Extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking

ECHTE BANEN VOOR
MENSEN MET EEN
ARBEIDSBEPERKING
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
KENNISMAKING
Graag uw hand opsteken! (Soms met een korte reactie…)
• Wie van u is er werkzaam bij het Rijk? Wie in het onderwijs?
• Wie van u is er werkzaam bij een andere organisatie? Welke?
• Wie van u is er actief in een ondernemingsraad?
• Wie van u is er actief in een Georganiseerd Overleg, Lokaal
Overleg?
• Wie van u is er al aan de slag met het thema ‘Echte banen voor
mensen met een arbeidsbeperking?’
• Voor wie van u is dit thema nieuw?
• Wie van u kent er persoonlijk mensen uit de doelgroep(en) van
mensen met een arbeidsbeperking?
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
2
AANLEIDING
• Participatiewet, 1-1-2015
• Arbeidsbemiddeling mensen met
beperking door gemeenten
• Toegang tot Sociale werkvoorziening
afgesloten
• Wajong alleen nog voor duurzaam en
volledig arbeidsongeschikt
• Sociaal Akkoord: garantiebanen
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
3
GARANTIEBANEN
• Tussen nu en 2026:
• 100.000 extra banen bij de marktsectoren
• 25.000 extra banen bij de overheid (in
2023)
• Macro-afspraak, geen quotum
• Nulmeting met peildatum 1-1-2013
• Baan = 25,5 uur
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
4
WAT WIL DE FNV MET
ECHTE BANEN VOOR ARBEIDSBEPERKTEN?
• Passend werk
• Goede begeleiding
• Dienstverband met passende
arbeidsvoorwaarden
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
5
QUOTUMWET
• Eerste meetmoment 2016
• Aantallen gehaald, zorgen om duurzaamheid
(veel inhuur/inleen).
• Tweede meetmoment zomer 2017. Als
garantiebanen niet op schema:
-> invoering wet banenafspraak en quotum
arbeidsbeperkten (Quotumwet)
• Verplichting % mensen met arbeidsbeperking
in dienst op straffe van boete
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
6
DOELGROEP
• Mensen die onder de Participatiewet
vallen en die geen Wettelijk
minimumloon (WML) kunnen verdienen;
• Mensen met een Wsw-indicatie;
• Wajongers met arbeidsvermogen;
• Mensen met een Wiw-baan of ID-baan.
Al deze mensen zijn opgenomen in het
doelgroepenregister
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
7
AFSPRAKEN VSO
• Werkgevers in de overheidssector en het
onderwijs hebben in het sociaal akkoord
afgesproken in tien jaar 25.000 mensen
met een arbeidsbeperking aan het werk
te krijgen.
• De aantallen zijn verdeeld over de
verschillende overheidssectoren.
Rapportage vindt plaats per sector.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
8
AFSPRAKEN RIJK
• Het Rijk realiseert 3.340 banen voor mensen
met een arbeidsbeperking.
• Sinds 1 december 2016 heeft het Rijk aan
aparte loonschaal voor de doelgroep van het
Sociaal Akkoord/Banenafspraak die doorloopt
tot 120% van met wettelijk minimumloon.
8 JUNI 2017
9
AFSPRAKEN ONDERWIJS EN ONDERZOEK
• Onderwijs en onderzoek realiseert 10.240
banen.
• Zie hierna voor afspraken per
onderwijscao.
• In elke cao aparte loonschaal voor de
doelgroep van het Sociaal
Akkoord/Banenafspraak.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
10
CAO UNIVERSITEITEN
• CAO 2015-2016
E.17 Werknemers met een arbeidsbeperking
• a. Partijen zijn overeengekomen dat universiteiten volop
uitvoering geven aan de in het kader van de Participatiewet
binnen het Verbond Sectorwerkgevers Overheid
overeengekomen afspraken over het aantal te creëren
arbeidsplaatsen per jaar. Conform de Participatiewet komen
deze afspraken bovenop de huidige inspanningen.
• Deze afspraak is herbevestigd in onderhandelaarsakkoord mei
2017.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
11
CAO ONDERZOEKINSTELLINGEN
• Volgt afspraak CAO Universiteiten
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
12
CAO HBO
Preambule CAO HBO 2016-2017
• De taakstelling van het hbo is om in de periode 2014-2024
jaarlijks 99 extra arbeidsplaatsen (conform de
verdeelsleutel Participatie vastgesteld door de minister
van Binnenlandse Zaken) te realiseren voor mensen met
een arbeidsbeperking als bedoeld in de Participatiewet,
die zelf niet het wettelijk minimumloon (WML) kunnen
verdienen.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
13
CAO MBO
Cao MBO artikel 5.3 onder 4
• “De werknemer van 23 jaar of ouder en met een afstand tot de
arbeidsmarkt conform het doelgroepregister zoals bepaald in
de Participatiewet en de bijbehorende beleidsregels UWV
wordt ingeschaald in carrièrepatroon functie participatiebaan
conform bijlage A6”.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
14
CAO VOORTGEZET ONDERWIJS
Cao VO: Art. 11.2 en 18.2 cao VO
• 18.2 "De werkgever bevordert de participatie van werknemers
zoals bedoeld in art. 11.2"
• 11.2. lid 1 “Een werknemer wordt gerekend tot de categorie
werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt indien hij is
opgenomen in het doelgroepregister zoals bepaald in de
Participatiewet en de bijbehorende beleidsregels UWV. De
functiecategorie als bedoeld in artikel 11.1 lid 3 onder d. is
onderdeel van de functiecategorie onderwijsondersteunend
personeel”.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
15
CAO PRIMAIR ONDERWIJS
Cao PO Artikel 5.4 Participatiebaan
• “De werknemer bedoeld in lid 1 wordt benoemd/aangesteld in
de functiecategorie ‘participatiebaan’, zoals bedoeld in artikel
5.1 lid 1 onder d”.
Met daarna verwijzing naar cao-artikelen die van toepassing
zijn op deze werknemers.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
16
TUSSENSTAND
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
17
HOE STAAT HET BIJ U?
• Wie van de deelnemers is er bezig
met/betrokken bij het realiseren van de
banenafspraak en op welke manier?
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
18
ROL OR (1)
• Bevorderen dat cao afspraak wordt uitgevoerd of nageleefd.
• OR bespreekt zelf het onderwerp en zet dit op de agenda van
het overleg met de WOR-bestuur en HRM-P&O-manager.
• Samen met management ambitie bepalen (op basis van
nulmeting).
• Ambitie concretiseren m.b.t.:
1. Aantal nieuwe arbeidsplaatsen.
2. Onder welke voorwaarden – eerst onderzoeken.
3 Op welke wijze – eerst onderzoeken.
• OR kan een initiatiefvoorstel opstellen: gericht op onderzoek
en op het maken van afspraken over echte banen voor
arbeidsbeperkten.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
19
ROL OR (2)
• De OR noemt in een initiatiefvoorstel de volgende zaken:
- Onderzoek naar functies: aanpassing of nieuw?
- Onderzoek naar kosten en baten.
- Betrokkenheid van leidinggevenden en collega’s.
- Externe en interne ondersteuning nieuwe collega’s.
- Termijn van aanpak.
• De OR en de WOR-bestuurder maken afspraken over
uitvoering onderzoek en aanpak, met betrokkenheid van:
- Afdelingen HRM of P&O, Financiën en Communicatie.
- Leidinggevenden en werkbegeleiders.
- Collega’s op de werkvloer: werving van werkmaten.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
20
ROL OR (3)
• De OR houdt vinger aan de pols bij uitvoering:
(liefst regelmatig, eens per kwartaal…)
- Wat zijn de ervaringen van de nieuwe collega’s?
- Hoe is het draagvlak binnen alle geledingen van de
organisatie?
- Wat zijn knelpunten of verbeterpunten?
• De OR en de WOR-bestuurder bespreken de uitvoering,
eventueel ook in managementteam en werkoverleggen.
(De OR houdt de partijen aan de gemaakte afspraken!)
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
21
DRIE SUCCESFACTOREN
• Draagvlak
Bij zowel de leiding als de huidige medewerkers. Zonder goede
en uitgesproken intenties door alle betrokkenen wordt het
lastig om garantiebanen concreet en tastbaar te creëren.
• Financiële middelen
Voor het creëren van duurzame banen voor mensen met een
arbeidsbeperking. Daar komt veel meer bij kijken dan een
‘potje voor een jaar’.
• Begeleiding van medewerkers
Dit vergroot de kansen op behoud van de garantiebaan en
borgt daarmee een duurzaam perspectief voor de betrokken
medewerkers.
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
22
UITVOERING – VIER METHODEN
1. Bestaande functies: 1 op 1 matching
2. Jobcarving: baan geschikt maken voor
specifieke werknemer
3. Nieuwe taken/organisatieontwikkeling
4. Functiecreatie: nieuwe functie
samenstellen uit eenvoudige taken van
bestaande functies en/of taken die
blijven liggen
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
23
VOORBEELD UIT DE PRAKTIJK
De mgr Bekkersschool, Delft
• Voorbeeld PO
* Leerkracht basisonderwijs ondersteuner
* Werknemers uit Sociale Werkvoorziening
* Taken o.a.: klaarzetten van materiaal, nakijkwerk,
spelletjes doen, oefenen /overhoren
* Leerkracht komt beter toe aan kerntaken
= win-win
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
24
FUNCTIECREATIE, VOORDELEN
• Bestaand personeel kan meer focussen
op kerntaken
• Mogelijkheid om mensen met
arbeidsbeperking duurzame banen te
bieden en te voldoen aan banenafspraak
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
25
FUNCTIECREATIE, METHODIEK
•
•
•
•
•
•
Quickscan (mogelijkheden)
Keuze voor afdeling / bedrijfsonderdeel
Bedrijfsanalyse
Matching en plaatsing
Begeleiding
Duurzaamheid
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
26
LEERPUNTEN FUNCTIECREATIE
•
•
•
•
Budget vooraf regelen
Open instelling vereist
Draagvlak op alle niveaus essentieel
Begeleiding ook vanuit werkgever
belangrijk
• Business case
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
27
VOORBEELD MBO/HBO/WO
Rijksuniversiteit Groningen
“Sinds dit collegejaar zijn de riante
fietsenrekken voor het academiegebouw het
domein van mannetjes met gele hesjes. Om de
dringende menigte collegegangers met fiets
enigszins in goede banen te leiden, staat de
‘fietssteward’ voor je klaar”.
8 JUNI 2017
28
VOORBEELD RIJK
• OR EZ
• Instemmingsaanvraag
• OR ging op zoek naar “gaat het alleen om
eenvoudig werk, werk dat we hadden
uitbesteed? En moeten we dat weer
terughalen? Moeten we werk verzinnen
bij de mens of de mens zoeken bij het
werk?”
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
29
VOORBEELD RIJK - VERVOLG
• OR keek naar sociaal-menselijke
aspecten. Zoals: “hoe gaat een nieuwe
medewerker zich hier voelen en welke
ruimte is er voor ontwikkeling? Is er
sprake van duurzaamheid? Welke speciale
voorzieningen zijn er nodig?”
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
30
VOORBEELD RIJK - VERVOLG
• Leidde tot:
• Draagvlak en betrokkenheid van management
en medewerkers.
• Focus (deze OR koos ervoor zich vooral te
richten op de mensen die de meeste behoefte
hebben aan een duwtje in de rug).
• Praktische voorzieningen en aandacht voor het
cultuuraspect (inclusieve arbeidsorganisatie).
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
31
CHECKLIST
Aan de slag (hoe ver is mijn organisatie)
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
32
AAN DE SLAG
•
•
•
•
Stel doelstelling vast (kwantiteit en tijdspad)
Zorg voor draagvlak bij beslissers en collega’s
Organiseer financiële randvoorwaarden
Zoek contact met SW bedrijf en of Sociale
Dienst
• Leer van en met elkaar
• Maak een plan voor de komende jaren
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
33
AANVULLENDE INFORMATIE (1)
FNV
• Werkmaat
https://www.fnv.nl/site/dossiers/or_en_p
vt/sub_or_verkiezingen/artikelen/16423_
flyer_or-en-werkmaat_(2).pdf
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
34
AANVULLENDE INFORMATIE (2)
Informatie over de banenafspraak
• Rijksoverheid:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/werken-metarbeidsbeperking/inhoud/meer-banen-mensenarbeidsbeperking
• Werkgeversservicepunten:
https://www.werk.nl/werk_nl/werkgever/wervingsadvies/wer
kgeversservicepunt
• Arbeidsmarktregio's: de Programmaraad, waarin Divosa,
VNG, UWV en Cedris samenwerken,
www.samenvoordeklant.nl
• SBCM https://www.sbcm.nl/sectoren/125000-banen.html
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
35
AANVULLENDE INFORMATIE (3)
Specifieke informatie banenafspraak per werkgever
• Rijk https://www.ubrijk.nl/organisatie/ubr-expertisecentrumorganisatie-personeel/inhoud/instroom-en-behoud-medewerkersmet-een-arbeidsbeperking
• Universiteiten
https://www.sofokles.nl/project/praktijknetwerk_participatiewet/
• HBO http://www.zestor.nl/participatiewet-regelingen
• MBO https://www.sombanenafspraak.nl/links-en-algemeneinformatie/
• VO http://www.voion.nl/programmalijnen/arbeidsmarkt-enmobiliteit/verminderen-van-uitstroom/sociale-zekerheid/afstandtot-de-arbeidsmarkt
• PO https://www.arbeidsmarktplatformpo.nl/kaart/
1 JUNI 2017
KADERDAG FNV OVERHEID
36