tops stijlentest

Politieke Stijlentest
Wat voor gemeenteraadslid ben jij? Wat is kenmerkend voor jou? Kies steeds een van de twee
uitspraken. Als je het moeilijk vindt om te kiezen, kies dan voor de uitspraak die het meest bij jouw
stijl in de buurt komt.
1. A.
B.
Ik heb uitgesproken politieke opvattingen over waar het met de samenleving naar toe moet.
Ik zeg vaak ‘de’ mening van ‘de’ burger te vertegenwoordigen.
2. A.
B.
Ik probeer burgers steeds te overtuigen van de standpunten van mijn politieke partij.
Ik let meer op het proces dan op het resultaat.
3. A.
B.
Ik bestuur het liefst op hoofdlijnen.
Ik besteed veel aandacht aan de dagelijkse problemen van burgers.
4. A.
B
Ik vind dossierkennis belangrijker dan verhalen van burgers.
Ik zie mijn functie vooral als die van politiek-maatschappelijk opbouwwerker.
5. A.
B
Ik ga onopvallend door het (raads-)leven.
Voor mij is de (raads-)vergadering eerder een verplicht nummer dan een belangrijk politiek moment.
6. A.
B.
Ik hoef niet zo nodig te scoren.
Ik vind het noodzakelijk om zelf actief te zijn in het maatschappelijk leven (verenigingsleven).
7. A.
B
Ik ben goed bedreven in het tactische politieke spel.
Ik vind het fijn om me snel in ingewikkelde dossiers in te werken.
8. A.
B
Ik verricht de verplichte (raads-)activiteiten vooral netjes en plichtsgetrouw.
Ik ben goed bedreven in het tactische politieke spel.
9. A.
B
Ik zeg vaak ‘de’ mening van ‘de’ burger te vertegenwoordigen.
Ik zie mijn functie vooral als die van politiek-maatschappelijk opbouwwerker.
10. A. Ik vind het noodzakelijk om zelf actief te zijn in het maatschappelijk leven (verenigingsleven).
B. Voor mij is de (raads-)vergadering eerder een verplicht nummer dan een belangrijk politiek moment.
11. A.
B
Ik vind het fijn om me snel in ingewikkelde dossiers in te werken.
Ik hoef niet zo nodig te scoren.
12. A. Ik ben goed bedreven in het tactische politieke spel.
B. Ik besteed veel tijd aan de dagelijkse problemen van burgers.
13. A. Voor mij is de raadsvergadering eerder een verplicht nummer dan een belangrijk politiek moment.
B Ik heb uitgesproken opvattingen over waar het met de samenleving naar toe moet.
14. A.
B
Ik verricht de (raads-)activiteiten vooral netjes en plichtsgetrouw.
Ik vind dossierkennis belangrijker dan verhalen van burgers.
15. A. Ik bestuur het liefst op hoofdlijnen.
B Ik let meer op het proces dan op het resultaat.
16. A. Ik besteed veel aandacht aan de dagelijkse problemen van burgers.
B. Ik vind dossierkennis belangrijker dan verhalen van burgers.
17. A. Ik verricht de raadsactiviteiten vooral netjes en plichtsgetrouw.
B. Ik probeer burgers steeds te overtuigen van de standpunten van mijn politieke partij.
18. A. Ik zeg vaak ‘de’ mening van ‘de’ burger te vertegenwoordigen.
B. Ik ga onopvallend door het (raads-)leven.
19. A. Ik hoef niet zo nodig te scoren.
B Ik zie mijn functie vooral als die van politiek-maatschappelijk opbouwwerker.
20. A. Ik probeer burgers steeds te overtuigen van de standpunten van mijn partij.
B. Ik bestuur het liefst op hoofdlijnen.
Omcirkel hieronder per vraag of je een A of een B hebt ingevuld. Tel dan je scores per kolom op.
partij-politicus
1
A
2
A
bestuurder
coach
ombudsman
B
B
3
A
4
A
5
B
B
B
6
A
B
7
A
8
B
A
B
A
10
B
A
A
12
A
13
B
B
B
A
14
B
15
A
16
B
17
A
B
A
B
A
18
A
19
20
totaal
B
A
A
B
9
11
volger
B
B
A
Over de Stijlentest
Stijlen hebben te maken met persoonlijke eigenschappen en kwaliteiten, maar ook met de manier
waarop zij tegen politiek en vertegenwoordiging aan kijken. Tops maakt onderscheid in vijf stijlen.
Elk raadslid heeft wel iets van deze vijf stijlen in zich, maar sommige stijlen zijn dominant, terwijl
andere wat meer op de achtergrond zijn gedrukt. Een stijl is geen stempel,dat voor eens en voor
altijd opgeplakt kan worden. Mensen veranderen, omstandigheden veranderen en raadsleden ook.
De stijlen maken duidelijk dat er verschillende authentieke manieren zijn om de praktijk van het
raadslidmaatschap invulling te geven.
De Ombudsman.
 Investeert veel tijd in maatschappelijke contacten, is bij veel gebeurtenissen te vinden, bezoekt mensen
thuis, heeft vaak een actief verenigingsleven en in het zuiden doen ze meer dan gemiddeld mee aan
carnaval.
 Gaat niet alleen voor stemmenwinst.
 Vergaderen op het stadhuis en stukken lezen heeft geen prioriteit.
 In de vergadering is de ombudsman te herkennen aan het feit dat hij/zij het voortdurend heeft over het
belang of de mening van de burger.
 Gaat te werk op basis van ervaringskennis, niet van bestuurlijke afweging van pro’s en contra’s.
 Is niet geliefd bij ambtenaren, wethouders, bestuurders; de stijl sluit niet goed aan op de bestuurlijke of
bureaucratische rationaliteit.
 Is ambassadeur van de lokale politiek.
 Vindt dat de raad in dienst staat van de burgers; is doorgeefluik van wat hen beweegt.
 Valkuil is het vervallen in details, en selectieve beoordeling (drie klachten en het hele beleid deugt niet).
 Er wordt nogal eens negatief over hem of haar gesproken: populisme, cliëntelisme.
Partijpoliticus
 Weet wat hij/zij wil en heeft een uitgewerkte strategie.
 Heeft inhoudelijke visie en maakt die overal duidelijk.
 Is selectief aanwezig op recepties en bijeenkomsten.
 Moet wel heel erg ziek zijn om een (leden)vergadering te missen.
 Heeft het hart niet verpand aan de stad of dorp (zoals de ombudsman) maar aan de partij.
 Verkiezingsprogramma is uitgangspunt voor handelen, niet vanuit zekerheid of houvast, maar vanuit
respect en verbondenheid met de partij.
 Is actief in de raad, met moties en amendementen of initiatieven om zoveel mogelijk van het
partijprogramma te realiseren.
 Zijn/haar netwerk bestaat vooral uit de eigen achterban.
 Hij/zij is duidelijk en consistent.
 Verbindt interne en externe rol.
 Leest goed de stukken, maar alleen vanuit de eigen visie.
 Valkuil is eenzijdigheid.
 Beter in overtuigen dan in luisteren, frustreert daarmee soms burgers.
 Is gevoelig voor politieke spelletjes, en achterkamertjes. Voorop staat het realiseren van het
partijprogramma en daar moeten soms meerderheden voor “geknutseld” worden.
 Voor de partijpoliticus is de gemeenteraad HET democratisch forum van de samenleving. De raad is de
scheppende macht; daar gebeurt het.
De bestuurder
 Richt zich op de interne rol in het gemeentebestuur. Ambtelijke organisatie en college staan daarbij
centraal.
 Schikt zich vrijwel volledig in de ambtelijke en bestuurlijke processen.
 Grote hoeveelheid dossierkennis. Bestudeert ook alle bijlagen
 Vergaderen is de kern van het raadswerk.
 Informatie uit het stadhuis heeft meer status dan andere informatie.
 Beperkt zich tot hoofdlijnen, details en uitwerking zijn voor ambtenaren. Rondvraag (stoeptegels) en
ingekomen stukken zijn niet interessant, zelfs soms een doorn in het oog van de bestuurder.
 Geliefd bij wethouders, burgemeesters en ambtenaren.
 Politiek zou volgens de bestuurder rationeel, zakelijk en efficiënt moeten zijn.
 Is vaak goed raadslid: intelligent, goed opgeleid en ervaring in de quartaire sector.
 Loyaal naar ambtenaren (is iets haalbaar, uitvoerbaar?)
 Valkuil is eenzijdige, soms ambtelijke oriëntatie.


Geen ambassadeur van de lokale politiek, zijn/haar wereld is het stadhuis.
Houdt zich niet bezig met particuliere belangen, is daardoor vaak afstandelijke vertegenwoordiger.
De coach
 Verbindingen staan centraal: verbindt politiek, lokale samenleving en ambtelijke organisaties.
 Heeft open en responsieve houding naar verschillende partijen en belangen en probeert samen met
hen oplossingen te zoeken.
 Bemiddelt actief tussen verschillende werelden en belangen vanuit de achterliggende politieke filosofie.
 Houdt zich zowel met details als met hoofdlijnen bezig
 Houdt zich vooral bezig met het proces.
 Heeft zelf weinig uitgesproken opvattingen, neemt niet snel een standpunt in.
 Valkuil is een weinig prominent profiel, weinig zichtbaarheid
 Politiek debat en raadsvergadering zijn niet de primaire focus
 Ambassadeur van de lokale politiek.
 Ziet de raad als de plek waar maatschappelijke conflicten beslecht kunnen worden, niet primair als
beleidsbepalend orgaan. Raad is de verbindende macht.
De volger
 Laat zich leiden door de routines en procedures van de gemeenteraad.
 Doet “gewoon” het werk, wat op hun weg komt.
 Maakt niet overal “politiek” van.
 Werkt consciëntieus, maar zonder (veel) hartstocht.
 Zien het raadslid vooral als een erebaan. Ambieert geen politieke carrière.
 Betrouwbaar, loyaal, staat open voor burgers, ambtenaren en collega-politici, wordt politiek en ambtelijk
gewaardeerd.
 Is niet “groots en meeslepend”, maar zekere ook geen dwarsligger.
 De rustige, soms wat relativerende inbreng van de volger, kan een goede correctie zijn op een systeem
van actievelingen dat oververhit kan raken. Heeft een ontspannen manier van politiek bedrijven.
 Is nodig om het systeem te laten functioneren.
 Valkuil: betrouwbaar en voorspelbaar betekent vaak ook weinig kritisch en vernieuwend.
 De raad is een belangrijke, vooral symbolische institutie, daar worden belangrijke zaken plechtig
besproken en vastgesteld
 Activisme en politieke spelletjes is niet aan de volger besteed
 Concentreert zich op de controlerende rol van de raad: het college regeert, de raad controleert.
Stijlen
Kernkwaliteiten
Valkuilen
Ombudsman
Maatschappelijke oriëntatie,
herkenbaarheid bij de burgers
Populistisch, gedetailleerd, sterk op
publiciteit gericht
Partijpoliticus
Inhoudelijke, integrale visie
Selectief, eenzijdig, doel heiligt de middelen
Bestuurder
Goed op de hoogte, constructieve
houding
Technocratisch, bureaucratisch,afstandelijk
ten opzichte van burgers
Coach
Niet scoren, effectief verbinden van
bureaucratie en samenleving
Gering politiek profiel, afwezig in grote
debatten
Volger
Betrouwbaar, loyaal en ontspannen
Passief, behoudend, procedureel.