Het magazijnproces - Management Executive

advertisement
Het magazijnproces
A3230^1
Het magazijnproces
R. Smit en ing. P.J. Schneider1
1
2
2.1
2.2
2.3
3
3.1
3.2
3.3
4
4.1
4.2
4.3
5
6
1
Inleiding
De magazijnfunctie
Positionering magazijn
Taken
Open en gesloten magazijn
Voorraadsysteem
De¢nitie van een voorraadsysteem
Prijssystemen
Registratiemethoden voor voorraden
Voorraadinventarisatie
Doel voorraadinventarisatie
Soorten inventarisatiemethoden
Voorraadinventarisatie uitvoeren
Voorraden bij derden of voorraad uitbesteden
Tot slot
A3230^ 3
A3230^ 3
A3230^ 3
A3230^ 4
A3230^ 8
A3230^ 9
A3230^ 9
A3230^ 10
A3230^ 11
A3230^ 12
A3230^ 12
A3230^ 12
A3230^ 12
A3230^ 13
A3230^ 14
De heren Smit en Schneider zijn werkzaam als EDP-Auditor bij Ernst & Young
EDP Audit.
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 1 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0009
A3230^2
Het magazijnproces
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 2 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0010
Het magazijnproces
1
A3230^3
Inleiding
Het primaire bedrijfsproces bij bedrijven kan over het algemeen
worden onderverdeeld in drie hoofdprocessen, te weten: inkoop,
productie en verkoop. Een uitgebreidere beschrijving over deze indeling in processen vindt u terug in het artikel A3210.
Dit artikel gaat in op de fase die tussen deze drie processen wordt
getypeerd als het moment waarin goederen ‘in rust’ zijn en ergens
in de organisatie worden opgeslagen. Tijdens deze ‘rust’-fase worden goederen opgeslagen in een magazijn.
Het opslaan van goederen in een magazijn brengt voor een onderneming bepaalde consequenties met zich mee. Goederen vertegenwoordigen een waarde, waardoor risico’s worden gelopen. Het
aanhouden van een voorraad vergt over het algemeen een relatief
grote investering, hetgeen rentekosten en ¢nancieringsvraagstukken met zich meebrengt. De goederen kunnen in waarde dalen, bijvoorbeeld door veroudering en kwaliteitsvermindering. Goederen
kunnen worden gestolen of verloren raken (bijvoorbeeld door
brand). Het is dan ook noodzakelijk maatregelen te tre¡en die de diverse risico’s afdekken dan wel beperken.
In dit artikel zal achtereenvolgens aandacht worden besteed aan:
^ magazijnfunctie;
^ voorraadsysteem;
^ voorraadinventarisatie;
^ voorraden bij derden.
2
2.1 Positionering magazijn
De magazijnfunctie
In de inleiding is reeds aan de orde gekomen dat het bij het magazijn gaat om momenten waarop goederen in rust zijn. Zoals in ¢guur 1 is aangegeven, wordt bij een productiebedrijf onderscheid
gemaakt in goederen die in een magazijn opgeslagen worden vo¤o¤r
het productieproces (bijvoorbeeld grondsto¡en) en goederen die
na¤ het productieproces worden opgeslagen (voorraad gereed product). In sommige organisaties worden gedurende de productiefase
ook producten opgeslagen, de zogenaamde hal¡abrikaten.
Figuur 1. Positionering magazijn
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 3 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0011
A3230^4
Het magazijnproces
Bij de fysieke opslag van goederen zal bij de inrichting van een magazijn rekening moeten worden gehouden met het volgende:
^ de aard en omvang van de goederen (vloeibaar, vluchtig, opslag
met/zonder verpakking);
^ de beschikbare opslagruimte (oppervlakte, hoogte, buiten/binnen);
^ de kosten van de opslag (huur van grond en gebouwen, ¢nancieringskosten van de voorraad).
Naast een magazijn op de eigen locatie is het mogelijk goederen op
te slaan bij een derde. Dit wordt beschreven in paragraaf 5.
2.2 Taken
De volgende taken dienen onder verantwoordelijkheid van de magazijnfunctie te worden uitgevoerd:
1. het ontvangen van goederen;
2. het controleren van goederen;
3. het registreren van de goederenontvangst/-uitgifte in het voorraadsysteem;
4. het opslaan en bewaren van de goederen;
5. het afgeven/verzendklaar maken van goederen op basis van orderpickopdrachten;
6. het a£eggen van verantwoording over het magazijn.
De taken 1, 2, 4 en 5 zijn de primaire taken van de magazijnfunctie,
die achtereenvolgens worden uitgevoerd (zie ¢guur 2). De taken 3
en 6 zijn ondersteunende taken van de magazijnfunctie, gericht op
administratieve handelingen.
Figuur 2. Taken van de magazijnfunctie
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 4 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0012
Het magazijnproces
Primaire taken
A3230^5
Aan de hand van het schema in ¢guur 3 worden de taken toegelicht.
Figuur 3. Primaire taken van de magazijnfunctie
Ontvangst van goederen
De ontvangst van de goederen vindt plaats na bestelling van de goederen bij een leverancier. De goederen worden in dit geval ontvangen door het magazijn grondsto¡en. Een andere mogelijkheid is de
ontvangst van goederen door het magazijn gereed product na het
fabricageproces.
Daarnaast kan sprake zijn van ontvangst van retourgoederen. Hier-
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 5 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0013
A3230^6
Het magazijnproces
bij zal met name de volgende stap, kwaliteitscontrole, noodzakelijk
zijn om te kunnen vaststellen of goederen nog bruikbaar zijn of dat
deze moeten worden vernietigd.
Ter controle welke personen het terrein van de organisatie opgaan
en uiteindelijk het terrein weer verlaten wordt gebruikgemaakt van
portiers. Portiers registreren welke transporteur wanneer het terrein is opgegaan, voor wie deze is gekomen (bestemming) en wanneer de transporteur het terrein heeft verlaten.
Bij ontvangst vindt reeds controle plaats op juistheid en hoeveelheid (is daadwerkelijk opdracht verstrekt tot levering). Indien te
veel wordt geleverd, kan worden besloten de goederen niet retour
te zenden doordat de goederen in de toekomst kunnen worden benut. Tevens kan hiertoe worden besloten indien de kosten voor het
transport voor het terugnemen van de te veel geleverde goederen te
hoog zijn.
Bij te weinig geleverde goederen kan worden besloten de goederen
aan te laten vullen of te wachten tot een nieuwe bestelling. In alle
gevallen zullen inkoop en administratie op de hoogte worden gebracht van de afwijkingen in verband met de te ontvangen facturen.
Voor het bijwerken van de administratie dienen de goederen bij de
levering te zijn voorzien van:
^ een pakbon (geleverde goederen);
^ een vrachtbrief (aantal colli).
Als de magazijnverantwoordelijke akkoord gaat met de levering,
tekent hij de pakbon en de vrachtbrief. Kopiee«n van de documenten
dienen aan de administratie te worden afgegeven voor het bijwerken
van de ¢nancie«le administratie.
Kwaliteitscontrole
Kwaliteitscontrole wordt veelal uitgevoerd door het interne keuringslaboratorium, dan wel een onafhankelijke derde. Daarbij zal
het laboratorium vooraf moeten weten welke goederen zullen worden ontvangen om vast te kunnen stellen of de juiste kwaliteit is geleverd.
De laboratoriummedewerkers worden tijdig ge|« nformeerd door
middel van een overzicht ‘te ontvangen goederen’ of een kopie van
de bestelorder of verkooporder (bij retourgoederen).
Als blijkt dat na de controle door het laboratorium de ontvangen
goederen niet voldoen aan de vooraf gede¢nieerde kwaliteitseisen,
zullen de volgende stappen moeten worden ondernomen:
1. de goederen, inclusief afgekeurde hoeveelheden, worden op het
overzicht ‘te ontvangen goederen’ of op de kopie bestelorder of
verkooporder opgenomen;
2. de redenen van afkeuring worden opgenomen op een doorlopend genummerd keuringsformulier. Op basis van het doorlopend genummerd keuringsformulier is vast te stellen of
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 6 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0014
Het magazijnproces
A3230^7
daadwerkelijk afkeur heeft plaatsgevonden. Op het formulier
dient onder andere te worden opgenomen: ordernummer, artikelnummer en hoeveelheid;
3. de niet-geaccepteerde goederen worden teruggenomen door de
leverancier. Daarnaast zal de leverancier vervangende goederen
moeten aanleveren.
Bij de ontvangst en na controle van de goederen gaat de getekende
pakbon naar de administratie, zodat een match kan worden gemaakt met de bestelorder of de verkooporder.
Opslaan van goederen
Bij het opslaan van goederen dienen minimaal de volgende maatregelen te worden getro¡en:
^ goederen dienen in een afsluitbare ruimte te worden opgeslagen.
In geval van een ‘open magazijn’ betekent dat opslag buiten bereik van ongeautoriseerden (zie paragraaf 2.2). Slechts geautoriseerde medewerkers zoals de magazijnbeheerder of personen
met toestemming hebben toegang tot het magazijn;
^ beschermen van goederen of voorkomen dat de goederen in
kwaliteit achteruitgaan door onder andere weersinvloeden of
onjuiste opslag van bijvoorbeeld brandbare of breekbare goederen;
^ verzorgen van de goederen (indien noodzakelijk, denk bijvoorbeeld aan het voederen of wassen van dieren of stofvrij houden
van auto’s in de showroom).
De opslag van de goederen in het magazijn dient e⁄cie«nt te zijn. Dit
betekent dat de goederen overzichtelijk, systematisch worden opgeslagen en dat bekend is waar goederen zijn opgeslagen.
Goederenontvangst
Inkoop
Bestelbon
Ontvangstrapport
=
Magazijn
Controlelab.
Kwaliteitsrapport
=
Opslagrapport
=
Figuur 4. Opslaan van goederen
Afgifte/afvoer van goederen
De uitgifte van de goederen zal plaatsvinden op aangeven van de afdeling productie of de afdeling verkoop. De magazijnbeheerder is
slechts bewaarder.
Het afgeven van goederen vindt plaats op basis van schriftelijke opdrachten. Zo kan gebruik worden gemaakt van uitgiftebonnen of
verzameluitgiftelijsten of pickinglists. Indien er sprake is van een
‘gesloten magazijn’ zal de medewerker productie of verkoop tekenen voor ontvangst op de magazijnafgiftebonnen.
Als blijkt na controle van de kwaliteit dat goederen niet meer bruikbaar zijn, zullen deze moeten worden afgevoerd/vernietigd. Hierbij
kan worden gedacht aan bedorven levensmiddelen of beschadigde
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 7 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0015
A3230^8
Het magazijnproces
elektronica (ook retourgoederen vallen hieronder). Het besluit om
goederen te vernietigen wordt in verband met functiescheiding genomen door de afdeling inkoop, productie of verkoop en niet door
de magazijnverantwoordelijke.
Van de vernietigde goederen dient een proces-verbaal te worden opgesteld waaruit het aantal goederen, een omschrijving van goederen
en de reden van vernietiging blijkt. Het proces-verbaal wordt getekend door een medewerker van inkoop, productie of verkoop en
de magazijnverantwoordelijke.
Ondersteunende taken
Het registreren van de goederenontvangst/-uitgifte in het voorraadsysteem
Alle handelingen met betrekking tot voorraadmutaties zullen geregistreerd dienen te worden in een voorraadsysteem zodat altijd de
actuele status opgevraagd kan worden. In paragraaf 3 zal verder ingegaan worden op het voorraadsysteem.
Het a£eggen van verantwoording over het magazijn
Om de betrouwbaarheid en de continu|« teit van een organisatie te
kunnen waarborgen, zal verantwoording afgelegd dienen te worden
over het magazijn. Ook in het kader van de belastingwetgeving is
dit van belang. Om dit goed te kunnen doen dient gebruik te worden
gemaakt van voorraadinventarisaties, waar in paragraaf 4 verder
op wordt ingegaan.
2.3 Open en gesloten
magazijn
Er zijn twee soorten magazijnen te onderkennen: ‘gesloten’ en
‘open’. Het open magazijn kenmerkt zich door de uitgifte van goederen zonder uitgiftebonnen. De uitgegeven goederen worden niet
per uitlevering geregistreerd, maar slechts bij ontvangst. Een open
magazijn wordt in de praktijk vaak toegepast voor de uitgifte van
goederen van weinig waarde zoals grijpvoorraden van schroeven,
spijkers, computermuizen en dergelijke.
De controle van de voorraad is als volgt te bepalen:
goederenverbruik = beginvoorraad + ontvangen hoeveelheden ^^ de
ge|« nventariseerde eindvoorraad
Deze vorm van vaststellen van de voorraad is een vorm van indirecte verbruiksmeting. Indirect, aangezien het verbruik wordt vastgesteld op basis van de voorraadopname en alleen mogelijk is na
inventarisatie.
Een gesloten magazijn daarentegen kenmerkt zich doordat alle goederen zowel bij ontvangst als bij uitlevering geregistreerd worden.
Gesloten magazijnen worden toegepast bij goederen met een hogere waarde, denk aan auto’s, matrijzen, juwelen of computers.
De controle van deze voorraad is als volgt te bepalen:
goederenverbruik = goederenuitgifte
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 8 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0016
Het magazijnproces
A3230^9
Deze manier van vaststellen heet de directe verbruiksmeting. Direct, omdat het verbruik bepaald wordt door het optellen van de geregistreerde voorraaduitgiften. Een organisatie kan overigens een
combinatie hebben van open en gesloten magazijnen.
Normverbruik
Het goederenverbruik kan worden afgezet tegen een normverbruik
om te kunnen vaststellen of het verbruik normaal is. Het vaststellen
van het verbruik kan direct dan wel indirect plaatsvinden (zie tabel
1).
Verbruiksmeting
Norm
Direct
Aantal producten standaardkostprijs
Indirect
Retrograde methode
De retrograde methode is een methode voor periodieke vaststelling van het materiaalverbruik door
inventarisatie van de voorraad aan het einde van
de periode.
De retrograde methode wordt toegepast bij productiebedrijven waarbij uit de werkelijk geproduceerde hoeveelheid eindproduct met behulp van
vastgestelde normen het toegestane gebruik aan
grondsto¡en wordt berekend.
Deze methode is met name gericht op de e⁄ciency.
Tabel
3
3.1 De¢nitie van een
voorraadsysteem
1.
Direct of indirect vaststellen normverbruik
Voorraadsysteem
Een voorraadsysteem is een systeem waarin de voorraadregistratie
plaatsvindt. Dit voorraadsysteem heeft veelal een centrale plaats
tussen het verkoop- en het inkoopsysteem. Grote bedrijven investeren in ERP-systemen om de logistieke processen zo e⁄cie«nt mogelijk uit te voeren.
Registraties in het voorraadsysteem hebben ten doel het opbouwen
van de ‘soll’-positie, een positie die aangeeft welke hoeveelheid goederen aanwezig behoort te zijn. Dit houdt in dat alle mutaties van
de fysiek aanwezige voorraden dienen te worden geregistreerd. Een
ander doel om voorraden te registreren is dat bij handelsbedrijven
en industrie«le bedrijven een groot deel van het totale vermogen in
de voorraden is vastgelegd, waardoor ¢nancie«le risico’s worden gelopen en extra aandacht voor de voorraden is vereist.
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 9 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0017
A3230^10
Het magazijnproces
Bij het registreren van de voorraden wordt onderscheid gemaakt in
een technische en een economische voorraad. De technische voorraad betreft de voorraad die fysiek in het magazijn is opgeslagen.
De economische voorraad is voorraad waarover prijsrisico wordt
gelopen. Deze voorraad hoeft niet fysiek in bezit te zijn. Naast bovenstaande twee vormen van voorraad kennen we nog drie andere
benaderingen:
^ de gereserveerde voorraad: dit is de voorraad waarvoor al een
bestemming bekend is;
^ de beschikbare, vrije voorraad: dit is de voorraad waar nog geen
bestemming voor bekend is;
^ de speculatieve voorraad: is het voorraaddeel waarmee de voorraad bewust kleiner of groter wordt aangehouden (bijvoorbeeld
omdat op de inkoopmarkt een prijsdaling of -stijging wordt verwacht).
Aan de hand van het volgende voorbeeld zullen de diverse vormen van voorraad worden toegelicht.
Een computerwinkel heeft in zijn magazijn 50 pc’s staan, dit is
de standaardhoeveelheid pc’s die in voorraad staat. Van de 50
pc’s die in voorraad staan zijn er reeds 20 verkocht aan consumenten, maar nog niet afgehaald. Daarnaast heeft deze winkel
slechts 10 pc’s besteld omdat verwacht wordt dat de inkoopprijzen binnenkort zullen dalen. De voorraad wordt tijdelijk lager
aangehouden.
In dit voorbeeld is:
de technische voorraad 50
de economische voorraad 40 =
50 + 10 ^ 20
de gereserveerde voorraad 20
de beschikbare, vrije voorraad 30 =
50 ^ 20
de speculatieve voorraad 10 =
50 ^ 40
3.2 Prijssystemen
(deze staan in het magazijn)
(hierover wordt prijsrisico gelopen)
(deze voorraad is reeds verkocht,
maar nog niet afgehaald)
(deze voorraad kan nog verkocht
worden)
(verschil tussen economische voorraad en normale voorraad)
Zoals in paragraaf 2.2 is aangegeven dient verantwoording afgelegd
te worden over de voorraden. Voorraadaanvullingen kunnen tegen
verschillende prijzen worden ingekocht en goederen kunnen tegen
wisselende verkoopprijzen worden verkocht. Hierdoor is het van
belang om te kiezen tegen welke prijs voorraden gewaardeerd worden om verantwoording af te kunnen leggen.
De voorraden en voorraadmutaties kunnen aan de hand van de volgende waarderingssystemen geregistreerd worden:
^ inkoopprijs (prijs inkoopfactuur + inkoopkosten zoals vracht,
invoerrechten en assurantie);
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 10 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0018
Het magazijnproces
A3230^11
^ magazijnprijs (inkoopprijs + toeslag voor magazijnkosten);
^ kostprijs (magazijnprijs + indirecte inkoopkosten gemaakt door
de inkoopafdeling);
^ gemiddelde inkoopprijs (gemiddelde magazijnprijs of gemiddelde kostprijs);
^ vervangingsprijs (actuele prijs);
^ vaste verrekenprijs (verwachte gemiddelde inkoopprijs voor de
komende periode);
^ verkoopprijs (prijs waarvoor de voorraden verkocht worden).
3.3 Registratiemethoden
voor voorraden
De voorraden kunnen op verschillende manieren geregistreerd worden, dit is mede afhankelijk van de informatiebehoefte die van de
voorraadfunctie wordt verwacht. Een hoge informatiebehoefte vereist een gedetailleerde registratiemethode. Hieronder staan de vier
vormen van detaillering, in volgorde van gedetailleerdheid (van
meer naar minder gedetailleerd):
^ registratie per stuk (bijvoorbeeld per auto);
^ registratie per partij (bijvoorbeeld partijen fruit);
^ registratie per berg (bijvoorbeeld zand);
^ registratie per artikelsoort (bijvoorbeeld blikken doperwten);
^ registratie per artikelgroep (bijvoorbeeld geldtotaal van alle
blikgroenten).
Voorbeeld van registratie per berg
Voor deze vorm van registratie wordt gebruikgemaakt van twee
bunkers (zie ¢guur 5). Ee¤n bunker voor ‘zand in’ en e¤e¤n bunker
voor ‘zand uit’. De bunker van ‘zand in’ wordt net zolang bijgevuld
tot dat de bunker voor ‘zand uit’ leeg is. Het aanvullen zal op basis
van partijregistratie (zie 1 en 2) plaatsvinden. Het uitleveren zal
eveneens per partijregistratie plaatsvinden (zie 3 en 4). Vanaf het
moment dat de bunker voor ‘zand uit’ leeg is worden de rollen omgedraaid. De bunker ‘zand uit’ wordt ‘zand in’ en de bunker voor
‘zand in’ wordt ‘zand uit’. Op basis van administratie van de geleverde hoeveelheden (m3) ‘zand in’ en de administratie van uitlevering is het ontstane verschil te verklaren als waaiverlies.
In
Uit
Figuur 5. Voorbeeld registratie per berg
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 11 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0019
A3230^12
Het magazijnproces
4
4.1 Doel voorraadinventarisatie
Voorraadinventarisatie
In paragraaf 2.2 is aangegeven dat voor de verantwoording van de
voorraden periodiek voorraadinventarisaties uitgevoerd dienen te
worden. In de praktijk worden deze inventarisaties e¤e¤n a' twee keer
per jaar uitgevoerd. Dit wordt meestal uitgevoerd op dagen waarop
een onderneming gesloten is of in ‘rustige’ perioden.
Het doel van voorraadinventarisatie is om vast te stellen dat de
voorraden die volgens het voorraadsysteem aanwezig behoren te
zijn ook daadwerkelijk fysiek in het magazijn aanwezig zijn. Door
het uitvoeren van een inventarisatie kan worden vastgesteld dat de
goederen juist en volledig in de voorraadadministratie zijn opgenomen. Bovendien kan worden bepaald of de waarde van de voorraad
overeenkomt met de ¢nancie«le administratie. Tevens kan door de
inventarisatie de bewaarfunctie worden gecontroleerd.
4.2 Soorten inventarisatiemethoden
Voorraden kunnen op de volgende drie manieren worden ge|« nventariseerd:
1. integraal;
2. simultaan;
3. partieel-roulerend.
Ad 1
Integraal houdt in dat alle in het magazijn aanwezige goederen worden geteld (gehele assortiment).
Ad 2
Simultaan houdt ook in dat alle aanwezige goederen worden geteld,
maar dat er meerdere magazijnen zijn. In dit geval dienen alle goederen tegelijkertijd (simultaan) te worden geteld.
Ad 3
Partieel-roulerend betekent dat periodiek een gedeelte van de goederen wordt geteld (bijvoorbeeld e¤e¤n productgroep). Over het jaar
gezien worden alle goederen minstens e¤e¤n keer geteld. Deze vorm
van inventariseren is alleen mogelijk als goederen per stuk, per partij of per artikelgroep worden geregistreerd.
Binnen het MKB wordt veelal gebruik gemaakt van integrale voorraadinventarisaties.
4.3 Voorraadinventarisatie uitvoeren
Om een inventarisatie goed te kunnen uitvoeren dient een aantal organisatorische maatregelen te worden getro¡en. In tabel 2 is een
‘checklist’ opgenomen met maatregelen die dienen te worden getroffen om een succesvolle voorraadinventarisatie mogelijk te maken.
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 12 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0020
Het magazijnproces
A3230^13
Nr. Maatregel
Uitgevoerd
R/Q
1
R/Q
2
3
4
5
6
Wijs een onafhankelijke functionaris van de bewaarfunctie aan die in aanwezigheid
van de magazijnmeester (= de bewaarfunctie) de inventarisatie uitvoert
Bepaal het moment waarop de inventarisatie plaats zou moeten vinden, bij voorkeur
een voor de magazijnmeester onverwacht tijdstip
Haal een actuele lijst uit het voorraadsysteem (‘Soll’-positie)
Vergelijk de getelde aantallen met de lijst (‘Ist’-positie)
Verklaar de verschillen en boek deze af indien dat noodzakelijk is
Houd een verschillenstatistiek bij (verschillen per periode)
Tabel
2.
R/Q
R/Q
R/Q
R/Q
R/Q
Checklist voorraadinventarisatie
5
Voorraden bij derden of voorraad uitbesteden
In de praktijk blijkt dat de laatste jaren een trend ontstaat om steeds
meer voorraden op te slaan bij derden (outsourcing van de voorraad). Voordat de keuze kan worden gemaakt om voorraden bij derden op te slaan zal een bedrijf zich eerst moeten afvragen wat het
voordeel hiervan is:
^ is het goedkoper om bij een derde partij voorraden op te slaan?
^ kan een derde partij mijn gebrek aan ruimte opvangen?
^ kan een derde de beheerlast van voorraden wegnemen (bijvoorbeeld beveiliging, verzorging, administratie)?
^ is het mogelijk de levertijd te verkorten door een e⁄cie«nte logistieke afhandeling?
Tot slot dient men zich af te vragen of de afstemming en coo«rdinatie
met een derde partij opweegt tegen de voordelen. Er moeten immers goede afspraken worden gemaakt over de verantwoordelijkheden van beide partijen. Hoe dit uiteindelijk contractueel geregeld
dient te worden, is beschreven in artikel B2520, contracten.
Door opslag bij derden kan het gebeuren dat deze voorraden niet
ter plaatse kunnen worden ge|« nventariseerd. Indien een bedrijf
kiest voor opslag van goederen bij een derde, dienen afspraken te
worden gemaakt over de periodieke controle van de voorraden.
Dit kan worden gerealiseerd door het bedrijf periodiek het saldo
van de voorraden volgens de eigen administratie aan de outsourcepartij te versturen. De outsourcepartij dient te bevestigen dat het
saldo van de voorraden daadwerkelijk aanwezig is. Bij onvolkomenheden ligt de bewijslast bij de derde. Deze zal verschillen moeten kunnen verklaren.
Mocht de ondernemer besluiten de voorraad weer in eigen beheer te
nemen, dan zal in goed overleg met de derde de voorraad terug in
eigen beheer moeten worden genomen. Mocht de voorraad bij der-
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 13 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0021
A3230^14
Het magazijnproces
den ook eigendom zijn van de derde, dan zal onder andere de afspraak moeten worden gemaakt over de kostprijs van de voorraad.
6
Tot slot
Voorraadbeheer is bij veel bedrijven in het MKB (met name handel
en productie) nog onderbelicht en verdient derhalve naar onze mening grotere aandacht. Kostenbesparing kan gerealiseerd worden
door het optimaliseren van de voorraden. Dit artikel beschrijft de
onderwerpen waaraan gedacht dient te worden bij het magazijnproces.
Tot slot kan worden geconcludeerd dat het beheer van voorraden in
een magazijn meer inhoudt dan puur het bewaren van goederen.
Duidelijk is dat de opslag van goederen risico’s met zich meebrengt
en dat bij onvoldoende voorraden de verkoop (lees: continu|« teit
van de onderneming) van de goederen in gevaar komt. Een adequate beheersing van het magazijnproces is bittere noodzaak.
49 Hb. administratie
3B2/SGML k:/3b2/Losbladigen/Hb_adm/S49/A3230 pagina 14 van 14
januari 2006
Proefpagina: 0022
Download