Presentatie Prof. dr. Mark van der Gaag

Disclosure belangen spreker
Mark van der Gaag
(potentiële) belangenverstrengeling
Voor bijeenkomst mogelijk relevante
relaties met bedrijven
 Sponsoring of onderzoeksgeld
 Honorarium of andere (financiële)
vergoeding
Zie hieronder
Geen relaties met commercie
 Sponsoring door ZonMW,
NutsOhra, Stichting tot Steun
 Royalties voor boeken bij Boom,
Routledge, Elsevier
Waan definitie DSM-iv
• Een waan is een misvatting gebaseerd
op de incorrecte interpretatie van een
externe gebeurtenis, waaraan
hardnekkig wordt vastgehouden in
weerwil van de opvattingen van
anderen of wetenschappelijk bewijs
van het tegendeel. Een waan is geen
waan als de opvatting deel uit maakt
van iemands religie, cultuur of
subcultuur.
3
Waan definitie DSM5
• Wanen zijn vaste overtuigingen die niet
ontvankelijk zijn voor verandering in het licht
van conflicterende evidentie. […] Het
onderscheid tussen een waan en een sterke
overtuiging is soms moeilijk te maken en
hangt gedeeltelijk af van de mate waarin
aan de overtuiging wordt vastgehouden
ten overstaan van redelijke en tegenstrijdige
evidentie met betrekking tot de
geloofwaardigheid.
4
OCD soms een waan?
49 patiënten met rituelen
100% overtuiging
• 16 zonder ritueel  ernstig gevolg
• 4 onwetendheid is oorzaak dat
anderen niet ritualiseren
• 5 verdedigen hun overtuiging in het
licht van strijdige evidentie
• Bizarheid en fixatie van
overtuigingen zijn niet gerelateerd
aan duur, stemming, compliance
en response op exposure
behandeling
Lelliott et al., Psychol Med, 1988, 18(3), 697-702.
How can people who are for the
most part psychologically healthy
believe in such strange ideas
about spiders?
•
•
•
•
•
Letsel toebrengen (32% vv)
Ik ben prooi (9% vv)
Onvoorspelbaar (6% vv)
Dringt binnen (5% vv)
Nooit alleen (4%)
Voorbeeld: spin wordt groot en houdt
mij onder controle met zijn poten
Voorbeeld: spinnen waarschuwen
elkaar telepatisch
Arntz et al, Behav. Res. Ther. 1993, I5, 251-217.
1) Öst speelt “wie van de drie is de ware PsyQ angstman”
2) Sjef en Kees denken dat Ed ze filmt, maar eigenlijk filmt hij Lars-Göran Öst
Bidirectionele causaliteit tussen
schizofrenie <--> paniekstoornis/ sociale fobie
Turnbull & Bebbingen Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2001, 36, 235–243
Trauma en psychose:
een Siamese tweeling
PTSS:
Paranoia:
Hypervigilantie
Selectieve aandacht
Herbeleving
Hallucinatie
Numbing
Negatieve
symptomen
Hallucinaties bij
posttraumatische
stress stoornis
40 % van
oorlogsveteranen met
PTSS hallucineert
David et al., J Clin Psychiatry
1999, 60, 29-33
50% van PTSD
hallucineert
Anketell Journal of Trauma &
Dissociation, 2010, 11, 93-107
Another hard day at the conference
20% of Anorexia patiënten scoorde boven
de cutoff voor wanend
Steinglass et al. J Psychiatric Practice, 2007, 13, 65–71
EABCT 2016
Parijs
Angst
Paranoia
Ze houden vol dat
vaccins autisme
veroorzaken,
weten zeker dat je
van genetisch
gemanipuleerde
groenten kanker
krijgt
of hebben bewijs
dat de
opwarming van
de aarde onzin is.
Wat moeten we aan met de
wetenschapsweigeraar?
Wat moeten we aan met de
wetenschapsweigeraar?
^
|
Tweets
|
V
DE TOEKOMST
HET MEDISCH
MODEL VAN TE
ONDERSCHEIDEN
PSYCHISCHE
AANDOENINGEN
DE TOEKOMST
VAN DSM5
De toekomst

ULTRAHIGH RISK
betekent miseryprone

UHR is een risico
factor voor
Multipele Exit
Symptoom
Syndromen (MESS)

Preventie van MESS
PTSS is een pluripotente indicator van
multimorbide psychopathologie (mannen)
Paniek Stoornis
Sociale Fobie
4.1
GAS
3.0
5.9
Kessler et al, 1995
Depressie
6.9
PTSS
3.0
Verslaving
Gehoorshallucinatie is een pluripotente indicator
van multimorbide psychopathologie
Paniek Stoornis
Sociale Fobie
6.4
GAS
8.6
PTSS 4.6
26.0
Dhossche et al, 2002
Olfson at al, 2002
Auditieve
Hallucinaties
Depressie
15.6
5.2
Verslaving
Andere stoornissen voorspellen psychose
Varghese et al, 2011
Angst stoornis
3.1
Depressie
4.4
Psychotische stoornis
20.9 in 12 months
PTSS
Okkels et al, 2016
ATSD + PTSD voorspellen imminente verschijnen
van ernstige psychische aandoeningen
Okkels et al, 2016; N=1005021
Aantal stoornissen in UHR
2
100
90
3
4
5
100
P
e
r
c
e
n
t
a
g
e
91
80
70
60
62
50
40
30
6+
32
20
10
0
16
DE OPDRACHT AAN DE MULTISPECIALISTISCHE
PSYCHOTHERAPIE
Psychose
Angst
PTSS
Verslaving
Depressie
22
UHR: subklinische
psychotische
ervaringen
MESS-PREVENTIE

Multispecialistische E-B
psychotherapie

Individuele symptoom
netwerk: precisie
casus formulering

Voorkomen van
Multipele Exit Symptoom Syndromen
23
organisatie