DE STANDAARD 42 MENS & ECONOMIE MAANDAG 26 SEPTEMBER 2011 GELD&BELEGGEN PORTEFEUILLE INTERVIEW Frank Peeraer oud-voetballer en economist ‘Aandelen zijn goed, fondsen beter’ Na een carrière in het profvoetbal lanceerde economist Frank Peeraer zich in de bank- en beleggingswereld. VA N O N Z E M E D E W E R K E R JAN BOSTEELS ANTWERPEN In 2001 richtte Frank Peeraer samen met Jan De Punt het onafhankelijk makelaarskantoor Fortuna Financial Planning op. Wanneer bent u met beleggen begonnen? ‘Ik was altijd met cijfers bezig. Ik droomde van twee dingen: profvoetballer en beleggingsadviseur worden. En dat is allebei gelukt. Omdat ik al vanaf mijn vijftiende geld verdiende met voetbal, ben ik vrij snel met aandelen begonnen. De aandelenwet Cooreman-De Clercq (1982) was een belangrijke impuls.’ U vergeleek in uw licentiaatsverhandeling financiële en vastgoedbeleggingen. Blijven de conclusies overeind? ‘De conclusie was dat aandelen op lange termijn het beste rendement geven. Het nadeel van vast- goed is dat er veel kosten aan verbonden zijn. Er zijn ook veel raakvlakken: je moet goed diversifieren. Mensen herinneren zich vooral de succesverhalen en men vergeet de slechte investeringen, net als bij aandelen.’ Eind 2010 kon u nog een mooi rendement voorleggen. En nu? ‘Vorig jaar was schitterend, dit jaar is het wat minder. (lacht) Januari was moeilijk, toen zijn we een deel van de winst van vorig jaar kwijtgespeeld. Sinds 1 juli houden we vrij goed stand omdat we tegen onze natuur in wat defensievere posities hebben ingenomen en geswitcht hebben naar fondsen die onder meer beleggen in goudmijnen en Deutsche Bunds (Duitse staatsobligaties, red.). Op lange termijn, minimaal vijf jaar, staan al onze portefeuilles nog op winst.’ Bij slechte berichten over de beurs verhuizen veel mensen hun geld naar veiliger oorden. Merkt u dat? ‘Ik druk mijn klanten op het hart dat uitstappen en in cash gaan niet de oplossing is vandaag. Hou vast aan je visie en kijk naar het resultaat op de lange termijn. Zelfs ondanks de crash van 2008 kunnen we zeer degelijke resultaten voorleggen. Als je huis vandaag onder zijn prijs noteert, wacht je toch ook met verkopen? Nu, ik begrijp dat mensen panikeren als ze de media volgen en horen dat Griekenland mogelijk failliet zal gaan. Maar zelfs mocht dat gebeuren, dan gaat dat nog maar over 0,5% van het Europese bnp.’ Waarom zet u zo sterk in op beleggingsverzekeringen? ‘Vooral vanwege de diversificatie. Uit mijn tijd bij bank Corluy herinner ik me dat beheerders soms te sterk in een bepaalde sector of een bepaald bedrijf geloven en bijgevolg een overdreven hoge positie aanhouden. Toen ik zelf begon, leek het me veiliger om samenwerkingen te ontwikkelen met grote maatschappijen zoals de Luxemburgse verzekeringsmaatschappij Baloise en met Mercator. Zo kunnen we werken met fondsen van BESTE INVESTERING SLECHTSTE INVESTERING ‘Op mijn achttiende kreeg ik van mijn moeder voor 18.000 frank Delhaize-aandelen. Minder dan tien jaar later heb ik die voor 400.000 frank kunnen verkopen’ ‘Ik had voor 250.000 frank kasbons gekocht. Bacob stelde voor die als onderpand te gebruiken voor een belegging in Australische, Canadese en Nieuw-Zeelandse dollar. Een klein jaar later had ik nog nul frank over en heb ik alle posities in allerijl moeten afsluiten, of ik had nog geld aan de bank gemoeten’ grote gespecialiseerde beheerders als BlackRock en Carmignac, die het heel goed doet in de huidige markt. We houden behalve defensieve fondsen ook heel wat gespecialiseerde fondsen van groeimarkten en grondstoffen in portefeuille. Er worden bij de transacties tussen de fondsen geen in- en uitstapkosten gerekend, zodat er heel snel kan ingespeeld worden op wat er gebeurt.’ Kiest u zelf ook voor een beleggingsverzekering met aandelenfondsen? ‘Voor 80 % wel, met een agressieve strategie. Voorts heb ik een aantal vastgoedbevaks in portefeuille, en wat aandelen uit het verleden: Solvac, Ahold, CFE. Ik heb mijn strategie nog niet fundamenteel gewijzigd. Mijn agressieve portefeuille is in waarde verdubbeld sinds 2004 en sinds begin dit jaar met 15 % gedaald, maar daar lig ik niet van wakker. Ik heb het geld momenteel ook niet nodig. Voor onverwachtse uitgaven hou ik een kleine reserve bij op een spaarrekening, maar altijd zo weinig mogelijk.’ Wat moet er gebeuren om het vertrouwen van consumenten en in- beperkt kan blijven tot een paar kleine landen. Hij adviseert mee grote instellingen zoals het IMF, dus ik hoop dat er een goede en gecoördineerde actie komt om het vertrouwen te herstellen.’ De groeilanden blijven erg belangrijk, ook voor de grondstoffenvraag. Hoe gaat het met die landen? ‘Er zijn wel wat tekenen van vertraging, die ook nog te maken hebben met het strakkere monetaire beleid. Zuid-Korea bijvoorbeeld. India blijft goed en volgens de laatste indicatoren groeit China met minstens 7 %, wat minder dan voorheen, maar nog oké.’ In welke mate worden de grondstoffenkoersen bepaald door financiële speculatie ? ‘Dat is moeilijk te zeggen. Hoe minder pure speculanten actief zijn, hoe liever wij het hebben. Want hoe meer die er zijn, hoe zwaarder de prijzen terugvallen bij een correctie. Wij kijken vooral naar de posities van de commerciele partijen, zij die echt actief zijn met de grondstoffen. Maar vandaag geven zij niet echt een duidelijk signaal.’ Velen zijn verrast door de scherpe terugval van de goudprijs, terwijl de onzekerheid de koers zou moe- ten ondersteunen. Wat wil dat zeggen ? ‘Dat veel partijen blijkbaar een zware recessie verwachten en deflatie (een spiraal van zakkende prijzen, red.). Op zich is een correctie van de goudprijs wel normaal, want de laatste maanden ging de klim te snel. Maar als het systeem crasht, denk ik dat je toch goed zit met goud.’ Sommigen zeggen dat er met een depressie eerder een run op cash en dollars zal zijn dan op goud. ‘Tja, dat kan ook. We kunnen het niet met zekerheid zeggen, want het zou een volslagen nieuwe situatie zijn. Met de depressie van eind de jaren 20, 30 bestond er nog een vaste goudprijs, dus we kunnen niet vergelijken.’ Deel jij het enthousiasme voor de goudmijnen omdat ze de klim van goud niet hebben gevolgd? ‘Niet speciaal. Aandelen van goudmijnen zijn nu ongeveer gelijk gewaardeerd met andere grondstoffenbedrijven. Dat lijkt mij correct. Ik heb nooit begrepen waarom goudmijnen vroeger altijd met een premie noteerden. Ik beleg zelden of nooit in bedrijven die je meer dan tien keer de winst moet betalen.’ BELEGGINGSFONDSEN 2011 is niet 2008 of toch? Net als in 2008 lijken de grondstoffenprijzen in te storten. Wat denkt Boris Cukon, een gereputeerde belegger in de sector ? VA N O N Z E M E D E W E R K E R JAN REYNS BRUSSEL De olieprijs dook naar 80 dollar per vat, de koperprijs stort plots 20 % naar beneden, zilver donderde vrijdag 18 % lager, na een val van 10 % donderdag, en ook goud noteert plots rond 1.600 dollar per ounce in plaats van de kaap van 2.000 dollar aan te vallen. Wat is er aan de hand? De Belgen Boris Cukon en Vincent Vandamme trekken met het grondstoffenfonds Fuchs Global Natural Resources Flexible Fund (belegt niet in grondstoffen, maar in bedrijven die grondstoffen delven/bewerken) nog steeds de kop van deze beleggingscategorie. Over drie jaar bedraagt de winst per jaar nog steeds gemiddeld 22 %, maar sinds begin dit jaar is er wel een terugval van 14,3 %. Dat was woensdag vorige week. Na twee dolle dagen was de terugval vrijdagavond al opgelopen tot 21,7 %. Boris Cukon: ‘Het is verontrustend. Het brengt ons als beheer- ders terug naar 2008, toen we ook een complete instorting zagen van de grondstoffenprijzen en de aandelen van bedrijven die daar hun geld mee verdienen. Het sentiment was toen extreem negatief. Iedereen was zo pessimistisch, dat ik dacht dat er een overdrijving was. Maar dan viel Lehman Brothers en ging alles pas echt zwaar onderuit. Dat trauma voel ik nog altijd. Ik ben er niet gerust in.’ Wat doe je nu concreet met het fonds? ‘Normaal werk ik met putopties (verkoopopties, red.) op een paar grote grondstoffenaandelen, maar doordat de regels zijn veranderd, mogen we dat niet meer op aandelen die we niet in portefeuille hebben. Met het fonds beleggen we vooral in kleinere aandelen, en daar bestaan meestal geen afgeleide producten op. We hebben een nieuwe prospectus gemaakt, maar het is wachten op goedkeuring vooraleer we opnieuw met die putopties kunnen werken. Momenteel werken we dus zonder bescherming. We hebben wel een cashpositie van bijna 30 % en zitten in aandelen die normaal minder marktgevoelig zijn (overnameverhalen, red.).’ Hoe denk je dat de beurzen zullen evolueren? ‘Het is een dubbeltje op zijn kant. De bedrijven doen het nog altijd redelijk goed. Ik hoor dat het transport van ijzererts nog altijd ‘Het trauma van 2008 voel ik nog altijd. Ik ben er niet gerust in’ op volle capaciteit draait. Maar ook in 2008 draaide alles goed en plots viel alles stil.’ Beleggers hebben schrik dat hetzelfde zich nu zal herhalen? ‘Ja. Georges Soros zegt zelfs dat we waarschijnlijk al in een recessie zitten. Ik weet het niet. Ik heb veel respect voor die man, die veel heeft zien aankomen. Tegelijk zegt Soros dat de crisis in de eurozone DE STANDAARD MENS & ECONOMIE 43 MAANDAG 26 SEPTEMBER 2011 ‘Hoe langer je wacht om kordaat in te grijpen, hoe duurder het wordt’ WOLFGANG MUNCHAU, IN DE FINANCIAL TIMES OVER FINANCIEEL CRISISMANAGEMENT. 5 FAVORIETE AANDELEN VAN stitutionelen in de beurs te herstellen? ‘Het grote probleem is dat er vandaag te weinig cash in de markten aanwezig is. Zowel de bedrijven als de particulieren zitten op massa’s cash. Iedereen is bang. Daardoor krijgen speculanten vrij spel op de beurs. Ik denk dat de overheden de mensen met fiscale stimuli 1 2 3 4 5 ‘Mijn agressieve portefeuille is in waarde verdubbeld sinds 2004 en sinds begin dit jaar met 15 procent gedaald. Ik lig er niet wakker van’ moeten aanmoedigen om terug voor de beurs te kiezen in plaats van voor niet-inflatiebestendige spaarboekjes. Het gaat ook helemaal niet zo slecht met de economie. De orderboekjes zijn gevuld, het IMF voorspelt 4 % groei. Maar het huidige pessimisme, de vrees voor de banken en de negatieve berichtgeving maken het vertrouwen kapot.’ - ONLINE www.fortunafinancialplanning.com © Wim Kempenaers MARIE-HÉLÈNE HANSSENS V L A A M S E F E D E R AT I E VA N B E L EG G E R S B RU G G E Fluxys Operator van de infrastructuur voor aardgasvervoer in België. De gereguleerde aard van de activiteiten maakt het dividend bijna zeker. Huidig rendement 7,76 % (bruto). Royal Dutch Shell Een van de grootste Europese olie- en gasgroepen van Europa. Het opstarten van nieuwe olie- en gasprojecten verloopt gunstig. Kansen in Brazilië. K/W 9, dividendrendement 5 %. Unilever Lanceert nieuwe producten wereldwijd en kon daardoor de hogere grondstoffenprijzen meer doorrekenen dan concurrenten. Kan nog veel meer merken internationaliseren. K/W 14. GDFSuez Elektriciteitsproductie, gasdistributie en milieuactiviteiten (via Suez Environnement) genieten een gestage groei. Keert twee keer per jaar een dividend uit. K/W 10, dividendrendement 7 %. Intel De grootste halfgeleiderproducent heeft 80 % marktaandeel. Werkt aan doorbraak voor een veelbelovend beveiligingssysteem. Recordomzet van 13,1 miljard dollar in 2de kwartaal. K/W9 Lees de volledige uitleg op www.standaard.biz/beursexperts - biz TIPS BELEGGINGSBLADEN 100 ASIAN CITRUS 25-09-2011//46,25 pence 80 60 40 sep ‘10 sep ‘11 INSIDE BELEGGEN Het beursparcours van Asian Citrus Holdings (49,5 GBp, Britse pence, genoteerd op het AIM-segment van de beurs van Londen met tickersymbool ACHL) liep de voorbije maanden niet over rozen, maar Inside Beleggen adviseert het aandeel te kopen: het heeft groeipotentieel en is goedkoop. De koers halveerde sinds begin dit jaar. Asian Citrus is de grootste sinaasappelplantage-eigenaar en -exploitant van China en zet in op kwaliteit door te mikken op het hogere segment van de kwaliteitssinaasappelen: ‘Valencia’ als zomervariëteit en vooral ‘Navel’ als wintervariëteit. De ligging van de plantages is gunstig en biedt klimatologische omstandigheden die dicht aansluiten bij de Amerikaanse staat Florida, de bakermat van de sinaasappelenteelt. Bovendien tracht Asian Citrus vaker direct aan Chinese supermarkten te verkopen (+12 % afgelopen boekjaar). De groep staat voor jaren van (interne) productie-, omzet- en winstgroei. Asian Citrus beschikt immers over twee operationele plantages en eentje in aanbouw. In het boekjaar 2010-2011 (afsluitdatum 30/6) werd een omzetgroei in de Chinese munt (yuan; CNY) van liefst 74 % gerealiseerd (van 812 miljoen naar 1,41 miljard CNY), de nettowinst klom met liefst 83 %, van 279,5 miljoen naar 512 miljoen CNY. Per aandeel klimmen we van 0,35 naar 0,49 CNY (+40 %), want eind vorig jaar werden 175 miljoen extra aandelen uitgegeven na de overname van Beihai BPG. Omgerekend naar GBp (pence) klimmen we van 3,4 naar 4,7 GBp. De vooruitzichten zien er ook rooskleurig uit. Vooral door het sterke, interne groeipotentieel. De koersdaling in de loop van dit jaar kunnen we haast enkel toewijzen aan de algemene beursdaling en het schandaal bij Sino-Forest, dat andere Chinese plantagemaatschappijen in zijn val meesleurde. Er blijven heel wat koopargumenten op lange termijn: de afzet profiteert van de sterke binnenlandse groei van China, met een opkomende middenklasse en bijhorende veranderende voedingsgewoonten. Asian Citrus noteert nu iets meer dan tien keer de winst voor het boekjaar 2010-2011 en amper acht keer de verwachte winst voor het volgende boekjaar. DE BELEGGER ArcelorMittal (11,4 euro) bevestigde op haar investeringsdag de verwachtingen voor de tweede jaarhelft. Het ziet op basis van het orderboek ook nog geen tekenen van een vertraging. Het verlengde bovendien de looptijd van de kredietfaciliteit van 4 miljard doller van 2013 tot 2015. ArcelorMittal noteert al onder de bodemkoersen van 2009. Het aandeel mag dan ook beperkt gekocht worden. De Belegger stelt vast dat de vooruitzichten voor het nieuwe boekjaar van Colruyt (29,95 euro) zwakker zijn dan verwacht. Terwijl er een algemene groei van 5% werd verwacht, mikt de distributeur zelf maar op een nulgroei van de groepswinst. Voor een aandeel dat tegen ruim 15 keer de winst noteert, zijn dit maar povere vooruitzichten, vindt De Belegger. Positief is wel dat het bedrijf geen schulden heeft en gebruikmaakt van de lagere koersen om eigen aandelen in te kopen, waardoor de totale winst volgend jaar over minder aandelen moet worden verdeeld. Het management stelt zich traditioneel conservatief op, waardoor eind november een opwaartse bijstelling van deze prognoses mogelijk is. De Belegger adviseert het aandeel in portefeuille te houden. De Dovy Keukens-spot met baas Donald Muylle in de hoofdrol is een persiflagehit op Youtube Bekijk de filmpjes op www.standaard.be/dovyspot De Standaard 24% goedkoper lezen? GE DE UITNEEMBARE BIJLA P CULTUUR MEDIA WETENSCHA G G Violiste Amandine Beyer: ‘Barok is heerlijke muziek’ Laat naar je borsten kijken, screenen helpt DE STANDAARD WOENSDAG 29 JUNI 2011 > KLASSIEK D7 > WETENSCHAP D11 ‘De wolken’ boven de familie Claus Moet het boek uit de rekken? DINSDAG 7 JUNI 2011 DAGBLAD / EDITIE VLAAMS-BRA BELGIE € 1,30 BANT 88STE NEDERLAND JAARGANG, € 2 LUXEMBURG NR. 132 WWW.STANDA € 1,55 ARD.BE Charlotte Beaudry DS2 > de uitneemb are bijlage ‘AL MIJN WER K WEER OND DE GROND GEPL ER OEGD’ > 4-5 ‘Een schilderij moet meer zijn dan een foto’ Weekendverkee jaarlijks 120 jonrgeeist levens Elke week sterven minstens twee 18sterk oververtegenwoord tot 24-jarigen bij een weekendongeval. igd in de statistiek Daarmee zijn jongeren en van de verkeerss lachtoffers. ning met zowel Exact 117 jongeren Jongeren verloren de VA N O N Z E R E DACT E U NIKOLAS VANHECKER BRUSSEL maken een kwart uit alle weekend van doden, maar slechts een tiende van de bevolkin g het leven in een de inzittenden bestuurders als zaak auto-onbij jongeren. geval tijdens van de auto’s Vooral jonge een weekendnacht betrokken zijn die mannen in 2009. ‘Van rijden en rijden laten het leven Daardoor ligt bij een ongeval. endongevallen alle weekend-veronder invloed. bij week- In keersdoden is het 2010 kwamen dan eerdere cijfers. vanzelf hoger De campagne . een kwart tussen de achttien en gen om bij een in totaal 845 BelVolgens vroezal gere statistieken de vierentwintig verkeersongev haar weg vinden. vooral digitaal Dat was jaar’, zegt staatssecretari al. bijna de helft Het is onder Instituut voor van het Belgisch meer van het s voor de bedoeling Mobiliteit Etienne aantal verkeersdoden de Verkeersveiligheid (BIVV) foto’s van zichzelf dat jongeren geleden. tien jaar (CD&V). ‘Nochtans Schouppe kwamen in Op de Staten-Genera nemen 2009 online ‘maar’ 94 jongeren maken zij maar 10 procent delen. Daarnaast en die van de Verkeersveiligh al om bij een weekendongev onder- maand zocht het eid wassen bevolking.uit van de volal. werd de ambitie vorige ongeveer evenveelDat waren er stuurders BIVV ook hoe jonge beHun leeftijdsuitgegroep is dus sproken staan tegenover als het jaar duidelijk oververtevoordien, maar hard- nogmaals dat cijfer tegen 2020 genwoordigd het ging daarbij te halveren. onder de dodelijke alleen over bestuurders slachtoffers. Die 18- tot 24-jarigen van auDat to’s, motorfietsen, ment van de is zo op elk mo- maal bromfietsen... samen nochtansrijden alle- Van 2001 tot 2007 nam het neemt sterk toe week, maar het der kilometers veel min- doden aantal tijdens bij dan bijvoorbeeld de week- mensen 18- tot 24-jarigen endnachten.’ met de helft af. wel van middelbare Na de leeftijd leeftijd. 25 ‘In de beperkte van jaar daalt de betrokkenheid leggen, lopen afstand die ze af- weekendongev bij ze allen zienderogen. sico dan anderendus een groter ri- Vandaag zegt professor op een ongeval’, met het geeft Schouppe samen Belgisch Tom Universiteit Hasselt. Brijs van de Verkeersveiligh Instituut voor de eid de aftrap Het cijfer over voor de jonge weekend- een nieuwe campagne zonnedoden houdt tegen weekendongev p bril op voor het eerst allen. Verkeersonterkte sterkte reke- veiligheid Niet cumuleerbaar is de eerste doodsoorActie geldig t.e.m. met andere promoties. 30/06/11. 2de bril GRAT IS! V(4bd65h-CADCHH( +√*ƒ of voorwaarden op pearle.be Volledige of in de winkel. standaard.be/abonnement