Aandelenportefeuille van De Belegger

NADER BEKEKEN
Hoe een portefeuille te starten...
Beginnende beleggers die een aandelenportefeuille willen starten,
gaan best gestructureerd te werk. Om valkuilen te vermijden, en om
met zo weinig mogelijk risico een optimaal rendement te behalen.
Met deze bijdrage willen we u op weg helpen bij de
opstart van een aandelenportefeuille. Let wel: het betreft hier enkel het aandelengedeelte. Een vermogen
bestaat uit meer dan aandelen alleen. Andere activaklassen zoals vastBeleg voor de lange termijn
goed (eigen woning),
Beleg enkel in aandelen met geld dat u voor de
(bedrijfs)obligaties,
langere termijn (min. 5 à 10 jaar) niet nodig
fondsen of trackers,
heeft. Snel wat geld op de beurs beleggen
edele metalen zoals
voor u enkele maanden later start met de bouw
goud, ... hebben
van een huis, is geen goede strategie. Dat
eveneens een plaats
heeft niets te maken met beleggen, maar is
in uw vermogen. De
louter speculeren. Beurzen gaan immers nooit
invulling daar van
rechtlijnig hoger.
hangt af van uw risicoprofiel en is dus
voor iedereen anders.
Spreiden
We kunnen er niet genoeg op hameren: spreiden is
erg belangrijk. Dat kan op verschillende manieren.
► SPREIDEN VAN DE RISICO’S
De Belegger kent naast een advies aan elk aandeel
ook een risicorating toe. U kan op die manier nagaan
hoeveel risico uw portefeuille draagt. Hoe hoger het
risico hoe minder gewicht u aan een aandeel mag
toekennen (zie tabel en ook kaderstuk pag. 14).
► SPREIDEN OVER SECTOREN
Naast het spreiden van de risico’s is het ook goed om
niet alle eieren in dezelfde mand te leggen en te
spreiden over verschillende sectoren. Beleggers die
een te groot deel investeren in grondstoffenaandelen
zoals Rio Tinto of Vale, kregen de voorbije maanden
rake klappen. U kan ook binnen een bepaalde sector
aan risicobeheersing doen: het ene aandeel is riskanter dan het andere. In dat kader moet u de recente
wissel ING-Deutsu Aanbevolen gewichten per aandeel per risicorating
che Bank in onze
4,5 à 6,5%
u Rating 1: lager dan gemiddeld risico
portefeuille zien.
3 à 5%
u Rating 2: gemiddeld risico
► SPREIDEN OVER
2 à 4%
u Rating 3: hoger dan gemiddeld risico
INDIVIDUELE AAN< 1,5%
u Rating 4: hoog risico/speculatief
DELEN
12 | De Belegger - 23 februari 2016
Over hoeveel aandelen uw portefeuille dient gespreid te worden, hangt in grote mate van de omvang
van uw portefeuille af. Hoe meer, hoe veiliger in principe. Anderzijds zal een portefeuille met veel aandelen neigen naar een ‘index’-prestatie. Maar u kan zelf
dan wel de gewenste accenten leggen. Doorgaans
wordt een spreiding over 20 à 25 aandelen als voldoende beschouwd. Kleinere portefeuilles kunnen
gebruik maken van holdings om met minder aandelen toch voldoende spreiding te hebben.
HOLDINGS
Een evenwichtige portefeuille samenstellen start
met het kopen van holdings. Zij combineren immers ‘value’ met spreiding. Onze aandachtspunten bij de beoordeling: de evolutie bij de onderliggende participaties en de korting tegenover
de intrinsieke waarde. Investeringsmaatschappijen zoals Gimv en Ackermans & van Haaren of
holdings zoals GBL en Sofina bezitten een portefeuille van (al dan niet beursgenoteerde) bedrijven gespreid over verschillende sectoren. U kan
ze beschouwen als een gespreid fonds, maar dan
met lage beheerskosten. In een van de volgende
nummers komen we uitgebreid op de holdings
terug.
► SPREIDEN IN DE TIJD
Het spreiden in de tijd van uw beleggingen is erg belangrijk. Zo schakelt u het aspect ‘timing’ uit. Niemand bezit immers de gave om aandelen op het
laagste niveau te kopen en om op het hoogste niveau
weer te verkopen. Zet uw beschikbare geld dan ook
slechts geleidelijk en systematisch aan het werk. Zo
mijdt u de waan van de dag en zal u ook op de laagste
niveaus kopen, net op het moment dat anderen (zij
die trachten te timen) niet durven. En zo kan u rustig
slapen: crisissen worden dan kansen. Beleggen is
overigens geen exacte wetenschap. Een wijzigend
sentiment dient vaak ondergaan te worden: de situatie eind 2015 kon niet doen vermoeden dat een imploderende grondstoffenmarkt begin 2016 aanlei-
ding zou geven tot een forse beurscorrectie. De tabel
op deze pagina toont aan dat indien u gespreid belegt (per kwartaal) uw rendement hoog kan oplopen,
ongeacht de beursevolutie.
u Gespreid beleggen loont
Uitgangspunt
Resultaat
TRACKERS
Een tracker of Exchange Traded Fund (ETF) is niet
meer of minder dan een beursgenoteerd beleggingsfonds. Een ETF ‘trackt’ (volgt) een onderliggende index. Dat kan een aandelenindex zijn,
maar ook een obligatie-index of een grondstof.
Een tracker zal dus nooit beter presteren dan de
onderliggende index. Dat wordt dan ook ‘passief
beleggen’ genoemd en hierdoor zijn de beheerskosten meestal beperkt. Trackers zijn niet onderhevig aan de ‘kleinebeleggertaks’ mocht u de
deelbewijzen binnen de 6 maanden weer verkopen. Volgende week komen we in De Belegger
uitgebreid terug op het aanbod aan trackers.
Gewichten
Het ene risico is het andere niet. Het is dan ook verstandig om volgende vuistregel toe te passen: het
‘gewicht’ van een aandeel dient ‘gepast’ te zijn, in
functie van het risico. Daarom:
► Herbalanceer tijdig. Dankzij goede resultaten,
overname(speculatie) of hoge verwachtingen kan de
beurskoers te fel doorstijgen in verhouding tot zijn
‘faire waarde’. Voor de portefeuille van De Belegger
grijpen we een oplopend gewicht altijd aan om te
‘herbalanceren’. We verkopen in dat geval een deel
van onze positie in het betrokken aandeel, om het
gewicht opnieuw in lijn te brengen met wat raadzaam
is. Loopt het alsnog fout met het betrokken bedrijf
(zie grafiek Fagron), dan zal de impact op het rendement van de portefeuille beperkt zijn. En de grote
winsten werden intussen al veilig gesteld. Te veel beleggers ‘vergeten’ deze techniek toe te passen.
► Vermijd telkens automatisch bij te kopen wanneer
de koers van een aandeel fors daalt. Een veel gehoord argument: bijgekocht om de gemiddelde aankoopprijs van het aandeel te verlagen. Niet altijd een
goede reden, zeker niet als het gaat om aandelen
met een hoog risico (‘3’ of ‘4’). Ga daarom steeds na
waarom een aandeel zo daalt, want meestal is daartoe een gedegen reden. Is er niets mis met het bedrijf
(en de risico’s dus beperkt) en is de daling bijvoorbeeld het gevolg van een algemene beursmalaise,
dan kan dat wel een reden zijn om bij te kopen. In dat
kader kochten we de voorbije weken aandelen bij van
ING, Solvay, Umicore en Mylan.
► De totaliteit van aandelen met een hoger dan gemiddeld risico in uw portefeuille mag eveneens niet
te hoog oplopen. Voor de portefeuille van De Beleg-
Start 1 januari 2006 tot 31 december 2015 (10 jaar)
1) aan begin van elk kwartaal 1.000 EUR belegd
2) meteen volledige som belegd: 40.000 EUR
1) Eindbedrag 43.478 EUR of winst van 8,7%
2) Eindbedrag 36.260 EUR of verlies van 9,4%
ger streven we er naar voor zowat driekwart (inclusief
cash) in aandelen met een rating ‘1’ en ‘2’ belegd te
zijn. Het saldo gaat naar aandelen met rating ‘3’ en
‘4’. Momenteel gaat nog meer gewicht naar 1 en 2,
omdat we net de klemtoon op kwaliteit willen leggen
(o.a. lage schulden).
Blijf bij uw plan
Als u een selectie heeft gemaakt van koopwaardige
aandelen of u wil onze aandelenportefeuille volgen,
dan zijn er enkele tips om uw hoofd koel te houden.
► VOLG DE TREND
Beleggen zou simpel moeten zijn. U volgt gewoon de
trend en klaar is kees. Maar langetermijntrends kunnen wijzigen. U moet dan ook steeds met een kritische geest naar trends kijken. Deze tendensen zijn
niet gebonden aan een of andere activaklasse, maar
vinden we terug bij vreemde munten, grondstoffen,
rentemarkten, emerging markets, technologie ...
Trends kunnen zowel positief als negatief zijn. Als recent voorbeeld voor dit laatste: de evolutie van de
olieprijs. De forse daling zette een mechanisme op
gang. Landen die afhankelijk zijn van olie-inkomsten
schroeven hun uitgaven terug en verkochten (westerse) aandelen om hun tekorten te financieren. Intussen krijgen de olietoeleveranciers minder bestellingen en dreigen heel wat met schulden gefinancierde
activa waardeloos te worden. Een lagere economische groei en onzekerheid over de financiële impact
van waardeloze leningen op de kredietverschaffers
wegen zwaar door in de beursindexen.
► PANIKEER NIET
Koerscorrecties die op het moment zelf heftig lijken,
verdwijnen op lange termijn in
Fagron
het niets. Op een langetermijngrafiek is bijvoorbeeld nageVerkoop 25 aandelen
à 39,37 €
noeg niets meer te zien van de
beurscrash van oktober 1987.
Verkoop 80 aandelen
à 21,68 €
Ook na 2008 kwam het allemaal
goed. In 2015 bereikten de
Verkoop 70 aandelen
à 23,22 €
meeste aandelen opnieuw de
koersniveaus van 2007 en werden intussen dividenden geïnd.
Uiteraard is dat niet voor elke
sector het geval. De zwaar ge2013
2014
2015
troffen banksector is fors afge-
EUR 50
40
30
20
10
0
2016
De Belegger - 23 februari 2016 | 13
Nog even dieper ingaan op het nemen van risico’s
Een veelgehoord verwijt aan aandelenbeleggers is dat ze ‘spelen’ op de beurs en onnodige risico’s met hun vermogen nemen.
Maar wat te denken van de overgrote meerderheid van de bevolking die zijn zuurverdiende spaarcentjes op een spaarboekje laat
staan. Door de geldontwaarding (inflatie) verliest die ‘brave’ spaarder vandaag elke dag centen en is er geen aangroei van het vermogen (nulrente). Om van het ‘pensioen’ te kunnen genieten is een aangroei van het vermogen nochtans noodzakelijk. Of voor wie
al op pensioen is en inkomsten wil om van te leven, moet al evenmin bij een spaarrekening zijn. Zie het ‘boekje’ dan ook als een
buffer voor onvoorziene uitgaven en/of als een soort ‘wachtrekening’ om in te kunnen spelen op eventuele opportuniteiten.
■ GEPAST
Het beste risicobeheer bestaat er in om de risico’s niet te hoog te laten oplopen. Of om niet meer risico’s te lopen dan u kan dragen. Uit een Europese richtlijn vloeide ‘MIFID’ voort: Markets In Financial Instruments Directive. Uw bankier sprak u er ongetwijfeld
al over aan om uw zogenaamde risicoprofiel samen te stellen. Belangrijk om te bepalen hoeveel van uw vermogen best in aandelen, obligaties, spaarboekjes, vastgoed, ... moet/mag belegd zijn. Een oefening waarvan het resultaat voor iedereen anders zal
zijn. Het is belangrijk dat u vooreerst dat profiel op een objectieve manier bepaalt en
Risicoverdeling aandelenport. DB
vervolgens voor een gepaste toewijzing van uw middelen zorgt. Maar ook binnen de
aandelenportefeuille zelf dient u wegingen toe te passen in functie van het eigen riRisico ‘4’
Risico‘1’
1%
sicoprofiel. Het spreekt voor zich dat u minder risico loopt naarmate u aandelen met
(inclusief cash)
Risico ‘3’
rating ‘1’ en ‘2’ laat overwegen. Niet dat deze aandelen niet kunnen dalen. Uiteraard
16,4%
19,4%
wel, zeker als het sentiment negatief is. Het kwaliteitsgehalte maakt dat de koersen
zich uiteindelijk zullen herpakken én beperkt het risico op ‘ongelukken’.
■ RISICORATING
Om een aandeel een ‘gepast’ gewicht te geven in uw aandelenportefeuille geven we
63,2%
een inschatting van de risico’s met ons ratingsysteem. Diverse elementen kunnen
aan de basis liggen waarom wij het ene aandeel risicovoller vinden dan het andere.
Risico ‘2’
De balans en de aard van de activiteiten zijn twee belangrijke criteria, maar ook de
kwaliteit van het management speelt een rol.
► Een gepaste balans (een bedrijf mag schulden hebben) is belangrijk voor een optimaal rendement op het eigen vermogen en
om voldoende financiële slagkracht te hebben. Zeker in tijden van onzekerheden en crisissen komen bedrijven met een gezonde
balans er steevast als winnaar uit, terwijl de zwakkeren het risico lopen van het toneel te verdwijnen.
► Risicoratings kunnen wijzigen in de tijd. Door verschillende overnames (o.a. fabrieken Pirelli, ...) kort na elkaar is de gezondheid van de balans van Bekaert verslechterd. Hierdoor is de risicorating van Bekaert op vrij korte termijn gewijzigd van ‘2’ naar ‘3’.
Ook in de nutssector staan de ‘betere’ bedrijven onder druk als gevolg van de schulden of beslissingen van regeringen rond energieproductie (Duitse energiewende). Het komt er dan op aan om hierop gepast te reageren.
■ DB4X4 PIJLERS
Om een nog betere inschatting te maken van de aard van activiteiten deelt De Belegger beursgenoteerde bedrijven onder in DB
4x4 pijlers. We hebben vier pijlers: dividend & inkoop eigen aandelen, valuewaarden, duurzame groeiers en turnarounds & beloftes. Bedrijven met een in grote mate voorspelbare en stijgende kasstroom (duurzame groeiers) zijn uiteraard minder risicovol dan
cyclische bedrijven, waarvan de winst fors kan schommelen in functie van de economische conjunctuur. Technologiebedrijven dragen per definitie een hoger dan gemiddelde risico, omdat de technologie van vandaag morgen alweer verouderd kan zijn. Bij biotechnologiebedrijven is het al dan niet welslagen van een onderzoek naar een nieuw geneesmiddel bepalend: er op of eronder.
Deze laatste horen thuis in de pijler ‘beloftes & turnarounds’, een pijler die niet te zwaar mag wegen. Dividendwaarden zijn dan
weer een soort van veilige buffer in uw portefeuille. Hier is het van belang of een dividendwaarde in staat is om de aandeelhouder
op een duurzame manier te vergoeden (zie ook ‘profiel’ pag. 7-8). Met een riante kaspositie en een lage pay-out (percentage van
de winst dat wordt uitgekeerd) is het alleszins gemakkelijker om het dividend op peil te houden of zelfs te verhogen. Aandelen
kunnen overigens ook van pijler veranderen. Cisco was vroeger een duurzame groeier, maar sinds de forse verhoging van het dividend en de inkoop van eigen aandelen hoort het aandeel eerder in de pijler dividendwaarden thuis.
slankt en haalde veel geld op (verwatering voor aandeelhouders) waardoor het winstpotentieel minder
groot is. Logisch dat hier de aandelen lager noteren
dan in 2007. Maar tussentijds boden ook zij kansen
(forse koerswinsten). Een algemene verkoopgolf
14 | De Belegger - 23 februari 2016
biedt ook op kortere termijn kansen. Een goedehuisvader kan en mag daarvan gebruik maken, op voorwaarde dat hij ook opnieuw verkoopt (herbalanceert)
eenmaal zich een betekenisvol herstel aftekent. Zo
worden kansen benut en blijft u veilig beleggen.
Aandelenportefeuille van De Belegger
Met een gemiddeld rendement van 8,8% per jaar sinds de oprichting in 1984 hebben we aangetoond dat de modelportefeuille
van De Belegger een goede basis kan zijn voor uw eigen portefeuille. Een rendement dat behaald is in weerwil van de verschillende crisissen door de jaren heen.
Het gaat hier enkel om aandelen. Uiteraard mogen in een gespreide portefeuille ook obligaties, beursgenoteerd vastgoed, fondsen, cash en eventueel een beetje goud niet ontbreken. En niet te vergeten, voor de meesten is het eigen huis nog het grootste en
beste bestanddeel van het vermogen.
Door de aandelenportefeuille van De Belegger te volgen kan u als abonnee hetzelfde rendement behalen in uw aandelenportefeuille. We brengen u immers vooraf op de hoogte welk order (welk aandeel, op welke beurs en tegen welke koers) we in de markt
plaatsen. Dat gebeurt via een zogenaamde DB-Alertmail. U hoeft dus gewoon hetzelfde order online in te voeren of aan uw bank
of broker door te geven. Ook op onze website kan u zien of er een openstaand order is. In de toekomst zal u de orders ook via uw
smartphone kunnen opvolgen.
Een goede raad voor wie onze portefeuille wil kopiëren: doe dat niet helemaal in een keer, maar houd rekening met de volgende
puntjes:
► Kies in eerste instantie voor aandelen uit onze aandelenportefeuille met de laagste risicoratings (rating ‘1’ à ‘2’). Dat zijn bedrijven met een goede balans (weinig schulden), een goed management en actief in minder risicovolle sectoren. Ook met kwaliteitsbedrijven kan u immers mooie rendementen halen en - niet onbelangrijk - vermijdt u grote ongelukken.
► Niet alle aandelen die in onze aandelenportefeuille zitten hebben een koopadvies. Als u begint met een portefeuille op te bouwen, focus u dan ook uitsluitend op die aandelen die nog een koopadvies (K) achter hun naam hebben (of aandelen met een H+advies die door nerveuze markten een appelflauwte kennen).
► Heb oog voor de gewichten die we in onze aandelenportefeuille aan elk aandeel toekennen. Mogelijk is de omvang van de portefeuille die u wil uitbouwen kleiner/groter dan de onze. Zorg ervoor dat u aankopen verricht in dezelfde verhouding dan bij ons.
► Besteed aandacht aan de investeringspijlers volgens onze DB 4x4-beleggingsfilosofie (meer info www.beleggger.be/DB4x4).
We brengen daarbij elk aandeel onder in een van de vier investeringspijlers (duurzame groeiers, dividendwaarden, value of beloftes & turnarounds). Het zal u niet ontgaan zijn dat we het jongste jaar vooral de pijler ‘dividendwaarden & inkoop eigen aandelen’
stelselmatig hebben uitgebreid. Zie ook kader ‘risico’s’ op pag. 14.
► Een aandeel met een DB 4x4 Onderscheiding zullen we uiteraard in onze aandelenportefeuille trachten op te nemen. Het zijn
immers aandelen waarvan we verwachten dat ze veel beter presteren dan de onderliggende beursindexen.
► ALTIJD OPPORTUNITEITEN
Soms vreest u als belegger een opportuniteit te missen. Meestal gaat het dan om bedrijven actief in gegeerde domeinen waarvoor de trend de komende 10,
20 jaar gunstig blijft. Vandaag is dat alles wat te maken heeft met de vergrijzing (gezondheidszorg, vrijetijdsbestedingen, ...), maar ook medische technologie, luxe en voeding. Veel beleggers geloven voor
dergelijke aandelen in een ‘buy and hold’-strategie.
Vaak terecht. Maar soms gaat het ook om hypes (zie
verder). Een grote vraag en slechts weinig beleggers
die bereid zijn om te verkopen, kan dan tot forse
koersstijgingen en torenhoge waarderingen leiden.
Voor dergelijke aandelen zijn koerscorrecties - wanneer de waarderingen opnieuw aanvaardbaar zijn - in
principe koopgelegenheden. Niettemin moet u er
niet automatisch vanuit gaan dat langetermijntrends
tot in de eeuwigheid zullen aanhouden. Trends kunnen ook wijzigen. Neem nu EVS. Ooit geprezen als
marktleider in een snelgroeiende niche en destijds
peperduur, maar daarna enige tijd op de dool (en de
waardering een pak aantrekkelijker). Het aandeel belandde al vlug in een neerwaartse spiraal. Intussen
lijkt het tij opnieuw ten gunste gekeerd. Moraal van
het verhaal: heb geen schrik om een grote kans te
missen, maar focus op een correcte waardering.
► LET OP MET HYPES
Een bedrijf actief in een gehypte sector heeft naast
stijgingspotentieel ook een groot dalingsrisico. Als
voorbeeld kunnen we de sector van het 3D-printen of
de zonne-energie aanhalen. De aandelen uit deze
sector krijgen steevast een rating ‘4’ opgekleefd.
► VOOR IEDER WAT WILS
Voor wie ruimer wil gaan dan onze ‘aandelenportefeuille’ zijn er twee koopselecties: de ‘Basiswaarden’
bestaan uit aandelen die in elke portefeuille thuishoren en de ‘Actieve Koopselectie’ huisvest
Werk met limietkoersen
aandelen voor de acWe plaatsen bijna altijd limieten bij aandelentievere belegger die
orders. Soms grijpen we daardoor naast een
wat meer suspens
aandeel. Wijk hier evenwel niet teveel vanaf.
zoekt. Door deze seBij stijgende aandelenkoersen denkt u al vlug
lecties kan iedereen
dat u de boot zal missen. Maar als de beurzen
de por tefeuille op
vervolgens weer corrigeren, kan dat limietormaat bijkruiden
der evenwel snel uitgevoerd zijn.
(meer/minder risico).
De Belegger - 23 februari 2016 | 15