Geografische kansen in China voor Nederlandse bedrijven

Geografische kansen in China voor Nederlandse
bedrijven
“Waar is het netwerk actief en welke gebieden zijn interessant?”
Figuur 1: Inwoneraantal van Chinese bestuurlijke regio’s in internationaal perspectief.
Bron: ZMA Peking
Economisch Cluster ZMA Peking
November 2016
1
Inleiding
Het aantal Nederlandse vertegenwoordigingen in China is de afgelopen jaren flink uitgebreid.
De Volksrepubliek China was in 2015 de op vijf na grootste handelspartner van Nederland
en na de Verenigde Staten de tweede handelspartner buiten de Europese Unie 1. Het huidige
Nederlandse netwerk in China bestaat uit één ambassade gevestigd in Peking en vier
consulaat generaals in Shanghai, Guangzhou, Hong Kong 2 en Chongqing. Daarnaast is
Nederland vertegenwoordigd door middel van zes NBSO kantoren in Chengdu, Dalian, Jinan,
Nanjing, Qingdao en Wuhan.
Figuur 2: Huidige Nederlandse postennetwerk in China
1
2
Bron: CBS
Gezien de uitzonderlijke positie van Hong Kong ten aan zien van het Chinese vasteland, is het CG in Hong Kong
buiten beschouwing gelaten in deze studie.
2
Selectie regio’s
In het onderzoek is gekeken naar de huidige NBSO-ambtsgebieden in de provincie Sichuan
(NBSO Chengdu), de provincie Liaoning (NBSO Dalian), de provincie Shandong (NBSO Jinan
en Qingdao), de provincie Jiangsu (NBSO Nanjing) en de provincie Hubei (NBSO Wuhan).
Tevens zijn een vijftal andere economisch belangrijke regio’s in de studie opgenomen.
-
De provincie Fujian (福建) met als belangrijkste stad Fuzhou (福州) dan wel Xiamen
(厦门).
De provincie Henan (河南) met als belangrijkste stad Zhengzhou (郑州).
De provincie Shaanxi (陕西) met als belangrijkste stad Xi’an ( 西安).
De provincie Yunnan (云南) met als belangrijkste stad Kunming (昆明).
De provincie Zhejiang (浙江) met als belangrijkste stad Hangzhou (杭州).
Methodologie
Voor dit onderzoek zijn Chinese nationale bronnen geraadpleegd. Voor veel relevante
variabelen bood het Chinese bureau voor statistiek (National Bureau of Statistics of China /
国家统计局) uitkomst.
Voetnoot
In verband met de focus van dit rapport, komen regio’s die onder de Consulaten-Generaal vallen
(m.u.v. de provincie Guangdong) minder uitgebreid aan de orde. Uiteraard zijn er ook in deze regio’s
(Shanghai en Chongqing) veel economische kansen. Neem voor meer informatie en details contact op
met het betreffende Consulaat-Generaal. Contactinformatie vindt u op onze website.
3
Recente economische ontwikkelingen in China
Op basis van de economische statistieken kan een onderscheid gemaakt worden tussen
grofweg drie regio’s in China: de kustgebieden in het oosten en zuidoosten, de provincies in
het binnenland, en de drie noordoostelijke provincies.
De kustprovincies presteren economisch onverminderd sterk. Vooral de provincie Jiangsu
(江苏) is in staat gebleken om haar economische welvaart in een relatief hoog inkomen per
hoofd van de bevolking om te zetten. 3 Ook al vlakt de economische groei wat af,
groeipercentages van rond de zeven procent blijven naar verwachting de komende jaren de
norm. Voor de zuidoostelijke kustprovincies worden vergelijkbare percentages voor de
exportgroei waargenomen. Ook al liggen deze percentages in de provincie Jiangsu wat lager,
de groei is ook daar nog substantieel. De cijfers van de importgroei per provincie laten een
wisselender beeld zien. Een aantal de rijkere kustprovincies heeft in 2014 een negatieve
importgroei doorgemaakt. Voor de middellange termijn wordt, gezien de sterke
consumentenbestedingen, groei verwacht. De stap omhoog in de waardeketen die de
zuidoostelijke kustprovincies op dit moment aan het maken zijn bevestigt de noodzaak om
in deze regio’s op de langere termijn aanwezig te zijn met de NBSO kantoren.
Bijzonder hoge groeicijfers zijn op dit moment te vinden in een aantal provincies in het
binnenland van China. Zo heeft Hubei (湖北) de afgelopen jaren een economische groei van
gemiddeld zeventien procent ervaren. Ook Sichuan doet het goed met een gemiddelde groei
van het bbp van 15,9% over de periode van 2008 tot en met 2013. Echter, deze provincies
zijn nog een stuk minder welvarend dan het kustgebied. Momenteel worden veel van de
productieprocessen die voorheen in de kustprovincies plaatsvonden omwille van sterk
stijgende loonkosten naar de minder ontwikkelde binnenlanden verplaatst. Deze
ontwikkeling zorgt in een aantal provincies voor hoge import en export groeicijfers. Toch
zijn de binnenlandse provincies nog fors minder toegespitst op internationale handel dan de
kustprovincies. Verwachtingen op de langere termijn zijn gunstig. De NBSO kantoren in
Chengdu (成都) en Wuhan (武汉) zitten dus precies in de kansrijke provincies en monitoren
samen met het consulaat generaal in Chongqing (重庆) de kansen voor het Nederlandse
bedrijfsleven in deze regio.
De drie noordoostelijke provincies Heilongjiang ( 黑 龙 江), Jilin ( 吉林) en Liaoning ( 辽 宁)
presteren momenteel economisch gezien beduidend minder goed dan de rest van China. De
regio heeft te kampen met een groot aantal zombiefabrieken en overproductie door
staatsbedrijven. Herstructurering is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat de regio ook op
de middellange termijn zal blijven presteren. Momenteel is het in Liaoning gevestigde NBSO
Dalian (大连) wel actief op een van de economisch best presterende plekken. De stad Dalian
heeft een hoog inkomen per hoofd van de bevolking en wordt gekenmerkt door een zeer
open economie. Dit in tegenstelling tot de grootste stad van de regio, Shenyang (沈阳),. In
Shengyang zijn beduidend minder Nederlandse bedrijven actief dan in Dalian en met de
stad wordt minder handel gedreven.
De aanwezigheid van het Nederlandse netwerk in Dalian is belangrijk omdat het de poort
vormt naar een regio met ruim honderd miljoen inwoners. Ook in ander opzicht biedt NBSO
Dalian kansen: het is een opkomende markt wat betreft de aardappelproductie. Samen met
de landbouwattaché wordt de opkomst van deze niche opgevangen.
3
In 2015 bedroeg het nominale bruto regionale product per hoofd van de bevolking in Jiangsu $14.128.
Gecorrigeerd naar koopkracht komt dit ongeveer overeen met de Griekenland.
4
5
Figuur 3: Overzichtskaart China
Bron: ZMA Peking
Kansen per NBSO
NBSO Wuhan: ‘Het land van de vis en rijst’, zoals Hubei (湖北) ook wel genoemd wordt is
een belangrijke producent van landbouwproducten en mineralen. In Hubei wordt daarnaast
ook veel staal, micro-elektronica en motorvoertuigen gemaakt. De economische activiteit is
vooral geconcentreerd rond de hoofdstad Wuhan (武汉) die door haar centrale ligging in
China een transport hub is voor noord-zuid en oost-west verkeer. Wuhan heeft de grootste
rivierhaven van China. De voornaamste exportproducten van Nederland naar Hubei zijn
machines, papier en chemische producten. In totaal zijn 22 Nederlandse bedrijven actief in
de provincie. 20 hiervan in de regio rondom Wuhan, twee in het westelijk deel van de
provincie (dichterbij de drieklovendam). Deze bedrijven zijn vooral actief in sectoren
transport, stedelijke ontwikkeling en opto-electronica. Er is een toename zichtbaar in
Nederlandse activiteit binnen de sectoren water- en milieutechnologie en stedelijke
ontwikkeling, waar mogelijk meer kansen opgepakt kunnen worden. Binnen Gelderland
houden de gemeenten Apeldoorn en Arnhem stedenbanden met de gemeenten Yichang en
Wuhan respectievelijk.
NBSO Nanjing: Jiangsu (江苏) is na Guangdong de grootste regionale economie van China.
In deze dichtbevolkte provincie focust de economische activiteit zich vooral op het zuidelijk
deel rondom Nanjing (南京), Suzhou (苏州) en Wuxi (无锡). Het Wu sprekende zuiden is dan
ook een stuk welvarender dan het Mandarijn sprekende noorden. Jiangsu heeft een zeer
gediversifieerde economie. Met dank aan een uitgebreid irrigatie systeem is het een grote
speler in landbouw en de regio rond het Taihu meer (太湖) is de grootste zijde producent
van China. Jiangsu heeft grote voorraden steenkool, olie, gas, zout, zwavel, fosfor en
marmer. Sinds de oprichting van de volksrepubliek heeft veel chemische en zware industrie
zich gevestigd in de provincie. Jiangsu’s strategische locatie aan de mond van de Yangtze
rivier, naast Shanghai, maakt het een echte handelsprovincie. Van alle Chinese provincies
ontvangt Jiangsu de meeste Nederlandse investeringen. Jiangsu begint meer en meer deel
te nemen in het uitbesteden van softwareontwikkeling en diensten en veel van China’s
hoogwaardige technologie wordt hier gemaakt. Van alle 136 in Achilles geregistreerde
bedrijven is bijna alles gevestigd in het zuidelijk deel van de provincie. Alle Nederlandse
topsectoren zijn aanwezig samen met een groot aantal bedrijven uit andere sectoren zoals
scheepsbouw en glas- en steenverwerking. Jiangsu is een grote importeur van elektronische
en mechanische producten, en behoort samen met de tier 1 steden tot de grootste
importeurs van Nederlandse paarden. Nijmegen, Leeuwarden en een zevental Brabantse
steden onderhouden relaties met steden in de provincie Jiangsu. Daarnaast heeft NoordBrabant sinds 1994 een zusterrelatie met de provincie.
6
NBSO Dalian: De economie van Liaoning (辽宁) is de grootste van de drie noordoostelijke
Chinese provincies. Ook al was Liaoning in 2008 nog de snelst groeiende provinciale
economie van China, de economie groeit de laatste paar jaren nauwelijks meer. De
voornaamste industrieën in de provincie zijn de petrochemische, metallurgische en
staalindustrie. Het terugdringen van de overproductie in onder andere de staalindustrie is
een pijnlijk en moeizaam proces waar de economie van de provincie onder te lijden heeft.
De lichtere industrie in de provincie houdt zich vooral bezig met textiel en kleding. Tevens
heeft Liaoning een van de grootste ijzererts-, broom- en magnesietvoorraden in China. De
twee grootste industriële clusters in de provincie zijn te vinden bij Shenyang ( 沈阳) en
Dalian (大连). De regio rond Dalian is voor landbouw een belangrijke speler: het produceert
driekwart van China’s appels en peren. De 37 in Achilles geregistreerde in Liaoning
gevestigde bedrijven zitten vooral in Shenyang (11) en Dalian (24). In beide steden zijn ze
actief in ongeveer dezelfde topsectoren: chemie, horticultuur, agrifood, HTSM en logistiek.
Overijssel onderhoudt een economische samenwerkingsrelatie met Liaoning. De gemeente
Enschede onderhoudt sinds 2009 een stedenband met de gemeente Dalian.
NBSO Qingdao en Jinan: Shandong (山东) is de op twee na grootste economie van China.
De strategische locatie aan de Bohai baai maakt het tot een aantrekkelijke vestigingsplaats
voor logistieke bedrijven. Naast handel en de productie van auto’s is landbouw nog steeds
een van de belangrijkste sectoren in Shandong. Er wordt veel bier (Tsingtao bier), wijn,
katoen en graan geproduceerd. Shandong trekt vanwege haar strategische ligging veel
investeringen en toeristen vanuit Japan en Zuid-Korea aan. Van de 67 in Achilles in
Shandong geregistreerde bedrijven is het merendeel gevestigd in Qingdao (青岛). Daarnaast
is een substantieel deel gevestigd in Yantai (烟台) en een flink deel in en rond Jinan (济南).
Van alle topsectoren is alleen water niet aanwezig in de provincie. Merk op dat een zeer
groot aantal Nederlandse bedrijven in de agrifood sector actief is en dat de zusterrelaties
tussen Gelderland en Noord-Holland met Shandong vanuit Jinan onderhouden worden.
NBSO Chengdu: Het in de Chinese binnenlanden gelegen Sichuan ( 四 川 ) is een van
China’s grootste landbouw provincies. Naast graan en rijst worden er ook veel
citrusvruchten, zoete aardappelen, perziken, druiven en veel suikerriet verbouwd. Sichuan
is binnen China de grootste producent van varkensvlees. De provincie heeft een
buitengewoon divers palet van 132 verschillende soorten mineralen in de grond, waaronder
een aantal zeldzame metalen. De provinciale overheid doet hard haar best om de economie
van Sichuan te moderniseren door zowel buiten- als binnenlandse investeringen aan te
trekken en verschillende economische ontwikkelingszones in het leven te roepen. Op het
moment zijn vier van deze “economische en technische ontwikkelingszones” in de provincie
aanwezig. Drie van de vier zijn rond de provinciehoofdstad Chengdu (成都), de ander ligt
120 kilometer noordelijker in Mianyang (绵阳). Zo goed als alle 38 in Sichuan gevestigde
7
Nederlandse bedrijven bevinden zich in Chengdu, met uitzondering van twee in Leshan (乐山)
en Meishan (眉山). Bijna alle Nederlandse topsectoren zijn in de provincie aanwezig. Zowel
Limburg als Friesland onderhouden een vriendschapsrelatie met Sichuan. Maastricht doet dit
op gemeentelijk niveau met Chengdu.
Overige kansrijke provincies
De dichtbij Taiwan gelegen kustprovincie Fujian ( 福 建 ) werd tot 1978 beschouwd als
risicogebied mocht de kwestie Taiwan uit de hand lopen. De investeringen in de provincie
waren vanwege dit risico zeer beperkt. Tegenwoordig is het één van de meer welvarende
provincies. Fujian is een belangrijke hub voor internationale handel, en heeft veel baat
gehad bij het verbeteren van de relaties met Taiwan. Naast de aanwezige industrie is ook
de landbouwsector van groot belang voor de provincie. Xiamen is thuis aan een van de
belangrijkste internationale conventiecentra van China (Xiamen International Exhibition and
Conference Center) en vormt een belangrijke hub voor voedselverwerking. De Minnan
Gouden Driehoek, bestaande uit Xiamen (厦门), Quanzhou (泉州) en Zhangzhou (漳州) is het
belangrijkste economische cluster van de provincie: 40% van het inkomen in de provincie
wordt hier verdiend. 26 van de 27 Nederlandse bedrijven die in Achilles staan geregistreerd
zijn actief binnen deze regio waarin Xiamen veruit de belangrijkste stad is. In Fujian is een
waaier aan verschillende topsectoren aanwezig: agrifood, HTSM, logistiek en de creatieve
industrie zijn present. Huisman is in Xiamen aanwezig, en Shell en Vopak zijn voornemend
om op het petrochemische industriepark Gulei hun activiteiten uit te bouwen. Zie de studie
van CG Guangzhou voor een opsomming van Nederlands activiteiten de Nederlandse
activiteiten. De mogelijkheden die de toenemende handelsvolumes tussen de Volksrepubliek
China en Taiwan met zich mee brengen zullen vooral in de regio Fujian neerstrijken. De
gemeenten Wageningen en Heerlen onderhouden vriendschapsrelaties met Zhangzhou en
Nan’an in Fujian. Beide gemeenten liggen in het economisch rondom de stad Xiamen.
Guangdong (广东) (het vroegere Kanton) is zowel qua inwoneraantal als qua regionaal
inkomen de belangrijkste provincie van China. Gezien haar strategische ligging naast Hong
Kong is zij in 1978 door Deng Xiaoping als proeftuin gebruikt voor economische liberalisatie
en daarmee verworden tot de fabriek van de wereld. Recentelijk zijn veel lage lonen
industrieën naar andere delen van Azië en China vertrokken en is de provincie
opgeklommen in de waardeketen. Nederland is op dit moment vertegenwoordigd in de
provincie door het CG in Guangzhou (广州). De economische activiteit focust zich primair
rond de agglomeratie Guangzhou – Shenzhen (深圳) – Dongguan (东莞) – Foshan (佛山). Het
aan Hong Kong grenzende Shenzhen is zich rap aan het ontwikkelen als een innovatieve
hotspot, ofwel de Chinese Silicon Valley. Van de 133 Nederlandse bedrijven die volgens
Achilles in Guangdong gevestigd zijn, is bijna alles actief in de parelrivierdelta. 36 van deze
bedrijven zijn actief in Shenzhen. Alle Nederlandse topsectoren zijn aanwezig in de provincie
Guangdong, het leeuwendeel (met uitzondering van agrifood, horticultuur en water) is ook
vertegenwoordigd in Shenzhen. De relatief hoge inkomens die zorgen voor een sterke
consumptiegroei in de regio maakt het bovendien tot een interessante exportmarkt voor
Nederlandse producten. Utrecht heeft sinds 1995 een zusterrelatie met de provincie
Guangdong. De gemeente Almere heeft een zusterstadrelatie met Shenzhen.
De handelsprovincie Zhejiang ( 浙 江 ), onder Shanghai, is een van de welvarendste
provincies van China. In Zhejiang is veel elektromechanische, chemische, technische en
textielindustrie. Daarnaast is het hoofdkwartier van Alibaba gevestigd in de hoofdstad van
Zhejiang: Hangzhou (杭州). Zhejiang heeft de afgelopen decennia haar eigen groeimodel
gevolgd met veel nadruk op kleine concurrerende bedrijven, een dynamische
markteconomie en grote investeringen in infrastructuur. De economische ‘Zhejiang geest’ is
in heel China een bekend concept. Recentelijk is dit groeimodel echter onder druk komen te
8
staan. De grote hoeveelheden grondstoffen trekken een zware wissel op het milieu en men
blijkt onvoldoende in staat om de transitie naar hoogwaardiger producten te maken.
Zhejiang, en dan vooral de stad Wenzhou (温州), is samen met Guangdong het deel van
China waar veel Chinese Nederlanders hun wortels hebben liggen. De twee voornaamste
economische clusters liggen in het noorden van de provincie. Rondom de hoofdstad
Hangzhou is veel economische activiteit, net als rond de havenstad Ningbo ( 宁波). Deze
tweespalt is ook terug te zien in het aantal Nederlandse bedrijven dat in de provincie actief
is. Van de 45 die in Achilles staan zijn er 15 gevestigd in Hangzhou, en 21 in Ningbo.
Daarnaast zijn er nog een aantal in kleinere steden in de provincie gevestigd: Wenzhou,
Shaoxing ( 绍 兴 ), Jiaxing ( 嘉 兴 ) en Jinhua ( 金 华 ). De Nederlandse bedrijven
vertegenwoordigen bijna alle topsectoren (m.u.v. horticultuur en water), waarbij vooral de
chemische en technologische industrieën actief zijn in de provincie. Flevoland, Weert en Oss
zijn alle drie door middel van een vriendschapsrelatie of stedenband met de provincie
verbonden.
Henan (河南) heeft van alle binnenlandse provincies het grootste BBP. De groeicijfers van
de laatste jaren zijn indrukwekkend. Het inkomen per hoofd van de bevolking blijft echter
nog ver achter in vergelijking met de kustprovincies. Henan heeft een onderontwikkelde
dienstensector en vertrouwt nog steeds in zeer grote mate op zware industrie en landbouw.
Voedselverwerking en textielindustrie vormen traditioneel de ruggengraad van de lokale
economie. Recentelijk is de economie gediversifieerd met het aantrekken van
metallurgische, chemische en petrochemische industrie. Er wordt ook veel steenkool,
aluminium en wolfraam gewonnen en de provincie heeft de grootste molybdeen reserves ter
wereld. Het economische centrum van de provincie is de hoofdstad Zhengzhou (郑州). Er
zijn in Achilles geen Nederlandse bedrijven bekend die in Henan gevestigd zijn. Het
groeiende belang van de chemische industrie bevat mogelijke kansen voor het Nederlandse
bedrijfsleven. De gemeente Hengelo heeft een relatie met de gemeente Kaifeng. Het
netwerk bedient op dit moment de kansen in Henan vanuit de NBSO’s in de provincies
Shandong en Hubei. Er zijn geen tekenen dat deze dekking ontoereikend is.
Shaanxi (陕西) is binnen China een van de grotere producenten van fossiele brandstoffen
en er wordt veel militair materieel ontwikkeld. De hoofdstad Xi’an ( 西 安 ) heeft een
industriële hightech zone waar de focus ligt op softwareontwikkeling en lucht- en
ruimtevaarttechniek. Xi’an is het centrum van China’s vliegtuigindustrie. De mogelijkheden
die Shaanxi biedt heeft op het gebied van high tech heeft nog geen weerklank gevonden in
Nederlandse aanwezigheid in de provincie: volgens Achilles heeft alleen Boon Edam een
vestiging in Xi’an. De gemeente Delft doet aan economische samenwerking met de
gemeente Xi’an. De provincies Groningen en Drenthe hebben beiden een relatie met de
provincie Shaanxi. De gemeenten Assen en Emmen werken allebei samen met steden in de
provincie.
9
Het bergachtige Yunnan (云南) in het zuidwesten van China wordt gekenmerkt door een
bijzonder rijke etnische en biologische diversiteit. Zowel klimatologisch als cultureel bevindt
Yunnan zich in een overgangszone. In Yunnan wonen 56 geregistreerde etnische
minderheden. Naast Han Chinezen wonen er onder andere de Yi, Bai, Hani, Miao, Zhuang,
Dai en een flinke Tibetaanse gemeenschap. Een aantal van deze volkeren hebben nauwere
culturele banden met Zuid-Oost Azië dan met de rest van China. Met haar besneeuwde
hooggebergte en subtropische bossen is Yunnan klimatologisch zeker net zo divers. Ook al
beslaat Yunnan slechts 4% van het Chinese landoppervlak, het vormt een thuis voor de
helft van China’s vogels en zoogdieren. Veel van de plantensoorten die er groeien zijn
endemisch voor de regio. De economie van Yunnan is redelijk onderontwikkeld in
vergelijking met de rest van China. Armoede vormt in de afgelegen delen van de provincie
nog steeds een groot probleem. De economie leunt op vier voornaamste sectoren:
landbouw, tabak, mijnbouw en toerisme. Vooral op het gebied van landbouw heeft de
provincie Nederland veel te bieden. Industriële activiteit concentreert zich vooral rond de
stad Kunming (昆明). Bovendien is door de overheid een aantal ontwikkelingszones aan de
grenzen met Birma, Laos en Vietnam geopend. Acht van de negen Nederlandse bedrijven in
Yunnan zijn gevestigd in de hoofdstad Kunming, bijna allemaal actief in de tuinbouw. Van
2007 tot 2011 was er in Kunming een NABSO gevestigd.
10
Welke knelpunten ervaren Nederlandse bedrijven?
China vormt een lastige markt voor Nederlandse bedrijven om te betreden. De culturele,
taalkundige en wettelijke kaders waarin gewerkt wordt wijken sterk af van de Nederlandse.
De manier waarop de Chinese maatschappij is ingericht is fundamenteel verschillend. Met
name voor kleinere bedrijven kan het lastig zijn om voet aan de grond te krijgen.
De andere omgangsvormen in combinatie met de aanwezige culturele en taalkundige
verschillen kunnen China tot een lastige markt maken om zaken te doen. In de regel wordt
in China weinig Engels gesproken. Daarnaast worden relaties in China op een andere manier
opgebouwd dan in Nederland. Een aantal face-to-face gesprekken worden in de regel
beschouwd als de enige manier om te kunnen weten of iemand betrouwbaar is. Je
bescheiden opstellen en er te allen tijde voor zorgen dat je Chinese gesprekspartner zijn
waardigheid behoudt zijn bij zakendoen in China van cruciaal belang. De Chinese wet- en
regelgeving kunnen ook een uitdaging vormen voor Nederlandse bedrijven in China.
Door sommige Nederlandse ondernemers wordt de heterogeniteit van China onderschat. De
grote taalkundige diversiteit in met name het zuidelijk deel van het land kan de taalbarrière
verder vergroten. Bovendien is de explosieve groei van de laatste decennia niet evenredig
over het hele land verdeeld. In tier 1 steden is het inkomen per hoofd van de bevolking
ongeveer gelijk aan dat in Griekenland, terwijl het BBP per hoofd van de bevolking van
Gansu (甘肃) vergelijkbaar is met dat van Angola. Ook omgangsvormen kunnen substantieel
verschillen tussen de regio’s.
Met welk soort dienstverlening kunnen de bestaande belemmeringen van het
Nederlandse bedrijfsleven worden aangepakt?
Gezien het feit dat de Chinese en Nederlandse cultuur weinig gemene delers kennen, kan de
Chinese markt, mede door haar diversiteit en omvang een buitengewoon uitdagende
omgeving vormen om zaken te doen. Het postennetwerk in China biedt de BV Nederland de
volgende diensten aan om ervoor te zorgen dat deze euvels overkomen worden.
-
Het verschaffen van informatie over zakendoen en het beantwoorden van
handelsvragen.
Bedrijven voorzien van informatie op maat, en informeren over de lokale regelgeving
en het netwerk ter plaatse.
Het vinden van een geschikte zakenpartner in China. Gezien de Chinese wetgeving
kan dit van cruciaal belang zijn voor het betreden van de Chinese markt.
Het behartigen van belangen van Nederlandse bedrijven in contacten met lokale en
centrale overheid.4
Tevens poogt het netwerk op de volgende wijzen zakendoen in China te stimuleren:
-
door in Nederland de kansen op de Chinese markt breder zichtbaar te maken;
door betere bekendheid omtrent de dienstverlening van het netwerk te creëren;
4
Met name de kleinere bedrijven die de China Business Survey onder Nederlandse bedrijven in 2016 hebben
ingevuld geven aan dit een belangrijk instrument te vinden van het netwerk.
11
-
door bedrijven te informeren over strategische beurzen.
Welke vragen komen bij het netwerk binnen?
Het overgrote deel van de vragen staat geclassificeerd als “inquiry of general trade
questions”. De meeste vragen hebben overigens betrekking op markttoegang, vinden van
partners, marktinformatie voor bepaalde producten of regelgeving.
Is er een netwerk van Nederlandse bedrijven in de regio en welke feedback wordt
door dit netwerk gegeven over belemmeringen bij het zakendoen in deze regio?
Naast het netwerk van de Bencham (Benelux Chamber of Commerce) in Beijing, Shanhai en
de Parelrivierdelta en het netwerk van de European Chamber of Commerce in Beijing,
Chengdu, Guangzhou, Nanjing, Shanghai, Shenyang en Tianjing bestaat er in de meeste
regio’s een informeel netwerk van Nederlandse bedrijven. Deze komen op onregelmatige
wijze bijeen en fungeren voor de leden vaak als een eerstelijns vraagbaken. In de regio’s
met een bestaand NBSO wordt dit netwerk pro-actiever onderhouden. In algemene zin ligt
hier een taak voor het gehele postennetwerk om beter in kaart te brengen welke
Nederlandse bedrijven actief zijn. Het netwerk stelt zichzelf tot doel de bekendheid van de
dienstverlening zowel in Nederland als in China te vergroten. De NBSO’s in de provincies
spelen een belangrijke rol in het verbeteren van de bekendheid en in het actief
onderhouden van het netwerk ter plaatsen.
12
Bijlage 1: Opbouw Export Nederland naar China
Perioden
2011
2012
2013
2014
2015
2016
30874
31906
31792
35398
34662
16592
504
505
536
512
554
275
16
23
22
19
16
12
515
460
374
405
420
201
3 Minerale brandstoffen, smeermiddel...
67
54
41
19
41
13
4 Dierlijke en plantaardige oliën en...
13
15
15
18
16
14
5 Chemische producten
1268
1220
1261
1483
1547
823
6 Fabrikaten, hoofdzakelijk gerangsc...
2794
2705
2536
2940
2951
1510
18751
19874
20209
22306
21363
10011
6944
7046
6795
7694
7752
3733
3
3
3
4
1
0
Totaal goederen
0 Voeding en levende dieren
1 Dranken en tabak
2 Grondstoffen, niet eetbaar, behalv...
7 Machines en vervoermaterieel
8 Diverse gefabriceerde goederen
9 Niet afzonderlijk genoemde goederen
Bedragen zijn in miljoenen Euro’s en beschrijven de Nederlandse export naar de
Volksrepubliek China. Voor 2016 zijn alleen de eerste zes maanden meegenomen.
40000
35000
Overige categoriën
30000
25000
Diverse gefabriceerde
goederen
20000
Machines en vervoermaterieel
15000
Fabrikaten, hoofdzakelijk
gerangsc...
10000
Chemische producten
5000
0
2011
2012
2013
2014
2015
13
Bijlage 2: Zusterrelaties tussen China en Nederland
Friesland
- De provincie Friesland heeft een vriendschapsrelatie met de provincie Sichuan sinds
2001 en sinds 2015 een economische relatie met de provincie Heilongjiang.
- De gemeente Leeuwarden heeft sinds 2011 een vriendschapsrelatie met de gemeente
Liyang (Jiangsu).
- De gemeente Heerenveen heeft sinds 2014 een economische relatie met de gemeente
Hefei (Anhui).
Groningen
- De provincie Groningen heeft een zusterprovincie met de provincie Shaanxi sinds 2003
een samenwerkingsovereenkomst sinds 2014 met de provincie Hunan.
- De gemeente Groningen heeft een stedenband met Tianjin sinds 1985 en is sinds 2007
een partnerstad van Xi’an.
Drenthe
- De provincie Drenthe heeft sinds 2010 een vriendschapsrelatie met de provincie
Shaanxi.
- De gemeente Assen werk op cultureel gebied samen met de stad Xi’an (Shaanxi).
- De gemeente Emmen heeft sinds 2011 een zusterstadrelatie met de gemeente
Shangluo (Shaanxi).
Overijssel
- De provincie Overijssel een economische samenwerkingsrelatie met de provincie
Liaoning.
- De gemeente Enschede heeft sinds 2009 een stedenband met de gemeente Dalian
(Liaoning).
- De gemeente Hengelo heeft een relatie met de gemeente Kaifeng (Henan).
Noord-Brabant
- De provincie Noord-Brabant heeft een zusterrelatie met de provincie Jiangsu sinds 1994.
- De gemeente Boxmeer doet sinds 2011 aan economische samenwerking met het Xishan
district in de gemeente Wuxi (Jiangsu).
- De gemeente Breda heeft sinds 2009 een vriendschapsrelatie met de gemeente
Yangzhou (Jiangsu).
- De gemeente Cuijk heeft sinds 2012 een vriendschapsrelatie met de gemeente Jintan
(Jiangsu).
- De gemeente Eindhoven is een zusterstad van de gemeente Nanjing (Jiangsu) sinds
1985.
- De gemeente Helmond heeft een LOI stedenband met de gemeente Zhenjiang (Jiangsu).
- De gemeente ’s Hertogenbosch heeft sinds 2007 een vriendschapsrelatie met de
gemeente Wuxi (Jiangsu).
- De gemeente Oss heeft sinds 2012 een vriendschapsband met de gemeente Taizhou
(Zhejiang).
- De gemeente Tilburg heeft sinds 1996 een stedenband met de gemeente Changzhou
(Jiangsu).
Gelderland
- De provincie Gelderland onderhoudt banden met de provincies Fujian, Hubei en
Shandong.
- De gemeente Apeldoorn heeft een band met de gemeente Yichang (Hubei).
- De gemeente Arnhem heeft sinds 1999 een projectband met de gemeente Wuhan
(Hubei).
14
-
De gemeente Nijmegen heeft sinds 1999 een stedenband met de gemeente Suzhou
(Jiangsu).
De gemeente Wageningen onderhoudt sinds 2009 een vriendschapsrelatie met de
gemeente Zhangzhou (Fujian).
Limburg
- De provincie Limburg heeft sinds 2014 een vriendschapsrelatie met de provincie
Sichuan.
- De gemeente Heerlen onderhoudt een LOI stedenband met de gemeente Nan’an
(Fujian).
- De gemeente Maastricht heeft sinds 2012 een stedenband met de gemeente Chengdu
(Sichuan).
- De gemeente Venlo heeft sinds 2012 een economische relatie met de gemeente
Qingdao (Shandong).
- De gemeente Weert heeft sinds 2013 een stedenband met het Yuchang district in de
gemeente Hangzhou (Zhejiang).
Noord-Holland
- De provincie Noord-Holland heeft sinds 1995 een zusterrelatie met de provincie
Shandong.
- De gemeente Alkmaar doet sinds 2014 aan economische samenwerking met de
gemeente Weihai (Shandong).
- De gemeente Amsterdam onderhoudt sinds 1994 een zusterstadrelatie met de
gemeente Beijing.
- De gemeente Velsen heeft een stedenband met de gemeente Qingdao
Zuid-Holland
- De provincie Zuid-Holland heeft in 2004 een vriendschapsverdrag getekend met het
Pudong District in Shanghai en heeft sinds 2007 een vriendschapsverdrag met de
provincie Hebei.
- De gemeente Delft doet aan economische samenwerking met de gemeenten Xi’an
(Shaanxi) en Shanghai, en onderhoudt keramiek en museale samenwerking met de
gemeente Jingdezhen (Jiangxi).
Flevoland
- De provincie Flevoland heeft sinds 1999 een vriendschapsrelatie met de provincie
Zhejiang.
- De gemeente Almere is sinds 2016 een zusterstad van de gemeente Shenzhen.
Utrecht
- De provincie Utrecht heeft sinds 1995 een zusterprovincierelatie met de provincie
Guangdong.
Zeeland
- De gemeente Terneuzen onderhoudt een relatie met het Minhang district in de
gemeente Shanghai.
15