1 Leergang Scholing van de geest, socratische

Leergang Scholing van de geest, socratische vaardigheden voor professionals
In de leergang Scholing van de Geest bekwamen de deelnemers zich in socratisch (zelf)onderzoek en
gespreksvoering, in de ontwikkeling van een socratische houding en de omgang met dilemma’s. Zij
leren de rol van ideeën kennen en manieren om deze uit te drukken en vorm te geven. Elke module
biedt bouwstenen voor het geschreven eindstuk: de autografie. Dit is een werkstuk waarin de
deelnemers hun eigen onderzoek verbinden aan een zelfgekozen thema uit de leergang.
In elke module besteden we aandacht aan de klassieke trivium vakken retorica, dialectica en
grammatica en aan de oefening die een socratische houding vergt.
Deze leergang richt zich op professionals die zoeken naar vormen en oefening om het juiste te
kiezen. Zij willen zichzelf en hun gesprekspartners in staat stellen te ontdekken wat het juiste is: de
juiste koers, de juiste beslissing, de juiste maat.
Thema’s die aan de orde komen zijn:
Module I : Ken u zelf!
Inscriptie in de tempel van Apollo in Delphi en belangrijk uitgangspunt in de Platoonse filosofie. Wat
is de betekenis hiervan in het licht van socratische methoden?
Module I I: Dialoog, deugden
In een dialoog onderzoek je jezelf met behulp van de ander. Wat zijn de bestanddelen van een
dialoog en welke rol spelen deugden hierin? Wat levert een dialoog op? Hoe begeleid je een
dialoog?
Module III: Oefening en houding
Praktische filosofie gaat over levenskunst. Kun je de essentie van de grotmythe van Plato vormgeven
in je eigen leven en werken? Hoe kom je tot een vraag en verduur je deze? Hoe creëer je vrije ruimte
en tijd voor reflectie en toetsing? Onderzoek naar het vormgeven van je eigen oefening.
Module IV: Taal van de leider en taal van de dichter
In socratische methoden speelt het poëtisch argument een belangrijke rol. Wat is taal die raakt, taal
die beklijft? Welke rol speelt verbeelding in organisaties? Op welke manier krijgt mijn taal invloed?
Module V: Verhelderen van een idee
Een professional weet vorm te geven aan een idee en mensen rondom een idee te verbinden. Hoe
vind je en bespreek je een idee binnen een organisatie? Onderzoek naar de rol van ideeën in leven en
werken.
Module VI Praktische wijsheid en meesterschap
1
Aspecten van de socratische houding en uitdrukking: Hoe maak ik van een probleem een zinvol
geheel? Wat houdt voortreffelijk handelen in een gegeven situatie in?
Module VII School je in liefde!
Kies wat je te doen hebt, breng jezelf in het geding. Methodisch beschouwen van de liefde gepaard
aan werken met verbeelding. Welke filosofen spraken zich uit over liefde en organisatie? Onderzoek
van je eigen vorm.
We beëindigen de leergang met een feestelijke bijeenkomst waarin de deelnemers een afsluitende
presentatie geven (november 2015).
De deelnemer heeft na voltooiing van de leergang Scholing van de Geest een basis gelegd voor
socratische houding en dialoog. Dit houdt o.a. in dat de deelnemer
 Inzicht heeft gekregen in de rol van ideeën
 Oefeningen in zelfonderzoek heeft uitgevoerd
 Zicht heeft gekregen op de werking van het poëtisch argument
 Een socratische dialoog kan begeleiden
 Inzicht heeft verworven in de filosofische achtergrond van de socratische methoden
(grotmythe en deugdenleer)
 Kennis en kunde in de vrije kunsten heeft gekregen: grammatica, dialectica, retorica
 Kennis heeft genomen van diverse literaire bronnen en deze weet te integreren in een eigen
verhaal