- Scholieren.com

Tijdsvolgorde gebeurtenissen:
1917: Russische Revolutie
1922: Oprichting S-U
1939: Stalin sloot verdrag met Duitse nazi’s
1941: Duitsland valt de S-U aan
1945: oprichting VN
Februari 1945: conferentie van Jalta
Juli 1945: conferentie van Potsdam
1946: Begin Koude Oorlog
1947: Trumanleer
Juni 1948: invoering D-Mark
1948-1949: blokkade van Berlijn
Mei 1949: de S-U hief de blokkade van berlijn op
23 mei 1949: oprichting BRD
7 Oktober 1949: Oprichting DDR
1950-1953: Koreaoorlog
1954: Vietnam opgedeeld in twee landen
1955: West-Duitsland lid NAVO
1955: DDR verplicht lid van het Warschaupact
1959: Fidel Castro aan de macht op Cuba
13 Augustus 1961: Bouw Berlijnse muur
1961-1963: Kennedy
1962: Cubacrisis
1965-1975: Vietnamoorlog
1976: Vietnam één land onder communistisch bestuur
1985-1991: Gorbatsjov
1988: regeringen van oostbloklanden kregen te horen dat ze ook mochten
hervormen
Augustus 1989: ijzeren gordijn gevallen
9 November 1989: Val van de Berlijnse muur
1989-1990: Einde Koude Oorlog
3 oktober 1990: Duitse eenwording een feit
1991: de S-U valt uiteen
Ostpolitik:
Politiek van toenadering van West-Duitsland tot het Oostblok. De Ostpolitik
werd bedacht en uitgevoerd door de West-Duitse leider Willy Brandt.
Ostpolitik uiteindelijk drie verdragen (interduits verdrag): families kunnen van
West-Berlijn Oost-Berlijn bezoeken. Ook afspraken zoals de onderlinge handel
en leningen aan de DDR en politieke gevangenen werden vrijgekocht door het
westen
Oorzaken koude oorlog:
1 VS bemoeit zich met Russische burgeroorlog (1917-1919) en kiest de kant van
de tsaar (Russische koning)
2 S-U trekt zich terug uit 1e wereldoorlog en laat de geallieerden in de steek.
3 S-U tekent het niet aanvalsverdrag met nazi-Duitsland (en laat dus de
geallieerden in de steek) voor 2e wereldoorlog
4 communisten willen wereldrevolutie en er is een tegenstelling communismekapitalisme.
Einde koude oorlog:
-Het opengaan van het IJzeren Gordijn.
-De val van de Berlijnse muur.
-Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.
Invloedsveren:
Invloedssfeer: gebied waar de VS of de S-U het direct of indirect voor het
zeggen hadden.
West-Europa kwam onder invloed van de VS
Oost-Europa kwam onder invloed van de S-U
Blokkade van Berlijn:
Afsluiting van alle toegangswegen en stroomtoevoer naar West-Berlijn tussen
juni 1948 en mei 1949 in opdracht van Stalin.
De blokka van Berlijn kwam er omdat Stalin boos was dat het westen een
nieuwe munt, de D-mark, in de westerse bezettingszones invoerde. Zonder te
overleggen met Stalin.
Door de blokkade van Berlijn konden de westerse landen Berlijn niet meer
bevoorraden en de West-Berlijners dreigden te verhongeren.
Luchtbrug:
Bevoorrading met vliegtuigen van West-Berlijn tijdens de blokkade van Berlijn.
Berlijnse muur 1961 tot 1989:
Een muur op de grens tussen Oost- en West-Berlijn tijdens de koude oorlog. De
bouw van de muur moest voorkomen dat de DDR leegliep en er te veel mensen
naar het westen bleven vluchten.
Duitse deling 1948-1949:
Het delen van Duitsland in DDR en BRD
DDR (Duitse Democratische Republiek):
-Oost-Duitsland
-dictatuur, communisme, gevangen
-herstelde slecht van de oorlog
-moest een zware herstelbetaling aan de S-U betalen
-de bevolking was ontevreden
-stakingen en demonstraties werden met geweld neergeslagen
BRD (Bondsrepubliek Duitsland):
West-Duitsland
-democratie, vrijheid, kapitalisme
-dankzij de Marshallhulp herstelde het land zich snel
-economische bloei
-tevreden bevolking
-welvaar door kapitalisme
Duitsland in sectoren:
De geallieerde landen hadden Duitsland en Berlijn in vier bezettingszones
verdeeld en bestuurden elk een zone. (VS, eng, fra, S-U)
Statsi:
Oost-Duitse staatsveiligheidsdienst die de burgers in de DDR in de gaten hield.
Mensen die kritiek hadden of wilden vluchten, werden opgepakt en in de
gevangenis gestopt. In de DDR heette dat ‘heropvoeding’.
Korea oorlog:
Na de 2e wereldoorlog toen Japan, Korea bezette, viel Korea uiteen in twee
delen, een onder invloed van de communisten (het Noorden) en een zuidelijk
deel waar de Amerikanen invloed hielden.
De VS was bang dat als Korea communistisch zou worden, dat steeds meer
landen in die regio ook communistisch zouden worden, de dominotheorie (geld
ook voor Vietnam). Een VN leger onder leiding van de VS verdedigde
Zuid-Korea. Sinds 1953 is er een wapenstilstand. Tot op heden is Korea nog
steeds verdeeld in een communistisch en kapitalistisch deel.
-eerste conflict tijdens de Koude Oorlog waarbij wel werd gevochten.
-de Verenigde Staten wilden de uitbreiding van het communisme tegenhouden.
-de Verenigde Naties (VN) besloten troepen te sturen om Zuid-Korea te
verdedigen.
-er is nooit officieel een vredesverklaring getekend.
Vietcong:
Zuid-Vietnam moest een kapitalistische democratie worden, maar het land
veranderde al snel in een dictatuur waarin de bevolking werd onderdrukt. Met
steun van de communisten werd in Zuid-Vietnam een bevrijdingsbeweging
opgericht, de Vietcong, die een eind wilde maken aan de dictatuur. De Vietcong
had succes en kreeg grote delen van het land in handen.
Dominotheorie:
Amerikaanse theorie die ervan uitging dat als één land in Zuidoost-Azië
communistisch zou worden, andere landen ook communistisch zouden
worden.
Vrijemarkteconomie/planeconomie
Vrijemarkteconomie: economie waarin vraag een aanbod bepalen wat er wordt
geproduceerd en hoe hoog de prijzen zijn.
Het vrijmarkteconomie hoort bij het kapitalisme
Planeconomie:
Economie waarin de regering bepaalt wat de bedrijven moeten maken en hoe
hoog de prijzen zijn.
Het planeconomie hoort bij het communisme
Containment-politiek:
Containment:
Indammen van het communisme
Containment-politiek:
Amerikaanse politiek om de communistische invloed in de wereld in te
dammen
Kapitalisme-Communisme:
Kapitalisme: West
-landen: VS, West Europa, Canada, Australië, Japan
-democratie
-meer vrijheid
-vrijemarkteconomie: vraag en aanbod
-grote inkomensverschillen
Communisme: Oost
-landen: Sovjet-Unie, Oost Europa, China, Vietnam, Cuba
-dictatuur
-onderdrukking
-planeconomie: overheid
-kleine inkomensverschillen
Wapenwedloop:
Tijdens de Koude Oorlog ontstond tussen de VS en de SU een soort wedstrijd
tussen het Oostblok en het Westblok waarbij beide partijen steeds meer en
krachtiger (kern)wapens ontwikkelden om zich veiliger te voelen en de andere
partij af te schrikken.
VN:
In 1945 werden de Verenigde Naties (VN) opgericht. Het doel van de VN is om
de vrede en veiligheid in de wereld te bewaren en het leven van mensen te
verbeteren. Bijna alle landen in de wereld zijn lid van de VN
De belangrijkste instelling van de VN is de veiligheidsraad. In die raad zitten 15
landen. 5 landen zijn permanente leden. Dat zijn de VS, Rusland, China, GrootBrittannië en Frankrijk.
Gorbatsjov:
Partijleider en president van de S-U (1985-1991) totdat de S-U ophield te
bestaan.
Hervormingspolitiek:
Perestrojka: nieuwe politiek om de Sovjeteconomie te hervormen.
-door gedeeltelijk het invoeren van de vrijemarkteconomie.
-het toestaan van eigen bedrijfjes.
-nieuwe technologieën uit het Westen ingevoerd om het land te moderniseren.
-ontwapening akkoorden met de VS.
-peperdure Sovjettroepen uit de landen van het Warschaupact terug te
trekken.
-einde maken aan de dure wapenwedloop.
Glasnost: nieuwe politiek van openheid waardoor de burgers de mogelijkheid
kregen om kritiek te uiten op het communistische bestuur.
Waardoor valt de sovjet unie uit elkaar:
Gorbatsjov moest hervormen. Deze economische hervorming noemde hij
Perestrojka. Dit moest bereikt worden door openheid, glasnost. Mensen
moesten hun mening kunnen geven om zo alles te hervormen.
Gevolg was dat mensen geen communisme meer wilden maar democratie. Zij
gingen in Oost-Europa de straat op om te demonstreren. Gorbatsjov trok de
Russische legers weg uit de satellietstaten (bufferstaten in Oost-Europa). En 1
voor 1 werden deze landen onafhankelijk. Sommige vreedzaam, fluwelen
revolutie in Tsjecho-Slowakije of met geweld (Roemenië). De S-U viel uit elkaar.
President Reagan:
Reagan wilde de koude oorlog op een andere manier voeren. Hij wilde Rusland
economisch kapotmaken. Er kwam een wapenwedloop.
Reagan bezoekt Gorbatsjov in Moskou om te onderhandelen over de
vermindering van het aantal kernwapens in 1988.
Cubacrisis:
Crisis in 1962 tijdens de Koude Oorlog tussen de Verenigde Staten en de SovjetUnie over Russische raketinstallaties op Cuba.
Cuba was in de jaren 50 onder invloed van de Amerikanen, er waren veel
Amerikaanse bedrijven. Maar Fidel Castro greep daar de macht. De VS dacht
dat dat slecht was voor de Amerikanen en plande een invasie om hem af te
zetten (in de Varkensbaai), die mislukte. Nu koos Cuba wel openlijk de kant van
de S-U.
Toen een onbemand spionagevliegtuigje foto’s nam van een een Russische
raketinstallaties op Cuba, protesteerde de VS bij de VN. De Russen zaten te
dicht bij de VS (in hun invloedssfeer). Zij stuurden een vloot die de toegang tot
Cuba blokkeerde, de Russen reageerden, zij stuurden ook een vloot. De wereld
was bijna in een atoomoorlog beland, de Russen draaiden op het laatst om. In
het geheim hadden zij met de VS overeengekomen om de raketten weg te
halen als de VS haar raketten uit Turkije weghaalde.
Wirtschaftswunder:
Wonderbaarlijk snel herstel en groei van de West-Duitse economie in de jaren
’50.
Gevolgen van het uitbreken van de koude oorlog:
-zinloze wapenwedloop
-veel ellende door oorlogen in de derde wereld
-tijdelijke oplossing voor het ‘probleem’ Duitsland
-zeer hechte samenwerking tussen Oost en West Europa
Gevolgen koude oorlog voor Duitsland:
Doordat Oost en West het niet met elkaar eens konden worden over de
toekomst van Duitsland en Berlijn, werden het land en de stad in tweede
gesplitst en ontstonden twee totaal verschillende staten. De BRD kwam bij
West, werd kapitalistisch, welvarend en vrij, terwijl de DDR bij Oost kwam,
communistisch, economisch niet welvarend en onderdrukt werd door de Sovjet
Unie. De stad Berlijn werd door een hoge muur in tweeën gedeeld en het
duurde lang voordat familie, vrienden en geliefden elkaar weer konden zien.
Toen dat moment kwam, merkten ze dat hun wereld zo ver uiteen lag, dat ze
elkaar niet meer begrepen.
Koude oorlog omschrijving:
een periode van spanning tussen de communistische Sovjet-Unie en de
Kapitalistische Verenigde Staten waarin er steeds een oorlog dreigde tussen
beide partijen, maar er nooit een directe oorlog kwam.
kenmerken van de Koude Oorlog:
-Een volledig gebrek aan vertrouwen tussen politici aan beide kanten
-Er werden geweldige legers opgebouwd om de andere partij te bedreigen,
zonder deze direct tegen elkaar te gebruiken
-De media werden gebruikt om de daden van de andere kant te kritiseren
-Er werd samengewerkt met iedereen die een vijand van de andere kant was.
Zij konden ook op steun rekenen.
Spotprenten, kenmerken leiders:
-Lenin: klein, kaal mannetje
-Stalin: stevige man, in uniform met een grote snor
-Chroesjtsjov: Bolle ronde kale kop, driftig persoon
Spotprenten, kenmerken:
Kapitalisme: dollarteken ($)
Communisme: bier (USSR), Hamer en sikkel (USSR)