UITVOEREN VAN WERKEN IN BELGIE Contracteren met de overheid – de overheidsopdracht in België Lore Derdeyn NKVK – 13 oktober 2015 Overzicht A. Overheidsopdracht B. Toepasselijke reglementering C. Vindplaats overheidsopdrachten en e-procurement D. Gunningswijzen C. Verloop gunningsprocedure 1. Het bestek 2. De offerte 3. Uitvoering van de opdracht 3.1 Rechtspositie van de onderaannemer 3.2 Klachten & verzoeken 3.3 Maatregelen van ambtswege D. Rechtsbescherming 2 A. Overheidsopdracht Overheidsopdracht : opdracht voor de aanneming van werken, leveringen of diensten Publiekrechtelijke reglementering is hierop van toepassing omwille van de aard van aanbestedende overheid (AO) Overheden, overheidsinstellingen met rechtspersoonlijkheid, publiekrechtelijke verenigingen, privé-universiteiten, privépersonen met een gesubsidieerde opdracht, etc. Daarnaast: vrijwillige toepassing mogelijk 3 B. Toepasselijke reglementering Europees recht: RL 2004/18/EG (klassieke sectoren) Belgisch recht: Wet OO van 15 juni 2006: algemene regels KB plaatsing klassieke sectoren van 15 juli 2011: gedetailleerde plaatsingsregels KB uitvoering van 14 januari 2013: uitvoeringsregels Rechtsbeschermingswet van 17 juni 2013 4 C. Vindplaats overheidsopdrachten Europese opdrachten: Publicatie op – https://enot.publicprocurement.be (sedert 1.1.2011 uitsluitend online) – ted.europa.eu Belgische opdrachten: Publicatie op – https://enot.publicprocurement.be (sedert 1.1.2011 uitsluitend online) 5 C. E-procurement Het elektronisch laten verlopen van de processen en transacties in verband met een overheidsopdracht Voordelen: Administratieve vereenvoudiging Betere mededinging Verminderingen van de kosten en efficiënter aankopen Transparantie Aantal (gratis) platformen ontwikkeld door Federale overheid, portaalsite: www.publicprocurement.be 6 C. E-procurement - E-notification https://enot.publicprocurement.be/ Officieel nationaal publicatieplatform in België (integratie Bulletin der Aanbestedingen sinds 1 januari 2011) bekendmaking van alle overheidsopdrachten van alle aanbestedende overheden in België verschijnen hier Nationale & Europese bekendmakingen Ondernemingen kunnen gratis alle berichten raadplegen, of zoekprofielen aanmaken 7 C. E-procurement - E-tendering https://eten.publicprocurement.be/ Elektronisch ontvangen en openen van kandidaatstellingen en offertes Sluit aan bij e-notification, ondernemingen kunnen doorklikken indien e-tendering gebruikt wordt Ondernemingen laden documenten op en plaatsen (gekwalificeerde) elektronische handtekening AO doet elektronische opening van de offertes, maakt digitaal PV van Opening aan 8 C. E-procurement - Hulpmiddelen http://bestuurszaken.be/e-procurement Informatie over de verschillende platformen Opleidingen Veelgestelde vragen, werkwijze bij incidenten met e-tendering http://www.publicprocurement.be Handleidingen Geplande (en ongeplande) onderbrekingen [email protected] voor al uw vragen 9 D. Drie belangrijke gunningswijzen Oproep aan de Open voor iedereen Open voor uitgenodigde bedrijven Open aanbesteding Beperkte aanbesteding Open offerteaanvraag Beperkte offerteaanvraag mededingers Gunningscriteria 1. Eén enkel gunningscriterium: de prijs 2. Een bundel van gunningscriteria 3. « Uitzonderlijke» gevallen: de onderhandelingsprocedure met of zonder voorafgaande bekendmaking 10 D. Gunningswijzen : Onderhandelingsprocedure Basiskenmerken Uitzonderingsprocedure – te motiveren Economisch voordeligste offerte na onderhandelingen Met bekendmaking Te vergelijken met een beperkte procedure Uitzonderlijke gevallen Zonder bekendmaking Enkel aangeschreven entiteiten kunnen offerte indienen Zeer uitzonderlijke gevallen 11 D. Verloop gunningsprocedure Verloop open offerteaanvraag - open aanbesteding Opstellen bestek door AO (1) Bekendmaking opdracht door AO Opstellen en indienen van offertes door kandidaten (2) Opening van de offertes Beoordeling en vergelijking van offertes door AO Beslissing tot gunning door AO Contractsluiting Uitvoering van de opdracht (3) 12 1. Bestek Bepaalt de voorwaarden van het contract Wijze waarop het contract wordt gegund Wijze waarop het contract zal worden uitgevoerd Voorwaarden worden éénzijdig vastgelegd door AO Structuur bestek Administratief gedeelte – Vb: voorwerp opdracht, wijze van gunning,… Technisch gedeelte – Vb: technische uitvoering opdracht, kwaliteit materialen,… Samenvattende opmetingsstaat of inventaris Inschrijvingsbiljet 13 2. De offerte : selectiecriteria Betreffende de persoon van de inschrijver Uitsluitingsgronden: verplichte en facultatieve Financiële en economische draagkracht Technische bekwaamheid Doel : bekwaamheid van de inschrijver beoordelen 14 2. De offerte : gunningscriteria Doel : Intrinsieke kwaliteit van de offerte beoordelen steeds betreffende de inhoud van het product Één of meerdere gunningscriteria Één criterium, namelijk prijs : aanbesteding Meerdere criteria : offerteaanvraag - Kwaliteit Originaliteit technische waarde Uitvoeringstermijnen Etc. 15 2. De offerte : hoe opstellen? Schriftelijk op het formulier / bestek Handtekening Verplichte vermeldingen (identiteit, eventuele onderaannemers, …) Documenten, modellen en stalen vereist in het bestek Geen reserves / voorbehouden : onvoorwaardelijk 16 3. Uitvoering van de opdracht Algemene uitvoeringsregels (AUR): Koninklijk Besluit van 14 januari 2013 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten en van de concessies voor openbare werken, BS 14 februari 2013 Toepasselijkheid Geraamd bedrag > EUR 30.000,00 (excl. BTW) AUR volledig van toepassing Geraamd bedrag < EUR 8.500,00 (excl. BTW) AUR niet van toepassing (aanvaarde factuur) Geraamd bedrag tussen 8.500,00 en 30.000,00 (excl. BTW) gedeeltelijk van toepassing (artikel 5 AUR) 17 3. Uitvoering van de opdracht : bijzonderheden AUR Van rechtswege toepasselijk (geen wilsuiting, toestemming of uitdrukkelijke verwijzing vereist); Afwijking enkel owv bijzondere eisen opdracht lijst van de bepalingen waarvan wordt afgeweken moet vooraan in bestek worden bepaald; Geen voorbehoud van inschrijver mogelijk! Ongeoorloofde afwijking wordt voor niet geschreven gehouden. 18 3.1 De rechtspositie van de onderaannemer artikel 10 A.A.V. Principe Hoofdaannemer --- AO contractuele band Onderaannemer --- Hoofdaannemer contractuele band Onderaannemer --- AO geen contractuele band 19 3.1 De rechtspositie van de onderaannemer Onderaannemingscontract : Zelfstandig aannemingscontract, te onderscheiden van overheidsopdracht AUR in principe niet van toepassing Tenzij AUR uitdrukkelijk van toepassing wordt verklaard in het onderaannemingscontract AUR bevat enkele bijzondere bepalingen m.b.t. onderaannemers die in principe wel rechtstreeks van toepassing zijn (prijsherziening, betalingsvoorwaarden) Uitzondering op de regel dat er geen rechtsband bestaat tussen AO en onderaannemer: rechtstreekse vordering ex art. 1798 BW. 20 3.2 Klachten & verzoeken – artikel 54 AUR en artikel 60 AUR Aannemer kan zich beroepen op nalatigheden, vertragingen of welke feiten ook die hij aan de AO of haar personeel ten laste legt en die voor hem oorzaak zouden zijn van een vertraging en/of een nadeel, met het oog op het verkrijgen van (artikel 54 AUR): Herziening opdracht, met inbegrip van een verlenging van de uitvoeringstermijnen Schadevergoeding Verbreking opdracht De AO kan zich beroepen op nalatigheden, vertragingen of welke feiten ook die het aan de aannemer of zijn personeel ten laste legt, en die voor haar oorzaak zouden zijn van een vertraging en/of een nadeel, met het oog op het verkrijgen van (artikel 60 AUR): Herziening opdracht, met inbegrip van een verlenging van de uitvoeringstermijn Schadevergoeding Verbreking opdracht 21 3.2 Klachten & verzoeken – artikel 56 AUR In beginsel : aannemer heeft geen recht op enige wijziging van de contractuele voorwaarden wegens onverschillig welke omstandigheden waaraan de AO vreemd is, bv. ongunstige weersomstandigheden en de gevolgen hiervan Uitzondering : overmachtsbegrip inroepen, indien omstandigheden: die hij redelijkerwijze niet kon voorzien bij het indienen van de offerte of de gunning van de opdracht; die hij niet kon ontwijken; en waarvan hij de gevolgen niet kon verhelpen alhoewel hij al het nodige daarvoor heeft gedaan Gevolg : Verlenging van de uitvoeringstermijnen Herziening of verbreking van de opdracht 22 3.3 Maatregelen van ambtswege – art. 47 AUR Afwijking van het gemeen recht : maatregelen van ambtswege door AO, zonder voorafgaande rechterlijke machtiging I.g.v. in gebreke blijven aannemer bij de uitvoering van de opdracht kan AO : Eenzijdig verbreken van opdracht Uitvoering in eigen beheer AO van het geheel of van een deel van de niet-uitgevoerde opdracht Sluiten door AO van één of meerdere overeenkomsten voor rekening met één of meerdere derden voor het geheel of een deel van de nog uit te voeren opdracht 23 E. Rechtsbescherming? Wet van 17 juni 2013 betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen inzake overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten (Wet Rechtsbescherming) Schorsing en vernietiging Bevoegde verhaalsinstantie: Raad van State of gewone rechtbank (administratieve overheid of niet) Standstill (art. 11 Wet rechtsbescherming) : wachttermijn van 15 dagen Herstel bij equivalent - Schadevergoeding Bevoegde verhaalsinstantie: gewone rechtbank, thans ook Raad van State 24 Vragen? [email protected] [email protected] [email protected] © Lydian, oktober 2015. Deze presentatie verstrekt enkel algemene informatie en houdt geen advies in. 25 26