Perspectiefnota 2018 Reactie Gemeentebelangen, 1 e termijn

Perspectiefnota 2018
Reactie Gemeentebelangen, 1e termijn
Inleiding
De Perspectiefnota 2018 ligt voor, voorheen de Voorjaarsnota. Het college en de organisatie
hebben gewerkt aan een verbetering van de opzet, zodat de financiën meer inzichtelijk
worden en tevens beter beheersbaar. Hiermee is het een helder document geworden.
Gecombineerd met de jaarstukken 2016 en het accountantsverslag is op te maken dat het
gedegen financieel beleid van de afgelopen jaren, samen met de goede resultaten in het
grondbedrijf en sociaal domein, ervoor hebben gezorgd dat we een goede financiële
uitgangspositie creëren voor de volgende collegeperiode.
Onze complimenten voor het college en de organisatie. Goed om te zien dat er met hart en
ziel wordt gewerkt aan een nóg sterker Noordenveld. Het college heeft laten zien echt werk
te maken van de opgave van inbreiden om ‘leegvallende’ plekken op te vullen, de enorme
opgave om de zorg op een menselijke en gedegen wijze vorm te geven, de gemeentelijke
economie te versterken door te investeren in dorpscentra, bedrijventerreinen, recreatie met
daarin het fietsen, natuur en onze parel Veenhuizen. De omgevingsvisie, ontwikkeld in
overleg met vele inwoners en organisaties, is ook een uitstekend vertrekpunt voor
toekomstig Noordenveld. In de perspectiefnota wordt aangegeven dat deze momenteel nog
niet vertaald is in programma’s en daarbij behorende projecten is, een langlopende exercitie
die zeker ook nog in de volgende bestuursperiode verder zijn beslag moet krijgen.
Ook wat betreft de realisatie van het bestuursprogramma ‘Nei Naoberschap’ zijn we minder
dan een jaar voor de verkiezingen op koers. Aan de cijfers zien we dat nog ‘veel geld
onderweg is’. Het thema van onze reactie in eerste termijn is dan ook ‘afmaken wat loopt,
versterken wat in gang is gezet’. Gemeentebelangen herkent dit op hoofdlijnen in de
posten van ‘voorzetting ingezet beleid’ en het ‘voorgestelde nieuw beleid’ hoewel een en
ander af en toe door elkaar lijkt te lopen.
Uitdagingen
Gemeentebelangen staat als altijd een solide financiële koers voor: eerst het noodzakelijke,
gevolgd door het nuttige en terughoudendheid bij het aangename.
Het college heeft de uitdaging om te komen tot een sluitend meerjarenperspectief met
succes afgerond in deze Perspectiefnota. Hierbij dient wel te worden aangetekend dat er de
nodige posten waarvan de uitwerking niet helemaal helder is, zijn opgenomen in de
overzichten. Vraag aan het college is aan te geven waarom zij wel de schoolgebouwen op
grond van ‘grove indicaties’ in het meerjarenperspectief opneemt en de invoering van de
Omgevingswet (een wettelijke verplichting) met ook een indicatief bedrag van 1,2 miljoen
euro als pro memorie (kostenpost ter herinnering) heeft opgenomen.
Zoals reeds in de inleiding is aangegeven ligt de uitdaging van het college in het
daadwerkelijk realiseren van hetgeen is besloten binnen redelijke termijn. Verder liggen er in
de organisatieontwikkeling nog de nodige uitdagingen waarbij Gemeentebelangen verzoekt
hierbij het ziekteverzuim als indicator niet uit het oog te verliezen. Gemeentebelangen kijkt
uit naar het aangekondigde uitgewerkte plan over zaakgericht werken en de te behalen
doelen.
OZB
Gemeentebelangen zal bij de begrotingsbehandeling terugkomen op de netto toename van
de opbrengsten met 1.5% vanuit de onroerende zaakbelasting (OZB). Gemeentebelangen
houdt vast aan het uitgangspunt dat sprake is van een niet meer dan trendmatige verhoging.
Aangezien wordt gerekend met een ‘verwachting’ kan dit inhouden dat een te grote
verhoging in enig jaar in een opvolgend jaar met ‘verwachte trendmatige verhoging’’
gecorrigeerd dient te worden.
Gemeentebelangen constateert dat een OZB-tarief voor woningen iets onder het landelijke
gemiddelde en voor niet-woningen fors onder het landelijk gemiddelde voor zowel inwoners
als het midden- en kleinbedrijf (MKB) een goede uitgangspositie is.
Wat betreft de marktgelden vraagt Gemeentebelangen het college aan te geven of zij
mogelijkheden ziet het marktgeld voor Peize te laten vervallen, dit omdat recente
ontwikkelingen op de markt laten zien dat ‘marktkooplui’ zelf het initiatief nemen kramen
aan te trekken die invulling geven aan weggevallen detailhandel, hetgeen zeer ten goede
komt aan de leefbaarheid. Uiteraard met een eerlijk uitgangspunt qua concurrentie in
Noordenveld.
Grondexploitatie
Het grondbedrijf staat er goed voor na het afronden van de zeer gunstige exploitaties
Roderveld IV te Roden en Langestreken II in Peize. De opgebouwde reserve zal benut
worden om het Oosterveld in Norg en Peize Zuid tot ontwikkeling te brengen en de vele
inbreidingsmogelijkheden in Roden te benutten. Herontwikkeling zal ook nodig zijn voor de
industrieterreinen in Roden. Vooral voor Haarveld, maar ook voor de Vrijetijdsboulevard
(VTB) en het Bitseveld zal in de nabije toekomst/ jaren uitsluitsel moeten komen.
Sociaal domein
Onze fractie is verheugd dat Noordenveld het gewoon goed doet in de zorg. Met enige
regelmaat wordt onze gemeente als positief voorbeeld aangehaald. Vanuit de inwoners
bereiken ons geen verontrustende signalen. Op alle veranderingen met ook nog eens een
enorme bezuinigingsinspanning heeft Gemeentebelangen vanaf het begin gehandeld naar
het credo: ‘geld van de zorg, blijft geld voor de zorg’. De organisatie heeft met het college de
rest gedaan, chapeau!
Onze fractie steunt het college in haar standpunt om het geld voor de zorg nogmaals voor
drie jaren te oormerken. Op deze manier blijft het gereserveerd voor uitsluitend zorg in onze
gemeente. Het in stand houden van de huidige reserve wordt voldoende onderbouwd, in de
wetenschap dat het om open-eind-regelingen gaat, er sprake is van een tekort in 2017,
wederom taken worden gedecentraliseerd m.b.t. de middelen Beschermd Wonen, het
verdrag van de Verenigde Naties (VN) voor mensen met een beperking wordt uitgevoerd en
de ontmanteling van de huidige gemeenschappelijke regelingen Intergemeentelijke Sociale
Dienst (ISD) en Novatec voor de deur staat.
Het Sociaal Domein en de uitvoering hiervan is voor veel mensen erg belangrijk in hun
directe persoonlijke levenssfeer en daarmee staat zekerheid en kwaliteit hoog in het
vaandel. Op de agenda van de eerstvolgende raadscommissie op 14 juni staat ook het
agendapunt Samen Doen. Gemeentebelangen maakt hieruit op dat college na het ’in de grip
hebben’ van de zorg in de twee bovenste lagen, de algemene voorzieningen en maatwerk,
van het zorggebouw (piramide van getrapte verantwoordelijkheid), nu gaat zoeken naar
mogelijkheden om met preventieve maatregelen de instroom naar zorg te verlagen. De
preventie richt zich op de twee onderste lagen van het zorggebouw, zelfvoorzienend en voor
elkaar zorgen, zodat mensen geen beroep hoeven te doen op algemene voorzieningen en
maatwerk. Een win-winsituatie.
Op dit moment wordt met name aan de preventie invulling gegeven vanuit het
subsidiebudget dat beschikbaar wordt gesteld aan Stichting Welzijn In Noordenveld (WIN)
en Stichting Peuterspeelzalen in Noordenveld (SPIN). De visie en kaderstelling is voor ons op
dit moment niet voldoende uitgewerkt om te bepalen of dit verschuiving en/of uitbreiding
van budget nodig maakt. Kortom, een ontwikkeling die in de volgende bestuursperiode zeker
nog aan de orde zal komen.
Duurzaamheid
In Noordenveld zijn in vergelijking tot de rest van Drenthe veel installaties m.b.t. zonneenergie. De teruggang van het restafval en een laag niveau van grof restafval stemmen ook
hoopvol. Wij constateren echter dat het elektriciteitverbruik iets hoger is dan het landelijk
gemiddelde en het gasverbruik fors hoger (+35%). Het wordt niet duidelijk of het hier ook
industrieel gasverbruik of alleen de huishoudens betreft. Als dit laatste het geval is, lijkt dit
te wijzen op een hoog gebruik/ verspillingsniveau of op slecht geïsoleerde woningen. Kan
het college hierop reageren en ook aangeven of de Pilot ‘Integrale verbeteringen oude
wijken’ hier meer inzicht in zal geven en dit voldoende is om dit punt op te pakken of dat zij
nog meer van plan is op dit terrein, bijvoorbeeld isolatie en energiebesparing?
Wat betreft duurzaamheid verzoekt Gemeentebelangen het college aan te geven of de
inmiddels ontvangen voorstellen voor het verduurzamen van de ‘gebouwen op afstand’
aanleiding geven het beschikbare budget te verruimen.
Duurzame energieopwekking door nieuwe producenten (zonnepanelen en windparken) en
andere duurzame technieken als geothermie en warmtepompen bij de ‘eindpunten’ is de
kracht van inwoners en initiatiefnemers en kan primair aan hun worden overgelaten. De
toename van zonne-energie, windparken, all-electric en huizen zonder gasaansluiting zullen
er toe leiden dat het elektriciteit netwerk moet worden uitgebreid en verzwaard. Dit betreft
zowel invoedpunten bij o.a. boerderijen met zonnepanelen (het trafohuisje dicht bij de
boerderijen) en ook de distributienetwerken naar de wijken en huishoudens. Daarnaast zal
ook het hoofdtransportnet waarschijnlijk moeten worden verzwaard . Hierop zal flexibel en
met snelheid moeten worden ingespeeld in de procedures van ruimtelijke ordening. Is het
college bereid om hierover na te denken als bijdrage vanuit gemeente Noordenveld aan het
behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen?
BOR
Wij zijn verheugd te zien dat zoals Gemeente Belangen heeft gevraagd ruimte is gevonden
om structureel €150.000,- extra voor het beheer van de openbare ruimte (BOR) te vinden.
Dit in navolging van de eerdere motie die we als raad hebben ingediend om ervoor te zorgen
dat de paden, wegen en pleinen er netjes bij liggen in Noordenveld.
Uit de Jaarstukken maakt Gemeentebelangen op dat het budget voor de BOR in 2016 niet
helemaal is uitgenut. Gemeentebelangen vraagt het college inzicht te geven wat dit jaar aan
activiteiten en gelden worden ingezet. Vorig jaar was sprake van een ‘noodgreep’ ingezet
vanuit de raad. De vraag aan het college is of dit nu structureel is ingebed met optimalisatie
van maatregelen en de timing hiervan. Kortom, wij vragen het college om de doelstellingen
meer Specifiek Meetbaar Acceptabel Realistisch en Tijdgebonden (SMART) te formuleren.
Onze fractie wil ook graag het signaal neerleggen dat onderhoud in de ‘buitengebieden’
achter lijkt te blijven met negatieve gevolgen voor de wegen. Gemeentebelangen ziet uit
naar het toegezegde ‘herijkingsadvies verharding’ waarvan het college aangeeft dat deze
met de begroting 2018 komt. Behalve dit advies is ook nog een advies over ‘bomenbeheer’
aangekondigd. Graag een reactie op deze punten van het college.
Scholen
Hoewel het Integraal HuisvestingsPlan (IHP) nog niet beschikbaar is voor de raad, stemt het
ons tot tevredenheid dat in ieder geval een ‘grofstoffelijke inschatting’ van de kosten reeds
in het meerjarenperspectief is opgenomen. Wij vragen aan het college de toezegging de
oude scholen onderdeel te laten zijn van de besluitvorming over de nieuwe scholen, oftewel
wat gaat de herbestemming worden en wat wordt daardoor het effect. Gemeentebelangen
stemt niet op voorhand in met herbestemmingen die slechts de boekwaarde als opbrengts
kennen.
Onze fractie verzoekt verder het college in te gaan op de kwaliteit van onderwijs. Wat is de
visie van het college op de ontwikkeling van de (landelijke) scores van de Noordenveldse
basisscholen? De kern is immers ‘goed onderwijs’ voor onze kinderen, het gebouw een
randvoorwaarde.
Samenhangende visie op gemeente Noordenveld.
In het kader van de Omgevingsvisie is met de raad en andere groeperingen gebrainstormd
over ‘het verhaal van Noordenveld’. Wat is de bindende factor, wetende dat onze gemeente
een grote diversiteit (van het Fochteloërveen tot aan de Onlanden) kent. Aangekondigd is
dat we hier nog in 2017 een voorstel over krijgen. Wij vragen het college in alle ‘deelvisies en
de uitvoeringsplannen’ (zoals centrumvisie Roden, Veenhuizen, Brink visie, centrumvisie
Norg etc.) hierop terug te komen en de samenhang aan te geven.
Centrumvisie Roden en ontwikkelingen
De eerste fase van de centrumvisie is vrijwel afgerond, de Albertsbaan. Het wordt een
prachtig plein dat een echte aanwinst voor Roden als regionaal koopcentrum betekent. In
nauw overleg met de betrokken winkeliers wordt geprobeerd om zo weinig mogelijk overlast
te veroorzaken tijdens de ingreep. Een voorbeeld hoe projecten binnen de ruimtelijke
ordening kunnen worden vormgegeven. Klasse!
Voor Gemeentebelangen is het van groot belang de mogelijkheden die de cofinanciering
vanuit de provincie biedt, optimaal te benutten. Wij juichen dan ook de co-financiering met
het binnenstadsfonds toe. Wel vraagt onze fractie waarvoor dit budget van anderhalve
miljoen euro exact voor wordt ingezet. Wat wordt het totaal van het beschikbare budget
voor fase 2 en 3 van de centrumvisie en waarom is er nog een PM-post Centrumvisie
opgenomen?
De Health Hub kan wat Gemeentebelangen betreft uitgroeien tot het Silicon Valley van het
noorden. Waar mogelijk moeten we dit centrum ten aanzien van zorginnovaties en
ingenieuze productielijnen faciliteren. Start ups moeten hier zo veel mogelijk de ruimte
krijgen om zich te kunnen ontplooien.
Centrum Peize
In Peize staat de komende jaren het nodige te gebeuren. Hiermee rekening houdend vraagt
Gemeentebelangen het college aandacht en budget. Voor het nieuw te ontwikkelen Peize
Zuid is vanuit leefbaarheid en betrokkenheid de verbinding met het centrum van groot
belang. Veilige en comfortabele fiets- en wandelverbinding, met wat lokaal autoverkeer dat
ook zijn weg dient te vinden. Met de plannen voor de nieuwe Hoprank lijkt een
‘opknapbeurt’ van de ‘winkelstraat’, de Brink, Dorpshuis– het uitvalgebied voor de Hoprank,
maar ook de plaats waar veel ouderen de boodschappen doen en hun vertier zoeken lopend, lopend met rollator en scootmobiel - op zijn plaats. Inrichting van stoepen,
stoepranden, putten en op/afritten zouden een moderner en vriendelijker uitstraling kunnen
krijgen. Is het college bereid hiernaar te kijken? Een aantal jaren geleden is overigens deze
slag al in het centrum van Norg gemaakt en Gemeentebelangen heeft begrepen dat bij de
verdere uitvoering van de omgevingsvisie ook wordt gewerkt aan een sterker centrum voor
Norg.
Fiets
Gemeentebelangen is positief over het aangekondigde ‘Basisfietsplan’ dat in 2017 gereed
gaat komen. In de volgende bestuursperiode kan dit plan, gevoegd bij alle andere
ontwikkelingen op het ‘fietsgebied’ het overzicht bieden of de middelen allemaal in
samenhang en elkaar versterkend worden aangewend voor zowel de recreatieve fietser, de
schoolkinderen, werknemers en de meer sportieve fietser. In dit kader vraagt
Gemeentebelangen het college of de fietsverbindingen naar Groningen voor schoolkinderen
en werknemers wellicht nog verder geoptimaliseerd kunnen worden. Naast het verbeterde
Hoogwaardig Openbaar Vervoer (HOV) een belangrijke zaak in onze optiek, zeker ten tijde
van de werkzaamheden aan de rondweg om Groningen.
Zwembaden
Na de investering in het Molenduinzwembad van Norg, vraagt Gemeentebelangen zich af of
het college voorziet dat ook voor openluchtzwembaden in onze gemeente, Veenhuizen en
Peize, een gemeentelijke financiële bijdrage noodzakelijk is. Deze baden worden met
minimale subsidie door vrijwilligers gerund. Het zwembad in Peize bijvoorbeeld is bezig met
een initiatief ‘Nul op de meter’ dat uniek is voor zwembaden in Nederland. Graag een reactie
van het college hierop.
Veenhuizen
Met de werelderfgoed Unesco ontwikkelingen, het Pauperparadijs, het Pauperfestival, maar
ook de ontwikkeling van ideeën over verbetering van de recreatieinfrastructuur,
landinrichting en landschapsverbetering wordt een ‘boost aan Veenhuizen’ gegeven.
Gemeentebelangen vraagt in dit kader of het fietspad over de kade van de 6 e wijk (dominee
Germsweg) mogelijk al in 2018 in uitvoering kan komen?
Recreatie/ Toerisme
Vanuit de gemeentelijke begroting worden hiervoor de nodige middelen beschikbaar
gesteld, een goede zaak voor dit belangrijke aandachtsgebied voor onze gemeente. In dit
kader is ook de toeristenbelasting voor kinderen tot 12 jaar komen te vervallen. Hierbij is
door de sector aangegeven dat dit leidt tot meer toeristen. Kan het college aangeven of dit
inderdaad tot goede resultaat leidt?
Norgerduinen
De symposia zijn stappen op weg naar inzicht hoe te komen tot een duurzame oplossing.
Verdere analyse en omzetting naar uitvoeringsprojecten zullen de impact weergeven. Op
basis hiervan kan de raad besluiten welke uitvoeringsprojecten en in welke fasering kunnen
worden opgepakt, rekening houdend met de financiën en risico’s.
Museum Kinderwereld en Landgoed Mensinge
Hier is onlangs al veel over gezegd. Vandaar dat Gemeentebelangen het hier kort houdt.
Wij vragen het college ten tijde van de behandeling van de Begroting 2018 inzicht te geven
in de noodzakelijke eenmalige extra bijdrage om het landgoed Mensinge in al zijn facetten
met de door de raad aangegeven focus, waar mogelijk samenwerkend met Museum
Kinderwereld en in lijn met Brinkvisie en Centrumvisie ‘op de rit te krijgen’.
Tot slot
Voorzitter, wij wonen in een prachtige gemeente. Een prachtige gemeente die zich kenmerkt
door sterke sociale structuren, een bloeiend verenigingsleven, een krachtige economie en
een uitzonderlijke natuur. Het samenspel van deze factoren maakt Noordenveld tot een
bijzondere gemeente met een gunstige ligging binnen de noordelijke driehoek Assen,
Drachten en Groningen.
Voor Gemeentebelangen is de leefbaarheid binnen de 26 dorpen in onze gemeente van
levensbelang. Wij zullen dan ook altijd streven naar een juiste balans qua investeringen
binnen onze gemeente, zodat het hoge voorzieningenniveau in de kernen behouden blijft en
wordt verstevigd. Plaatselijke problemen moeten en kunnen plaatselijk worden opgelost. De
op het oog abstracte ontwikkelingen, kunnen samen met inwoners worden vertaald naar
echte veranderingen in de eigen wijk en straat.
Mede gezien de landelijk aantrekkende economie, kunnen al in gang gezette ontwikkelingen
afgemaakt en versterkt worden. Een vruchtbare voedingsbodem om verder te bouwen aan
een gemeente met 26 krachtige dorpen.
En zoals u van ons gewend bent sluiten wij af met: úw belang, ònze koers!
Gemeentebelangen Noordenveld
12 juni 2017