Diabetes mellitus (versie insuline) Voorbereiding voor onderzoeken waarvoor de patiënt langere tijd niet mag eten Inleiding Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek in het ziekenhuis, waarvoor u gedurende langere tijd niets mag eten. Waarschijnlijk weet u uit ervaring dat dit problemen op kan leveren met uw glucosewaarde. U kunt dan last krijgen van een aantal vervelende verschijnselen die wijzen op een te hoge of een te lage glucosewaarde. Om deze problemen te voorkomen is het belangrijk dat u de instructies in deze brochure nauwkeurig opvolgt, naast de andere voorbereidingen die u voor het onderzoek moet treffen. Dag vóór het onderzoek De dag voor het onderzoek moet u soms al voorbereidingen treffen voor het geplande onderzoek, soms mag u na een bepaalde tijd niets meer eten. U dient de glucosewaarde te controleren voor het slapen gaan, rond 22.00 uur en zonodig actie te ondernemen, afhankelijk van de gemeten glucosewaarde, volgens onderstaand schema: Tabel 1. Glucosecontrole op de avond vóór het onderzoek Glucosewaarde Lager dan 4.0 mmol Lager dan 6.0 mmol Tussen 6.0 en 8.0 mmol Hoger dan 8.0 mmol Hoger dan 15.0 mmol Actie 0,4 dl ranja (=2 cm) met water en 1 snee brood; na 1 uur opnieuw controle 30 g koolhydraten eten = 2 porties fruit of 2 sneetjes brood of 2 glazen sap 15 g koolhydraten eten = 1 portie fruit of 1 sneetje brood of 1 glas sap Goed Indien mogelijk zelf bijregelen of contact opnemen met uw arts Insulinedosering dag vóór het onderzoek: ongewijzigd! Dag van het onderzoek De dag van het onderzoek moet u maatregelen treffen voor de insulinedosering en de controle van uw glucosewaarde. In onderstaande tabellen vindt u de richtlijnen. Pas op: de insulinedosering bij onderzoek vóór en na 12.00 uur staan in aparte tabellen (tabel 3 en 4). Tabel 2. Glucosecontrole gedurende dag van het onderzoek Glucosewaarde Lager dan 4.0 mmol Tussen 4.0 en 10.0 mmol Tussen 10.0 en 15.0 mmol Hoger dan 15.0 mmol Actie 0,4 dl ranja (=2 cm) met water (ranja passeert de maag snel en is geen belemmering voor het onderzoek); na een uur opnieuw controle Goed Accepteren Indien mogelijk zelf bijregelen of contact opnemen met uw arts 15-11-2009/300549/Diabetes mellitus versie insuline.doc 1 Tabel 3. Insulinedosering op de dag zelf, indien onderzoek vóór 12 uur Voor onderzoek/operatie is patiënt nuchter vanaf 24.00 uur Insulinesoort Alle soorten insuline Normale tijd van insuline spuiten Voor het ontbijt Dosering* Geen insuline spuiten Na afloop van onderzoek/operatie Insulinesoort (Ultra-)kortwerkende insuline Langwerkende insuline Mix-insuline Tijdstip waarop u insuline moet spuiten Voor eerste maaltijd na het onderzoek Voor eerste maaltijd na het onderzoek Voor eerste maaltijd na het onderzoek Dosering* Gebruikelijke dosering 50% van de gebruikelijke dosering voor het ontbijt 50% van de gebruikelijke dosering voor het ontbijt Tabel 4. Insulinedosering op de dag zelf, indien onderzoek na 12 uur Voor onderzoek/operatie gebruikt patiënt een licht ontbijt (2 beschuiten met jam en een kopje thee) Insulinesoort Alle soorten insuline Alle soorten insuline Normale tijd van insuline spuiten Voor het ontbijt Voor de lunch Dosering* 50% van de gebruikelijke dosering Geen insuline spuiten Na afloop van onderzoek/operatie Insulinesoort Alle soorten Uitzondering: wanneer 1x daags ´s morgens insuline wordt gespoten Tijdstip waarop u insuline moet spuiten Voor avondmaaltijd Voor de nacht Voor avondmaaltijd Dosering* Gebruikelijke dosering hervatten Gebruikelijke dosering hervatten 50% van de gebruikelijke dosering voor het ontbijt * Voor alle volgende maaltijden geldt de gebruikelijke dosering hervatten, ongeacht de soort insuline die gebruikt wordt. Wat u verder nog moet weten U doet er goed aan om druivensuikertabletten mee te nemen wanneer u voor het onderzoek naar het ziekenhuis komt. Mochten de voorzorgsmaatregelen onverhoopt niet toereikend zijn, dan heeft u toch iets bij de hand om een hypo te voorkomen. Als u nog vragen heeft kunt u contact opnemen met uw behandelend arts of diabetesverpleegkundige. De diabetesverpleegkundige is dagelijks bereikbaar van 8.45 tot 09.30 uur en van 13.00 tot 14.00 uur, via telefoonnummer: 0513 685 510 15-11-2009/300549/Diabetes mellitus versie insuline.doc 2