Dag_voor_Duurzame_CDA

Dag voor Duurzame CDA-ers 6 juni 2015 - Verslag
Redactie Niels van der Stappen
Bijdragen Herman Jan Wijnants, Brendan de Graaf, Egbert Bouwhuis
Op de Hogeschool Utrecht vond op zaterdag 6 juni 2015, tussen 13.00 en 17.00 uur een eerste speciale dag over
Duurzaamheid in het CDA plaats. De dag was georganiseerd door het CDA-duurzaamheidsberaad in samenwerking
met Brendan de Graaf, Henri Bontenbal (en vele anderen) en trok een breed CDA-publiek van ongeveer 70
personen, waarbinnen veel plaatselijke CDA-vertegenwoordigers. Doelstelling was om elkaar te ontmoeten en te
versterken bij het uitdragen van een authentiek duurzaam CDA-geluid. Een verslag van de sfeer en de inhoud volgt
hieronder. Het verslag is niet volledig, noch woordelijk.
Introductie & inleidingen:
Herman Jan Wijnants, voorzitter van het CDA-duurzaamheidsberaad en Ruth Peetoom onderstreepten het belang
van duurzaamheid voor het CDA en hoopten op een mooie start en veel vervolg. Marieke van der Werf nodigde
namens de CDA-Visiegroep Duurzaamheid iedereen uit om een inhoudelijke bijdrage te leveren aan de Visiegroep.
Inhoudelijke presentaties
Brendan de Graaf was vanaf 2006 inspirerend directeur van Texel Energie; een coöperatief energiebedrijf met
3.000 leden, dat verschillende projecten realiseerde, vaak als pionier, zoals het eerste door een bank gefinancierde
zonnepanelen-project. Zijn credo: De burger is hier aan zet! Daarbij is zijn boodschap aan de overheid: geef de
burger (en de initiatieven) de ruimte! Tegenwoordig is Brendan werkzaam binnen de Duurzame Energie Unie. Door
te leren van elkaars initiatieven in het hele land, streeft de Unie naar een volledig duurzame elektriciteitsproductie
in 2020 en voor warmte in 2030. Deze verduurzaming is een “megaproject”, met grote economische kansen voor
voorlopers: maar die moeten we wel pakken!
Peter Molengraaf sprak op persoonlijke titel en wil de Nederlandse politiek vooruit laten kijken. Want het nieuw
energie-systeem wordt al zichtbaar: duurzame bronnen, samen met opslag en conversie, met uitfasering van gas.
De gebouwde omgeving kan per 2040 zelfvoorzienend zijn. Dit systeem is niet duurder dan het huidige, wel zijn er
transitiekosten.
Als we vooruit kijken, krijgen we oog voor de grote economische kansen en deze zullen de lasten overvleugelen.
Zon en wind zorgen bijv. in Duitsland al voor lagere energiekosten overdag, waarvan de industrie profiteert, indien
zij flexibel kunnen afnemen!
Een ongecontroleerde transitie kan leiden tot grote kapitaalvernietiging. Daarom moet de Overheid consistente en
duidelijke investerings- en spelregels maken. Dan creëer je de ruimte voor bedrijven om te innoveren en te
investeren. Een voorbeeld van een “vreemde” spelregel: de huidige belasting (per energie-eenheid) op elektriciteit
is veel hoger dan op aardgas. Verder is een echte prijs (waardering) nodig voor CO2-emissies. Dit maakt de echte
kosten zichtbaar, nu ontbreekt die prijsprikkel in het emissiehandel systeem.
Bij de aansluitende Inhoudelijke discussie kwamen uit de zaal verschillende opmerkingen.
Onder andere werd opgemerkt dat een goed functionerende combinatie van decentraal met de bovengelegen
infra-structuur en markt nodig is. Peter lichte toe dat infrastructuur belangrijk: bv. power to gas/liquids is iets voor
de toekomst, wat een opslag/transport-medium nodig kan hebben. Welke dat moet zijn is nog niet duidelijk.
In de ontmoeting/pauze was gelegenheid om tafelpresentaties te bezoeken van o.a.:
- de Windvogel, landelijke windcoöperatie met veel ervaring die ook nieuwe initiatieven op weg helpt;
- GPX: herkomst-informatie van elektrische stroom (bv. precieze toekenning van herkomst groene stroom);
- informatie over circulaire economie op lokaal niveau en over koploper-bedrijven;
Ca. 30 personen hadden hier een leerzame uitwisseling in een prettige sfeer.
De overigen verkozen een van de boeiende gesprekken bij of aan de sta-tafels.
Tijdens de politieke discussie, o.l.v. Jelle Beemsterboer, discussieerde een forum met de zaal na prikkelende
inleidingen van Henri Bontenbal. Dit werd gedaan in een compacte, semi-lagerhuis opstelling.
Forumleden waren:
1. Agnes Mulder, CDA-TweedeKamerlid, woordvoerder o.a. Economische Zaken (Energie);
2. Esther de Lange, delegatieleider CDA Europees Parlement, commissielid ITRE (o.a. Energie);
3. Eppie Fokkema, wethouder o.a. Milieu, Duurzaamheid en Energie te Barneveld; en,
4. Tjerk Wagenaar: directeur van stichting Natuur en Milieu.
Een korte weergave van het debat naar aanleiding van twee inleidingen.
1. Een authentiek CDA-geluid over de verschillende niveau’s heen
Inleiding Henri Bontenbal: "Rentmeesterschap zit in onze genen. Het was Ruud Lubbers die de eerste internationale
klimaatconferentie organiseerde. Het onderwerp is dus van ons! Maar hoe dan en wat onderscheidt ons?
Suggesties uit de zaal: "we moeten een goed rentmeester zijn", "hoe gebruiken we ons land duurzaam” (met als
antwoord uit het Westland: “dat doen wij!”) en "we moeten een perspectief kiezen, dat verbindt!"
Esther: wat ons verbindt is de coöperatieve gedachte: samen doen; maar dat betekent ook samen
verantwoordelijkheid nemen, buiten het kleine niveau/belang. Daar moeten we meer in durven kiezen.
Eppie: ook het meenemen van 'profit' in ons verhaal is een uniek punt.
Reactie uit de zaal: “Daar heeft het aan ontbroken; het is nu vooral overleven en daarmee te weinig trouw aan ons
verhaal!”; “vanuit de C-visie zetten we onszelf niet centraal”; “dat is een verschil met het liberalisme /
individualisme”.
Henri: WI heeft dat wel eens genoemd: de economie staat ten dienste aan het goede leven. Opnieuw: verbinden
van leven met economie.
Agnes: economie moet ecologisch, maar met voldoende aandacht voor de mens! Esther: wat moet nu voorop
staan? Strategische agenda voor 21 e eeuw: economische ontwikkeling door verbinding tussen TU-Delft
(wetenschap en innovatie) en de gewone handjes (productie).
2. Een authentiek CDA-geluid vormgeven op lokaal niveau
Inleiding Henri Bontenbal: " Op lokaal niveau zetten tal van CDA-ers zich in voor energiebesparing, minder afval,
schonere lucht en duurzame energie. Gespreide verantwoordelijkheid. Hoe kunnen we milieu- en energiebeleid
lokaal en landelijk afstemmen?
Eppie: De energietransitie start lokaal. Voordeel: reductie energiegebruik / succes is ook goed meetbaar. Maar
andere transities moeten wel volgen! In Olde Venen is er een radicale ommekeer bij bouwen omdat consumenten
duurzamer worden en willen bouwen. 'Hilversum verbonden' doet projecten, o.a. samen met mensen in wijken en
HAN/Alliander, geeft ook vraag en aanbod richting sociale vooruitgang.
Opnieuw de voorlopige conclusie: de duurzame wens komt uit de mensen zelf; geef ze als overheid de ruimte,
zonodig door aanpassen van de regels.
Agnes: die weg zijn we al ingeslagen, laat dat duidelijk zijn!
Tjerk: “omarm als CDA en politiek het ondernemerschap”; creëer kansen met goede spelregels, en laat al die
voorbehoudens eens varen.
Esther: ook al geeft dat verliezers - dit geldt bv. ook bij de belastingherziening.
Marieke: maar dan moet deze aanpak ook vertaald naar onze verkiezingsprogramma’s!
Jelle: Aanpak van onderop is de kans voor het CDA, gezien het samenkomen van rentmeesterschap in brede zin en
de samenwerking van onderop.
Conclusie:
Het was een leuke en inspirerende middag. Veel goede woorden, voorbeelden en intenties. Observatie: het
verbindende meer uitdragen, ook als het om duurzame ontwikkeling gaat. Combinatie lokale wil (experimenten en
burgerinitiatieven) en (inter)nationale spelregels, moeten we met elkaar verbinden door de juiste keuzes.