het Rode Kruis Gouda introduceert

<naam gemeente> introduceert Gilde SamenSpraak
Inleiding
Steeds duidelijker eist onze maatschappij van anderstaligen dat zij snel de taal leren en vlot
inburgeren. Helaas is dit nog altijd makkelijker gezegd dan gedaan. Migranten zoeken
meestal hun mede-anderstaligen op om mee te converseren. Niet omdat er te weinig
aanbieders van taalcursussen of formele inburgeringprogramma’s zijn, maar wél omdat het
ontbreekt aan gewoon alledaags contact met Nederlanders.
Gilde SamenSpraak – het taal- en integratieproject van Gilde Nederland – brengt
Nederlanders en anderstaligen bijeen om de Nederlandse taal en cultuur te delen. Jaarlijks
bieden bijna 3.000 vrijwilligers in Nederland vele anderstaligen de mogelijkheid om op een
informele, gezellige manier Nederlands te spreken. Gewoon thuis, in de huiskamer, tijdens
een wandeling of andere activiteit. Door in de praktijk met de taal aan de slag te gaan,
verbetert de anderstalige zijn spreekvaardigheid en integreert hij sneller en gemakkelijker in
onze maatschappij. Samen leven, begint tenslotte met samen spreken!
Het ontstaan van Gilde SamenSpraak
In de jaren negentig startten enkele gilden met ‘Nederlands converseren met mensen van
buitenlandse afkomst’. Het bleek succesvol: de taalprojecten leverden een bijdrage aan de
integratie van de anderstaligen. Vanwege dat succes besloot het bestuur van Gilde
Nederland in 2001 de toenmalige minister van Grote Steden- en Integratiebeleid (Van
Boxtel) aan te schrijven, om een landelijke spreiding van dit project – onder de noemer Gilde
SamenSpraak – mogelijk te maken.
Kader
In overleg met de minister is een duidelijk kader voor het project vastgesteld: Gilde
SamenSpraak bestaat uit díe taalprojecten waarbij informele, persoonlijke bijeenkomsten in
of vanuit de huiselijke sfeer plaatsvinden. Zo kon het project volgens Van Boxtel gezien
worden als een aanvulling op het reguliere Nederlandse taalonderwijs voor volwassenen
(NT2). Het enthousiasme van de minister over de aanpak van Gilde Nederland resulteerde in
een financiële ondersteuning van het project. Dankzij de subsidie is Gilde Nederland in staat
om Gilde SamenSpraak landelijk aan te bieden.
Doelgroepen
Gilde SamenSpraak richt zich op twee doelgroepen:
1. Anderstaligen van achttien jaar en ouder, die zich de Nederlandse taal en cultuur
eigen willen maken.
2. Vrijwilligers die zich graag inzetten om anderstaligen beter Nederlands te leren
spreken en hun integratie te bevorderen.
Het samenbrengen van deze partijen en tegelijkertijd het nuttige met het aangename
verenigen, dát is de kracht van Gilde SamenSpraak.
Concept projectplan
Gilde SamenSpraak <naam gemeente>
21-7-2017
1. Anderstaligen
De meeste anderstaligen die in Nederland wonen, hebben vaak al eerder les gehad in de
Nederlandse taal in het kader van de Wet Inburgering Nieuwkomers (WIN) of nieuwe Wet
Inburgering (WI). Velen ontbreekt het echter aan voldoende mogelijkheden om het geleerde
in praktijk te brengen. De mensen leven in hun eigen culturele kring en ontmoeten te weinig
Nederlanders met wie zij het spreken kunnen oefenen. Vaak is de begeleider van Gilde
SamenSpraak voor de anderstalige de eerste autochtone Nederlander met wie hij een echt
contact onderhoudt.
Gilde SamenSpraak is er voor alle anderstaligen, die in het kader van inburgering hun
Nederlands willen verbeteren en door middel van persoonlijk contact kennis willen nemen
van Nederlandse leefgewoonten.
2. Vrijwilligers
Gilde SamenSpraak maakt graag gebruik van de kennis en ervaringen van vrijwilligers
(waaronder veel 50-plussers gezien de doelstelling van Gilde Nederland). Bijna iedereen kan
zich aanmelden voor Gilde SamenSpraak: van de begeleiders wordt ‘slechts’ verwacht dat ze
een goede beheersing van de Nederlandse taal hebben en dat zij enthousiast en geduldig
zijn. Belangstelling voor andere culturen spreekt uiteraard in het voordeel van de begeleider.
De redenen om dit vrijwilligerswerk te gaan doen verschillen, maar het sociale contact en
het actief betrokken blijven bij de Nederlandse samenleving zijn veelgehoorde motieven.
Ook is gebleken dat de vrijwilligers het contact met andere culturen een verrijking van hun
leven vinden. Niet alleen de anderstalige heeft dus profijt van deelname aan Gilde
SamenSpraak!
Gilde SamenSpraak in <naam gemeente>
[Algemene eigen tekst over: organisatie. Overige projecten die hiermee samenhangen, maar
andere doelstelling hebben. GSS is dan aanvulling op huidige aanbod]
Waarom Gilde SamenSpraak in <naam gemeente>?
[Wat is meerwaarde van GS-project in <naam gemeente>? Er is dus nog niet zo’n project?]
Gilde SamenSpraak is gericht op het leren spreken van de Nederlandse taal in of vanuit de
huiskamer. Het doel is de anderstalige voldoende zelfvertrouwen te geven de taal in de
praktijk te brengen en op die manier participatie in de Nederlandse maatschappij te
vergemakkelijken.
Daarnaast biedt het project ook kansen voor de taalinstellingen in de gemeente Bergen. Met
de intrede van de Wet Inburgering in 2007, waarbij de nadruk ligt op het leren van de taal in
de praktijk, hebben meer anderstaligen de behoefte aan informeel taalcontact. Inburgeren
betekent vooral ‘kunnen meedoen in de maatschappij’ en dus allerlei activiteiten en
handelingen kunnen uitvoeren die nodig zijn in wisselende, maatschappelijke
praktijksituaties. Een aspect dat daarmee samenhangt is de plaats waar je leert. Het
rendement van taalonderwijs is veel groter als het taalleren niet beperkt blijft tot de lestijd
en het klaslokaal. Het oefenen buiten de muren van de school is van groot belang.
Vrijwilligers van Gilde SamenSpraak kunnen hierbij een belangrijke ondersteunende rol
spelen. Door met de aan hen gekoppelde anderstalige wekelijks gesprekken te voeren over
allerlei maatschappelijke onderwerpen die beiden interesseren (bijvoorbeeld over sport,
koken, werken, politiek) of eens samen een activiteit (bijvoorbeeld een bezoekje aan de
Concept projectplan
Gilde SamenSpraak <naam gemeente>
21-7-2017
bibliotheek) te ondernemen, ontstaat een schat aan ongestuurde taalverwervingssituaties.
De anderstalige zal zich daardoor steeds vertrouwder en zekerder gaan voelen.
Effectiviteit van Gilde SamenSpraak
In 2004 is door de Radboud Universiteit Nijmegen onderzoek gedaan naar het effect van
deelname aan GSS op integratie. Uit het kwantitatieve onderzoek (onder 409 deelnemende
anderstaligen) en kwalitatieve onderzoek (onder 39 anderstaligen) bleek dat deelname aan
GSS positieve effecten heeft op integratie. Het leidt tot een grotere
communicatiecompetentie (verbetering in de taalbeheersing) en dat op zijn beurt leidt tot
grotere sociale integratie en participatie in de samenleving. Het volledige rapport is in te zien
op www.gilde-samenspraak.nl onder ‘Resultaten Wetenschappelijk Onderzoek’.
In 2011 is het rapport verschenen van Regioplan Beleidsonderzoek over de effecten van het
landelijke Taalcoachproject. Gilde SamenSpraak was een van de vijf belangrijke partners. Het
rapport laat zien dat vrijwilligers als taalcoach een belangrijke aanvulling zijn op de
inburgeringcursussen. Door het één-op-één contact kunnen taalcoaches aan de slag met de
specifieke taalwensen van inburgeraars. Hierdoor nemen de taalvaardigheid en de
zelfredzaamheid van inburgeraars toe. Door het grotere zelfvertrouwen durven zij meer
Nederlands te spreken en meer naar buiten te treden. En ze raken gemotiveerd om de taal
nog beter te leren en de inburgering af te ronden.
Betrokken partijen
Gilde SamenSpraak Nederland
Gilde SamenSpraak Nederland ondersteunt en begeleidt Gilde SamenSpraak <naam
gemeente> bij de realisatie van het project SamenSpraak in de gemeente <naam>. Dit
gebeurt onder meer door het bieden van praktische begeleiding aan de coördinator, het
eventueel informeren van de ‘eerste lichting’ vrijwilligers en het ter beschikking stellen van
(wervings)materiaal en een bemiddelingssysteem. Daarnaast houdt Gilde SamenSpraak
Nederland landelijke coördinatorenbijeenkomsten waar ervaringen met elkaar kunnen
worden uitgewisseld en de landelijke ontwikkelingen worden besproken.
Andere organisaties
Hoe groter het draagvlak van het project, hoe succesvoller het zal zijn. Al in een vroeg
stadium zoekt SamenSpraak Bergen de samenwerking met relevante
(vrijwilligers)organisaties binnen de gemeente. Hiertoe behoren [invullen partijen die in
<naam gemeente> relevant zijn. Zoals vrijwilligerssteunpunt, welzijnsinstellingen,
ouderwerk, etc.]. Ook de gecertificeerde taalinstellingen in de gemeente worden benaderd.
Zowel voor het doorverwijzen van anderstaligen als het werven van vrijwilligers.
Gemeente
In de 65 gemeenten waar inmiddels een Gilde SamenSpraak-project wordt uitgevoerd, is de
belangstelling daarvoor vanuit de politiek groot. Een reden hiervoor is dat naast taalhulp en
integratie van anderstaligen, het maatschappelijk activeren van 50-plussers politieke
speerpunten zijn. Maar ook omdat Gilde SamenSpraak met deze informele aanpak een
welkome aanvulling is op de officiële inburgeringcursussen. De gemeente zal dan ook in een
vroeg stadium over het project worden geïnformeerd en om een bijdrage worden gevraagd.
Concept projectplan
Gilde SamenSpraak <naam gemeente>
21-7-2017
Oranje Fonds
[Dit is afhankelijk wie u gaat benaderen voor subsidie. Gaat u het Oranje Fonds benaderen,
een andere subsidieverstrekker, gedeelde aanvraag met gemeente of niet?]
Werkwijze
Projectcoördinatoren
Om een (vrijwilligers)organisatie draaiende te houden, is een goed georganiseerde gang van
zaken van groot belang. Gilde SamenSpraak Nederland heeft enkel een ondersteunende
functie. Bij Gilde SamenSpraak <naam gemeente> zal de uitvoering van het project in
handen komen te liggen van een coördinator en vrijwilliger die verbonden zijn aan Gilde
SamenSpraak <naam gemeente>. Zij bemiddelen tussen de begeleiders en de anderstalige
deelnemers.
Introductiebijeenkomst
De coördinator informeert en instrueert de nieuwe vrijwilligers tijdens een
introductiebijeenkomst. De begeleiders in de dop krijgen alles te horen over de werkwijze
van Gilde SamenSpraak en wat er van ze wordt verwacht.
Intakegesprek anderstalige
De coördinator voert een intakegesprek met de anderstalige. Tijdens dit gesprek worden de
behoeften van de anderstalige geïnventariseerd. De coördinator krijgt een indruk van zijn
motivaties en stelt globaal diens taalniveau vast.
Koppelen
Na het intakegesprek met de anderstalige, koppelt de coördinator de anderstalige aan een
vrijwilliger, zodat beiden snel een eerste afspraak met elkaar kunnen maken. Het is aan de
anderstalige en de vrijwilliger zelf hoe vaak zij afspreken. Gemiddeld is dit anderhalf uur per
week gedurende een jaar. Na dat jaar kan de vrijwilliger weer aan de slag met een andere
anderstalige. De voortgang wordt geregeld geëvalueerd met de coördinator.
Regelmatige bijeenkomsten
Er worden regelmatig bijeenkomsten georganiseerd, waar vrijwilligers ervaringen kunnen
uitwisselen of kennis kunnen nemen van interculturele communicatie, ongestuurde
taalverwerving en inburgering.
Kosten van het project
Gilde SamenSpraak <naam gemeente> doet een beroep op de gemeente en [bijv. het Oranje
Fonds] om de kosten à € xx.xxx,- te dekken.
[hier begroting toevoegen]
Concept projectplan
Gilde SamenSpraak <naam gemeente>
21-7-2017