Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Soms is het

Gemeente van onze Heer Jezus Christus,
lieve mensen,
Soms is het goed om terug te gaan naar de basis van het geloof.
In de gebedsdienst van de Raad van Kerken, op 17 januari van dit jaar,
hebben we daar aandacht aan besteed: terug naar de kern.
En de tijd die nu aanbreekt,
de 40 dagen tussen carnaval en Pasen,
is een periode die zich er goed voor leent om daar mee verder te gaan.
Niet alleen in de vieringen en kerkdiensten,
maar juist ook in het leven van elke dag.
Wat is de basis, de kern van geloven?
De profeet Amos geeft ons daarbij vanavond al direct een handvat:
‘Haat het kwade, heb het goede lief en zorg dat er recht gedaan wordt’.
Dat is wat God van ons vraagt.
Daar draait het om.
En de rest vloeit daaruit voort.
En alles wat daar niets mee te maken heeft,
dat mogen we even vergeten.
Daar hoeven we ons de komende periode niet al te druk om te maken.
‘Haat het kwade, heb het goede lief en zorg dat er recht gedaan wordt’.
Kan dat de komende 40 dagen een plek krijgen in ons leven?
‘Haat het kwade en heb het goede lief’:
het zijn volgens mij 2 kanten van dezelfde munt.
Keer je af van alles wat mensen beschadigt,
wat onszelf, wat anderen, wat deze wereld kapot maakt.
1
Praat met liefde en respect over elkaar en mèt elkaar,
in plaats van roddels en kwaadspreken achter iemands rug om.
Laat je leven vullen met barmhartigheid,
in plaats van met angst, jaloezie en boosheid.
En, zegt Amos: ‘zorg dat er recht gedaan wordt’.
Oordeel niet op grond van geruchten en verhalen,
maar geef mensen de kans om hun eigen verhaal te doen.
Geef mensen een menswaardige behandeling,
ook al zijn ze anders dan jij bent.
Of misschien: juist als ze anders zijn.
Want recht en rechtvaardigheid gaat in de Bijbel niet in de eerste plaats over gelijke
behandeling voor iedereen,
en zeker niet om ‘eigen volk eerst’.
Het gaat vooral om het helpen van mensen,
die zichzelf niet kunnen helpen.
Ongeacht hun afkomst.
Ongeacht de vraag of het misschien hun eigen schuld is.
‘Zorg dat er recht gedaan wordt’,
is Gods barmhartige liefde voor alle mensen omzetten in daden.
En als je dat doet, zegt Jezus,
als je Gods gerechtigheid in de praktijk brengt,
doe dat dan zo, dat je jezelf niet ‘in the picture’ zet.
Want als je het goede alleen maar doet,
omdat je wilt dat anderen dat zien en je daarvoor prijzen,
dan heb je het niet begrepen.
Dan gaat het alleen maar om jezelf
en je eigen voordeel.
2
Lieve mensen,
hoe vaak is het niet zo dat we de dingen doen die we doen,
vanuit een afgeleide motivatie.
We doen ze om aardig gevonden te worden.
We doen ze uit schuldgevoel.
Omdat we denken dat anderen het van ons verwachten.
Om anderen te ‘pleasen’.
Om dat we bang zijn voor afwijzing.
Jezus roept ons op om naar onze motivatie te kijken:
Waarom doen we de dingen die we doen?
Hoe blijf je dicht bij jezelf en bij God?
Voor wie leef je je leven?
Vasten is meer dan ‘nee’ zeggen tegen een koekje of een snoepje.
Meer dan ‘nee’ zeggen tegen alcohol, koffie of andere verslavende dingen.
Vasten is vooral jezelf een spiegel voorhouden:
Waarom doe ik de dingen die ik doe?
Waarom doe ik de dingen niet die ik eigenlijk wel wil doen?
Wat zit mij in de weg?
Wat belet mij om mijzelf te zijn?
Wat belet mij om voluit mens van God te zijn?
Een mens die zich afkeert van het kwade,
die het goede liefheeft
en die doet wat juist is?
Vasten richt de blik op onszelf.
3
Het askruisje helpt ons om onszelf er aan te herinneren wie we zijn:
‘Stof zijt gij en tot stof zult gij wederkeren’.
We zijn beperkte, kwetsbare en sterfelijke mensen.
We zijn mensen die nooit aan alle verwachtingen van anderen kunnen voldoen.
Mensen die nooit al onze dromen en goede voornemens zullen kunnen realiseren.
Stof zijn wij en tot stof zullen we wederkeren.
Dat is geen dreigement, dat is zoals het is.
We hebben onze grenzen, onze beperkingen.
We kunnen niet altijd jong en energiek, strak en flexibel blijven.
Nee, we worden ouder en de ouderdom komt met gebreken.
We willen vaak het goede doen, maar zo vaak lukt het ons niet.
We zijn mensen die met vallen en opstaan ons weg zoeken door de wereld.
Wij zijn niet perfect en dat zullen we in deze wereld ook nooit worden.
Die ontdekking, die erkenning van onze onvolmaaktheid en vergankelijkheid kan
frustrerend zijn.
Maar dat kan ook heilzaam en bevrijdend zijn:
wij zijn niet afhankelijk van de goedkeuring van anderen.
Wij leven van Gods liefde en genade.
Van Gods barmhartigheid, die ons aanneemt zoals wij zijn.
Ik wens u, ik wens mijzelf toe,
dat we in deze 40 dagen in-keren: kijken naar onszelf.
En dat we door alle goede bedoelingen en minder goede motieven,
een mens zien die geliefd is door God.
Een mens die door God op weg wordt gestuurd
om het kwaad de rug toe te keren, het goede lief te hebben
en te doen wat recht is.
In de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest
4