Wij wachten nog altijd op de eerste vrouwelijke

UITGAVE VAN FNV VROUW
nummer 59 • maart 2017
2
In ’t Kort
3
Vrouwen
en/in de politiek
4
Op de barricade
5
Markante vrouwen
in de politiek
6
Nieuws en activiteiten
FNV Vrouw
7
Visie FNV Vrouw op
vrouwen in de politiek
Khadija Arib
Wij wachten nog altijd
op de eerste vrouwelijke
minister-president
8
Column
e-xtr@
+ 4 pagina’s extra
aansluitend in de
digitale versie
I N ’T KORT
Op 15 maart naar de stembus.
Kies een vrouw!
Hopelijk gaan we op 15 maart 2017 massaal naar de stembus. Aletta Jacobs en
de haren hebben toch niet voor niets
gestreden om voor vrouwen het stemrecht te verkrijgen. En
als je dan toch naar de
stembus gaat, stem
dan op een vrouw.
Het aandeel vrouwen
in de Tweede Kamer
is bedroevend en nog
absoluut niet wat het
moet worden: een 50/50 man/vrouwverhouding. Een divers samengesteld
bestuur functioneert ook beter.
Ter informatie: Momenteel zijn er 56
vrouwelijke Tweede Kamerleden, dat is
37%. Het aandeel vrouwen in de Tweede
Kamer is sinds 2012 afgenomen. In 2012
was het aantal vrouwelijke Tweede Kamer leden 58, dat was 39%.
Jij kunt ook meehelpen. Download hier
de banner en zet het op je website of in
je mail!
Toolkit stem op een vrouw!
In samenwerking met heel veel organisaties heeft Nederlandse Vrouwen Raad
gewerkt aan een toolkit voor de Tweede Kamer verkiezingen van 15 maart 2017.
In deze toolkit staat bijvoorbeeld informatie over strategisch stemmen. Daarbij
stem je niet op de eerste vrouw, maar op een vrouw op een niet-verkiesbare
plaats. Deze kan dan met voorkeurstemmen toch in de Kamer terechtkomen.
Klik hier voor de toolkit
Inhoud van de toolkit:
VrouwenStemmen + Kieseenvrouw.nl
Geschiedenis vrouwenkiesrecht
Verkiezingsprogramma’s doorgelicht
op emancipatie
Stappenplan: hoe organiseer ik een
bijeenkomst
Wat is strategisch stemmen en hoe
werkt het
Uitleg over de Tweede Kamer en haar
functie
Interessante projecten en informatie over vrouwen en de politiek
12 maanden, 12 provincies Irene Janssen
Aanbevelingen VrouwenPodium 12 september 2016
Wil je een bijdrage leveren aan de toolkit of heb je andere vragen of opmerkingen? Mail naar Roséanne Aukes en zij zal contact opnemen.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
www.nederlandsevrouwenraad.nl/docs/Toolkit_Vrouwenstemmen_2017.pdf
[email protected]
www.nederlandsevrouwenraad.nl/html/index.
php?paginaID=3135
Te weinig vrouwen in besluitvormende functies
Vrouwenpodium vraagt jaarlijks rond de 2de
dinsdag in september – ‘Prinsjesdag’– op
een bijzondere manier aandacht voor onderwerpen die belangrijk zijn voor vrouwen en
vrouwenorganisaties.
Op 12 september 2016 organiseerde Vrouwenpodium een seminar met een Lagerhuis-
debat en Rondetafelgesprekken in Den Haag
met als titel: ‘Op weg naar 100 jaar vrouwenkiesrecht’. Zeker tachtig vrouwen, experts en
ervaringsdeskundigen uit de achterban van de
samenwerkende organisaties, gingen in discussie over het feit dat er weinig vrouwen in
de politiek en besluitvormende functies zitten.
De aanbevelingen, resulterend uit deze bijeenkomst zijn gebundeld in een document.
Vrouwenpodium 2010-2020 is een samenwerking van de FNV, Nederlandse, Vrouwen
Raad en migrantenorganisaties.
www.nederlandsevrouwenraad.nl/html/index.
php?paginaID=3125
ProDemos verkiezingsaanbod
Stemmen was nog nooit zo moeilijk, zo is een veelgehoorde opmerking. Voor veel mensen is het kiezen uit
de minst kwade. Veel lijkt op elkaar. Een ding is zeker: ga
stemmen en stem dan op een vrouw! ProDemos helpt je
graag een stukje op weg. Bijvoorbeeld via de StemWijzer,
informatiebijeenkomsten en verkiezingskranten. Klik hier
voor meer info.
Ook voor het onderwijs is er materiaal om de verkiezingen op een leuke
manier te bespreken: met lesmateriaal, scholiererenverkiezingen en
gastlessen. Bekijk het complete aanbod.
www.prodemos.nl/nieuws/prodemos-verkiezingsaanbod
WW Weetj e
Weet jij niet meer op wie je moet
stemmen?
Wie weet kan een van deze sites je helpen:
www.prodemos.nl/libelle-kiescoach-en3fmfunx-partijwijzer
www.prodemos.nl/tweedekamerverkiezingen-2017
IN ’ T KOR T
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
2
Vrouwen en/in de
politiek
Sinds 1917, dit jaar precies 100 jaar geleden, mogen ‘we’ ons verkiesbaar stellen voor de
Tweede Kamer. Hoeveel valt er te kiezen als je op een vrouw wilt stemmen? De keuze is niet
echt reuze, mannen voeren nog steeds de boventoon.
M
T ekst: M ari ë l van den D onk
Fotografie : 1 2 3 R F
omenteel hebben we 57 vrouwelijke Tweede
Kamerleden, vijf vrouwelijke ministers en twee
vrouwelijke staatssecretarissen. Alleen Partij
voor de Dieren heeft een vrouwelijke lijsttrekker. De eerste vrouwelijke premier moet nog komen. Wat dat betreft zijn veel landen ons voorgegaan. Zo hebben we Theresa May in Engeland, alweer de tweede prime
minister. Duitsland heeft (al 11
jaar!) Angela Merkel. En in landen als Finland, IJsland, Denemarken, Noorwegen hadden of
hebben ze allemaal een vrouw als
premier of president. Buiten Europa noemen we Australië, Argentinië, Brazilië, Liberia, India en Pakistan. En het scheelde
niet veel of in de Verenigde Staten hadden we de eerste vrouwelijke president gehad. In Nederland wil het maar niet lukken om
meer vrouwelijke leiders te krijgen, laat staan een minister-president.
Zacht versus hard
dat je deze eigenschappen in behoorlijke mate moet hebben,
anders draai je niet mee aan de top, zeker niet in de politiek.
Naar mijn mening gaat het veel meer om de ethische aspecten van het handelen in de politiek dan het verschil tussen
man en vrouw. Waarom het maar niet wil lukken met vrouwelijke politiek leiders in Nederland? Als besturen van politieke partijen geen doelstelling hebben om in een bepaalde
verhouding vrouwen verkiesbaar
op de lijst te zetten, zal het niet
werken. Daarnaast: de weinige
vrouwen die door het glazen plafond doorbreken, kiezen meer
voor bedrijfsleven dan voor politiek! Vrouwen moeten hun tijd
meer verdelen over privé en publiek. Haya van Someren, indien
de VVD indertijd groot was geweest, zou zeker in aanmerking
hebben kunnen komen voor het
minister-presidentschap...
KIES
Volgens Max Herold (Managementissues.com) zijn vrouwen
welkom aan de top, maar niet
als vrouw. Wie het wel redt, doet
dit op basis van mannelijke eigenschappen. Vrouwen houden
niet van politiek gekonkel, de
competitiedrang. Ze zijn verbindend, empathisch. Ze proberen
rekening te houden met alle partijen. Overigens is hiermee niet gezegd dat mannelijke kwaliteiten per definitie minder zijn dan vrouwelijke kwaliteiten.
Het is wel feit dat (politieke) organisaties behoefte hebben
aan vrouwen. Al is het maar voor de balans in kwaliteiten.
Meer verkiesbare vrouwen
op de lijst
Anne Bliek, voormalig gedeputeerde voor de VVD in de Provincie Flevoland heeft naar aanleiding van mijn vraag gegoogled op mannelijke eigenschappen: focus, ambitie, gedrevenzijn, willen presteren, concentratie en logisch denken. ‘Ik vind
Geen verschillen
tussen man en
vrouw
Ciska van Rijn, Raadslid voor de
PVDA in Almere ziet geen verschillen tussen man en vrouw in
de politiek: Wat volgens mij belangrijk is om succesvol in de politiek te zijn is dat je een doorzetter bent, dat je voor je idealen
staat, terwijl je toch compromissen moet kunnen sluiten en dat
je andere politici ook hun succes gunt. Voor mijzelf vind ik
het belangrijk dat ik mij niet anders voordoe dan ik ben. Ik
wil geloofwaardig zijn. Ik zie dat Nederlandse vrouwen over
het algemeen minder competitief zijn ingesteld. Ik denk dat
jongens en meisjes in Nederland over het algemeen erg traditioneel worden opgevoed. Dat wordt gelukkig minder, maar
wij lopen achter bij andere Europese landen. Marianne Thieme is een mooi voorbeeld van een goede vrouwelijke politieke leider, Annemarie Jorritsma is wel nooit partijleider of
premier geweest, maar beschikt wel over de goede eigenschappen: competitief, authentiek en stevig in haar schoenen staand. Ze was natuurlijk wel vice-premier.
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
3
ARRICAD
Op de BARRICADE voor…
T ekst: M ari ë l van den D onk
Fotografie : 1 2 3 rf
Op de eerste werkdag van Donald Trump
gingen wereldwijd meer dan 1 miljoen
mensen de straat op om te demonstreren.
Alleen al in Washington waren een half
miljoen mensen op de been voor de Women’s
March on Washington, meer dan tweemaal
zoveel als verwacht. In Nederland lieten
ongeveer 3000 mensen hun stem horen.
Opmerkelijk daar ‘we’ nauwelijks nog ergens
warm voor lijken te lopen. Ik stelde de vraag
op Facebook aan de vrouwen in mijn tijdlijn.
Waarvoor gaan jullie de barricade op?
K
aren Voshol (fotograaf) zou de barricade op gaan voor invoering van de (Sociale) Dienstplicht. ‘Ik heb zelf bij de Koninklijke Marine gediend. Ik had in mijn
divisie een aantal zeemiliciens (dienstplichtigen bij de KM) en ik heb een geweldige tijd
met ze gehad. Het was steeds
weer moeilijk om afscheid van
S t r ij d e n
ze te nemen. Ze hadden het erg
v o o r je
naar hun zin en hadden het gep r in c ip e s
voel dat ze een zinnige periode, waarin ze veel hadden geleerd, achter zich lieten.’ ‘Ik ga
voor meer “Respect”’, zegt Sandra Schultze (ondernemer Projectinrichting). ‘Het is makkelijk om
iemand af te branden op geloof, mening, geaardheid, geslacht, functie... De wereld zou er beter aan
toe zijn wanneer we weer
eens naar elkaar gingen
luisteren in plaats van elkaar te overschreeuwen.’
Pauli Langbein-Koenders
(fotograaf ): ‘Ik ga zeker
links stemmen. Dacht
aan GroenLinks, maar nu
ik me meer verdiept heb
in hun programma, kom
ik meer stellingen tegen
waarmee ik het oneens
Obama en Clinton op de barricade
ben. Voor mij is de pensioenleeftijd belangrijk,
de zorg en werk/inkomen, maar ook voldoende
woningen voor de generatie die staat te wachten.
Ik zou gaan voor radicale omwentelingen. De zorg
gratis maken voor iedereen; we betalen het samen
via de belastingen, naar draagkracht. Bijvoorbeeld
5% van je inkomen. Ook het Openbaar Vervoer
4
Volk op de barricade
gratis en via de belastingen innen. Ja, dan betaalt
iedereen, ook diegenen die niet of zelden gebruik
maken van het Openbaar Vervoer. Nu is het geldverslindend. En ik ben voor een basisinkomen.
Zorgtoeslag en huurtoeslag afschaffen; dat kan dan
in het basisinkomen geregeld worden. Maar geen
enkele partij is zo radicaal. Dus... ik worstel nog
even verder.’ ‘Dierenwelzijn’, is het stellige antwoord van Manuela Koning (eigenaar webshop).
Jolanda Sable (Leerkracht) stemt principieel niet.
Als we allemaal zouden besluiten dat stemmen
het stomste is wat je kunt doen, dan zou er pas iets
veranderen. (...) We leven in een schijndemocratie
die geleid wordt door elitaire lieden, die NOOIT
de spreekbuis van (niet-belezen) werkend Nederland kan zijn, maar zich wel zo voordoet. Tijd om
zelf weer te gaan bepalen wat goed voor ons is. (...)
Stemmen is een recht, geen plicht. Ik behoud mijn
recht van spreken als individu liever zelf, dan dat
ik dit overdraag aan anderen.
Mijn stelling: “Het raakt niet
meer. Mensen schrijven hun
Op de
ba rr ica de op ongenoegen op Facebook. Is
So cia l Me di a makkelijker dan de straat op
gaan.” ‘En als dat helpt, dan
is dat ook goed’, antwoordt
Tina Reinders (tekstschrijver). ‘Mijn woonplaats
heeft een pagina op Facebook en ik heb al een aantal keren dingen gevraagd, ben tegen zaken in gegaan. Dat heeft ook effect. Niet altijd, maar vaak
wel. Over het algemeen kun je in je eigen stad,
wijk, buurt als je je ervoor inzet, heel wat bereiken.
Dat is al een heel groot begin. Als iedereen dat nou
in zijn eigen stad, wijk, buurt zou doen...’Je kunt
als burger meer bereiken dan je denkt!
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
e
k
e
i
t
i
l
o
p
T ekst: M ari ë l van den D onk
Voorvechtsters in de politiek
Het is tegenwoordig heel normaal dat vrouwen naar de
stembus gaan. En ook al kunnen we op te weinig vrouwen
stemmen, de mogelijkheid is er. Op de eerste vrouwelijke
premier moeten we nog wachten, maar Sri Lanka kende al
in 1960 een vrouwelijke premier. We stellen graag enige
strijdvaardige vrouwen aan je voor. Zij liepen voorop en
zorgden ervoor dat we in elk geval de mogelijkheid hebben,
ons te roeren in de politiek.
De eerste (1960) vrouwelijke
premier ter wereld
Sirimavo Bandaranaike kwam
uit Sri Lanka, in die tijd nog
Ceylon. In totaal was ze driemaal
premier.
Suze Groeneweg (SDAP, een voorloper van de PvdA) was in 1918
het eerste vrouwelijke Tweede
Kamerlid (het passief kiesrecht
voor vrouwen was al in 1917
ingevoerd). Jarenlang was ze de
enige vrouw in het parlement.
De eerste vrouwelijke bewindspersoon
mochten we in 1953 verwelkomen.
Anna de Waal (KVP, later opgegaan in
CDA) werd toen staatssecretaris van
Onderwijs.
Margaret Thatcher was de eerste
vrouwelijke premier van het
Verenigd Koninkrijk. Thatcher,
die bekend wordt onder de naam
Iron Lady (IJzeren Dame) regeert
in totaal elf jaar, zes maanden
en 26 dagen. Ze is de langstzittende Britse premier sinds 1827
toen de Earl of Liverpool aftrad.
Joke Smit sprak zich al in 1966
uit over abortus. In 1967 brak ze
definitief door met het artikel
Het onbehagen bij de vrouw.
Algemeen wordt dit artikel uit
het literaire tijdschrift De Gids
gezien als het begin van de
tweede feministische golf in
Nederland.
5
Marga Klompé (CDA) was de
eerste vrouwelijke minister. Zij
trad in 1956 aan als minister van
Maatschappelijk Werk.
Aletta Jacobs was de eerste
vrouwelijke studente en arts en
was voorvechtster van geboortebeperking. In 1883 gaf ze de
eerste aanzet tot de strijd om
het vrouwenkiesrecht.
Victoria Woodhull was de eerste
vrouwelijke presidentskandidate in
de geschiedenis van de Verenigde
Staten. Hoewel vrouwen nog geen
stemrecht hadden, stelde zij zich
kandidaat in 1870. Ze kreeg niet
veel stemmen maar zorgde wel voor
de nodige barsten in het glazen
plafond.
Corry Tendeloo was een van de grote
voorvechters voor vrouwenrechten in
de jaren ’40 en ’50. Haar motie in de
Tweede Kamer was de aanleiding voor
de afschaffing van de handelingsonbekwaamheid en het gedwongen ontslag
van gehuwde ambtenaressen.
Hillary Clinton is een politica van de Democratische partij. Ze is de
eerste voormalige first lady die Senaatslid was en een ministerspost in een Amerikaanse regering vervulde. In 2016 was ze presidentskandidaat. Ze verloor op 8 november 2016 de verkiezingen
echter van Donald Trump, hoewel ze toch de meerderheid van de
stemmen behaalde.
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
Michelle Obama, voormalige First Lady, is de
eerste vrouw voor wie nu al
campagne wordt gevoerd
om haar over vier jaar te
laten meedingen naar het
presidentschap van de
Verenigde Staten.
Het bestuur van FNV Vrouw gaat weer naar de leden
toe! Verspreid over het land zal het bestuur verschillende afdelingen bezoeken om samen te praten over
het thema veiligheid, van wereldwijd tot binnenshuis. In
2016 bezochten zij Hattem, Leeuwarden en Hoogkerk.
Op de planning voor 2017 staan Texel (21 maart) en
Delfzijl (23 maart). Naast het inhoudelijke programma
zal er ruimschoots gelegenheid zijn om met het bestuur
van gedachten te wisselen over de te volgen koers van
FNV Vrouw. We hopen op jouw aanwezigheid en bovenal jouw input voor onze toekomst. Heb jij interesse
om een afdelingsbijeenkomst te bezoeken, geef je dan
alvast op via [email protected] o.v.v. afdelingsbijeenkomst Veiligheid in “plaatsnaam”. FNV Vrouw vergoedt
jouw reiskosten. Aanmelden kan via [email protected]
o.v.v. naam, adresgegevens, email en telefoonnummer.
Minimaal één week van tevoren ontvang je een bevestiging van je aanmelding.
Uitnodiging voor de ALV
Algemene Ledenvergadering FNV Vrouw
Op zaterdag 20 mei vindt de Algemene Ledenvergadering plaats in
Utrecht. Deze wordt gehouden van 13.00 – 17.00 uur in de Winkel van
Sinkel. Houd je deze datum alvast vrij in jouw agenda? Meer informatie
en details krijg je in de volgende nieuwsbrieven.
Kom op 11 maart 2017 naar FNV
LADIES RIGHTS DAY EN SPEEL HET
‘SPEL VAN INVLOED’!
Wil jij zaken veranderen? Bijvoorbeeld in jouw
privé situatie, op jouw werk en in jouw leefomgeving (bijv. het onderwijs van je kinderen,
je huurhuis, jouw buurt, de zorg). Wil
jij weten hoe je jouw eigen invloed
kunt inzetten om dit te bereiken?
Speel met ons het ‘Spel van
invloed’ en leer de ‘ins & outs’
van invloed uitoefenen en het
creëren van je eigen mogelijkheden. Powervrouwen delen
daarnaast hun gouden tips over
invloed uitoefenen.
Een spel waardoor je inspirerende
vrouwen ontmoet, plezier hebt, samenwerkt en alleen al door mee te doen toegang
krijgt tot de overwinningsborrel en daarnaast
maak je ook nog kans op een mooie prijs. Houd
de website www.fnvvrouw.nl en je mailbox in de
gaten voor meer info.
Meld je snel aan op de website
We hebben een beperkt aantal plaatsen voor
dit unieke event en vol=vol. Ladies Rights Day is
gratis voor FNV leden.
https://fnvladiesrightsday2017.eventbrite.nl
Workshop van FNV
Professionals
Zo trots op de So Professioneel trainingen: kom naar de
slotbijeenkomst!
Deze workshop is gratis voor FNV
(vrouw)leden
Donderdag 15 september 2016 startten gratis trainingen voor Alleenstaande Ouders in Amsterdam Nieuw West. Tot maart 2017 zijn er elke 2 weken trainingen verzorgd die gericht zijn
op het verbeteren van de persoonlijke en professionele vaardigheden van de alleenstaande
ouder. Deze trainingen werden gegeven door KPMG So Professioneel, een uniek samenwerkingsproject tussen KPMG, de Hippe Heks en FNV Vrouw. Op donderdag 16 maart is de slotbijeenkomst waarop 12 deelneemsters door KPMG een certificaat krijgen uitgereikt.
http://fnvprofessionals.nl/workshops/
http://www.fnvvrouw.nl/activiteiten/kpmg_so_professioneel_ksp
Saideh Hashemi
De FNV is een vereniging van
mensen. Het FNV ledenparlement neemt dan ook de
beslissingen. Het bestaat uit
108 leden. Elk van de sectoren,
heeft 1 of meer gekozen of
benoemde vertegenwoordigers
in het ledenparlement. FNV
Vrouw wordt de komende vier
jaar vertegenwoordigd door
Saideh Hashemi. Het bestuur van FNV Vrouw is heel blij dat
Saideh Hashemi deze belangrijke rol nog een termijn wilt
voortzetten.
Rob M eulemans
p r oj e c t en & act ueel nieuws uit FNV of FNV VRouw
Bestuur FNV Vrouw bezoekt afdelingen
Website FNV Vrouw
Op de website van FNV Vrouw vind je
alle actuele informatie over activiteiten,
projecten en belangrijk nieuws.
www.fnvvrouw.nl
Tenzij anders vermeld, kun je voor meer informatie en
bestellingen contact opnemen met FNV Vrouw,
tel. 020 5816398, e-mail: [email protected]
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
6
T ekst: J ennifer me y er en Fotografie : 1 2 3 R F
FNV Vrouw en haar visie op het
politieke klimaat
De verkiezingen staan voor de deur. En dus worden we weer bedolven onder politieke
programma’s waar de verschillende partijen beloften doen die ze nog maar waar moeten maken.
Te midden van al dat politiek geweld blijft FNV Vrouw heel rustig. Politiek is geen doel maar een
middel om daar te komen waar ze willen zijn. De afgelopen jaren heeft FNV Vrouw veel bereikt
voor haar achterban, maar er blijven nog genoeg aandachtspunten over. Wat behoeft meer
aandacht en hoe ziet FNV Vrouw de toekomst. Het meest opvallende aan de huidige verkiezingen,
is dat alle lijsttrekkers (op 1 na) mannen zijn: een kwalijke zaak. Is de politiek dan niet
vrouwvriendelijk genoeg? Ambiëren vrouwen dergelijke functies niet? Of ligt de oorzaak meer bij
de “mannelijke“ macht in de politieke partijen?
Mag het iets meer zijn?
In de politiek is er vaak maar aandacht voor 1 onderwerp,
terwijl er zoveel belangrijke onderwerpen zijn. Het huidige kabinet had bijvoorbeeld veel aandacht voor LHBTI en
vrouwen in de techniek. Maar er zijn veel
meer emancipatieonderwerpen. Of kiezen
bestuurders meer voor
de populaire issues?
De arbeidsmarktpositie van vrouwen bijvoorbeeld, daar moet
nog veel verbeterd worden. Er is weinig aandacht voor een eerlijkere verdeling van arbeid
en zorg en betere beloning voor vrouwen. En
dat zie je dan ook terug
in de cijfers. De stijging
van vrouwen die economisch zelfstandig zijn,
is echt minimaal.
De speerpunten van FNV Vrouw
De huidige speerpunten van FNV Vrouw: Uitbreiding verlof voor mannen, Specifieke uitkering voor alleenstaande
ouders, Verbetering van de leeromgeving en voorwaarden
voor studerende moeders in het MBO+ onderwijs.
Wat willen we voor de toekomst? In de ideale samenleving
is er: Eerlijkere verdeling van arbeid en zorg, Betere belo-
ning voor vrouwen, Komen vrouwen actiever op voor wat
zij willen en oefenen ze bewuster invloed uit onder het
motto: #samensterker.
Waar ik met gemengde gevoelens naar heb gekeken, is dat
door uitspraken van meneer Trump uit Amerika vrouwen
ook hier in Nederland massaal de straat op gaan. Blij omdat het echt heel erg lang geleden is dat vrouwen in Nederland een protestmars hebben gelopen. Verdrietig omdat a de gevallen van fysiek geweld in bijvoorbeeld India
wij in Nederland niet massaal de straat op gingen. Waarom nu wel? Laten we dit proberen vast te houden en vaker
een gezamenlijke vuist maken, ook een niet-westerse.
Als we onze (eigen) wereld
mooier willen maken, dan
kun je hier wel degelijk zelf
ook invloed op uitoefenen.
Daarom spelen de FNV
vrouwen op 11 maart FNV
Ladies Rights day en leren
wij de aanwezige vrouwen
hoe invloed uit te oefenen.
Laat je stem
meetellen
Waarom is het belangrijk
om te gaan stemmen op
15 maart? Het is je burgerplicht. Je kunt invloed uitoefenen, maak er gebruik
van. Stem je niet, dan ben
je dus eigenlijk akkoord
met hoe het nu gaat. En
mag je daarna ook niet
gaan “klagen”. Aletta Jacobs en consorten hebben hier natuurlijk enorm voor gestreden. Over twee jaar hebben we
honderd jaar actief kiesrecht. Daar moeten we als vrouwen
in Nederland toch trots op zijn en alleen daarom al moet
je gaan stemmen. Bij voorkeur strategisch om meer vrouwen in de Tweede Kamer te krijgen.
www.fnvvrouw.nl/activiteiten/fnv_ladies_rights_day
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
p roj ecten & act ueel nieuw s uit FNV of F NV V R o uw
V
olgens mij zijn er genoeg vrouwen met ballen politiek actief, maar waarom opteren ze niet voor
het lijsttrekkerschap? Wat ook opvallend is, is
dat sterke, uitgesproken leiders, als Jesse Klaver
en Geert Wilders veel aanhang hebben. En dat
bijvoorbeeld een partij als de PvDA, met een minder uitgesproken leider het moeilijk heeft. In de peilingen dan.
7
COLUMN
I
Meer evenwicht
tussen mannen en vrouwen
n een representatieve democratie als de onze, is het belangrijk dat het
parlement een afspiegeling is van de samenleving. Wanneer Kamerleden
te veel op elkaar lijken, worden niet alle geluiden gehoord. In de Kamer
moet bijvoorbeeld ruimte zijn voor mensen met een niet-Nederlandse
achtergrond, voor verschillende geloven of levensovertuigingen, voor jongeren en ouderen, voor (Rand)stedelingen en vertegenwoordigers uit de verder
weg gelegen provincies. Maar het allerbelangrijkste is misschien wel dat er een
goede balans moet zijn tussen mannen en vrouwen.
Als je onze geschiedenis bekijkt, zie je dat we er met het vrouwenkiesrecht relatief vroeg bij waren. Een paar landen gingen ons voor, zoals Nieuw-Zeeland,
Finland en Rusland. Maar we liepen voorop. Suze Groeneweg was in 1918 de
eerste vrouw die in de Kamer kwam, alhoewel zij nog werd gekozen door mannen. Een jaar later, in 1919, werd actief vrouwenkiesrecht in onze Grondwet verankerd. In België was dat pas in 1948 het geval en in Zwitserland duurde het
zelfs tot 1971. De eerste vrouwelijke bewindspersoon, staatssecretaris Anna de Waal, legde in 1953
de eed af. Marga Klompé trad in 1956 aan als eerste vrouwelijke minister. In 1998 werd Jeltje van
Nieuwenhoven de eerste vrouwelijke Kamervoorzitter. Het Kamervoorzitterschap werd toen overigens
nog in achterkamertjes geregeld; sinds 2002 vindt
de Voorzittersverkiezing in alle openheid plaats. Zomaar een weetje.
Het goede nieuws is dat vrouwelijke volksvertegenwoordigers en bewindspersonen gelijkwaardig zijn
aan mannen. In mijn tijd als Kamerlid heb ik nooit
een onderscheid ervaren. Ook als Kamervoorzitter
zie ik enkel geëmancipeerde en mondige vrouwelijke collega’s. Mocht iemand het in z’n hoofd halen een seksistische opmerking te maken, dan zou
het land te klein zijn.
Het slechte nieuws is dat de stijgende lijn lijkt af
te vlakken. Op dit moment bestaat de Kamer voor
ongeveer één derde uit vrouwen. De meeste politieke partijen hebben er weliswaar voor gekozen om veel vrouwen hoog op hun verkiezingslijsten te zetten,
maar alleen bij de Partij voor de Dieren staat er een vrouw – Marianne Thieme
– op nummer één. En waar het in de landen om ons heen inmiddels gebruikelijk is dat een vrouw aan het roer staat, wachten wij nog altijd op de eerste vrouwelijke minister-president.
Ik zou het mooi vinden als Nederland weer in de voorste linies gaat lopen. Méér
vrouwen in de politiek doet niet alleen recht aan de basisbeginselen van onze
representatieve democratie, het leidt ook tot een kwalitatieve impuls. Vrouwen
die de politiek in gaan brengen nu eenmaal andere eigenschappen met zich
mee. Ze zijn bijvoorbeeld wat empathischer – waarmee ik natuurlijk niet zeg
dat mannen dat níet zijn.
Mijn vaste overtuiging is dat er meer dan genoeg vrouwen zijn die de ambitie
hebben om politiek actief te zijn en beschikken over de benodigde competenties. Ik geloof ook dat ons politieke systeem daarvoor voldoende ruimte biedt.
De opgave ligt primair bij politieke partijen. Zij hebben de sleutel in handen
om van onderop te zorgen voor een evenredige vertegenwoordiging, voor een
evenwicht tussen mannen en vrouwen.
Zie deze column als een oproep
Khadija Arib
Voorzitter Tweede Kamer
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
FNV Vrouw mag@zine is een uitgave
van de Stichting FNV pers onder
verantwoordelijkheid van FNV Vrouw
en verschijnt drie keer per jaar.
Hoofd- en eindredactie:
Mariël van den Donk
[email protected]
8
Met medewerking van:
Jennifer Meyer en Khadija Arib
Foto’s:
Lex Draijer (voorkant), Rob Meulemans, wikipedia
en 123rf
Vormgeving:
Ida Rouwenhorst
[email protected]
Redactie-secretariaat:
FNV Vrouw, Postbus 8576,
1005 AN Amsterdam
ISSN-nummer:
1569-6278
Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan
ook worden overgenomen zonder voorafgaande
toestemming van de auteursrecht hebbende.
FNV Vrouw landelijk kantoor:
Naritaweg 10, Amsterdam
Postbus 8576, 1005 AN Amsterdam
Telefoon 020-5816398
e-mail [email protected]
website www.fnvvrouw.nl
Bereikbaarheid:
Voor inlichtingen zijn we telefonisch bereikbaar op
maandag, dinsdag en donderdag van 8.30 – 16.00 uur.
FNV Vrouw maakt zich sterk om de positie
van vrouwen te verbeteren. Zij streeft
naar gelijke kansen en mogelijkheden voor
vrouwen, met respect voor verschillen.
FNV Vrouw richt zich op het vergroten
van het economisch en sociaal kapitaal
zodat vrouwen onafhankelijke keuzes
kunnen maken als het gaat om arbeid, zorg,
ontwikkeling en vrije tijd. FNV Vrouw is een
organisatie van vrouwen, voor vrouwen.
Onze missie: Het stimuleren van een
evenwichtige verhouding tussen arbeid,
zorg en inkomen. FNV Vrouw behartigt de
collectieve belangen van vrouwen op het
gebied van emancipatie en economische
zelfstandigheid.
Wil je per mail op de hoogte blijven van de
activiteiten van FNV Vrouw? Meld je dan aan
op onze E-nieuwsbrief via [email protected]
e-xtr@
+ 4 pagina’s extra
aansluitend in
de digitale versie
@
r
t
x
eVr
uit d
o u we n
e polit
iek
Vrouwen uit de politiek
Bijna 100 jaar geleden werd in Nederland het actief kiesrecht voor vrouwen
ingevoerd. 1001 Vrouwen besteedt aandacht aan vrouwelijke politici
en vrouwen die vanwege hun adellijke positie veel invloed
konden uitoefenen op de samenleving.
www.youtube.com/watch?v=Be7sgHh3VPU
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
@
r
t
x
eSandi
g
Toksvi
Het is een mooi rolmodel voor
jongeren een vrouw aan het hoofd te
zien. In 2016 kreeg Groot-Brittannië
zijn tweede vrouwelijke Premier;
Theresa May kwam aan de macht.
De dag dat ze aan de macht kwam,
werd ze uitgedaagd: doe slechts één
ding. Doe één ding in de eerste 100
dagen van je ambtstermijn om het leven van vrouwen in Groot-Brittannië te verbeteren. En wat deed ze? Niets.
Niets. Want ze is veel te druk bezig de troep achter de jongens op te ruimen. Zelfs vrouwelijke leiders vinden altijd
iets beters te doen dan het irriterende probleem van de ongelijkheid op te lossen.
https://www.ted.com/talks/sandi_toksvig_a_political_party_for_women_s_equality
De Partij van de gelijkheid voor vrouwen
Gelijkheid voor vrouwen gebeurt niet zomaar. Tenzij meer vrouwen in een
machtspositie komen. Aldus zegt de Deens-Britse stand up comedian, presentator,
schrijver, producent Sandi Toksvig. In een geweldig humoristische Ted Talk vertelt
Toksvig het verhaal rondom een nieuwe politieke partij in Engeland die zij hielp
opstarten: the Women’s Equality Party (de gelijkheid voor vrouwen partij). Deze had
uitdrukkelijk tot doel om meer gelijkheid op de politieke agenda te krijgen. Ze hoopt
nu dat mensen over de hele wereld het model van haar partij zullen kopiëren en
zich zullen mobiliseren voor meer gelijkheid.
~ ~ ~
Leer vrouwen hoe ze moedig moeten zijn, niet om perfect te worden
Reshma Saujani deed mee aan de verkiezingen voor een plek in het Amerikaanse
congres en ze ‘faalde’, zo zegt ze zelf. Maar ze was moedig genoeg om mee te doen.
https://www.ted.com/talks/reshma_saujani_teach_girls_bravery_not_perfection
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
@
r
t
x
eGedic
ht
You gain strength,
courage and confidence by
every experience in which
you really stop to
look fear
in the face.
You are able to say to
yourself, ‘I have lived
through this horror. I can
Je krijgt meer kracht, moed en
zelfvertrouwen door elke ervaring
waarin je je eigen angst in de ogen
kijkt. Je bent in staat om jezelf
te vertellen: ‘Ik heb deze angst
doorstaan’. Ik kan het volgende
aan dat voorbij komt. Doe hetgeen
waarvan je denkt dat je het niet
aankunt.’
take the next thing that
You
must do
the thing
you think
you cannot
do.
comes along.’
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine
Eleanor Roosevelt
@
r
t
x
eQ u o te
Er zit geen magie in prestatie.
Waar het echt om gaat, is hard werken, keuzes maken en doorzetten.
Michelle Obama
nummer 59 • maart 2017 • FNV Vrouw mag@zine