Voorbeeld van een oorlog

Grieken en Romeinen – Oorlog en Vrede
Overzicht tijdvak:
 De ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de
Griekse stadstaat (KA 4)
 De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur (KA 5)
 De groei van het Romeinse Rijk waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde (KA
6)
 De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa
(KA 7)
 De ontwikkeling van het Christendom en Jodendom als eerste monotheïstische godsdiensten (KA 8)
Redenen om oorlog te voeren




Opstanding tegen overheersend volk
Land valt een bondgenoot van je aan
Preventieve oorlog
Meer grond voor je eigen bevolking
Manier waarop er oorlog gevoerd werd
 Griekse stadstaten: hoplieten en falanxen
o Hoplieten: zwaarbewapende infanteristen, ook normaal beroep, eigen uitrusting, waarschijnlijk rond
de 8e of 7e eeuw v.Chr tot stand gekomen
 Vroeg-Romeinse periode: eerst geen leger, 550 v.Chr: nationaal leger op oproepbasis, in grote oorlogen
falanx maar meestal per centurie
 Periode van de midden-Republiek: drie linies, vier legioenen plus hulptroepen, ver weg legerbasissen waar
soldaten lange tijd verbleven, meer rekrutering van vrijwilligers (vooral proletariërs), semi-permanent leger
 Periode van de late Republiek: alleen nog maar zware infanterie, specialistische eenheden van bondgenoten
 Periode vanaf Augustus tot het einde van de derde eeuw na Christus: gehalveerd aantal legioenen, kleine
cavalerie toegevoegd, medische afdeling binnen leger, voedseltransport naar legioenen
 Laat-Romeinse periode: crisis, nederlagen, pest, overheid failliet, staatsgreep, administratieve hervorming,
moeite met het vinden van rekruten
Vernieuwingen t.o.v. tijdvak 1
 Oorlogvoering begon zich te ontwikkelen
 Rangen, oorlog wordt een beroep
Vredesinitiatieven
 Rechtvaardige oorlog: Een goede reden hebben om oorlog te voeren, en de Goden vertellen dat ze hun
steun daarom verdienen. Vaak gewoon een excuus om oorlog te voeren.
 Preventieve oorlog: Oorlogen die men gebruikte om een andere oorlog te voorkomen.
 Pax Romana: 200 jaar vrede in het Romeinse rijk onder leiding van Augustus
Voorbeeld van een oorlog - De Punische oorlogen
 Oorlogen tussen Rome en Carthago
 Eerste Punische oorlog: 264-241 v.Chr., begonnen door Messiniërs, Romeinen vonden Carthaagse
aanwezigheid bedreigend maar waren waarschijnlijk gewoon oorlogszuchtig
 Tweede Punische oorlog: 218-202 v.Chr., Rome wordt bondgenoten met Saguntum wat in Carthaagse
invloedssfeer ligt, Hannibal verovert Saguntum, Rome eist uitlevering, Carthago weigert, Rome verklaart
oorlog, Hannibal gaat via Alpen naar Italië en bezorgt Romeinen nederlagen, Romeinen vallen basis in
Hispania aan en omsingelen Carthago, Hannibal vlucht naar Syrië en pleegt zelfmoord
 Derde Punische oorlog: 149-146 v.Chr., Carthago vraagt geen toestemming voor voeren oorlog, Rome
belegert Carthago, tienduizenden Carthagers komen om, overlevenden worden slaven, Carthago wordt met
de grond gelijk gemaakt
Voorbeeld van een persoon – Augustus
Geboren in 63 v.Chr als Gaius Octavius. Hij was een achterneefje van Julius Ceasar en zijn opvolger. Eerst was er
een triumvirato met Marcus Antonius (consul van Caesar), legeraanvoerder Lepidus en Gaius. Later alleen met
Marcus en Gaius. In 31 v.Chr werd Gaius de heerser over het Romeinse rijk. In 27 v.Chr kreeg hij de eretitel
“Augustus” - De Verhevene. Tijdens zijn heersen ontstond de Pax Romano, er brak een periode van ongeveer
200 jaar vrede aan in het Romeinse rijk.