Hartelijk welkom op de bijeenkomst

Welkom op de bijeenkomst
‘Ouderen en gemeenten – een gedeelde zorg’
in het stadshuis van Nieuwegein
Welkomstwoord
Hans Adriani
wethouder Nieuwegein
Ouderenbeleid 2015:
onze gemeente is er klaar voor!
Marieke Schuurmans
• Hoogleraar Verplegingswetenschap UMC Utrecht
• Lector Ouderenzorg Hogeschool Utrecht
• Vertegenwoordiger Netwerk Utrecht Zorg voor Ouderen
Over ouderen, over
beelden, over kansen
Bijeenkomst NUZO-VNG 4 september 2014
Prof.dr. Marieke J. Schuurmans
Hoogleraar Verplegingswetenschap UMC Utrecht
Lector Ouderenzorg, Hogeschool Utrecht
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
OUDEREN, OVER WIE GAAT HET?
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
De oudere bestaat niet
In Nederland:
Merendeel van de
ouderen voelt zich
gezond (SCP, 2006)
Ouderen zijn gemiddeld
genomen gelukkiger dan
mensen van rond de
vijftig (Veenhoven, 2006)
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Ondanks het feit dat bij
mensen boven de 75 jaar
ongeveer
1/3 één chronische ziekte
heeft
En
1/3 twee of meer
chronische ziekten heeft
(SCP, 2006)
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Gezondheidskenmerken naar vermogensklasse
mensen 50-80 jaar
www.cbs.nl
oud
Ouders geven hun
kinderen een kinderfiets.
Waarom zouden
kinderen hun bejaarde
ouders geen rollator
kunnen geven? Ze
kunnen er nu al voor
gaan sparen, want
= gebrekkig
ouderdom is, anders dan
ziekte, voorspelbaar.
Hans Hillen, voorzitter van het College voor Zorgverzekeringen in
Buitenhof, 1 februari 2004
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Ouder worden is een
onbeïnvloedbaar proces
dat gepaard gaat met
achteruitgang in
lichamelijk en psychisch
opzicht
> deficitmodel
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Dankzij hun levenservaring
kunnen ouderen problemen
hanteren
> competentiemodel
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
VERSCHILLENDE PROFIELEN,
VERSCHILLENDE MOGELIJKHEDEN
1. Vitale ouderen met goede zelfredzaamheid
(primaire preventie, ‘ziekte’-gerichte
preventie)
2. Ouderen met chronische aandoeningen en
bedreigde zelfredzaamheid (secundaire
preventie, functiegerichte preventie)
3. Kwetsbare ouderen met beperkingen in
zelfredzaamheid (tertiaire preventie, zorg
gerichte preventie) (Gezondheidsraad, 2009)
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
GEMEENTEN EN OUDEREN
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
HOE ZIET U DE ROL VAN DE
GEMEENTE?
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
1. Ken uw ouderen
2. Basis is participatie en preventie
3. Werk op basis van de gegevens uit uw
gemeenten met ouderen en aanbieders
gezamenlijk aan visie, prioriteiten en
gewenste uitvoering
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Elisabeth van Oostrum
• Oud-wethouder Utrechtse Heuvelrug
• Voorzitter NUZO Ouderendelegatie
DE POSITIE VAN OUDEREN IN DE
TRANSITIE
Mr. Elisabeth van Oostrum
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
23/16
• Tot voor kort wethouder Utrechtse
Heuvelrug, verantwoordelijk voor
voorbereiding alle transities
• Voorzitter ouderendelegatie NUZO
• Inkomend voorzitter MEZZO
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
24/16
Percentage ouderen in de transitie AWBZ
Gemeente Utrechtse Heuvelrug:
 70% ouder dan 50 jaar
 50% ouder dan 65 jaar
Grote diversiteit onder ouderen
De oudere bestaat niet en wil meestal niet als
oudere worden benaderd
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
25/16
Advies aan gemeenten
• Zorg dat ouderenorganisaties zich verenigen,
betere gesprekspartner voor gemeenten
• Laat ouderen meedenken met beleid, maar ook
monitoren bij uitvoering
• Organiseer Ouderenbeleid Nieuwe stijl, dus niet
specifiek voor ouderen
• Doe volop aan verwachtingenmanagement
• Panel van NUZO Ouderendelegatie
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
26/16
Twee voorbeelden van
verwachtingenmanagement
• Is alles besproken?
• Uw huis, uw toekomst
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
27/16
28/16
29/16
• In 2009 500 bezoekers, in 2013
900 bezoekers
• Niet wachten tot 80 jaar of
gebreken
• Eigen bijdrage
woningaanpassingen WMO
kostendekkend
• Niet voldoende gelijkvloerse
appartementen
• Capaciteit verzorgings/verpleeghuizen verminderd
• Domotica en andere comfortverhogende maatregelen
• Splitsen van woningen
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
30/16
Transitie heeft alleen kans van slagen als de
samenleving in actie komt. Subtitutie met
ouderenbeleid nieuwe stijl.
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
31/16
Dilemma’s van actief burgerschap
•
•
•
•
Hoe vrijwillig is het?
Hoe zwaar weegt het morele appèl?
Is het zorg-gen bij iedereen gelijk aanwezig?
Wat is de rol van de overheid?
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
32/16
Stichting Vluchtelingkinderen Driebergen
•
•
•
•
Coproductie gedurende acht jaar tussen wethouder en particulier
Minimavoorziening met een goed doel
Iedereen welkom als klant of medewerker met opgeheven hoofd
Uitgebreid met taalcoach, huiswerkbegeleiding, dorpscafé,
werkplaats en kunstenaars.
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
33/16
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
34/16
Voordelen voor ouderen bij actief
burgerschap
•
•
•
•
•
•
Altijd dichtbij
Mantelzorger en zorgvrijwilliger onderdeel van systeem
Kennis en vaardigheden van ouderen worden benut
Nieuwe contacten en zinvolle bezigheden
Voor iedereen, dus geen stigma ouderen
Noodzakelijke aanvulling op (of uitstel van) formele zorg
Zie film YOUTUBE Transformatie Sociale Domein “Samen voor elkaar”
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
35/16
Adviezen aan gemeente voor actief
burgerschap
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Stimuleer en activeer
Promoot goede voorbeelden
Stel aanjaagsubsidie beschikbaar
Koester dorps- en wijkverschillen, leg geen blauwdruk op
Neem hindernissen weg
Pak alleen regie als dit echt nodig is
Vermijd nieuwe instituties
Besteed een deel van het WMO-budget hier aan
Probeer daadwerkelijke effecten in beeld te krijgen
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
36/16
Naast samen ontwikkelen blijft outreachend
werken nodig
Speciale aandacht voor
de oudere migrant
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
37/16
Bedankt voor uw aandacht
NUZO
Netwerk Utrecht Zorg Ouderen
Mr. Elisabeth van Oostrum
38/16
PAUZE
Forum
Elisabeth van Oostrum
• Oud-wethouder Utrechtse Heuvelrug
• Voorzitter NUZO Ouderendelegatie
Annet Woltjer
• Senior adviseur Radelijn
• Projectleider Om U
Project Om U
Project Is Alles Besproken
• Voormalig directeur COSBO Stad Utrecht
• Projectleider Is Alles Besproken
• Oud-wethouder De Bilt
Marie-Rose van Lieshout
Project KWIEK
• Fysiotherapeut Weustink
• Projectleider KWIEK
Meta de Graaff
• Coördinator NUZO
Anneke van Heertum
Project Om U!
Annet Woltjer
Project Om U!
Stelling:
Gedeelde zorg vraagt om
nieuwe samenwerkingen
Project ‘Is alles besproken’
Anneke van Heertum
Project ‘Is alles besproken’
Stelling:
De grootste uitdaging voor gemeenten
ligt bij het stimuleren van actief
burgerschap
Project KWIEK
Marie-Rose van Lieshout
Project KWIEK
Stelling:
Preventie: het kost je wat centen, maar
dan bespaar je ook wat!
Dank voor uw aandacht
Afsluiting:
netwerkborrel in de foyer