Reactie Dorpsbelangen RAS Klankbordbijeenkomst IGS Leek-Roden, 9 februari 2009 Op 29 januari 2009 heeft de gemeente Noordenveld de Ontwerp Intergemeentelijke Structuurvisie gepresenteerd. Tegelijkertijd heeft de gemeente het voorontwerp IGS Leek – Roden ingetrokken omdat de ombudscommissie op een vijftal punten van mening is dat de gemeente Noordenveld in haar communicatie en de procedures rondom het voorontwerp IGS onjuist heeft gehandeld. De Ombudscommissie is van mening dat die onvolkomenheden in procedures en handelingen zich ook hebben voortgezet in de aanloop naar dit Ontwerp IGS (zie blz.2 laatste alinea van de brief van de ombudscommissie). Indieners van zienswijzen zijn daarmee achteraf – ten onrechte - buitenspel gezet. Er vanuit gaande dat hun zienswijzen zouden worden beantwoord en zouden worden meegewogen in de planvorming, hebben indieners van zienswijzen zich wellicht niet weer gemengd in nieuwe werkateliers en klankbordbijeenkomsten. Met dit besluit veronachtzaamt het College van B&W opnieuw de rechten en belangen van haar burgers. Blijkbaar heiligt het doel (het IGS moet medio 2009 in volle omvang goedgekeurd zijn) alle middelen (de democratische grondbeginselen geweld aan doen). Dorpsbelangen RAS maakt zich daarom grote zorgen over de heersende politieke en bestuurlijke cultuur in de gemeente Noordenveld. Onze mening en standpunten t.a.v. het voorliggende Ontwerp IGS: 1) Het Ontwerp IGS is een plan dat verder dan ooit van de werkelijkheid af staat. De woningbouwopgave is gebaseerd op CBS cijfers uit 2004 en 2005 (zie ABF rapportage 2007). Ten onrechte wordt nog steeds uitgegaan van een woningbehoefte van 2700 woningen in Roden, terwijl in Peize en Norg tezamen ook nog eens 600 woningen staan gepland. En dat terwijl de bevolking in Noordenveld al een aantal jaren krimpt en de huishoudensgroei in geheel Noordenveld volgens de laatste CBS berekeningen tot 2025 slechts 900 bedraagt. Dat komt omdat de natuurlijke aanwas in Noordenveld een negatief saldo vertoont als gevolg van de sterke vergrijzing en er al een aantal jaren sprake is van een vertrekoverschot, terwijl er tegelijkertijd steeds meer woningen leeg staan. Uitgaande van de CBS prognoses en de geplande 600 woningen in Peize en Norg zou een aantal van 300 – 500 woningen in het kader van het IGS al volstaan. Daarom stelt Dorpsbelangen RAS zich constructief op en pleit – evenals Groen Noordenveld - voor een woningbouwopgave van 1500 woningen voor geheel Noordenvel d. Dan is er nog steeds sprake van een forse reserve capaciteit (meer dan 60% boven de prognoses). De schragende functie voor de gemeente Groningen is inmiddels ook achterhaald. Volgens de structuurvisie van de gemeente Groningen heeft deze gemeente nu een bouwopgave van 15.000 woningen, maar daar bovenop nog een reservecapaciteit van nogmaals 15.000 woningen. Omdat nut en noodzaak voor zo’n omvangrijke bouwopgave in Roden volledig weg is, zou een nieuw plan gebaseerd op de huidige behoeften geschreven moeten worden. Zoals eerder door ons aangegeven heeft het stedebouwkundig bureau van Juurling en Geluk hier een kans gemist door niet het draagvlak van de groene omgeving van Roden serieus als uitgangspunt te nemen, maar de bouwopgave van de gemeente. 2) De veel te omvangrijke bouwopgave leidt ertoe dat grote gebieden rondom Roden – ten onrechte - voor 20 jaar en langer ‘op slot’ gezet worden. Dorpsbelangen RAS is daar op tegen. Dat leidt tot ‘verrommeling ‘ van het landschap en tot grote onzekerheid voor 1 bedrijven en bewoners in die gebieden (bedreiging bedrijfscontinuïteit en bedrijfsontwikkeling, verkoop(waarde) van bedrijven en woningen etc.). 3) Dorpsbelangen RAS is blij met een aantal aanpassingen in het Ontwerp IGS. Dat betreft: a. Beperking van de omvang van de infrastructuur b. Het schrappen van de weg door de Maatlanden c. Beperking van de woningbouw bij Nietap d. Het vrijwaren van het Steenbergerveld voor woningbouw 4) Wel zijn we van mening dat de beperkte infrastructurele maatregelen niet in overeenstemming zijn met de omvangrijke woningbouwopgave in het plan. Naar onze mening leiden fase 2 en 3 in de bouwopgave ertoe dat er straks veel meer infrastructuur nodig is, dan nu in het plan wordt aangegeven. Dat blijkt ook uit de teksten over de benodigde infrastructuur in fase 2 en 3 (Ontwerp IGS blz. 61: tweede stap). Daar wordt in de tekst ruimte gelaten om indien gewenst alsnog een oost-west verbinding – op welke locatie dan ook, dus wellicht ook door de Maatlanden – te realiseren. Een gevoelig punt in de infrastructurele discussie wordt hier bewust in het rapport onbesproken gelaten. Dat is onvoldoende helder en transparant voor een zorgvuldige afweging en besluitvorming. 5) Dorpsbelangen RAS is tegen de omvangrijke bouwopgave aan de zuidkant van Roden, omdat er hier sprake is van een kwetsbaar gebied dat onderdeel is van een ecologische verbindingszone van het Mensinger Bos tot aan Een-west en Bakkeveen. Daarom ligt hier ook een ‘rode contour’. Zolang het niet absoluut noodzakelijk is om hier te bouwen en er alternatieve bouwlocaties zijn, mag er in dit gebied niet gebouwd worden. Dat is ook het standpunt dat de provincie Drenthe hanteert t.a.v. de ‘rode contour’ (POP2). Bovendien blijkt uit de vooronderzoeken voor de MERrapportage dat woningbouw in dit gebied de grondwaterstand zodanig zal aantasten (omdat watervoerende lagen worden doorbroken) dat de flora in het gebied grote schade zal oplopen. Het oorspronkelijke karakter van dit gebied met houtwallen en kleine bosstroken zal daarmee verloren gaan. 6) Het is onlogisch dat het gebied in de hoek Norgerweg – Hullenweg aan de zuidkant van Roden in de eerste fase bebouwd wordt, aangezien dit gebied in de ‘rode contour’ ligt en dus alleen bebouwd kan worden als dat absoluut niet anders kan. Zolang er andere gebieden zonder ‘rode contour’ bebouwd kunnen worden, gaan die gebieden voor. Ook voor dit gebied geldt volgens het vooronderzoek MER dat ernstig rekening gehouden moet worden met aantasting van het gebied en het aangrenzende Mensinger bos. Het lijkt er op dat andere belangen dan de natuurlijke-, landschappelijke- en maatschappelijke waarde van het gebied in dit geval de boventoon voeren in de afweging om hier al in fase 1 te bouwen. 7) Het aanleggen van een bosperceel met daarin een aantal huizen langs de Esweg vanaf de Zuiderdrift tot dichtbij Nieuw Roden zien wij als een ‘doekje voor het bloeden’ voor het wegnemen van het oorspronkelijke karakter van het gebied aan de zuidkant van Roden met een afwisseling van kleine bospercelen en houtwallen. Het vrije uitzicht vanaf de Esweg naar het Steenbergerveld en het open karakter van het Steenbergerveld wordt hier geweld aan 2 gedaan. De huidige bewoners langs de Esweg, die nu een vrij uitzicht naar het Steenbergerveld hebben , wonen straks in een bos. Dat kan niet de bedoeling zijn. Deze planopzet is ook nooit in werkateliers of overlegrondes met ons of met de betrokken bewoners besproken. 8) Het plannen van een bedrijventerrein bij Nieuw Roden lijkt ons een ongelukkige keuze gelet op de verkeersafwikkeling en de woningbouw in dat gebied. Het lijkt ons logischer om bedrijvigheid te combineren met bestaande bedrijventerreinen of om bedrijven dichter bij de A7 te lokaliseren. 9) Bij de Ontwikkelingsstrategie, fasering (Ontwerp IGS blz. 115) wordt opgemerkt dat er in drie fasen gebouwd wordt. Vervolgens wordt echter aangegeven dat qua exploitatie (financieel) fase 1 en 2 worden samengevoegd tot één geheel. Dat wil zeggen dat de exploitatie sluitend dient te zijn tot 2021. Daarmee wordt afgeweken van de afspraak dat na fase 1 gestopt zou kunnen worden met de bouwopgave en dat fase 1 financieel afgedekt is . Tevens wordt bij de financiële dekking tot 2021 opgemerkt dat op onderdelen uitgegaan kan worden van bijdragen van derden ter dekking van een eventueel tekort, dan wel bijstelling van de visie. Naar ons oordeel leidt deze redenering tot een verre van transparante en betrouwbare financiële onderbouwing voor elk van de drie fasen. Er zijn in onze beleving maar twee mogelijkheden: een planfase is wel financieel gedekt of het is niet financieel gedekt. Daar tussenin zit niets. 10) Aangegeven wordt dat bij elke fase een samenhangende investering in wonen, werken, landschap en ontsluiting hoort. Geldt ook hier dat fase 1 en 2 samengevoegd zijn. 11) Tenslotte betreuren wij het zeer dat de zienswijzen nog steeds niet behandeld zijn, dat de financiële doorrekeningen nog ontbreken en dat het plan MER er nog niet is. Dat betekent dat op dit moment nog weinig betekenis toegekend kan worden aan het voorliggende plan. Dorpsbelangen RAS pleit er voor dat de gemeente Noordenveld afziet van plannen gebaseerd op een groeidenken van eind jaren negentig en begin 2000. Deze gemeente, die met enkele andere Drentse gemeenten, Limburg, Zeeland en Oost Groningen in Nederland koploper is in ‘vergrijzing’, zou al lang bezig moeten zijn met een omschakeling van beleid gericht op stabilisatie en krimp. Gemeentelijke financiële middelen kun je maar één keer inzetten. Inzetten op groei is inzetten op mensen die er niet zijn en dus inzetten op middelen die niet nodig zijn. Dat betekent dat we voor de toekomst geen visie, geen beleid en weinig geld hebben voor andere zaken zoals: - stabilisatie en krimp van de bevolking forse vergrijzing en de benodigde voorzieningen voor ouderen afnemende geboortecijfers (omdat het aantal personen tussen 20 en 45 in Noordenveld sterk afneemt) en de gevolgen daarvan - sterk toenemend sterftecijfer (vanaf 2020 is de naoorlogse geboortegolf 75 jaar)en het daarmee gepaard gaande toenemende aantal vrijkomende woningen - Herstructurering en inbreiden - Wonen en zorg en Recreatie en zorg Dorpsbelangen RAS, februari 2009 3