse legers tegenover elkaar op de weg die langs de Oude
Stad van Jeruzalem loopt. De stad werd langs deze staakt-het-vuren-lijn verdeeld in een Israëlisch en
een Jordaans deel, tussen west en oost. Tijdens de Juni Oorlog van 1967 namen Israëlische soldaten
het oostelijke deel in, inclusief de Oude Stad en de Tempelberg. Israël annexeerde dit stuk van
Jeruzalem in 1980 en spreekt sindsdien van de verenigde stad, ‘de ondeelbare, eeuwige hoofdstad
van de Joodse staat’. Juni 2016 vierden velen voor de 49-ste keer ‘Jom Jeroesjalaim’, de
Bevrijdingsdag van Jeruzalem.
De rest van de wereld erkent het ongedeelde Jeruzalem niet. Ambassades zijn gevestigd in Tel Aviv.
De Palestijnse Autoriteit ziet het oostelijk deel van de stad als de toekomstige hoofdstad van de
Palestijnse staat - zoals ook vastgelegd in de Oslo Akkoorden van 1993. De toekomst van Jeruzalem
is onderdeel van elke onderhandeling over vrede. Deze onderhandelingen worden bemoeilijkt door de
betekenis die de drie religieuze tradities jodendom, christendom en islam aan de stad geven en de
wijze waarop iedereen, Israël voorop, het religieuze aspect verpolitiekt. De strijd om het tien hectaren
tellende Tempelplein is hier een essentieel onderdeel van.
Religie en politiek
Moet er in de Oude Stad van Jeruzalem, op het Tempelplein, een Joodse tempel gebouwd worden?
Voor seculiere Joden is dit geen serieuze vraag. Hun antwoord luidt: nee. Voor Palestijnse moslims is
het eveneens duidelijk: op de plek van de tempel staat al dertienhonderd jaar een gebouw van enorm
belang voor moslims, de Rotskoepel, dus iets anders bouwen kan helemaal niet. Voor een coalitie van
religieuze Joden, Israëli’s uit extreem nationalistische hoek en sommige aanhangers van de
christelijke Eindtijd-theologie is dit echter een reële prangende kwestie. Hun religieus-geïnspireerde
antwoord luidt: ja, want dan arriveert de messias op aarde, dan wel keert Jezus terug, en vervolgens
breekt de Eindtijd aan die in de bijbel wordt aangekondigd.1 Seculiere Israëlische rechts-nationalisten
zeggen dat elk project dat de claim van Israël op Jeruzalem versterkt en de claim van Palestina op
Jeruzalem verzwakt, goed is.
Tweede vraag: mogen Joden op het Tempelplein komen, als toerist, of om er te bidden? Rabbijnen
hebben het verboden, maar het gebeurt wel. En wie is er nu eigenlijk de baas over het Tempelplein?
Formeel de Jordaanse islamitische beheerstichting Waqf, maar in werkelijkheid heeft het Israëlische
leger de macht over het Tempelplein.
Het Tempelplein of Al-Haram Ash-Sharif is de plek waar joodse, christelijke en islamitische religieuze
aspiraties en politiek wensdenken samenkomen en waarover een politieke strijd gevoerd wordt met
religieuze argumenten.2 De Eindtijd-christenen en religieuze Joden ontvangen formeel geen enkele
steun van de Israëlische regering voor hun plannen voor de herbouw van de Joodse tempel, maar hun
propaganda kunnen zij vrijelijk bedrijven. Hun doelen overlappen met die van de religieuze kolonisten
in de bezette Palestijnse gebieden en zij putten uit dezelfde bronnen, zowel religieus als financieel.
Moslims vrezen voor de islamitische heiligdommen op het Tempelplein: de Rotskoepel en Al-Aksa
moskee.
Vanaf de Juni Oorlog van 1967 tot heden geldt dat zowel Israëli’s als Palestijnen alles als provocatie
kunnen opvatten, hetgeen leidt tot een al tientallen jaren durende cyclus van Palestijns protest en
Israëlisch geweld. Nog eind juni 2016 moest premier Netanyahu zijn partijgenoten in de Knesset
oproepen te stoppen met hun bezoekjes aan het Tempelplein. Het beruchte bezoek van Ariel Sharon
in de zomer van 2000 leidde tot de Tweede Intifada.
1
http://www.herschepping.nl/10eb/wk_01eindtijd_profetie.php
Dit artikel geeft een goede uitleg over de relatie tussen religie en politiek:
http://www.theatlantic.com/international/archive/2014/11/the-dangers-on-the-temple-mount/382787/
2
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
2
De Tempelberg: twee joodse en twee islamitische heiligdommen
Jeruzalem is gebouwd op heuvels. In de ommuurde Oude Stad ligt de afgetopte en bebouwde
Tempelberg, met bovenop een plein, het Tempelplein.3 De berg heeft een historische betekenis die
volgens de bijbel vierduizend jaar teruggaat, als de locatie van de berg Moria. Volgens de bijbel en de
koran is dit de plek waar Awraham/Ibrahim, de religieuze aartsvader van joden en moslims, zijn zoon
Izaak dan wel Ismaël probeerde te offeren, maar hiervan werd afgehouden door tussenkomst van een
engel.4 Duizend jaar later lag er een ommuurde stad, Jebus of Zion. De Israëlitische koning David
nam volgens de bijbel in de tiende eeuw v. Chr. Zion in. David was leider van een oorspronkelijk
nomadisch volk, dat de heilige Ark van het Verbond, waarin de Stenen Tafelen van profeet Mozes
waren opgeborgen, met zich meedroeg. David gebruikte de namen Zion en Jeruzalem en vestigde
zich er met zijn volgelingen. Israëlische archeologen zoeken vooral sinds 1967 naar sluitend bewijs
hiervoor in de zogenoemde Ir David, een opgraving ten zuidwesten van de huidige Oude Stad.5
Een generatie later bouwde Davids zoon Salomo een tempel, waarmee het draagbare heiligdom een
definitieve plek kreeg. In de bijbel is te lezen volgens welke voorschriften de tempel moest worden
ontworpen en waar het gebouw toe diende. Het was het huis van de onzichtbare Shechina, de
Goddelijke aanwezigheid, die als een mist boven de Ark hing. Deze kon gunstig worden gestemd met
offers. Priesters hadden de dagelijkse leiding, met een Hogepriester als belangrijkste functionaris. Het
gebouw, de tempel, diende twee belangrijke doelen. Ten eerste het nationale gevoel van
verbondenheid versterken: tijdens drie pelgrimsfeesten moest het hele volk jaarlijks naar Jeruzalem
reizen om deel te nemen aan massale offerdiensten van brood, fruit en dieren. Hiernaast vervulde het
een rituele functie. Het jodendom denkt in binaire termen: heilig tegenover profaan, rein tegenover
onrein, waarbij rituelen helpen om van de ene staat naar de andere te geraken. Een persoon die
ritueel onrein was geworden, kon dit opheffen met behulp van rituelen en offers in de tempel.
In 586 v. Chr. werd Jeruzalem verwoest door de Babyloniërs onder leiding van Nebukadnezar. (Een
deel van) de bevolking werd in slavernij meegenomen naar Babylonië. Een aantal van de
heiligdommen verdween en is sindsdien spoorloos, zoals de Ark van het Verbond.6 De bijbel beschrijft
hoe de geschiedenis verder ging. De Babylonische ballingschap duurde zeventig jaar, daarna
mochten de Joodse slaven terug naar huis. Een deel van de Joden keerde inderdaad terug en nam de
indertijd meegeroofde tempelobjecten mee. Wanneer zij de tweede tempel bouwden is punt van
discussie.
Tijdens de Griekse en later de Romeinse overheersing werd Jeruzalem meermalen ingenomen en
uitgebreid. Geschiedschrijver Flavius Josephus beschrijft hoe in het jaar 70 na Chr. de tempel
wederom met de grond gelijk gemaakt werd. De schatten werden meegeroofd naar Rome. Hier is
tastbaar historisch bewijs voor, want de overwinning van veldheer Titus, de zoon van keizer
Vespasianus, werd afgebeeld op munten en op een triomfboog in Rome, die nog altijd te zien is op het
Forum Romanum. Op de boog is onder andere de Menora afgebeeld, de zevenarmige kandelaar die
in de tempel stond. Na de tweede grote Joodse opstand in 135 na Chr., die bruut werd neergeslagen,
verdwenen de meeste Joden uit de stad; het tempelgebied werd een Romeinse tempel gewijd aan
Jupiter.
De Rotskoepel
Na de val van Rome werden Jeruzalem en omgeving onderdeel van het Oost-Byzantijnse Rijk. In 637
vestigde kalief Omar het islamitische gezag over een groot deel van het Byzantijnse gebied. Omars
opvolger Abd-el-Malik besloot op de ruïne van de tempel een nieuw heiligdom te bouwen, de Kubbat
Ha-Shakrah of Rotskoepel. De Koepel overspant een drie meter hoge rots waarvandaan de profeet
3
De Tempelberg is 740 m. hoog, de Zionsberg 765 m. en de Olijfberg en de Scopusberg beide 826 m.
En de plek waar de Jacobsladder stond, Adam en Eva werden geschapen etc.
http://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/2261/jewish/The-Temple-Mount-As-Sacred-Space.htm
5 Zie hierover ook ons Factsheet ‘Archeologie als politiek instrument op de Westelijke Jordaanoever inclusief
Oost-Jeruzalem’: http://www.eajg.nl/node/551
6 In de seculiere wereld kent iedereen de Ark vooral omdat Indiana Jones ernaar op zoek was, maar het is
onverstandig de betekenis van de Ark als flauwekul af te doen. Hiervoor is de mix van politiek en religie over dit
onderwerp te explosief. Over waar de Ark, het draagbare heiligdom, zich nu bevindt, bestaat geen consensus. In
de 9de-eeuwse Talmoed worden de hypotheses besproken dat de Ark is verwoest, dat hij is meegevoerd naar
Babylon en weer mee terug is gekomen, dan wel hij voor de verwoesting van de Tempel werd verborgen op een
veilige plek. De Ethiopische Kerk stelt dat het object in haar bezit is.
4
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
3
Mohammed volgens de koran op zijn paard naar de hemel sprong. Naast het Rotskoepel-heiligdom
was een moskee gebouwd die plaats biedt aan vijfduizend gelovigen, de Al-Aksa moskee. De
Rotskoepel is het gebouw met de goudkleurige koepel, Al-Aksa heeft een zilveren koepel.7 Vanaf
1517 tot 1917 was Jeruzalem een onderdeel van het Turkse (Ottomaanse) rijk, vervolgens werd het
de hoofdstad van het mandaatgebied Palestina. Het Ottomaanse bewind gaf ruimte voor immigratie
van joodse en christelijke minderheidsgroepen. Ook joodse, christelijke en islamitische pelgrims waren
welkom. Naarmate het eenvoudiger werd naar het Midden-Oosten te reizen, ontstond er een prille
vorm van religieus toerisme. Volgens overlevering mochten Joden op het Tempelplein komen, maar in
de 17de eeuw besloten de rabbijnen er niet langer te bidden. De Westelijke muur waar het
Tempelplein op rust werd de Joodse gebedsplek bij uitstek, de Kotel ofwel Klaagmuur.
De situatie in 1947 en 1948
In de Eerste Wereldoorlog steunde het Ottomaanse rijk Duitsland en Oostenrijk tegen Frankrijk en
Groot-Brittannië. Tijdens de Vrede van Sèvres in 1920 werd het merendeel van de Ottomaanse
provincies in het Midden-Oosten Brits mandaatgebied, in afwachting van een definitieve
staatsvorming. De emigratie van Joden naar Palestina ging in versneld tempo door. De Britten legden
joden en christenen een verbod op om de Tempelberg te betreden.
De Verenigde Naties stemden in november 1947 over het verdelingsplan van Palestina in een Joods
en een Arabisch deel. De steden Jeruzalem en Bethlehem zouden komen te liggen in het Palestijnse
Arabische gebied en de status krijgen van corpus separatum, internationale zone. De joodse,
christelijke en islamitische heiligdommen in Jeruzalem en Bethlehem (de geboorteplaats van Jezus
immers) zouden onder internationaal beheer komen, zodat zij toegankelijk bleven voor pelgrims en
lokale bezoekers. Het was de bedoeling dat 55 procent van heel Palestina een Joodse staat werd en
45 procent een Arabische staat.
De leiders van de Joodse bevolking gingen akkoord. De Arabisch Palestijnse leiders niet. Nadat Israël
zijn onafhankelijkheid uitriep in mei 1948, trokken de legers van de omliggende staten op. De bloedige
oorlog leidde tot de Nakba en een herziene kaart. De net uitgeroepen staat Israël had 78 procent van
het oorspronkelijke mandaatgebied. Egypte had de Gazastrook veroverd, Jordanië de Westelijke
Jordaanoever en een deel van Jeruzalem, inclusief de Oude Stad en de belangrijkste heiligdommen.
Ook Bethlehem was in Jordaanse handen gekomen.
Het internationaal beheer over de Oude Stad en Bethlehem kwam er niet. Jordaanse militairen
verdreven de Joodse bewoners van de Oude Stad, braken gebouwen in de joodse Wijk af en
ontzegden Joden de toegang tot de joodse heilige plaatsen, meer in het bijzonder tot de Klaagmuur.
Dit zette kwaad bloed. De verwoesting van de synagogen in de Oude Stad wordt gebruikt als
argument om de joodse heilige plaatsen onder geen beding object te maken van toekomstige
onderhandelingen. De Israëli’s op hun beurt braken sinds 1967 islamitische bouwwerken af.8
Jeruzalem en de Tempelberg na de Juni Oorlog
De Juni Oorlog van 1967 veranderde de situatie in Jeruzalem ingrijpend. Belangrijk feit was de inname
door Israël van de Oude Stad, de Tempelberg en de buurten ten oosten van de Oude Stad. Jordanië
bleef tot 1988 claimen dat Oost-Jeruzalem en de Oude Stad Jordaans grondgebied waren. In dat jaar
droeg Jordanië de soevereiniteit over deze gebieden over aan de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO.
In de dagelijkse praktijk vallen de christelijke, islamitische en joodse heilige plaatsen sinds juni 1967
onder Israëlisch beheer. Israël besloot nadrukkelijk een andere koers in te slaan dan Jordanië en de
autonomie en bereikbaarheid van de heilige plaatsen zo veel mogelijk te garanderen. De Heilige
Grafkerk in de Oude Stad kwam onder gedeeld christelijk beheer, het Tempelplein viel onder de
(Jordaanse) islamitische organisatie Waqf en het Israëlische opperrabbinaat werd beheerder van de
Voor foto’s en meer details over de betekenis van de Rotskoepel: http://www.sacreddestinations.com/israel/jerusalem-dome-of-the-rock
8 http://www.wrmea.org/2012-september/the-nakba-continues-proof-found-that-in-1967-israel-destroyedcenturies-old-jerusalem-mosque.html
7
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
4
Klaagmuur.9 Dit is sindsdien de officiële status quo. Israël gaat er prat op dat er religieuze vrijheid en
autonomie heersen in de gebieden die het bestuurt. Locale religieuze autoriteiten hebben een grote
autonomie om zowel de onroerende goederen als de spirituele levens van hun leden te bestieren.
Kerken en moskeeën worden volgens de officiële propaganda volledig ongemoeid gelaten. 10
Wat het Tempelplein betreft: na 1967 besloten beheerder Waqf en de Israëlische regering dat
toeristen het Tempelplein mochten bezoeken. Het Opperrabbinaat voor Israël verklaarde het
Tempelplein tot verboden gebied voor Joden. Wie wilde bidden in de richting van waar de tempel had
gestaan, moest genoegen nemen met de Klaagmuur. Een religieuze verklaring luidt dat Joden de plek
waar de Ark ooit stond, het zogenoemde Heilige der Heiligen, niet mogen betreden. Een politieke
interpretatie voor het verbod luidt dat de zeer broze status quo tussen Israël en de
belangenbehartigers van de Palestijnen in de Waqf al voldoende onder druk staat.
De Palestijnen menen dat de officiële lezing van de Israëlische religieuze tolerantie niet klopt. De
behoefte van Palestijnen om op vrijdagmiddagen en tijdens islamitische hoogtijdagen te bidden in en
bij de Al-Aksa moskee wordt door de Israëlische militaire autoriteiten gebruikt als drukmiddel. Al sinds
de Eerste Intifada in 1988 is het sluiten van het Tempelplein voor het vrijdaggebed een Israëlische
manier om Palestijnen te straffen. Israël heeft de regel ingesteld dat het plein op vrijdagmiddagen niet
toegankelijk is voor islamitische mannen jonger dan 45 jaar.
De Tempelberg als plek van religieuze Verlossingstheologie
De inname van het Tempelplein plaatste de Israëlische autoriteiten voor een onverwacht probleem.
De Juni Oorlog leidde bij de toenmalige leider van het legerrabbinaat, rabbijn Shlomo Goren, tot een
religieuze openbaring. Dat de Israëli’s erin geslaagd waren het Tempelplein te veroveren, kon niet
zonder betekenis zijn. Volgens Goren was de tijd van de bijbelse beloften aangebroken: de Verlossing
van de mensheid was nabij. Deze ‘barenswee’ kondigde de komst van de Joodse mashiach (messias)
aan.11
Goren plaatste zich buiten de Israëlische consensus van zijn tijd, maar achteraf gezien is hij van grote
invloed geweest op het denken over de Tempelberg. Hij wierp voor het eerst sinds honderden jaren
de vraag op of er een derde Joodse tempel moet komen. Dit is niet vanzelfsprekend. In de orthodoxjoodse liturgie wordt drie keer per dag in het Amida-gebed gevraagd om de herbouw van de tempel.
Dit betekent niet dat de meerderheid van de orthodoxe Joden dit nu wil. Want wie gaat ‘m bouwen?
De middeleeuwse Joodse denkers Rashi en Maimonides meenden dat God zelf, respectievelijk de
messias dit zullen doen. Dit is het mainstream standpunt. Een groeiend aantal nationalistische
orthodoxe Joden wil echter niet langer wachten en zelf alvast beginnen met de bouw. Evenmin
bestaat er een eenduidig antwoord op de vraag of de offerdienst moet worden hervat. 12
De Conservative stroming in het jodendom is van mening dat de mashiach zal komen om de tempel
te herbouwen, maar men sluit uit dat de offerdienst wordt hersteld. Strofen die hieraan refereren zijn
uit de gebeden verwijderd. Het Reform jodendom (in Nederland vertegenwoordigd door het Verbond
voor Progressief Jodendom) wijst de herbouw van de tempel en de herintroductie van de offerdienst
af, als achterhaalde opvattingen.
9
Wie gaat er over de heilige plaatsen? De UNESCO vindt dat zij de rol van beschermer moet vervullen. In 1980
verklaarde de UNESCO de hele Oude Stad van Jeruzalem een World Heritage Site, een plek van werelderfgoed.
Jordanië had de Oude Stad voor de lijst werelderfgoederen aangemeld. In 1982 besloot de UNESCO de Oude
Stad te benoemen als erfgoed dat gevaar loopt volgens de normen van de Haagse Conventie voor de
Bescherming van Erfgoed. De relatie tussen Israël en de UNESCO is mede hierdoor al decennia slecht. In april
2016 nam de UNESCO een (overigens niet-bindende) resolutie aan waarin het Tempelplein een islamitische
heilige plaats werd genoemd. Volgens de UNESCO gold dit ook voor het plein voor de Klaagmuur en de
Klaagmuur zelf. Deze plek wordt door Joden echter beschouwd als een (orthodoxe) openlucht-synagoge en de
meest Joodse plek ter wereld. Alweer verslechterde de relatie tussen Israël en de UNESCO.
10 Een Israëlisch perspectief is hier goed te lezen:
http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Society_&_Culture/geo/Mount.html
11 Het jodendom stelt dat de messias (letterlijk: gezalfde koning) nog moet komen en dat hij een politiek en militair
leider is. Het christendom stelt dat Jezus de messias is geweest. Shia islam kent ook een messiaanse profetie,
soenna islam niet.
12 O.a. de Midrash Wajikra Rabba stelt dat alle offers worden afgeschaft. De Chabad-beweging denkt van niet:
http://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/2942/jewish/Animal-Sacrifices.htm
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar
5
Traditioneel geloven de meeste christenen in de vervangingstheologie, waarin het jodendom en de
tempeldienst zijn vervangen door het geloof in Christus en het offer dat hij bracht, en de kerkelijke ritus
als vervanging van de tempeldienst.13 In sommige meer fundamentalistische christelijke tradities is
een plaats ingeruimd voor de Eindtijd-profetie. Deze christenen geloven in de fysieke wederkomst van
Christus, die als onderdeel van zijn terugkeer de antichrist zal bevechten en de herbouw van de
tempel op zich zal nemen. Joden zullen op dat moment christenen worden.14 In andere kerken staat
dit aspect van de christelijke theologie veel minder op de voorgrond.
Islamitische commentatoren wijzen de bouw van de derde tempel af, aangezien deze moet
plaatsvinden op de plek van de Rotskoepel. Mainstream islam onderschrijft de vervangingstheologie:
de islam heeft zowel het jodendom als het christendom vervangen als geopenbaarde religie. De
tempel heeft religieus gezien dus geen nut meer.
Messiaans jodendom
De praktische implicaties van de voor Joden sinds 1967 nieuw-ontstane situatie worden
bediscussieerd in religieuze academies. Het aantal voorstanders van een zelf te bouwen nieuwe
tempel groeit. Meest opvallend zijn de activiteiten van het Temple Institute, een in de Oude Stad
gevestigde organisatie die zich o.a. bezig houdt met de noodzaak alvast rituele objecten te
construeren voor de te herbouwen tempel en de nieuw in te voeren offerdienst.15 Die zijn te zien in het
bijbehorende museum. Alle details zijn voorwerp van nauwgezet tekstueel onderzoek, dat deels wordt
gesteund en gesubsidieerd door Eindtijd-christenen.
Dit is niet zonder gevaar: op sommige Joden en christenen hebben Eindtijd-profetieën een grote
aantrekkingskracht.16 Sinds 1967 zijn er meerdere geweldsincidenten geweest, waarbij extremisten
probeerden met geweld de Rotskoepel te slopen, teneinde God te dwingen de tempel te laten
neerdalen op het Tempelplein, dan wel de messias te sturen. De beruchte Joodse Ondergrondse, de
Machteret, werd in 1984 opgerold. Hun plannen om de Rotskoepel op te blazen lagen klaar.17
Andere Joden willen niet zover gaan als het slopen van de Rotskoepel. Zij zien het Tempelplein als
een plek waar in afwachting van een tempel alvast een synagoge kan komen. Nationalistische politici
in Israël menen dat bidden op de Tempelberg geen kwaad kan en dat dit de Joodse claim op het plein
versterkt.18 Het religieuze wensdenken heeft ook een buitenlandse politieke dimensie, zoals
bijvoorbeeld bij Christenen voor Israël, die zich verbinden met zowel het Eindtijd-denken als met de
huidige staat Israël. Zij sporen Joden aan naar Israël te emigreren, betalen hier ook aan mee en halen
geld op voor de nederzettingen.19 Religieuze en politieke belangen van christenen, christelijke
politieke leiders, religieuze joden, kolonisten en Israëlische politici raken zo onontwarbaar verknoopt.20
Opinie Een Ander Joods Geluid
Een Ander Joods Geluid is een seculiere organisatie, die zich verre houdt van eschatologisch
wensdenken. EAJG is niet tegen religie, maar misbruik van religieuze opvattingen voor politiek gewin
wijzen wij af. Wij pleiten voor het handhaven van de status quo die sinds 1967 in Jeruzalem tussen de
vertegenwoordigers van de drie religieuze tradities is verdedigd: de Waqf behoudt het toezicht op het
Tempelplein, de islamitische heiligdommen worden beschermd en de moslims kan niet het recht
worden ontzegd er te bidden. Wat de Klaagmuur betreft onderschrijven wij hetzelfde principe: deze
plek moet vrij toegankelijk zijn voor Joden om er te kunnen bidden. Hetzelfde geldt voor de christelijke
heilige plaatsen. Uitgangspunt voor EAJG is verder dat Jeruzalem een gedeelde hoofdstad blijft, voor
zowel Israëli’s als Palestijnen.
13
http://www.bijbelseplaatsen.nl/plaatsen/T/Tempel%20in%20perspectief/963/
Dit is een goed artikel waarin een evangelische christen een goede uitleg geeft van christelijk zionisme en
christelijk anti-zionisme: http://mosaicmagazine.com/essay/2013/10/evangelicals-and-israel/
15 http://www.templeinstitute.org/vessels_gallery.htm
16 En niet alleen op Homer Simpson, die in een aflevering van de Simpsons lijdt aan het Jeruzalem Syndroom:
http://edition.cnn.com/2010/LIVING/03/29/simpsons.messiah.syndrome/index.html?hpt=C2
17 http://www.cfr.org/israel/kach-kahane-chai-israel-extremists/p9178
18 http://www.timesofisrael.com/yehudah-glick-shot-in-jerusalem-works-for-jews-right-to-pray-on-temple-mount/
19 https://christenenvoorisrael.nl/2015/10/eenheid-vereist-voor-herbouw-tempel/
20 https://www.monergism.com/thethreshold/articles/onsite/zionism.html
14
E: [email protected] | T: 020 679 58 50 | www.eajg.nl | Facebook: eenanderjoodsgeluid | Twitter: EAJGnieuws
Steun het werk van Een Ander Joods Geluid met een donatie op rekeningnummer NL84INGB0007401063.
Een Ander Joods Geluid is erkend als ANBI, giften zijn fiscaal aftrekbaar