Slide 1

De eerste stappen in de ontwikkeling
van de Nederlandse versie van de
Bayley-III en Special Needs Addition
Leonie Steenis, Universiteit Utrecht
Linda Visser, Rijksuniversiteit Groningen
Focus op Onderzoek, 2 december 2011
Bayley III
• 3de versie van de Bayley ontwikkelingsschalen
• Instrument voor vroegkinderlijke diagnostiek
• Meet spelenderwijs de ontwikkeling van cognitie, fijne motoriek, grove
motoriek, taalbegrip en taalproductie in 17 leeftijdsgroepen lopend van 2
weken tot 3,5 jaar oud
• Maakt gebruik van standaard speelgoed en spelletjes
• Per ontwikkelingsdomein lopen items op in moeilijkheid
• Kinderen stappen in bij een leeftijdsadequaat item
BSID II vs. Bayley III
•
Meer gedifferentieerd beeld
BSID II
Mentale schaal
Motorische schaal
•
•
Bayley III
Cognitie Schaal
Taalbegrip Subschaal
Taalproductie Subschaal
Fijne motoriek Subschaal
Grove motoriek Subschaal
Toevoeging van 2 oudervragenlijsten
•
Ontwikkeling van Adaptief gedrag
•
Sociaal emotionele ontwikkeling
Vereenvoudigde afname instructies
Bayley-III-NL ontwikkeling:
Waarom Nederlandse versie met Nederlandse normen
nodig?
• De Amerikaanse normen van de Bayley III onderschatten
ontwikkelingsvertraging (Acton et al, 2011; Anderson et al., 2010; Milne et
al, 2011; Walker et al., 2010)
• Significante verschillen tussen Amerikaanse en Nederlandse scoring en
bij toepassing van Nederlandse en Amerikaanse normen van de BSID II
bij premature kinderen met laag geboortegewicht. (Westera et al., 2008)
Bayley-III-NL ontwikkeling:
methode
Voor de pilot
• Vertalen en cultuur afhankelijk materiaal aanpassen
• Aanpassen van materiaal naar aanleiding van
opmerkingen van professionals die al met de Bayley III
werken zoals het toevoegen van een ongeslepen
potlood
Bayley-III-NL ontwikkeling: methode
Pilot
• In 2 fasen:
• fase 1
• Controleren van de vertaling en het materiaal
• N=20
•
•
Fase 2
• Itemvolgorde evalueren: toenemende moeilijkheid
per schaal
• Geschiktheid van items controleren
• N=100
Afgerond
Normering:
•Itemvolgorde evalueren: toenemende moeilijkheid
•Normen samenstellen
•N=1700 (100 kinderen per leeftijdsgroep) representatief voor Nederland op regio, opleidingsniveau
moeder, sekse, leeftijd en ethniciteit
•Nu 500 kinderen gezien
•Eerste analyes gedaan over de volgende 200 kinderen
Bayley-III-NL ontwikkeling: resultaten tot nu toe
• Pilot fase 1 : Ervaren testleiders waren positief over de bruikbaarheid van
de Nederlandse Bayley III
• Gemiddelde US schaalscores per schaal
Cognitie
Taalbegrip
Taalproductie
Fijne motoriek
Grove motoriek
Gemiddelde US
10
10
10
10
10
Gemiddelde Pilot
10,41
10,16
10,08
10,79
7,74
Gemiddelde N=200
10,66
10,34
10,48
11,21
9,04
Bayley-III-NL ontwikkeling:
resultaten cognitie
Proportie
1
Opvallende items cognitie na de pilot:
0.9
0.8
0.7
0.6
•
0.5
Proportie pilot
N=100
0.4
iteminstructies aangepast
0.3
0.2
•
0.1
Dopje van fles verwijderen:
0
Spelitems fansasie spel en meervoudig
combinatie spel: iteminstructies
1 5 9 13 17 21 25 29 33 37 41 45 49 53 57 61 65 69 73 77 81 85 89
Proportie
Items cognitie
1
aangepast
0.9
0.8
•
0.7
0.6
0.5
Proportie
N=200
0.4
Eendjes-items combineren van grootte en
simpel patroon: nog bij weinig kinderen
afgenomen waarvan verwacht wordt dat
0.3
0.2
ze deze items kunnen
0.1
0
1 5 9 1317212529333741454953576165697377818589
Items cognitie
Bayley-III-NL ontwikkeling:
resultaten fijne motoriek
Proportie
1
Opvallende items fijne moriek na pilot:
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
Proportie pilot
N=100
0.4
•
Pengrepen items: observatie items
•
Knipt papier: één van de moeilijkste items; is
0.3
bij weinig kinderen afgenomen
0.2
0.1
•
0
1 3 5 7 9 11131517192123252729313335373941434547495153555759616365
Items fijne motoriek
items; is bij weinig kinderen afgenomen
Proportie
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
Proportie
N=200
0.4
0.3
0.2
0.1
1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
49
51
53
55
57
59
61
63
65
0
Items fijne motoriek
Imiteren plus (+) teken: één van de moeilijkste
Bayley-III-NL ontwikkeling:
resultaten grove motoriek
Proportie
1
0.9
Opvallende items grove motoriek na pilot:
0.8
0.7
0.6
0.5
Proportie pilot
N=100
0.4
•
Zelfstandig trap op en af lopen: instructie
0.3
aangepast
0.2
0.1
•
0
1 3 5 7 9 11131517192123252729313335373941434547495153555759616365676971
Items grove motoriek
afgenomen
Proportie
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
Proportie
N=200
0.4
0.3
0.2
0.1
1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
49
51
53
55
57
59
61
63
65
67
69
71
0
Items grove motoriek
Stoppen na rennen: bij weinig kinderen
Bayley-III-NL ontwikkeling:
resultaten taalbegrip
Proportie
1
0.9
Opvallende items taalbegrip na pilot:
0.8
0.7
0.6
0.5
Mean
N=100
0.4
0.3
0.2
0.1
1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
49
0
Items taalbegrip
Proportie
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
Proportie
N=200
0.4
0.3
0.2
0.1
1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
49
0
Items taalbegrip
•
Herkent 2 bekende woorden
•
Reageert op nee-nee
•
Aandacht voor spel van anderen
•
Begrijpt voornaamwoorden
Bayley-III-NL ontwikkeling:
resultaten taalproductie
Proportie
1
0.9
Opvallende items taalproductie na pilot:
0.8
0.7
0.6
Proportie pilot
N=100
0.5
•“Aan het” items: afwezig in Nederlandse taal
0.4
0.3
en zijn uit de test gehaald
0.2
0.1
•Gebruikt voorzetsels: bij weinig kinderen
0
1
3
5
7
9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47
Items taalproductie
afgenomen
Proportie
1
0.9
0.8
0.7
0.6
0.5
Proportie
N=200
0.4
0.3
0.2
0.1
0
1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47
Items taalproductie
Bayley-III-NL:
voorlopige conclusies
• De Bayley-III-NL is geschikt voor gebruik in Nederland
• De originele items en volgorde zijn overwegend geschikt
voor Nederland
• De schaalscores gebaseerd op Amerikaanse normen tonen
de relevantie aan van Nederlandse normen
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Bayley-III Special Needs Addition
(SNA)
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Bayley-III en special needs: problemen
• Lage betrouwbaarheid bij lage scores
• Invloed van beperking kind (motorisch / visueel / gehoor) op
testresultaten
• Beperkte handvatten voor begeleidingsplan
• Duur
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Aangepaste versies
• Low motor / Low vision
• Low verbal
• Dynamische versie
• Trichotoom scoren (0 – ½ - 1)
• Adaptieve procedure
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Doelgroep
• Nederlandse kinderen met
• cognitieve beperking, en / of
• motorische, visuele, spraak-/taal- of gehoorbeperking
• ontwikkelingsleeftijd ≤ 42 maanden
• kalenderleeftijd ≤ 10 jaar
• Doorverwezen door > 20 organisaties
o.a. UMCG, NOVO, Molendrift, Visio, Talant, De Zijlen, diverse
revalidatiecentra, Stichting Downsyndroom, MEE, Libra
Zorggroep, Promens Care, De Trans, Sherpa, Talant,
Amarant, …
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Low motor / Low vision
Aanpassingen:
• Materiaal
• Procedures (e.g. Tijdlimiet verwijderd)
• Instructies (e.g. Aanpassen van afstand materiaal - kind)
Fragment: item 55 Cognitie (pennenbord)
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Low verbal
Aanpassingen:
• Cognitieschaal
• Instructies (natuurlijke gebaren toegevoegd)
• Doelgroep: kinderen met spraak-/taal- of gehoorproblemen
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Dynamische versie
• Ontwikkelingspotentieel
• Pretest- Interventie – Posttest
• Interventie:
• Herhalen
• Uitleggen
• Voordoen
• Meedoen (hand-over-hand)
Fragment: item 89 Cognitie (begrijpt concept ‘meer’)
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Pilotonderzoek
• 15 kinderen per versie
• Kwalitatief (evaluatieformulier, expert interviews): zijn de
aanpassingen bruikbaar en geschikt?
• Resultaten:
• Non-verbal  Low verbal
• Low verbal niet geschikt bij dove kinderen, wel bij spraak-/
taalproblemen
• Niet mogelijk low verbal kinderen met standaardversie te testen
• Low motor / low vision: duidelijk voordeel van aanpassingen; geen
vergroot stimulusboek / vergrote blokjes
• Feedback over handleidingen en scoreformulieren: definitieve
versie ontwikkeld
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Hoofdonderzoek
• Onderzoeksvragen:
• Hebben de kinderen baat bij de aanpassingen?
• Blijft iteminhoud en -moeilijkheid hetzelfde?
• Is het mogelijk een adaptieve testprocedure te ontwikkelen?
• Verhoogt de trichotome scoring de betrouwbaarheid?
• Aantallen kinderen:
• n = 100 low motor / low vision (dubbel getest)
• n = 100 low motor / low vision controlegroep (dubbel getest)
• n = 50 low verbal
• n = 85 dynamische versie
• n = 50 dynamische versie controlegroep
• n = 420 standaardversie
• SNA gepubliceerd door Pearson in 2014
faculteit gedrags- en
orthopedagogiek
maatschappijwetenschappen
Datum 02-12-2011
Conclusies
• Er is een duidelijke behoefte aan geschikte instrumenten voor
ontwikkelingsdiagnostiek bij jonge kinderen met een beperking.
• De Bayley-III-NL-SNA is een veelbelovende oplossing voor de
bestaande problemen. Het onderzoek in de komende jaren zal
aantonen of het een bruikbaar instrument is.
Bedankt!
Leonie Steenis
[email protected]
Linda Visser
[email protected]