tandwielen - WordPress.com

TANDWIELEN
1. Heel vaak krijgen we in onze omgeving te maken met draaiende
bewegingen. Duid hier op de tekening de draaiende bewegingen eens
aan.
2. Geef een omschrijving van het begrip tandwielen.
…………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………
1
3. Benoem de verschillende onderdelen. Kies uit: volger – aandrijver –
loos tandwiel – directe overdracht – indirecte overdracht.
Dit begint met draaien.
………………………………………………………………
……………………………………………………………………………..
Dit is een voorbeeld van …………………………………………………………………………………
Dit is een voorbeeld van …………………………………………………………………………………
2
……………………………………………………………………………….
4. Geef een omschrijving van de verschillende begrippen.
Aandrijver
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…..……………………………………………………………………
Volger
………………………………………………………………………………………………….
.…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Loos tandwiel ………………………………………………………………………………………………….
.…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Directe
………………………………………………………………………………………………….
overdracht
.…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Indirecte
………………………………………………………………………………………………….
overdracht
.…………………………………………………………………………………………………
..………………………………………………………………………………………………
5. We kunnen bewegingen:
a) ……………………………………………………………………………………………………………………….
b) ………………………………………………………………………………………………………………………
c) ……………………………………………………………………………………………………………………….
3
Draairichting
a) Directe overdracht
Neem tandwielmodel 1 en zet het aandrijfwiel in
beweging .
Wat stel je vast in verband met de draairichting?
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
Duid de draairichting van
de tandwielen aan met
een pijl.
b) Indirecte overdracht
Neem tandwielmodel 2 en zet het aandrijfwiel in
beweging.
4
Wat stel je vast in verband met de draairichting?
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
Duid de draairichting
van de tandwielen
aan met een pijl.
Snelheid vergroten
Neem tandwielmodel 3 en zet het aandrijfwiel in
beweging.
5
Wat stel je vast in verband met de snelheid?
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
Snelheid verkleinen
Neem tandwielmodel 4 en zet het aandrijfwiel in
beweging.
Wat stel je vast in verband met de snelheid?
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
6
__________________________________________________________
__
Verandering van draairichting
a) Directe overdracht
Neem tandwielmodel 5 en zet het aandrijfwiel in
beweging.
Wat stel je vast in verband met de draairichting?
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
Duid de draairichting
van de tandwielen
aan met een pijl.
b) Indirecte overdracht
7
Neem tandwielmodel 6 en zet het aandrijfwiel in
beweging.
Wat stel je vast in verband met de draairichting?
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
Duid de draairichting van
de tandwielen aan met
een pijl.
Verandering van bewegingsrichting
8
Neem tandwielmodel 7 en zet het aandrijfwiel in
beweging.
Wat stel je vast in verband met de bewegingsrichting?
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
__________________________________________________________
__
Kracht en snelheid onderzoeken
9
Neem tandwielmodel 8 en zet het kleine
aandrijvingswiel in beweging.
Wat stel je vast in verband met volger 2?
___________________________________________
___________________________________________
Probeer volger 2 tegen te houden door hen stevig
vast te pakken.
Wat stel je vast in verband met de kracht?
______________________________________________________
__
______________________________________________________
__
______________________________________________________
__
10
Neem tandwielmodel 8 en zet het grote
aandrijvingswiel in beweging.
Wat stel je vast in verband met de snelheid van
volger 2?
___________________________________________
___________________________________________
Probeer volger 2 tegen te houden door hen stevig
vast te pakken.
Wat stel je vast in verband met de kracht?
______________________________________________________
__
______________________________________________________
__
______________________________________________________
__
11
OEFENINGEN TANDWIELEN
1. Als we het linkerwiel draaien in de richting van de pijl, dan zal het
andere wiel ...
a) In dezelfde richting draaien met dezelfde snelheid
b) In tegengestelde richting draaien met dezelfde snelheid
c) In tegengestelde richting draaien met grotere snelheid
d) In dezelfde richting draaien met kleinere snelheid
2. Als we aan het linkerwiel draaien in de richting van de pijl, dan
zal het andere wiel …
a) In dezelfde richting draaien met dezelfde snelheid
b) In tegengestelde richting draaien met dezelfde snelheid
c) In tegengestelde richting draaien met grotere snelheid
12
d) In dezelfde richting draaien met kleinere snelheid
3. Als we aan het linkerwiel draaien in de richting van de pijl, dan
zal het andere wiel ...
a) In dezelfde richting draaien met dezelfde snelheid
b) In tegengestelde richting draaien met dezelfde snelheid
c) In tegengestelde richting draaien met grotere snelheid
d) In dezelfde richting draaien met kleinere snelheid
4. Teken met een pijl de richting van de volger en het loos tandwiel.
13
14
5. Warre en Joris zitten in een cabine van het reuzenrad op de
kermis. Het reuzenrad draait aan de hand van twee tandwielen
en een motor. De motor doet tandwiel 1 draaien in wijzerzin.
Tandwiel 1 is verbonden met tandwiel 2 door een ketting.
Tandwiel 2 brengt het reuzenrad in beweging.
Welke beweging maakt het reuzenrad waarop Warre en Joris
zitten?
15
a) Het reuzenrad draait in tegenwijzerzin.
b) Het reuzenrad draait in dezelfde richting als tandwiel 1.
c) Het reuzenrad draait in andere richting dan tandwiel 2.
Verklaar waarom je dit denkt:
______________________________________________________
______________________________________________________
6. Zet de nummer van de prent bij de juiste naam.
16
1
.
5
.
2
.
6
.
Vleugelkurkentrekker
Binnenwerk uurwerk
Fietsbel
Blikopener
Tandwielen in een molen
Roomklopper
Handboor
IJsschepper
3
.
4
.
7
8
.
1
.
.
17
7. Je ziet hier een aandrijfwiel met 15 tanden en een volger met 30
tanden.
a) Draai het aandrijfwiel.
Hoeveel omwentelingen moet het aandrijfwiel maken voordat
de volger één volledige omwenteling heeft gemaakt?
____________________________________________________
____________________________________________________
b) Vul aan.
De volger draait trager/sneller dan de aandrijver.
18
Bij elke __________ omwentelingen van het aandrijfwiel (met 15
tanden), draait de volger (met 30 tanden) één keer rond.
De overbrengingsverhouding is dan _____ : _____
Denk aan de eenvoudigste breuk!!
8. Als je dit weet, hoeveel omwentelingen maakt het volgwiel dan als
het aandrijfwiel vier keer ronddraait? Kan je dan de tabel helemaal
aanvullen?
aantal omwentelingen
aantal omwentelingen
aandrijfwiel
volgwiel
4
10
20
100
9. Nu weet je het aantal omwentelingen van het volgwiel. Kan je dan
de omwentelingen van het aandrijfwiel berekenen? Vul maar aan!
aantal omwentelingen
aantal omwentelingen
aandrijfwiel
volgwiel
4
10
20
100
aantal omwentelingen
aantal omwentelingen
aandrijfwiel
volgwiel
19
50
10.
Een mix van alles! Probeer de
5
aantal omwentelingen
aantal omwentelingen
aandrijfwiel
volgwiel
93
222
tabellen aan te vullen.
111
1400
20
43
aantal omwentelingen
aantal omwentelingen
aandrijfwiel
volgwiel
88
Bereken de overbrengsverhouding als
je weet dat het aandrijfwiel 35 tanden
heeft en de volger 7 tanden.
De overbrengsverhouding=
______:______
28
14
6
Draairichting
Directe overdracht:
Het volgwiel en het aandrijfwiel draaien in dezelfde/tegenovergestelde richting.
20
Indirecte overdracht:
Het volgwiel en het aandrijfwiel draaien in dezelfde/tegenovergestelde richting.
Snelheid vergroten
De volger draait trager/sneller dan het aandrijfwiel.
Als we het aandrijfwiel één keer laten omwentelen, dan draait de volger
meer/minder omwentelingen.
Snelheid vertragen
21
De volger draait trager/sneller dan het aandrijfwiel.
Als we het aandrijfwiel één keer laten omwentelen, dan draait de volger
meer/minder omwentelingen.
Verandering van draairichting
Directe overdracht:
Als er een loos tandwiel tussen de volger en het aandrijfwiel worden gezet, dan
draaien de volger en het aandrijfwiel in tegengestelde/dezelfde richting.
Indirecte overdracht:
Als de volger en het aandrijfwiel verbonden zijn met een gekruiste ketting, dan
draaien de volger en het aandrijfwiel in tegengestelde/dezelfde richting.
Verandering van bewegingsrichting
Tandwielen kunnen ervoor zorgen dat de bewegingsrichting onder
___________________ wordt overgebracht.
Verandering van kracht
Hoe groter de ________________________des te meer kracht er wordt
opgewekt.
Hoe groter de ________________________ des te meer kracht er verloren
gaat.
Overbrengingsverhouding
Overbrengingsverhouding=
aantal tanden van ______________________ : aantal tanden van
_________________
DENK ERAAN: GEBRUIK DE EENVOUDIGSTE BREUK!
22
Als het aantal tanden van de aandrijver groter is dan die van de volger, dan
zorgt dit voor een versnelling/vertraging.
(Aantal tanden aandrijver=24 ; aantal tanden volger=8)
Als het aantal tanden van de aandrijver kleiner is dan die van de volger, dan
zorgt dit voor een versnelling/vertraging.
(Aantal tanden aandrijver=8 ; aantal tanden volger=24)
23
24